ĐÇĐNDEKĐLER
1.
GENEL.............................................................................................................................. 1
2.
GEOMETRĐK TASARIM ................................................................................................ 2
2.1
GÜZERGAH SEÇĐMĐ VE YERLEŞĐM ............................................................................... 2
2.2
GÜZERGAH AÇIKLIĞI, GENĐŞLĐĞĐ................................................................................. 2
2.2.1 Hat Emniyet Genişliği .................................................................................................. 2
2.2.2 Açıklıklar....................................................................................................................... 3
2.2.2.1 Dikey Açıklıklar................................................................................................. 3
2.2.2.2 Yatay Açıklıklar ................................................................................................. 3
2.3
FÜNĐKÜLER HATTI GEÇĐŞLERĐ ...................................................................................... 4
2.4
GÜZERGAH .......................................................................................................................... 4
2.4.1 Yatay Güzergah ............................................................................................................ 4
2.4.1.1 Düz Hat Kesimleri (Aliyman) ............................................................................ 4
2.4.1.2 Yatay Kurplar..................................................................................................... 4
2.4.1.3 Dever .................................................................................................................. 5
2.4.1.4 Geçiş Eğrisi ........................................................................................................ 6
2.4.1.5 Dever Rampası ................................................................................................... 8
2.4.1.6 Hız Sınırları ...................................................................................................... 10
2.4.2 Düşey Güzergah.......................................................................................................... 10
2.4.2.1 Eğimler ............................................................................................................. 10
2.4.2.2 Düşey Kurplar .................................................................................................. 10
2.4.2.3 Hat Ekseni Röperlemesi ................................................................................... 10
2.5
GABARĐ............................................................................................................................... 10
2.5.1 Araç Gabarisi .............................................................................................................. 11
3.
ĐNŞAAT VE YAPISAL TASARIM ............................................................................... 12
3.1
GENEL ................................................................................................................................. 12
3.2
HATYOLU YAPILARI....................................................................................................... 12
3.2.1 Hemzemin Hatlar........................................................................................................ 12
3.2.2 Tünel............................................................................................................................ 12
3.2.3 Geçiş Bölgesi .............................................................................................................. 17
3.2.4 Kablo Kanalları ve Yaya Yürüme Yolları ................................................................. 17
3.2.5 Diğer Yapılar............................................................................................................... 17
4.
HAT ĐŞLERĐ TASARIMI............................................................................................... 18
4.1
ALTYAPI ............................................................................................................................. 18
4.2
ÜSTYAPI ............................................................................................................................. 18
4.3
TOLERANSLAR ................................................................................................................. 19
4.4
RAYLAR VE SABĐTLEME SĐSTEMĐ............................................................................... 19
4.4.1 Ray Tipleri................................................................................................................... 19
4.4.2 Ray Kaynakları ........................................................................................................... 20
4.4.3 Karşılık Rayları (Kontrray) ........................................................................................ 20
4.4.4 Makaslar...................................................................................................................... 20
4.4.5 Bağlantı Elemanları .................................................................................................... 20
4.4.6 Travers......................................................................................................................... 21
Füniküler Tasarım Kriterleri
i
4.5
HALAT KILAVUZ TEKERLEKLERĐ VE MAKARALAR............................................. 21
4.6
HAT SONU DURDURMA TAMPONLARI ..................................................................... 22
5.
ĐSTASYONLAR ............................................................................................................. 23
5.1
ĐSTASYON YOLCU YÜKÜ .............................................................................................. 23
5.2
ĐSTASYON TĐPLERĐ .......................................................................................................... 24
5.2.1 Üst Đstasyon................................................................................................................. 24
5.2.2 Alt Đstasyon ................................................................................................................. 25
5.3
ĐSTASYON PERONLARI .................................................................................................. 26
5.3.1 Peron Boyutları ........................................................................................................... 26
5.3.2 Peron Yerleşimi .......................................................................................................... 26
5.4
ĐSTASYON TESĐSLERĐ ..................................................................................................... 27
5.5
ĐSTASYON GĐRĐŞ TESĐSLERĐ......................................................................................... 27
5.6
MERDĐVENLER, YÜRÜYEN MERDĐVENLER VE ASANSÖRLER........................... 28
5.7
MALZEMELER................................................................................................................... 28
5.8
ENGELLĐLER ĐÇĐN EK ÖNLEMLER............................................................................... 28
5.9
BAKIM KANALLARI ........................................................................................................ 28
6.
BAKIM ONARIM MERKEZLERĐ VE ĐŞLEVLERĐ .................................................... 29
7.
ĐNŞAAT VE BĐNA ĐŞLERĐ ELEKTRĐK VE MEKANĐK TESĐSAT SĐSTEMLERĐ.... 30
7.1
ELEKTRĐK........................................................................................................................... 30
7.1.1 Aydınlatma .................................................................................................................. 30
7.1.2 Güvenlik ve Kontrol Sistemleri .................................................................................. 31
7.1.3 Telefon Sistemleri ....................................................................................................... 32
7.1.4 Đstasyon Elektrik Sistemleri ........................................................................................ 32
7.1.5 Topraklama.................................................................................................................. 33
7.2
MEKANĐK SĐSTEMLER .................................................................................................... 33
7.2.1 Sıhhi Tesisat (Temiz Su, Atıksu - Pissu ve Drenaj)................................................... 33
7.2.2 Isıtma, Havalandırma ve Klima................................................................................. 34
7.2.3 Acil Havalandırma...................................................................................................... 36
7.2.3.1 Tünel................................................................................................................. 36
7.2.3.2 Đstasyonlar ........................................................................................................ 36
7.2.4 Acil Kaçış ve Boşaltma............................................................................................... 37
7.2.5 Yangından Korunma................................................................................................... 37
7.2.5.1 Malzeme ........................................................................................................... 37
7.2.5.2 Yangın Yayılımının Durdurulması................................................................... 38
7.2.5.3 Söndürme Sistemleri ........................................................................................ 38
7.2.5.4 Diğer Hususlar.................................................................................................. 40
8.
ELEKTROMEKANĐK SĐSTEMLER ............................................................................. 41
8.1
TAHRĐK VE GERME SĐSTEMLERĐ................................................................................. 41
8.1.1 Genel ........................................................................................................................... 41
8.1.2 Tahrik Sistemi ............................................................................................................. 41
8.1.2.1 Ana Sürüş Sistemi ............................................................................................ 41
8.1.2.2 Hızlanma ve Hız Kontrolü ............................................................................... 42
Füniküler Tasarım Kriterleri
ii
8.1.2.3 Acil Durum Güç Kaynağı ................................................................................ 42
8.1.3 Fren Sistemi................................................................................................................. 42
8.1.4 Tahrik Makarası .......................................................................................................... 44
8.1.4.1 Çekme ve Germe Halatları, Uç Bağlantıları .................................................... 45
8.1.5 Germe Sistemi ........................................................................................................ 45
8.2
ELEKTRĐFĐKASYON......................................................................................................... 46
8.2.1 Enerji Temini .............................................................................................................. 46
8.2.2 Sistem Güvenilirliği .................................................................................................... 46
8.2.3 Orta Gerilim (O.G.) Enerji Dağıtımı .......................................................................... 46
8.2.4 Üst Đstasyon Trafo Merkezi ........................................................................................ 46
8.2.5 Alt Đstasyon Trafo Merkezi......................................................................................... 47
8.2.6 Uzaktan Kumanda....................................................................................................... 47
8.2.7 Kablolar....................................................................................................................... 48
8.2.8 Orta Gerilim Donanımı............................................................................................... 48
8.2.9 Kompanzasyon............................................................................................................ 48
8.2.10 110 VDC Batarya Grubu ve Şarj Cihazı................................................................. 48
8.3
TOPRAKLAMA .................................................................................................................. 48
8.4
KESĐNTĐSĐZ GÜÇ KAYNAĞI (UPS)................................................................................ 48
8.5
KRĐTĐK YÜKLER ............................................................................................................... 49
8.6
KUMANDA MERKEZĐ...................................................................................................... 49
8.7
ĐŞLETĐM SĐSTEMĐ VE HABERLEŞME........................................................................... 50
8.7.1 Đşletim Sistemi............................................................................................................. 50
8.7.1.1 Genel ................................................................................................................ 50
8.7.1.2 Đşletme Modları ................................................................................................ 50
8.8
HABERLEŞME SĐSTEMLERĐ........................................................................................... 50
8.8.1 Telsiz Sistemi ile Haberleşme .................................................................................... 51
8.8.2 Telefon Sistemi ile Haberleşme.................................................................................. 51
8.8.3 Anons Sistemi ile Haberleşme.................................................................................... 51
8.8.3.1 Kumanda Merkezinden Yolcuya Anons .......................................................... 51
8.8.3.2 Sürücüden Yolcuya Anons............................................................................... 52
8.8.3.3 Peronlar ve Đstasyon Dolaşım Alanlarına Anons ............................................. 52
8.9
KAPALI DEVRE TELEVĐZYON SĐSTEMĐ (CCTV) ...................................................... 52
8.9.1 Genel ........................................................................................................................... 52
8.9.2 Kamera Kontrolü ve Đzleme Đstasyonları ................................................................... 52
8.9.3 Kameralar.................................................................................................................... 53
8.9.4 Peron Monitörleri........................................................................................................ 53
8.10 TELSĐZ SĐSTEMĐ ................................................................................................................ 53
8.10.1 Genel ........................................................................................................................ 53
8.10.2 Sistem Bileşenleri ..................................................................................................... 54
8.10.2.1 Anahtarlama Birimi (Switcher)...................................................................... 54
8.10.2.2 Baz Đstasyonu ................................................................................................ 54
8.10.2.3 Ağ Yönetim Sistemi (Network Management System - NMS)....................... 54
8.10.2.4 Dişpeç Ünitesi (Operatör Konsolu)................................................................ 54
8.10.2.5 Ses Kayıt Cihazı ............................................................................................. 54
8.10.2.6 Mobil Araç Telsiz Terminali.......................................................................... 54
8.10.2.7 Mobil (El) Telsiz Terminali ........................................................................... 54
Füniküler Tasarım Kriterleri
iii
8.11 SCADA SĐSTEMĐ ( Supervisory Control and Data Acquisition System )......................... 55
8.11.1 Genel ........................................................................................................................ 55
8.11.2 Sistem Elemanları .................................................................................................... 55
8.11.3 SCADA Sisteminin Đzleyeceği veya Denetleyeceği Noktalar ............................... 55
8.11.3.1 Hat Kenarında ................................................................................................ 55
8.11.3.2 Trafo Merkezlerinde....................................................................................... 55
8.11.3.3 Yolcu Đstasyonlarında..................................................................................... 55
8.12 ÜCRET TOPLAMA SĐSTEMĐ............................................................................................ 56
8.12.1 Sistem Elemanları .................................................................................................... 56
8.12.2 Sistem Çalışma Kavramı ......................................................................................... 56
8.13 SAAT SĐSTEMĐ................................................................................................................... 57
8.14 ĐLETĐŞĐM AĞI (COMMUNICATION NETWORK) ........................................................ 57
8.14.1 Sistem Kapsamı ....................................................................................................... 57
8.14.2 Sistem Yapısı ........................................................................................................... 57
9.
ARAÇLAR...................................................................................................................... 58
9.1
TASARIM ............................................................................................................................ 58
9.2
YÜK KOŞULLARI ............................................................................................................. 58
9.3
HIZ KOŞULLARI ............................................................................................................... 59
9.4
PERFORMANS VERĐLERĐ................................................................................................ 59
9.5
ARAÇ GÖVDESĐ................................................................................................................ 60
9.5.1 Araç Gövdesi Đmalat Özellikleri ................................................................................ 60
9.5.2 Sürücü Kabini ............................................................................................................. 61
9.5.2.1 Konsol Ekipmanı.............................................................................................. 61
9.5.3 Camlar ve Pencereler.................................................................................................. 62
9.5.3.1 Ön Cam ............................................................................................................ 62
9.5.3.2 Yolcu Kabini Camları ...................................................................................... 62
9.5.4 Araç Zemini ................................................................................................................ 63
9.5.5 Yolcu Koltukları ......................................................................................................... 63
9.5.6 Yolcu Giriş Kapıları.................................................................................................... 63
9.5.7 Dikmeler, Tırabzanlar, Tutamaklar ............................................................................ 64
9.5.8 Krikolama ve Kaldırma .............................................................................................. 64
9.5.9 Araçlarda Engelliler Đçin Ek Önlemler....................................................................... 64
9.6
ARAÇ FRENĐ ...................................................................................................................... 64
9.7
BOJĐ VE BAĞLI TEÇHĐZATI ............................................................................................ 65
9.7.1 Boji .............................................................................................................................. 65
9.7.2 Amortisörler ................................................................................................................ 65
9.7.3 Tekerlekler................................................................................................................... 66
9.8
ISITMA VE HAVALANDIRMA ....................................................................................... 66
9.9
YANGIN SÖNDÜRME ...................................................................................................... 67
9.10 HALAT SABĐTLEME SĐSTEMĐ........................................................................................ 67
9.11 BAĞLANTI KOLLARI....................................................................................................... 67
9.12 ARAÇ ĐZOLASYONU ....................................................................................................... 67
Füniküler Tasarım Kriterleri
iv
9.13 DĐNAMĐK VE SARSINTI KONFORU ............................................................................. 67
9.14 AYDINLATMA .................................................................................................................. 68
9.14.1 Đç Aydınlatma............................................................................................................ 68
9.14.2 Yedek Aydınlatma.................................................................................................... 68
9.14.3 Dış Aydınlatma.......................................................................................................... 68
9.15 ARAÇ ĐÇĐ ENERJĐ TEMĐNĐ .............................................................................................. 69
9.15.1 Akım Toplama Elemanları ....................................................................................... 69
9.15.2 Hat Kesicisi ............................................................................................................... 69
9.16 YARDIMCI ELEKTRĐK SĐSTEMLERĐ ........................................................................... 69
9.16.1 Düşük Gerilimli Güç Temini ve Batarya Şarj Cihazı ............................................. 69
9.16.2 Batarya....................................................................................................................... 69
10.
ARACA ENERJĐ TEMĐN SĐSTEMLERĐ....................................................................... 70
10.1 KATENER SĐSTEM............................................................................................................ 70
10.1.1 Kontak Teli................................................................................................................ 70
10.1.2 Askı Teli .................................................................................................................... 70
10.2 ENERJĐ RAYI...................................................................................................................... 70
10.3 DÖNÜŞ HATTI ................................................................................................................... 70
11. EKLER ............................................................................................................................... 71
EK-1: Füniküler Sistemi Tasarımında Yararlanılacak Standartlar, Yönetmelikler ve Teknik
Şartnameler…………………………………………………………………………………... 71
EK-2: Kısaltmalar .................................................................................................................... 81
ŞEKĐLLER
Şekil – 2.1: Geçiş Spirali (Klotoid) ................................................................................................. 7
Şekil – 2.2: Dever Rampası ............................................................................................................. 9
Şekil – 3.1: Tünel Gabarisi - Hat Kesiminde................................................................................. 14
Şekil – 3.2: Tünel Gabarisi - Geçiş Bölgesinde............................................................................. 15
Şekil – 3.3: Tünel Gabarisi - Peronda............................................................................................ 16
Füniküler Tasarım Kriterleri
v
Füniküler Tasarım Kriterleri
vi
1.
GENEL
Bu bölüm altında FÜNĐKÜLER Sistemlere ilişkin uyulması gereken asgari tasarım kriterleri
yer almaktadır. Bölüm 2’de; genel olarak tüm Füniküler Sistemleri için “Geometrik Tasarım”
kriterleri verilmiş, sonraki bölümlerde ise ağırlıklı olarak kentiçi toplu taşım sistemleri
içerisinde yer alan Füniküler Sistemler ele alınmıştır.
Füniküler Sistemler; çelik halatlar ile çekilen ve ray üzerinde hareket eden, iki ayrı aracın aynı
anda kullanımı ve vagonların her birini karşı ağırlık olarak etkilemesi prensibi ile çalışan,
yüksek eğimlerde tercih edilecek sistemlerdir.
Araç içi ihtiyaçları için gereksinim duyulan enerji katenerden veya enerji rayından temin
edilecektir.
Sistem, tam korumalı hatta sahip olacak ve diğer ulaşım sistemleri ile hemzemin seviyede
kesişmeyecektir.
Füniküler Sistemin tipik özellikleri aşağıdaki belirtilmiştir.
-
Kapasitesi: Maksimum 15.000 yolcu/saat/yön,
-
Đşletme hızı: Minimum 1,5 m/s, maksimum 12 m/s,
-
Kurpları, değişken eğimleri ve geçiş zonlarını ihtiva edebilecek kompleks hat yapısı,
-
Doğrudan operatör denetimi.
Sistemin tümünde “2000/9 AT - Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisatı
Yönetmeliği” hükümleri ile TS EN 12929-1 ve TS 12929-2 standartlarında belirtilen güvenlik
kurallarına uyulacaktır.
-
TS EN 12929-1: Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları- Genel Şartlar - Bölüm 1: Bütün Tesisler Đçin Kurallar
-
TS EN 12929-2: Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Genel Şartlar - Bölüm 2: Taşıyıcı Vagon Frenleri Olmayan Ters Çevrilir
Đki Kablolu Havai Halatlı Yollar Đçin Đlave Kurallar
Sistem tasarımı genel olarak ekte yer alan ulusal-uluslararası standartlar ile kamu kurum ve
kuruluşlarının ilgili yönetmelik ve teknik şartnameleri ile uyumlu olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
1
2.
GEOMETRĐK TASARIM
Tasarımda, maksimum tasarım kapasitesi ve tasarım yükleme koşulları belirtilecektir.
Maksimum halat hızı tasarım yüklenicisi tarafından test ve işletme performanslarına göre
saptanmış ve spesifize edilmiş olacaktır.
Tasarımda bir yolcu ağırlığı 70 kg olarak kabul edilecektir.
Projelerde kullanılacak ölçekler Bayındırlık ve Đskan Bakanlığı Yapı Đşleri Genel Müdürlüğü
Mimari Proje Düzenleme Esaslarına ve ilgili TS Standartlarına uygun olacaktır.
2.1
GÜZERGAH SEÇĐMĐ VE YERLEŞĐM
Güzergah seçimi ve hat yerleşiminde; aşağıdaki kriterler ve özellikle füniküler tip ve
yerleşimi ile ilgili olabilecek diğer şartlar (araç karakteristiği vb.) dikkate alınacaktır:
2.2
Enerji hatları ve destekleri,
Demiryolları,
Karayolları,
Yapılar,
Kaya ve zeminin kayma özelliği, mağaralar ve benzeri doğal yapıların durumu,
Hat boyunca kar yoğunluğu ve çığ,
Rüzgar etkisi,
Buzlanma,
Karda kaymak üzere yamaçlar, patikalar,
Nehirler ve vadiler,
Gömülü tesisatlar (boru hatları dahil),
Diğer kablolu taşıma veya füniküler hattı ile kesişmeleri veya yaklaşımları,
Tesisin kurulacağı yerin altında, üstünde ve yakınındaki hava sahasının kontrolü,
Zeminden itibaren araç yüksekliği,
Sismik ve jeoteknik diğer etmenler,
Yanal ivmenin yolculara etkisi,
Tekerleğe gelecek muhtemel yükler de göz önüne alınarak hattaki aracın güvenli seyri,
Kablonun makaraya güvenli sarışı,
Gerekli fren kuvveti ve hat freninin güvenli işletimi,
Araçların karekteristiği.
GÜZERGAH AÇIKLIĞI, GENĐŞLĐĞĐ
2.2.1 Hat Emniyet Genişliği
Füniküler sistem; yatay bir ayırıcı ile diğer ulaşım sistemlerinden ayrılmış, tam korumalı bir
hat olacaktır.
Sistemin emniyet şeridi, yakınında bulunan bitki örtüsünden müdahaleyi önleyecek yeterli
açıklıkta olacaktır. Bu gibi açıklıklar; gerekiyorsa sel suları çukurlarından, çığdan,
buzlanmadan ve diğer doğal felaketlerden korunmuş olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
2
Normal işletme koşullarında, ağaçlar veya bitki örtüsü hiçbir şekilde Füniküler aracının
herhangi bir bölümüne 1,53 m’den fazla yaklaşmayacaktır.
2.2.2 Açıklıklar
Açıklıklar, her aracın sabit nesneler yönünde maksimum yanal ve dikey hareketleri ve
eşzamanlı olarak her bir aracın diğerine doğru hareketiyle geçişi göz önüne alınarak
belirlenecektir.
2.2.2.1 Dikey Açıklıklar
a) Đstasyonlarda, tünellerde, karayollarını üstten geçişlerde veya diğer kapalı alanlarda,
füniküler aracının en üst noktası ile tünel tavanı veya herhangi bir yapı sınırı arasında
minimum 460 mm mesafe bulunacaktır.
b) Yükseltilmiş bir füniküler yapısının alt ucu ile; yer, zemin veya diğer engellerin (kar
dahil) herhangi bir kısmı arasında aşağıda verilen minimum dikey açıklıklar bulunacaktır:
- Alttan herhangi bir ulaşım aracı geçmesi durumunda:
5,03 m
- Altta kayak yapılması durumunda:
3,05 m
Dikey açıklığın 2,44 metreden az olması durumunda, yetkisiz kişilerin hatyolu altındaki alana
girişini önlemek üzere önlemler alınacaktır.
2.2.2.2 Yatay Açıklıklar
Aşağıda, çeşitli durumlardaki minimum yatay açıklıklar belirtilmiştir:
a) Birbirini geçmekte olan iki füniküler aracı arasında veya araç ile herhangi sabit bir öge
arasındaki açıklık;
-
bu açıklığın yolcuların geçişine kapalı olması şartıyla:
460 mm
-
bu açıklığa, yolcuların girişine engel olacak bir muhafaza sağlanmamışsa:
1,22 m
b) Tünellerde ve karayolu üstünden geçişlerde;
-
aracın bir tarafının yolcu çıkışına kapalı olması durumunda:
460 mm
-
yolcu çıkış kapısı varsa:
815 mm
Araç çıkış kapıları dışarı doğru açılıyorsa, minimum açıklık tam açık konumdaki bir kapının
en dış tarafından ölçülecektir.
Terminal ve istasyonlarda indirme bindirme peronları, tüm işletme şartları altında füniküler
aracının engelsiz bir şekilde geçişini sağlayacak şekilde tasarımlanacaktır.
Duran ve kapısı açık olan bir aracın kapı eşik kenarı ile peron kenarı arasındaki boşluk 50
mm’den fazla olmayacaktır. Hiçbir durumda araç kabin platformu peron yüzeyinden daha
düşük seviyede olmayacaktır.
Karayolu araçlarının füniküler hattına yaklaştığı yerlerde koruyucu bariyerler kullanılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
3
2.3
FÜNĐKÜLER HATTI GEÇĐŞLERĐ
Füniküler Sistemler karayolu ile hemzemin seviyede kesişmeyecektir.
Karayolu yaklaşımlarında veya paralel geçişlerinde, füniküler aracının düşey dış cephe sınırı
veya füniküler hattı elemanları ile karayolunun en uç noktası arasındaki mesafe minimum
1,53 metre olacaktır.
Füniküler sistemlerin karayolu altından geçişlerinde açıklıklar için Madde 2.2.2.1.a ve
2.2.2.2’de belirtilmiş kriterler sağlanacaktır.
2.4
GÜZERGAH
2.4.1 Yatay Güzergah
Bu kriterler hatyolu yatay güzergahının tüm tasarım aşamalarında bütün ray işlerine
uygulanacaktır.
Ana hat üzerindeki yatay güzergah, dairesel kurplara geçiş eğrileri ile bağlanan doğru
bölümlerden oluşmaktadır. Uygun olduğu takdirde, maksimum 150 mm ile sınırlı tutulacak
olan dever uygulaması suretiyle hattın kurplu kısımlarında maksimum hız korunacaktır.
2.4.1.1 Düz Hat Kesimleri (Aliyman)
a) Hatlar
Ana hattın kurplu kesimleri arasındaki minimum aliyman uzunluğu, metre olarak tasarım
hızının yarısı (V/2 km/saat) olacaktır.
b) Đstasyonlar
Đstasyon peronları aliymanlarda inşa edilecektir. Peron ile araç arasında sabit bir mesafe
bulundurmak için düz hat kesimi, peronun her iki ucundan da ileriye doğru uzanacaktır. Bir
peronun ucunu aşan spiral geçişlerin uzunluğu, 17 m’si deversiz olmak üzere minimum 25 m
olacaktır.
c) Özel Hat Đşleri
Bütün özel hat işleri düz hat üzerinde yapılacaktır.
2.4.1.2 Yatay Kurplar
Yatay kurplar, metre olarak yarıçaplarına göre tanımlanacaktır.
Füniküler sistemlerde rahat ve güvenli bir seyir sağlamak için kurplardan kaçınılacaktır.
Ancak zorunlu olduğu hallerde mümkün olduğunca büyük yarıçaplı kurplar kullanılacaktır.
Minimum kurp yarıçapı
R= 6 .V² (m)
Mutlak minimum kurp yarıçapı
R= 100 m
Füniküler Tasarım Kriterleri
(V: km/saat)
4
2.4.1.3 Dever
Dever, merkezkaç kuvvetinin savurma etkisini önlemek amacıyla kurp merkezinin en
uzağında bulunan raya, kurp merkezinin en yakınındaki raya kıyasla verilmiş olan dikey
yüksekliktir. Gerekli olan yerlerde bütün kurplardaki raylara aşağıdaki formüllere göre bir
dever verilecektir.
Yatay kurplar ivmenin azalıp çoğaldığı bölgelerde bulunuyorsa, değişen süratlerin sebep
olduğu dengesizliği minimuma indirmek için, kurp dahilindeki deverde değişiklik yapılması
göz önünde bulundurulacaktır.
Dengelenme (Teorik) Deveri
Dengelenme deveri
(Ee), belli bir V hızında meydana gelen merkezkaç kuvvetini
dengelemek ve a1 yan ivmesini böylece sıfıra indirmek için belli kurp dahilinde bulunan iç
raya kıyasla dış raya verilmesi gereken teorik ilave dever miktarıdır. Ee değeri aşağıdaki
denkleme göre hesaplanacaktır:
Ee
= 11,83 . V²/R
Ee: dengelenme deveri (mm)
V: tasarım hızı (km/saat)
R: kurp yarıçapı (m)
Normal Dever (En)
Elverişlilik amacıyla, Ee değeri, yolcu rahatlığını etkilemeksizin, En değerine
düşürülebilecektir. En değeri, belli bir kurp dahilindeki dış raya, iç raya kıyasla verilen kabul
edilebilir yükseltmedir. En şu denklemle hesaplanacaktır:
En
= [(V² / 12,96 . R . g)-z] 1504
En: normal dever (mm)
V: tasarım hızı (km/saat)
R: yarıçap (m)
g: yerçekiminden kaynakları ivme (9,81 m/s2)
Z: yan ivmenin g olarak değeri (normalde 0-0,05 arasındadır,
maksimum değeri 0,1'dir)
Hesaplanmış En değeri 20 mm'nin altına düşerse dikkate alınmaz. Müsaade edilebilir
maksimum dever 150 mm olacaktır.
Normal dever, 0,05 g veya daha az bir yanal ivme sağlamaktadır. Güzergah boyunca
maksimum tasarım hızı uygulanırken, dever seçiminin ilk tekrarında Z değeri sıfır alınacaktır.
Bundan sonra Z; cüzi artışlarla 0,05 (maksimum 0,1) değerine çıkartılacak, uygun deverin
elde edilmesi için hız ayarlanması yapılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
5
Mutlak Minimum Dever (Emin)
Zor tasarım şartlarında, dengelenmemiş dever gerekli minimum miktar ölçüsünde
arttırılabilir. Dengelenmemiş deverdeki bu artış, yanal ivmede maksimum 0,1 g değeriyle
sınırlı olacak bir artışa yol açacaktır (Emin değerinin sınırlayıcı değerlerine tekabül eder). Emin
değeri aşağıdaki formülden hesaplanacaktır:
Emin =
11,83.V 2
− 150
R
Emin: minimum dever (mm)
V: tasarım hızı (km/saat)
R: yarıçap (m)
Hesap neticesinde 1 ila 20 mm arasında bulunan Emin değeri 20 mm'ye yuvarlanacaktır.
Dengelenmemiş Dever
Dengelenmemiş dever şu formüle göre hesaplanacaktır:
Eu = Ee-E
Eu: dengelenmemiş dever (mm)
Ee: dengeleme deveri (mm)
E: fiili dever (mm)
Tasarımda, yukarıdaki formüller kullanıldığı zaman meydana gelecek yan ivmenin, belirtilen
V=88 km/saatlik hızında 0,1 g değerini aşmamasını sağlanacaktır.
Dever Uygulaması
Belli bir kurp için gerekli deverin seçimi aşağıdaki kriterler dahilinde olacaktır:
a)
b)
c)
Maksimum hızın kurp boyunca muhafazası,
Đstenilen düzeyde yolcu rahatlığının sağlanması,
Minimum dever değerinin seçimi.
2.4.1.4 Geçiş Eğrisi
Düz hat ile yatay kurplu hat arasında geçiş eğrisi uygulanacaktır. Yumuşak bir geçiş
oluşturmak için düz hat ile yarıçapı 1600 m'den az olan dairesel kurplar arasında geçiş
spiralleri (klotoit) kullanılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
6
Şekil -2.1: Geçiş Spirali (Klotoid)
B : some noktasının sapma açısı (derece)
C.P.I. : doğruların dairesel kavisle kesişme noktası
C.S. : dairesel bir kurbun spiral bir kurba dönüşüm noktası
Et: daire merkezinden çıkan dairesel kurp ile P.I arasındaki mesafe
Ls: fiili spiral uzunluğu (m)
p: dairesel kurp yarıçapının spiralin uzun doğrusuna (l.t) dik olduğu nokta ile T.S.
arasındaki ordinat mesafe (m)
P.l. : iki anal doğrunun kesişme noktası
P.O.S.: spiral üzerindeki nokta
q: dairesel kurp yarıçapının spiralin uzun doğrusuna (l.t.) dik olduğu nokta ile T.S.
arasındaki absis mesafe (m)
R: dairesel kurbun veya spiral nihayetinin yarıçapı (m)
S.C.: spiral kurptan dairesel kurba dönüş noktası
S.P.l. : uzun ve kısa doğruların kesişme noktası
S.T.: spiral eğriden doğru durumuna değişim noktası
Füniküler Tasarım Kriterleri
7
s.t.: kısa doğru
Ts: T.S. veya S.T. ile P.I arasındaki ana doğru uzunluğu (m)
T.S.: doğru durumundan spiral kurp haline geçiş noktası
X: T.S. ile S.C. veya S.T. ve C.S. arasındaki absis mesafe (m)
x: T.S. ile P.O.S. arasındaki absis mesafesi (m)
Y: T.S. veya S.C. ile S.C. arasındaki ordinat mesafesi (m)
y: T.S. ile P.O.S. arasındaki ordinat mesafesi (m)
∆r: P.O.S.'deki spiralin doğru ile uzun doğru arasındaki radyan olarak ifade edilen açı.
Limit değeri θs'dir.
θ: toplam merkez açısı (derece)
θc: dairesel kurbun merkez açısı (derece)
θs: toplam spiral açısı (derece)
λ: spiral kurbun T.S. veya S.T. ile spiral üzerinde bulunan herhangi birnokta (P.O.S.)
arasındaki kısmi uzunluğu. Limit değeri Ls'dir (m)
Minimum spiral uzunluğu (Đs) şu formüllere göre hesaplanan en yüksek değer olacaktır.
(1) Đs=
5,3.V .E
1000
Đs = Spiral uzunluğu (m)
V=Tasarım hızı ( km/saat)
(2) Đs=
3,7.V .Eu
1000
(3) Đs=0,2. E
E= Fiili dever (mm)
Eu= Dengelenmemiş dever (mm)
(4) Đs=17 m veya boji açıklığı (hangisi büyükse)
2.4.1.5 Dever Rampası
Dever rampası, spiral uzunluğunun içinde tamamlanacaktır. Yavaşlatma amacıyla spiralin her
iki ucundan bir Tv mesafesi alınacaktır.
Burada: Lr = Ls
E/Ls oranının 0,5 değerini aşmakta olduğu dever rampasının baş ve sonunda parabolik bir
dikey kurp kullanılacaktır. Dikey kurbun ilk V.P.'si T.S. noktasında, ikincisi de S.C.
noktasında olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
8
Dikey kurbun gerekli doğru uzunluğu (Tv) aşağıdaki gibi olacaktır:
Tv(min) =2,0 m
Tv (tercih edilen) =4,0 m
E: fiili dever (mm)
Lr: dever rampasının uzunluğu (m)
Ls: fiili spiral uzunluğu (m)
Tv: dikey kurbun doğru uzunluğu (m)
Parabolik kurb formüllerinde kullanılmak üzere, dikey kurbun uzunluğu (L) için, L=2 Tv
olarak yaklaşık bir değer alınabilir.
Ls=
Yatay güzergah
Şekil -2.2: Dever Rampası
E:gerçek dever (mm)
Lr: dever rampa bölümünün uzunluğu (m)
Ls: fiili spiral uzunluğu (m)
S.C.: spiral kurptan dairesel kurba dönüş noktası
T.S.: doğru durumundan spiral kurp haline geçiş noktası
Tv: düşey kurbun doğru uzunluğu (m)
V.P.l.: doğru ile düşey kurbun kesişme noktası
Füniküler Tasarım Kriterleri
9
2.4.1.6 Hız Sınırları
Yukarıdaki formüller sayesinde tasarımda; yolcu rahatlığı ve araç dengesi için aranılan
standartlar bozulmadan, küçük yarıçapların, alçak deverin veya kısa spiral uzunluklarının
egemen olduğu kesimlere hız sınırlamaları koymak olanağına sahip olunacaktır.
Yatay bir kurpta maksimum hız şu formülle belirlenecektir.
 ( E + 150) R 
V =

 11,83 
1/ 2
V: maksimum tasarım hızı (km/saat)
E: fiili dever (mm)
R: yarıçap (m)
2.4.2
Düşey Güzergah
Hat profili, alçak kottaki rayın üst kotunu hat merkezinde gösteren boyuna kesittir.
2.4.2.1 Eğimler
Sistem; tesis edileceği yamacın veya arazinin dikliğine, kurulacak olan tahrik sisteminin gücü,
hat uzunluğu ve yolculuk kapasitesine bağlı olarak; çok yüksek eğimlerde kullanılmaya
uygundur.
2.4.2.2 Düşey Kurplar
Hat eğimlerinde değişiklik olması halinde düşey kurplar ile yumuşak bir geçiş sağlanacaktır.
Düşey kurplar dairesel veya parabolik eğrilerle oluşturulacaktır. Uygulanacak açık veya
kapalı düşey kurplar mümkün olduğu kadar büyük seçilecektir.
2.4.2.3 Hat Ekseni Röperlemesi
Aliymanlarda 50 m ve kurplarda 30 m minimum aralıklarla yan röperler kullanılarak hattın
merkez ekseni röperlenecektir.
2.5
GABARĐ
Füniküler Sistemlerde ray açıklığı topografya, sistem ve araç özelliklerine bağlı olarak
değişkendir. Ancak kentiçi füniküler toplu taşım sistemlerinde ray açıklığı 1435 mm
olacaktır.
Hatlarda ve hat boyu yapılarda uygulanacak minimum gabari; füniküler aracının fiziksel
profili ve açık araçlarda yan el alanı da dahil olmak üzere dinamik alan gereksiniminin esas
alınması suretiyle belirlenecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
10
Hesaplamalarda aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:
-
Hattın kurplu kesimlerinde aracın yatay ve düşey hareketi
-
Tekerleklerin raylara göre yanal hareketi
-
Olası boyutsal toleranslar
-
Füniküler Sisteminin tesis koşulları (arazi, topografya ve diğer doğal şartlar) dinamik
alan gereksinimi için daha kesin bir inceleme yapılmasını gerektirmedikçe; basit
sistemlerde aracın her iki tarafındaki minimum dinamik alan gereksinimi:
50 mm
-
Açık araçlarda yan el alanı:
Bütün açık camlar ve açık vagonlar için yan el alanı:
0,20 m’den fazla açılamayan üst pencereler için el alanı:
1m
* Pencerenin alt kenarı araç döşemesinden en az 1,80 m yukarıda ise: 0,20 m
* Pencerenin alt kenarı araç döşemesinden en az 1,50 m yukarıda ise: 0,50 m
2.5.1
Araç Gabarisi
Kentiçi Sistemlerde FÜNĐKÜLER aracının statik ve dinamik gabarileri aşağıda yer alan
normlara uygun olacaktır:
-
UIC 505-1: Railway Transport Stock-Rolling Stock Construction Gauge - (Demiryolu
Taşıma Araçları -Vagonları - Yapım Aralıkları)
-
UIC 505-5: History, Justification and Commentaries on the Elaboration and
Development of UIC Leaflets of Series 505 and 506 on Gauges - (Ray Aralıkları Đle
Đlgili UIC 505 ve 506’nın Gelişimi ve Detayları ile Đlgili Tarihçe, Doğrulama ve
Yorumlar)
Araç gabarisi, dinamik gabarinin etrafına 100 mm'lik bir yedek pay ilavesiyle aracın işgal
ettiği mekan olarak tanımlanır. Yedek pay, sistemin herhangi bir yerinde sabit bir yapının
cephesi ile araç arasında kalan minimum boşluk payını ifade eder. Đstasyon peronları bunun
dışında bırakılmıştır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
11
3.
ĐNŞAAT VE YAPISAL TASARIM
3.1
GENEL
Yapısal tasarım Bayındırlık ve Đskan Bakanlığı Yapı Đşleri Genel Teknik Şartnamesi ve ilgili
ulusal-uluslararası standartlarla uyumlu olacaktır.
Yapısal tasarımda uygulanan tasarım yükleri; normal ve önceden tahmin edilebilen anormal
şartlara göre, ölü ve hareketli yük, kar, rüzgar yükleri ile dinamik yükleri içerecektir. Karlı
bölgelerde bulunan yapılar ve temeller, bu koşullara ve yüklere göre tasarımlanacak veya
şartların gerektirdiği şekilde koruyucu yapılar sağlanacaktır.
Temellerin hareketine karşı toprağın direncinin belirlenmesinde, yeraltı suyunun kaldırma
kuvveti gibi muhtemel yeraltı şartları göz önüne alınacaktır. Temellerin tasarımında toprağın
donma ve çözülme özellikleri göz önüne alınacaktır.
Tasarımda; zeminin altındaki temeller ve çelik yapıların korunması için özel direktifler
belirtilmedikçe, beton temellerin en üst kotu bitmiş zemin seviyesinden en az 150 mm
yukarıda olacaktır.
Tasarımda; ölü ve hareketli yük koşulları altında, devrilmeye ve kaymaya karşı minimum
güvenlik faktörü 2 olacaktır. Bu yüklere ilaveten eşzamanlı olarak rüzgar veya sismik
aktiviteler altında minimum güvenlik faktörü 1,5 olacaktır.
3.2
HATYOLU YAPILARI
3.2.1 Hemzemin Hatlar
Hemzemin hat;
-
Mevcut yağmur drenaj kanalına bağlanan eksiksiz bir drenaj sistemi,
Yaya yürüme yolu,
Kesintisiz kablo hattı,
Gerekli geçiş elemanları ve travers,
Hattın her iki yanında, yetkisiz kişilerin hatta girişine engel olacak emniyet parmaklığı
(tırmanılmayan tipte, en yüksek yerden veya bordürden 2,0 metre yükseklikte, üst
kısmı dikenli standart galvanizli tel)
gibi yapılardan oluşacaktır.
3.2.2
Tünel
Tünel hesaplarında aşağıdaki esaslar dikkate alınacaktır:
-
Statik ve dinamik gerilmeler emniyetli olarak absorbe edilecektir,
-
Yeraltı su seviyesi
etkilemeyecektir,
-
Tüneller inşa edilirken, zemin yapısı, su akıntısı, zemin katsayısı ve kimyasal etkiler
incelenecektir,
Füniküler Tasarım Kriterleri
yüksek olsa bile kaldırma kuvveti
yapı stabilizesini
12
-
Zararlı gaz müsaade edilebilir seviyeyi aşmayacaktır,
-
Nemden dolayı işletme etkilenmeyecektir,
-
Yeraltı suyu sızıntısı miktarı kaplamanın 1 m² si için saatte 5 mililitreyi geçmeyecektir
(5 ml/ m²/saat),
-
Sistemin su sızıntılarına ve araçların getirebileceği kar ve yağmur sularına karşı
eksiksiz bir drenaj sistemi yapılacaktır.
Herhangi bir yangında tüneli taşıyıcı elemanların özelliği ve sağlamlığı bozulmayacaktır.
Tünelde, tünel ağızlarında, acil çıkışlarda ve istasyonlarda hava değişiminin yeterli olmadığı
durumlarda ek önlemler alınacaktır.
Açık havaya çıkış noktaları:
-
Đstasyon merdivenleri,
Acil çıkışlar,
Tünel ağzındaki rampalardır.
Tünellerin istasyonlara yaklaştığı bölgelerde aracın piston etkisini yok etmek veya bu etki ile
oluşacak hava hızlarını minimize etmek için hava genişleme bacaları tesis edilecektir. Aracın
piston etkisi ile oluşan hava hızları madde 7.2.2’de verilen değerleri aşmayacaktır.
Yolcu kaçışları için yürüme yolları ve acil aydınlatma yapılacaktır. Gerekli olan hallerde
hattın durumuna göre ortada veya yanda korunma hücresi teşkil edilecektir.
Tünel duvarlarında ses emici malzemeler kullanılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
13
Şekil-3.1: Tünel Gabarisi - Hat Kesiminde - (Örnektir)
Füniküler Tasarım Kriterleri
14
Şekil-3.2: Tünel Gabarisi - Geçiş Bölgesinde - (Örnektir)
Füniküler Tasarım Kriterleri
15
Şekil-3.3: Tünel Gabarisi - Peronda - (Örnektir)
Füniküler Tasarım Kriterleri
16
3.2.3 Geçiş Bölgesi
Đki raylı veya üç raylı sistemlerde tünelin iki istasyon arasındaki uzunluğunun ortasında
araçların karşılaştıkları ve birbirini geçtikleri geçiş zonları tesis edilecektir. Geçiş bölgeleri,
madde 2.2.2.2 “Araçlar Arasındaki Minimum Açıklık” bölümündeki koşullara uygun
olacaktır.
Geçiş bölgesinin uzunluğu bir dizinin toplam uzunluğundan fazla olacaktır. Geçiş bölgesinin
uzunluğu; işletme hızında seyahat eden dizinin halattaki arıza nedeniyle durması durumunda,
geçiş bölgesindeki diğer diziye çarpmayacak şekilde belirlenecektir.
3.2.4
Kablo Kanalları ve Yaya Yürüme Yolları
Ana hat boyunca hat yatağının en azından bir yanında kablo kanalları ve yürüme yolları tesis
edilecektir. Kablo kanalları, iletişim ve kontrol için ayrı bölümlü ve kendinden tahliyeli
olacak, yaya yollarının desteklenmesi için kullanılabilecektir.
Kablo ve yürüme yolları ray hattına monteli teçhizatın bakımını kolaylaştıracak şekilde
tasarımlanacaktır. Hat yapılarında yürüme yolları; yolcu ve personel için emniyetli, minimum
0,70 m genişliğinde ve üzerinde 2,0 m serbest yükseklik olacaktır. Yürüme yolları beton veya
çelik kafesli vb. yanmaz malzemeden olacak ve kablo kanalları ile kombine
gerçekleştirilebilecektir. Ray hatlarından uzakta yolcu tutunma tırabzanları temin edilecektir.
Yürüme yolları normal aydınlatmanın yanı sıra öngörülebilen bütün acil boşaltma koşullarına
uygun bir acil aydınlatma sistemi ile donatılacaktır.
3.2.5
Diğer Yapılar
Bunlar tüneller boyunca yer alan Acil Çıkış Yapıları ve Acil Havalandırma Yapılarıdır.
Acil Çıkış Yapıları
Acil çıkış yapılarının boyutlandırması doruk saatte tünelde mahsur kalan bir aracın yolcu
yükü dikkate alınarak yapılacaktır. Hiçbir şart altında merdiven genişliği 1,20 metreden az
olmayacaktır.
Havalandırma Yapıları
Acil havalandırma hesapları gereği, tünellerde ilave acil havalandırma fanları yerleştirme
ihtiyacı duyulması durumunda havalandırma şaftları tesis edilecektir. Tasarımda,
havalandırma şaftlarının ağızlarının maksimum su basma seviyesinin üzerinde olması,
şaftların tepesinde gerekli yükü taşıyacak bir ızgaranın yer alması ayrıca havalandırma
bacasından girebilecek suların hatyoluna ulaşmadan önce drenaj sistemine kanalize edilmesi
hususları göz önüne alınacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
17
4.
HAT ĐŞLERĐ TASARIMI
4.1
ALTYAPI
Altyapı tasarımında yerel jeolojik ve hidrolik özellikler göz önüne alınacak, yağmur ve sel
sularının işletmeyi etkilemeyecek şekilde yönlendirilmesi sağlanacaktır.
4.2
ÜSTYAPI
Araçların üzerinde hareket ettiği raylar, bunları traverslere ve birbirlerine bağlayan bağlantı
malzemesi üstyapıyı teşkil edecektir.
Üstyapı, aşağıdaki fonksiyonlar emniyetle yerine getirilecek şekilde tasarımlanacaktır:
a)
Projede belirtilen en fazla araç yükünde ve maksimum hızda, statik ve dinamik
kuvvetlerin etkisinden dolayı kalıcı şekil değişiklikleri olmayacaktır,
b)
Hat boyutları ile araç ölçüleri birbiri ile istenen hızda ve kabul edilen aşınma paylarında,
güvenli bir seyir sağlayacak şekilde uyuşacaktır,
c)
Kurplar; müsaade edilen hıza ulaşıldığında, dengeleme, yan ivme ve yan ivmenin
zamanla değişimi en az olacak şekilde tesis edilecektir. Gerekli olduğu takdirde
deverler, dever rampaları ve geçiş eğrileri kullanılacaktır,
d)
Yüzey suları üst yapıdan kolayca uzaklaştırılacaktır.
Standart füniküler üst yapısı balastsız, doğrudan bağlantılı olacaktır. Hatlar iki raylı, üç raylı
veya dört raylı sistemler olarak tasarımlanabilecektir.
Ray hattı gömme ankastreler kullanılarak beton ray yatağına direkt olarak tespit edilecektir.
Ana tünel yapısı ile beton ray hattı yatağı arasında yeterli bir bağ temin edilecektir.
Hatlarda; yol elastikliğinin sağlanması, titreşim ve gürültünün azaltılması için gerekli
önlemler alınacaktır. Beton ve ray temel kaidesi arasında elastik malzeme kullanılacaktır.
Ray hattı elemanları:
-
Raylar ve sabitleme sistemi,
Çekme ve germe halatların kılavuzluk edecek hat tekerlekleri,
Hat sonu durdurma tamponlarıdır.
Ray hattı aşağıdaki ana işlevleri yerine getirmek üzere tasarımlanacaktır:
-
Araçlar ve tüm işletim şartlarının özellikleri ile uyumlu yardımcı işlevlerin
güvenilirliğinin sağlanması,
Statik ve dinamik yükleri hesaba katarak araçların desteklenmesi,
Ray fren sisteminden gelen tüm etkilere karşı dirençli olması,
Gürültü ve sarsıntıyı sönümlemesi,
Genel bakım ve ray değişiminin kolay olması.
Füniküler Tasarım Kriterleri
18
4.3
TOLERANSLAR
Tüm hat ve hat donanımı aksamı, sıcaklık değişmelerini karşılayan ve yapım hassasiyetini
sağlayan hat yapım toleranslarına uyan minimum toleranslara göre monte edilecektir.
Hat donanımına ilişkin tüm yapım toleransları, aşağıdaki verilen hat yapım toleranslarına
uyacaktır:
-
Maksimum ray yüksekliği, hatyolunun tasarım yüksekliğinden ± 3 mm sınırları
içerisinde kalacaktır. Sapma değişim miktarı, hatyolunun her metresi için 1 mm’den
fazla olmayacak; toplam sapma değişimi, 10 m uzunlukta 3 mm ile sınırlı olacaktır.
-
Yatay yerleştirme, tasarım pozisyonuna göre hatyolu için ± 3 mm sınırları içerisinde
kalacaktır. Sapma değişim miktarı, hatyolunun her metresi için 1 mm’yi
geçmeyecektir. Toplam sapma değişimi 15 m uzunluğundaki hatyolu için 3 mm ile
sınırlı olacaktır.
-
Rölevaj, enine yerleştirme: hatyolu için düz hatlarda tasarım pozisyonuna göre ± 2
mm, geçiş eğrilerinde tasarım pozisyonuna göre ± 3 mm, kurplarda ± 4 mm sınırları
içerisinde olacaktır. Sapma değişim oranı hatyolu için metrede 1 mm’yi aşmayacak
ve sapmada toplam değişim 15 metrede 3 mm ile sınırlı olacaktır.
-
Raylar arası açıklık, işletilen yol için tasarım değerinin +2 ila −2 mm tolerans sınırı
içerisinde olacaktır. Sapma değişim oranı metrede 1 mm’yi aşmayacak ve sapmadaki
toplam değişim 3 metrede 2 mm ile sınırlı olacaktır.
4.4
RAYLAR VE SABĐTLEME SĐSTEMĐ
4.4.1
Ray Tipleri
Raylar UIC Standartlarına ve EN 13674 - Railway Applications - Track - Rail - Part 1:
Vignole Railway Rails 46 kg/m and Above (Demiryolu Uygulamaları - Ray - Bölüm 1:
Vignole Demiryolu Rayı 46 kg/m ve Üstü) Standardına uygun, R 260 kalitesinde olacaktır.
Çalışan tüm raylar, UIC Standardlarının veya dengi standartların en yeni versiyonlarının
gereklerine uygun olarak imal, monte, muayene ve test edilecektir. Rayların her türlü kesilişi
ve aktarılışı, UIC Standartlarının veya dengi standartların gereklerine uygun olacaktır. Raylar
kaynaklı olacak ve mümkün olduğu kadar uzun tutulacaktır. Kaynağa ait teknik özellikler
aşağıda verilmiştir.
Raylara cebire delikleri delinmemiş olacaktır.
Ray eğimi tasarım ayrıntılarına uymak için eğimin sıfır veya daha az olduğu özel hat
çalışması dışında, içeriye doğru 1/40 olacaktır.
150 m veya daha küçük yarıçaplı kurplarda kullanılacak olan raylar, standart atölye
yöntemleri ya da diğer onaylanmış yöntemlerle önceden bükülmüş veya kavislendirilmiş
olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
19
4.4.2
Ray Kaynakları
Ray kaynağı işlemleri, UIC veya TS EN 14730 -1 - Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Rayların Alumino Termik Kaynağı - Bölüm 1: Kaynak Đşlemlerinin Onayı - Standartları
gereklerine uyulacaktır.
Raylar; seyyar direnç ray kaynak makinesi, sabit direnç ray kaynak makinesi ile alın kaynağı
veya alüminotermit ray kaynağı ile kaynaklanacaktır.
Kaynaksız ek mecbur kalınmadıkça kullanılmayacaktır. Gerekirse, kaynaksız tüm ekler, ilgili
standartlara göre, her ekte en az 4 delik açılıp, ölçülü torkta sıkıştırılacak, yüksek çekme
mukavemette en az 25 mm çaplı cıvatalarla tespit edilmiş, epoksi yapıştırmalı çubuk cebireler
(ray tespit demirleri) için tasarımlanacaktır. Bu eklerin kullanımı, özel hat bağlantılarıyla ve
kaynaklı nominal 450 m uzunluktaki kesintisiz ray boylarıyla veya bağlantılı ek gereken
yerlerle sınırlı tutulacaktır. Bu ekler ray mantarında 0 mm tolerans ile yapılacak, gerekirse
elektrik yalıtımları sağlanacaktır.
Birbirini takip eden raylar farklı özellikte ise geçiş rayları kullanılacaktır.
4.4.3
Karşılık Rayları (Kontrray)
Deraymanı ve vagonların devrilmesini önlemek amacıyla;
a)
Makas göbeklerinde,
b)
270 m veya daha küçük yarıçaplı kurplarda iç rayın iç tarafında ray boyunca
kontrray döşenecektir.
4.4.4
Makaslar
Makaslar, iki raylı veya üç raylı sistemlerde hat boyunun ortasında yer alan geçiş bölgesinde
kullanılacak, sistemin işletme hızını karşılayacak şekilde tasarlanıp yerleştirilecektir.
Tüm makas göbekleri verilen tekerlek profiline en uygun geçiş koşullarını sağlayacak şekilde
tasarımlanacaktır.
4.4.5
Bağlantı Elemanları
Doğrudan tespitli bağlantı tertibatı, işletme rayını beton kaideye bağlamak üzere
kullanılacaktır. Doğrudan tespitli bağlantı tertibatı aşağıdaki parçaları kapsar:
-
Yatay ayarlar için gerekli, elastik malzemeden mamül taban ve girişleri bulunan
doğrudan tespitli ray seleti,
Yaylı ray klipsi,
Zemine bağlama donanımı,
Mesnet takozları.
Ray bağlantı elemanları; raya araç tekerlek yüklerinden, ray uzaması ve rayın mesnetlendiği
yapılardan ortaya çıkan yüklere karşı bir direnç sağlayacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
20
Hattın tüm esnekliği esnek ray pedi tarafından sağlanacaktır.
Bağlantı elemanı; ısı genleşmesi ve doluluk oranı izdiham hali kriterindeki araçtan gelen
düşey ve yatay yükler altında en fazla 6 mm’lik bir gabari açılmasından daha fazla bir
açılmaya meydan vermeyecek şekilde seçilecektir.
Rayların hatyolu altyapısından elektriksel olarak yalıtılmış olması bütün ray bağlantı
elemanları için bir gerekliliktir.
4.4.6
Travers
Hatyolunda öngermeli beton traversler kullanılacaktır.
Beton traversler aşağıda yer alan standartlarda belirtilen özelliklerde olacaktır:
-
TS EN 13230 -1: Demiryolu Uygulamaları-Demiryolu-Beton Traversler ve MesnetlerBölüm 1: Genel Kurallar
-
TS EN 13230 -2: Demiryolu Uygulamaları-Demiryolu-Beton Traversler ve MesnetlerBölüm 2: Öngerilmeli Yekpare Traversler
-
TS EN 13230 -3: Demiryolu Uygulamaları-Demiryolu-Beton Traversler ve MesnetlerBölüm 3: Takviyelendirilmiş Đkiz Traversler
Sistemde, elektriksel veya yapısal gerekliliklerden dolayı bu standartlarda belirtilen
değerlerden daha uzun, özel boyutlarda traversler de kullanılabilecektir.
4.5
HALAT KILAVUZ TEKERLEKLERĐ VE MAKARALAR
Hatyolu boyunca halat(lar)a kusursuz olarak kılavuzluk edecek şekilde halat kılavuz
tekerlekleri ve makaralar yerleştirilecektir. Bunlar halat(lar)ın hatyoluna ait yapısal
elemanlara temasını önleyecek şekilde ve aralıkta yerleştirilecektir.
Halatın kılavuz tekerleklerden veya makaradan çıkması durumunda, halatın diğer hatyolu
ekipmanlarına dolaşmasını önleyecek şekilde ve araç ilgili kılavuz tekerlek veya makara
üzerinden geçerken halatın ilgili kılavuz tekerleğe veya makaraya geri dönmesini sağlayacak
şekilde önlem alınacaktır.
Çekme halatı kılavuz tekerleklerinin çapları; metalik kılavuz tekerleklerde halatların nominal
çapının 10 katından, elastik malzeme kaplamalı kılavuz tekerleklerde ise 8 katından az
olmayacaktır.
Basma makaralarının çapları halatların nominal çapının 8 katından az olmayacaktır. Halat
desteği için ayrıca avare makaralar da kullanılabilecektir.
Kılavuz yatak tekerleklerinin flanşları sistemin diğer özelliklerini dikkate alarak mümkün
olduğu kadar derin olacaktır. Aynı zamanda araçlardaki eklentiler normal işletme sırasında
kılavuz tekerleklerdeki aşınmaları da dikkate alarak kılavuz tekerleklerinin flanşlarına temas
etmeyecek şekilde tasarımlanacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
21
Halat kılavuz tekerlekleri, toprakla elektrik yalıtımı sağlayacak ve montajları sarsıntı
üretmeyecektir.
4.6
HAT SONU DURDURMA TAMPONLARI
Tamponlar hattın her iki ucuna, anormal şartlarda düzgün bir duruş sağlamak amacıyla
yerleştirilecektir.
Ana hatta ve cep hatlarındaki tüm bitiş noktalarında yavaşlatıcı tampon engeller
oluşturulacaktır. Yavaşlatıcı tampon engeli aşağıdakilerden biri olabilecektir.
-
Yaylı veya hidrolik yavaşlatıcı tampon veya
Sürtünmeli yavaşlatıcı tampon.
Yavaşlatıcı tampon engeli için, engel yüzünün arkasında kalan gerekli yol mesafesi, 9 m’yi
aşmayacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
22
5.
ĐSTASYONLAR
Đstasyon tasarımı aşağıda verilen standartlar ile uyumlu olacaktır:
-
TS 12127: Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 1: Yer Altı Đstasyon
Tesisleri Tasarım Kuralları
-
TS 12186: Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 2: Yer Üstü Đstasyon
Tesisleri Tasarım Kuralları
-
TS 12460: Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 5: Özürlü ve Yaşlılar için
Tesislerde Tasarım Kuralları
-
TS 12511: Đstasyonlarda Kullanılacak Olan Tanıtım Sembollerinin Tasarım ve
Yerleştirmeleri
-
TS 12525: Yangın Önleme - Metro ve Hafif Raylı Sistemler - Đstasyonlar - Genel
-
TS 12527: Platform Oturma elemanlarının Tasarım ve Yerleştirme Kuralları
-
TS 12574: Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri - Bölüm 10: Đstasyon içi Đşaret ve
Grafikler
-
TS 12575: Bilgi ve Đlan Panolarının Yerleşim ve Genel Kuralları
-
TS 12692: Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 13: Đstasyon Platformu
(Peron) Emniyet Kenar Bandı ve Đkaz Şeridi Tasarım Kuralları
Đstasyonlar yolcular için konforlu ve güvenli bir yer olacaktır. Bu amaçla aşağıdaki şartlar tam
olarak sağlanacaktır:
5.1
-
Đstasyonların genel yerleşimi, emniyet sistemleri ve çıkışlar TS 12127, TS 12186 ve
NFPA 130 (National Fire Protection Association - Standard for fixed Guideway
Transit and Passenger Rail Transit System) (ABD Ulusal Yangından Korunma
Kurumu - Sabit Hatlı Raylı Toplu Taşım Sistemleri için Standart) ile uyumlu olacak
ve doruk saatteki yolcu akışı dikkate alınacaktır.
-
Bütün yerleşim, görevliler dışındaki kişilerin servis odalarına veya elektrik dolabı gibi
tehlikeli bölgelere girmelerini engelleyecek şekilde tasarımlanacaktır.
-
Doruk saatteki yolcu akışı dikkate alınarak istasyona gerekli sayıda sabit oturak
yerleştirilecektir.
-
Đstasyonlar yolcuların emniyeti ve konforuna yönelik biçimde aydınlatılacaktır.
-
Peronlara erişim döner turnikeler aracılığıyla olacaktır.
-
Yolcuların sirkülasyonu basit ve direkt olacak tarzda planlanacak, lüzumsuz ve
şaşırtıcı dönüşler, uzun yürüyüş mesafeleri, çakışan yaya akımları, çıkmazlar ve
darboğazlar bulunmayacaktır.
ĐSTASYON YOLCU YÜKÜ
Perondaki yolcu yoğunluğu için TS 12127 ve 12186’da belirtilen değerler alınacaktır. Bu
değerler;
Füniküler Tasarım Kriterleri
23
Yerüstü istasyonlarında TS 12186 gereği kişi başına 0,35 m² - 0,50 m2
Yeraltı istasyonlarında TS 12127 gereği kişi başına 0,50 m2 - 0,75 m2 dir.
5.2
ĐSTASYON TĐPLERĐ
Füniküler sistemler esas olarak bir alt ve bir üst olmak üzere iki istasyondan oluşmaktadır.
Hattın uzunluğuna, arazi kullanımına ve yolcu potansiyeline bağlı olarak ara istasyonlar da
tasarımlanabilecektir.
Sistemin çalışması için gerekli donanımlar alt ve üst istasyonlarda yer alacaktır.
5.2.1 Üst Đstasyon
Alt Đstasyonda aşağıdaki mekanlar ve ekipmanlar bulunacaktır:
-
Kumanda merkezi,
Tahrik sistemini içeren bir makine odası,
Trafo odası,
Yangın su tankı ve pompa odası,
Drenaj su tankı ve pompa odası,
Atık su tankı ve pompa odası.
Kumanda Merkezi
Kumanda merkezi ile ilgili ayrıntılar madde 8.6 “Kumanda Merkezi” bölümünde verilmiştir.
Makine Odası
Makine odası, tahrik sistemiyle ana ve yardımcı güç temin sistemlerini barındıracak, bilet
holü ve/veya peron altında yer alacaktır. Araçları harekete geçiren tahrik sistemi, tahrik
makarasıyla elektrik motorları, redüktör ve kaplinden oluşacaktır. Sistem, servis ve acil
durum frenleri için bir hidrolik ünite ve elektrik kontrol panosuna sahip olacaktır.
Makine odası, montaj ve işletim kolaylığı sağlayacak şekilde tasarımlanacaktır. Makine
odasında onarım ve bakım amacıyla tavanda, parçaları çalışma tezgahına alacak bir gezer vinç
olacaktır.
Makine odası sıcaklığı, barındırdığı sistemlerin işletimi için gerekli bir sıcaklık aralığında
tutulacaktır (özellikle elektrik ve elektronik panoları).
Tahrik sistemi tam yük altında çalışır ve istasyonda araç yok iken makine odası tavanı
üzerinde, bilet holü ve/veya peron içinde 1,6 m yükseklikteki herhangi bir noktada kabul
edilebilir maksimum gürültü seviyesi 75 dB olacaktır.
Titreşim izolasyonu, yolcular ve personel tarafından rahatsız edici titreşim hissedilmeyecek
şekilde sağlanacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
24
Makine odası, makaraların veya herhangi bir tahrik elemanının yenilenmesi gerektiğinde
dışarı çıkışa müsaade edecektir. Tahrik zinciri ana ve yardımcı güç temin sistemleri bu odada
yer alacaktır.
Tahrik sistemi ile ilgili ayrıntılar madde 8.1.2 “Tahrik Sistemi” bölümünde verilmiştir.
Trafo Odası
Trafo odası ile ilgili ayrıntılar madde 8.2.4 “Üst Đstasyon Trafo Merkezi” bölümünde
verilmiştir.
Yangın Su Tankı ve Pompaları
Gerekli kapasite ve düşüye sahip bir yeraltı yangın suyu tankı ve yangın pompaları bulunacak,
bunlar istasyonda ve tünel ağızlarında bulunan yangın musluklarını besleyecektir.
Sistemin elvermesi durumunda Yangın Suyu Tankı ve Pompaları istasyonlardan birine
yerleştirilip her iki istasyon da tek sistemden beslenebilecektir.
Drenaj Su Tankı ve Pompaları
Đstasyonda toplanan suyu atmak amacıyla, uygun kapasiteye sahip bir yeraltı drenaj suyu
tankı ve drenaj pompaları yerleştirilecektir.
Atıksu Tankı ve Pompaları
Tuvalet vb. yerlerden gelen atıksuları kanalizasyon sistemine vermek amacıyla uygun
kapasiteye sahip bir yeraltı atıksu tankı ve atıksu pompaları yerleştirilecektir.
5.2.2
Alt Đstasyon
Alt Đstasyonda aşağıdaki mekanlar ve ekipmanlar bulunacaktır:
-
Germe sistemine sahip bir makine odası,
Bakım odası,
Trafo odası (hizmet güç temini için),
Yangın su tankı ve pompaları,
Drenaj su tankı ve pompaları,
Atıksu tankı ve pompaları.
Alt Đstasyonda bulunan bakım kanalı, araçların bakım amacıyla kaldırılmasına müsaade
edecektir. Alt istasyonda araçların uygun basınçlı su, deterjan ve vakum temizleyici ile iç ve
dış yıkaması olanağı olacaktır.
Germe Sistem Makine Odası
Bu mekan ile ilgili ayrıntılar madde 8 “Elektromekanik Sistemler” bölümünde verilmiştir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
25
Bakım Odası
Bakım odası, bakım ekibi için uygun alet ve ekipman ile donanmış ve yerleştirilmiş olacaktır.
Parçaları tezgah üzerine kaldırmak için tavanda hareketli bir vinç olacaktır. Bakım odasından
peronlara, oradan da bakım kanalına direk geçiş mümkün olacaktır. Bakım odası, istasyona
gürültü iletimine karşı yalıtılacaktır.
Trafo Odası
Trafo odası ile ilgili ayrıntılar madde 8.2.5 “Alt Đstasyon Trafo Merkezi” bölümünde
verilmiştir.
Yangın Su Tankı ve Pompaları
Detaylar Üst Đstasyondaki gibi olacaktır.
Drenaj Su Tankı ve Pompaları
Detaylar Üst Đstasyondaki gibi olacaktır.
Atıksu Tankı ve Pompaları
Detaylar Üst Đstasyondaki gibi olacaktır.
5.3
ĐSTASYON PERONLARI
Peronlar; iki raylı veya üç raylı sistemlerde aynı hatta iki yandan hizmet vermek üzere Yan
Peron tipinde, dört raylı sistemlerde ise her biri ayrı ana hatta hizmet etmek üzere Karşılıklı
Peron tipindedir.
5.3.1
Peron Boyutları
Peron boyutları bir dizi uzunluğuna uygun olacaktır. Peron genişliği, doruk saatte araçlardan
inen ve binen yolcu hacmine, yolcuların peron üzeri ve çevre tesislerdeki fonksiyonel
sirkülasyonuna ve peron kapasitesine bağlıdır.
Peronların araca bitişik kenarında TS 12692’ye uygun olarak 0,45-0,50 m genişliğinde emniyet
kenar bandı bulunacak, emniyet bandı kaplaması ve döşeme kaplaması arasında da 10 cm
genişliğinde ikaz şeridi yer alacaktır.
Yolcu kapasitesine göre belirlenecek peron boyutları hesabı TS 12127 ve 12186’ya göre
yapılacaktır.
5.3.2
Peron Yerleşimi
Peron kenarı-araç arası mesafe kapı açık pozisyonda iken 50 mm’yi geçmeyecek, peron hatta
paralel olacaktır.
Peron Sirkülasyonu Genel Prensipleri:
-
Mümkün olan yerde sağ geçişler teşvik edilecek,
Füniküler Tasarım Kriterleri
26
-
5.4
Kesişen akıştan kaçınılacak,
Çıkmaz sonlardan kaçınılacak,
Peron düzeni ve işaretler, yolcunun bulunduğu yeri bilmesini ve gideceği yeri kolay
bulmasını sağlayacak,
Yolcu akış planı, yaşlı ve engelli yolcuların varış noktalarına kolaylıkla
erişebilmelerini sağlayacak şekilde olacaktır.
ĐSTASYON TESĐSLERĐ
Yolcuya yardımcı olabilecek istasyon donanımları genel olarak;
-
Yolcu ve personel için wc’ler (*aşağıdaki açıklama dikkate alınacaktır),
Bilet gişeleri/makineleri,
Genel telefonlar,
Oturma yerleri,
Gazete ve genel ihtiyaç malzemeleri satış bölümleri,
Çöp kutuları,
Yolcu danışma büroları ve
Yolcu yönlendirme işaretleridir.
(*) Bünyesinde personel barındıran istasyonlarda personel için yeterli sayıda bay - bayan
tuvaletleri yapılacaktır. Yolcu tuvaletleri ile ilgili kararlar ve uygulamalar için, TS 12127 ve
12186’daki koşullara uyulacaktır.
5.5
ĐSTASYON GĐRĐŞ TESĐSLERĐ
Yeraltı istasyonlarında düşey sirkülasyon merdiven, yürüyen merdiven ve rampalarla
sağlanacaktır.
Peron Çıkış Kapasitesi: Peron çıkışları; acil durumda perondaki yolcuların maksimum 4
dakikada boşaltılmasını sağlayacak şekilde planlanacaktır. Peron çıkış tesisleri tasarımında;
peron yükü, net peron alanının kişi başına 0,65 m²'ye bölünmesi, minimum çıkış genişliği ise
peron yükünün 50'ye bölünmesiyle hesaplanacaktır. Her peronda en az iki çıkış olacaktır.
Düşey Sirkülasyon: Yürüyen merdiven, rampa, asansör ve merdivenler TS 12127’de
belirtilen kriterler çerçevesinde planlanacaktır.
Engelli yolcular için her istasyonda rampa veya asansör yeri planlanacaktır. Đstasyona girişten
turnike/asansöre kadar ve bu mekanlardan platforma kadar; görme engellilerin
yönlendirilmesi için zeminde 50 cm genişliğinde, değişik dokuda bir şerit teşkil edilecek,
böylece görme engellilerce beyaz bastonla bu şeridin yer döşemesinden ayırt edilebilmesi
sağlanacaktır.
Hesap Detayları: Hesap detayları TS 12127 ve TS 12186’ya uygun olacaktır.
Hesaplamalarda bir yolcu şeridinin 60 cm olacağı varsayılacaktır. Planlama açısından yatay
yürüme hızı 64 m/dk, düşey hız ise çıkış yönünde 15 m/dk, iniş yönünde 18,30 m/dk dır.
Merdivenlerden çıkış yönünde 35, iniş yönünde 40 kişinin geçeceği, koridor ve açıklıklarda
ise 1 m genişlikten aynı yönde doruk saatte dakikada 80 kişinin geçeceği varsayılacaktır.
Merdiven genişlikleri ve açıklıkları ile ilgili hesaplar madde 7.2.2’de belirtilen piston
etkisinin yarattığı hava hızı kriterlerini karşılayacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
27
Acil durumlar için NFPA 130’da (National Fire Protection Association - Standard for fixed
Guideway Transit and Passenger Rail Transit System) (ABD Ulusal Yangından Korunma
Kurumu- Sabit Hatlı Raylı Toplu Taşım Sistemleri için Standart) belirtilen hususlara
uyulacaktır.
5.6
MERDĐVENLER, YÜRÜYEN MERDĐVENLER VE ASANSÖRLER
Genel sistemdeki merdiven, yürüyen merdiven, acil durum merdivenlerinin boyutları TS
12127’deki koşulları sağlayacaktır.
Yürüyen merdivenler tersine çevrilebilir türden olacaktır. Yürüyen merdivenlerin eğimi TS
12127 gereğince 30-35 dereceden fazla olmayacaktır. Ancak zorunlu hallerde, mevcut
yerleşim sahasında zorlayıcı, kısıtlayıcı faktörlerin bulunması durumunda tasarımda farklı
eğimler kullanılabilecektir. Yürüyen merdivenlerin yükleme/emniyet katsayıları TS EN 115 Yürüyen Merdiven ve Yürüyen Bantlar Đçin Güvenlik - Bölüm 1: Yapım ve MontajıStandardına uygun olacaktır.
Tüm merdiven ve rampalar ve yürüyen bantların başlangıcında ve bitiminde; 1,20 m geride,
görme engelli kişileri uyarmak üzere, dokunmakla fark edilebilecek nitelikte bir uyarı bandı
bulunacaktır.
Asansör ve asansör bekleme alanlarının konumu genel dolaşım yolları üzerinde engel teşkil
etmeyecektir. Asansörlerin en az üç tarafı şeffaf ve asansörün içi görülebilir olacaktır.
5.7
MALZEMELER
Đstasyonlarda döşeme, duvar, tavan, merdiven, peron, kapı vb. tüm elemanlarda kullanılacak
malzemeler görünüş, kullanışlılık, yangına, aşınmaya, deformasyona, çizilmeye, darbeye,
suya, neme, kaymaya karşı dayanıklılık ve emniyetlilik, bakım-onarım ve yenileme kolaylığı
gibi çeşitli özellikler açısından ilgili ulusal ve uluslararası standartlarla uyumlu olacaktır.
5.8
ENGELLĐLER ĐÇĐN EK ÖNLEMLER
Bu gruba hareket olanağı kısıtlı olanlar, tekerlekli sandalye kullananlar, duyma ve görme
engeli olan kimseler ile yaşlılar dahildir. Bu grup için istasyon ve tesislerin tasarımında TS
12460, TS 12692, TS 12574 standartlarındaki kriterlere uyulacaktır.
5.9
BAKIM KANALLARI
Her iki istasyonda araçların altyapılarının bakımı için bakım kanalları oluşturulacaktır. Bakım
kanalları peron ile aynı uzunlukta ve yaklaşık 5 m genişlikte olacaktır.
Çalışanların güvenliği açısından bakım çukurlarında asgari olarak;
-
Çukurun içerisinde acil freni veya servis frenini aktive ederek aracı durdurmak için bir
Acil Durdurma Anahtarı veya
-
Aracın kontrol panelinde bakım sırasında aracı kilitleyecek olan bir Mastır Anahtar
sağlanacaktır (Mastır Anahtar çukurda çalışılırken çalışan personel tarafından
muhafaza edilecektir).
Füniküler Tasarım Kriterleri
28
6.
BAKIM ONARIM MERKEZLERĐ VE ĐŞLEVLERĐ
Her iki istasyonda bulunan bakım kanalları (bkz. madde 5.7) ve bunlarla bağlantılı bakım
atölyelerinin tasarımında aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulacaktır:
-
FÜNĐKÜLER araçlarının özellikleri,
Đşletme şartları,
Vagon ve sabit tesislerinin bakım şartları,
Bakım atölyeleri, hat boyu bakımı ve sabit tesislerin ekipman ihtiyacı.
Atölye alanlarında döşemeler, merdivenler ve rampalar tahmin edilen yaya trafik hacmine
göre boyutlandırılacaktır. Atölye döşemelerindeki yürüyüş yolları boya ile işaretlenecektir.
Yüzeyler dayanıklı ve kaymaya karşı emniyetli malzemeden yapılacaktır.
Bakım merkezlerinin içindeki bütün yerler tesisin ve monte edilmiş olan donanımın tipine
göre “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak
yangın dolaplı, sprinklerli veya temiz gazlı söndürme sistemleri ile donatılacaktır.
Yangın yayılımını önleyici önlemler alınacaktır.
Çöpler ve atıklar sınıflarına göre gruplandırılarak ayrı ayrı toplanacak, atık yağlar tanklarda
biriktirilecektir. Atıkların standartlara ve yerel yönetmeliklere uygun olarak atımı yapılacaktır.
Bakım Merkezleri aşağıdaki belirtilen ancak bunlarla sınırlı olmayan sistemlerin periyodik
bakım, muayene ve onarımlarını yapacak şekilde donatılacaktır. Donatım ihtiyacı onarımın
hangi seviyelerde yapılacağı kararına bağlı olacaktır.
-
Bütün halatlar ve bağlantıları,
Kılavuz tekerlekleri, makaralar, rulmanlar ve yataklar,
Yönlendirme makaraları, rulmanları ve yatakları,
Germe Sistemleri,
Tahrik Sistemi ( yataklar ve kaplinler dahil),
Fren Sistemleri,
Elektrik Kontrol Sistemleri,
Haberleşme Sistemleri,
Füniküler Araçları,
Sabit Yapılar,
Hatyolu Yapısı,
Havalandırma Sistemleri.
Standart her muayeneden sonra araç iç temizliği yapılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
29
7.
ĐNŞAAT VE
SĐSTEMLERĐ
7.1
ELEKTRĐK
BĐNA
ĐŞLERĐ
ELEKTRĐK
VE
MEKANĐK
TESĐSAT
7.1.1 Aydınlatma
Đstasyonlarda aydınlatma; emniyet, güvenlik, konfor ve memnuniyeti arttıracak, yolcu
dolaşımını yönlendirecek ve aydınlık alanlardan karanlık alanlara keskin geçişler olmayacak
düzeyde olacaktır.
Đstasyon aydınlatma seviyesi genelde aynı düzeyde olacak, ancak bilet gişesi veya peron eşiği,
merdiven ve yürüyen merdiven sahanlıkları gibi fonksiyonel alanlar veya uyarı bölgelerini
vurgulamak amacı ile daha yüksek aydınlatma seviyeleri kullanılacaktır.
Aşağıdaki çizelgede, istasyon mekanlarında kullanılması arzu edilen ortalama aydınlatma
seviyeleri gösterilmiştir:
NORMAL AYDINLATMA DÜZEYLERĐ
Alan
Genel Alanlar
Normal Merdivenler
Yürüyen Merdivenler
- Merdiven Bandı
- Tepe ve Dip Kısmı
Caddelerden Giriş ve Çıkışlar
Perondan Çıkışlar
Peron Genel Alanlar
Peron Kenarları
Ücretli Geçiş Üniteleri
Bilet (veya Jeton) Gişeleri
Tuvaletler
Soyunma Odaları
Bürolar
Đşletme ve Kontrol Odaları
Elektronik Ekipman Odaları
Tüneller
(Yürüme Yolu Seviyesinde Minimum)
Tünel Girişleri (Gündüz)
Servis Menfezleri
Depolar
Havalandırma Bacaları
Asansör Đçi
Elektrik ve Mekanik Odaları
Yolcu Alt Geçitleri
Yemekhaneler
Füniküler Tasarım Kriterleri
Aydınlatma Düzeyi (Lüks)
175-250
150-200
150-200
250-300
200-400
175-200
150-200
200-250
200-250
250-300
100-150
150-200
150-250
250-350
250-350
5
100-200
25-50
50-150
20-25
150-200
150-200
150-200
150-200
30
Özel ışıklandırma isteyen alanlar şunlardır:
-
Merdivenler,
Yürüyen merdivenler,
Asansörler,
Bilet gişesi önleri,
Peron kenarları,
Elektronik ekipman ve kontrol odaları.
Hatyolunun yeraltı ve viyadük kesimlerinde en az 10 lüks’lük bir aydınlatma sağlanacaktır.
Armatürlerin düzenlenmesi ve yerleşimi istasyon tasarım modülüne uygun olacaktır.
Armatürler yenileme, ampul değiştirme ve temizlenmesini kolaylaştıracak şekilde
yerleştirilecektir.
Yolcu dolaşım alanlarında bulunan aydınlatma armatürlerinin kumandası, AC odasında
bulunan panodan yapılacaktır. Diğer teçhizat odaları, depolar, bürolar gibi münferit odalarda
da, kendi açma kapama anahtarları vasıtasıyla aydınlatma armatürleri kumanda edilecektir.
Füniküler tesislerinin umumi yerlerinde kullanılan aydınlatma armatürleri benzerlik ve
bütünlük arz edecektir.
Bütün istasyonların kapalı ve halka açık alanları; acil aydınlatma güç kaynağından beslenen
acil durum ışıklandırması ve ışıklandırılmış çıkış işaretleri ile donatılacaktır.
Acil durum aydınlatması aşağıda verilen aydınlatma seviyelerini sağlayacaktır:
Peron, gişe katı, giriş ve geçişler dahil yolcu dolaşım alanları ……………………… 10 lüks
Tuvaletler, ve servis odaları ……………………………………………………………5 lüks
Merdivenler ve yürüyen merdivenler …………………………………………………10 lüks
Bilet gişeleri ve bankamatik makine alanları …………………………………………10 lüks
Umuma kapalı alanlar …………………………………………………………………10 lüks
Otopark ve çevre aydınlatması …………………………………………………………5 lüks
Tüneller (Yürüme yolu seviyesinde minimum) ..………………………………………5 lüks
7.1.2
Güvenlik ve Kontrol Sistemleri
Güvenlik ve Đstasyon kontrolü konusunda kullanılan elektrik ekipmanları ve sistemleri
aşağıda belirtilmiştir.
Kapalı Devre Televizyon Sistemi
Güvenlik ve işletme verimliliğini artırmak amacıyla yolcu peronları ve benzeri kritik alanların
merkezden gözetlenmesi için bir kapalı devre televizyon sistemi tesis edilecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
31
Genel Anons Sistemi
Ana kontrolörden araçlardaki veya istasyondaki yolculara bilgi vermek amacıyla bir anons
sistemi ve araç sürücüsünün yolcuya bilgi veya uyarı vermesi amacıyla lokal anons sistemi
tesis edilecektir.
Uzaktan Kontrol ve Đzleme Sistemi (SCADA)
Bu sistem vasıtasıyla yolcu istasyonları denetlenecek, izlenecek ve bazı ekipmanların
kumandaları yapılacaktır.
Yangın Algılama ve Alarm Sistemi
“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak
istasyonlarda yangın algılama ve alarm sistemleri tesis edilecektir.
Đstasyonlarda bazı özel ekipman odalarında gazlı söndürme yapılacaktır. Gazlı söndürme
yapılan odalardan alınacak alarmlar ve bunun sonucunda söndürme ile ilgili kumandalar
yangın alarm panolarından ve SCADA’dan izlenecektir. Bu kapsamda aşağıda belirtilen
teçhizat istasyonlarda bulundurulacaktır:
-
Yangın alarm panoları,
Otomatik yangın detektörleri,
Akustik alarm kornaları,
Alarm butonları,
Çakar ışıklı ihbar elemanları,
Gazlı söndürme kumanda panoları,
Gazlı söndürme sistemi detektörleri, flaşörleri, uyarı zili,
Gazlı söndürme sistemi butonları.
Yolcu Yardım Đsteme Telefonu
Her peronda butonla çalışan ve kontrol merkezine direkt bağlı yolcu yardım isteme telefonları
tesis edilecektir.
7.1.3 Telefon Sistemleri
Đstasyonlarda üç türlü telefon sistemi tesis edilecektir:
-
Đstasyonların sadece gişe katına yerleştirilecek olan umumi telefonlar (ankesörlü
telefonlar) ve personel kullanımı için hatlı harici telefonlar,
Servis telefonları,
Acil durum telefonları.
7.1.4 Đstasyon Elektrik Sistemleri
Đstasyon elektrik sistemleri, enerji ve aydınlatmanın yanında kontrol ve haberleşme
sistemlerini de içerecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
32
Bu kapsama aşağıdaki hususlar dahildir:
-
Normal ve acil durum enerjisi,
Normal ve acil durum aydınlatması,
Kapılar, yürüyen merdivenler ve engelli asansörleri için kontrol sistemi,
Genel anons, kapalı devre televizyon, telsiz ve telefon sistemleri,
SCADA, ücret toplama,
Işıklı işaret levhaları.
Yukarıda belirtilen sistem ekipmanlarının montaj yerleri, kablo hatları, kablo taşıyıcıları,
geçiş koşulları ile ince işlerle ve mekanik ekipmanlarla olan entegrasyonu da tasarımlarda göz
önüne alınacaktır.
7.1.5 Topraklama
Đstasyonlarda; elektrik odalarının altına gelecek şekilde istasyon temel betonunun altına,
topraklama hesapları sonucuna göre bakır iletkenlerden bir topraklama ağı tesis edilecektir.
Koruma topraklaması görevini görecek bu ağdan, toprak seviyesine çıkarılacak filizler
istasyon içindeki topraklama baralarına irtibatlanacaktır. Đstasyon içindeki yardımcı trafoların
işletme topraklaması için, ayrı bir iletken vasıtasıyla bu ağdan yararlanılacaktır.
7.2
MEKANĐK SĐSTEMLER
7.2.1
Sıhhi Tesisat (Temiz Su, Atıksu - Pissu ve Drenaj)
Sıhhi tesisat sisteminin tasarımı aşağıda belirtilen standartlara uygun olarak yapılacaktır:
-
TS EN 12056-1: Cazibeli Drenaj Sistemleri - Bina Đçi - Bölüm 1: Genel Kurallar ve
Performans Kuralları
-
TS EN 12056-2: Cazibeli Drenaj Sistemleri - Bina Đçi - Bölüm 2: Sıhhî Tesisat Boru
Sistemi - Tasarım ve Hesaplama
-
TS EN 12056-3: Cazibeli Drenaj Sistemleri - Bina Đçi - Bölüm 3: Çatı Drenajı Tasarım ve Hesaplama
-
TS EN 12056-4: Cazibeli Drenaj Sistemleri - Bina Đçi - Bölüm 4: Atık Su Terfi
Tesisleri - Tasarım ve Hesaplama
-
TS EN 12056-5: Cazibeli Drenaj Sistemleri - Bina Đçi - Bölüm 5: Montaj ve Deneyler,
Đşletme, Bakım ve Kullanma Talimatları
-
TS EN 12380: Drenaj Sistemleri Đçin Hava Emiş Vanaları - Kurallar, Deney Metotları
ve Uygunluk Değerlendirme
-
TS EN 752: Drenaj ve Kanalizasyon Sistemleri - Bina Dışı
-
TS 1258: Temiz Su Tesisatı Hesap Kuralları
-
TS EN 806-1: Bina Đçi Tesisatı - Đçme ve Kullanma Sularının Taşınması Đçin
Özellikler - Bölüm 1: Genel
-
TS EN 806-2: Bina Đçi Tesisatı - Đçme ve Kullanma Sularının Taşınması Đçin
Özellikler-Bölüm 2: Tasarım
Füniküler Tasarım Kriterleri
33
-
TS EN 806-3: Bina Đçi Tesisatı - Đçme ve Kullanma Sularının Taşınması Đçin
Özellikler-Bölüm 3: Boru Ölçülendirilmesi - Basitleştirilmiş Metot
Gömülü veya kısmen gömülü istasyonlarda yangın söndürme suyu ve bina dışından içeriye
sızabilecek yeraltı ve yağmur sularının tahliyesi için bir drenaj sistemi tasarımlanacaktır. Alt
istasyonda yer alan drenaj çukuru kapasitesi, tünelden gelecek olan yangın söndürme ve
sızıntı suları da dikkate alarak hesaplanacaktır. Tüm düşük kotların (yürüyen merdiven ve
asansör çukurları, şaftlar, kanallar, peron altları, bakım odaları vb.) drenajı cazibeli ve/veya
pompalı olarak mevcut drenaj sistemine bağlanacaktır. Her drenaj pompa istasyonunda
birbirine doğrudan bağlanan bir çökeltme kuyusu ve bir bekletme çukuru bulunacaktır.
Her bir pompa istasyonunda gerekli olacak pompa kapasitesi, pompalama ve depolama
kapasitesinin bir kombinasyonu olarak belirlenecektir. Pompa kapasitesi düzenli olarak ve sık
aralıklarla akan suları boşaltmaya yetecek kadar olacaktır. Pompalar, yürüyen merdiven ve
asansör çukurunda yer alanlar hariç yedekli olacaktır. Yürüyen merdiven ve asansör
çukurlarının drenajının doğal yöntemle sağlanamaması durumunda tek pompalı sistem tesis
edilecektir. Depolama kapasitesi ise yangın önleme çalışmaları gibi sık karşılaşılmayan su
akımları ve 100 yılda gözlenen 15 dakikalık en şiddetli yağıştan kaynaklanabilecek suların
depolanmasını ve atılmasını karşılayacak şekilde olacaktır.
Pissu toplama çukurları, drenaj çukurlarından bağımsız olarak ve üstü kapaklı olarak
tasarlanacak, gaz sıkışmalarını önlemek için havalandırma boruları tesis edilecektir. Tahliye
pompaları dalgıç tip ve yedekli tesis edilecektir.
Drenaj ve pissu borularından gömülü olanlar PVC veya pik döküm, açıktan giden borular pik
döküm, pompa basma hatları pik döküm veya galvanizli çelik boru olacaktır.
Temiz su şebekesindeki kesinti ve arızalardan etkilenmemek için bir su deposu ve
basınçlandırma sistemi tasarlanacaktır. Su deposu yangın suyu deposundan bağımsız, en az 2
günlük gereksinmeyi karşılayacak yeterlilikte ve paslanmaz çelikten olacaktır. Temiz su
tesisatında gömülü borular PPRC, açıktan giden borular ise galvanizli çelik boru olacaktır.
Boru tesisatı, çelik ankraj dübelleri ile tespit edilmiş ve yumuşak çelik malzemeden mamul
konsollar üzerine mesnetlendirilecektir.
Đstasyonlarda hangi armatürlere sıcak su tesisatı çekileceğine ilgili Đdarelerce karar
verilecektir.
Boruların dahili duvarları, bölmeleri, taban ve tavanları delerek geçtiği durumlarda boru
kılıfları kullanılacaktır. Ses iletimini engellemek için, boruların kullanılan hacimlerden
geçmesi halinde boru kılıfları içine mineral yünü sıkıca doldurulacaktır. Yangın boşluğundan
geçen boru kılıfları içine yanmaz malzeme doldurulacaktır.
7.2.2 Isıtma, Havalandırma ve Klima
Açık havaya açılan yapılara TS 825 - Binalarda Isı Yalıtımı Kuralları - Standardına uygun
olarak ısı yalıtımı uygulanacaktır. Yeraltı yapılarının ısıtılacak mahallerinin toprak temaslı
betonarme perdelerine ve tavanlarına ısı yalıtımı uygulanacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
34
Özellikli bazı mekanların yaz kış maksimum ve minimum sıcaklıkları, kullanılacak olan
ekipmanların üreticileri tarafından farklı bir kriter belirtilmemiş olması durumunda aşağıdaki
gibi olacaktır:
Mekan Adı
Trafo Odaları
AG, OG, Elektrik Pano Odaları
Haberleşme ve Sinyalizasyon Odaları
Akü Odası, Havalandırma Fan Odaları,
Pompa Odaları
USP Odası
Yaz Sıcaklığı
(maksimum)
400 C
Kış Sıcaklığı
(minimum)
50 C
400 C
50 C
250 C KT, %40 RH
200 C KT, %40 RH
250 C
50 C
250 C
200 C
Diğer mekanlarda Türk Standartlarının ve Yönetmeliklerin öngördüğü yaz ve kış sıcaklıkları
uygulanacaktır.
Đşletme personelinin uzun süre bulunacağı ve klima gerektiren ekipmanların konulduğu
odalarda iklimlendirme tesisatı yapılacaktır. Doğal havalandırma ile havalandırılamayan,
içinde sürekli insan bulunan veya tuvalet, drenaj, pissu pompa odaları gibi koku ve nem
üreten tüm mekanlarda mekanik havalandırma uygulanacaktır. Havalandırma fan odaları vb.
mekanlarda mekanik havalandırmaya gerek olup olmadığına, ilgili Đdare tarafından, mekanın
konumu ve iklim koşulları gözetilerek karar verilecektir.
Ticari amaçlı oluşturulan alanlarda ayrı bir sistemle havalandırma yapılacaktır.
Đklimlendirme ve havalandırma yükleri; fiili doluluk oranları, aydınlatma devreleri,
ekipmanlar ve diğer dahili yükler dikkate alınarak tespit edilecektir.
Havalandırma ve iklimlendirme tasarımında TS 3419 - Havalandırma ve Đklimlendirme
Tesisleri - Projelendirme Kuralları ve TS 3420 - Havalandırma ve Đklimlendirme Tesislerini
Yerleştirme Kuralları- standartlarına uyulacaktır.
Minimum havalandırma debileri, yürürlükteki standartlar uyarınca belirlenecektir.
Haberleşme ve sinyalizasyon odaları ile kontrol ve kumanda odaları klimatize edilecektir. Bu
mahallerdeki klima üniteleri, herhangi bir ünitenin arızalanması veya aksamasının, toplam
verimi tasarım yükünün % 33’ünden fazla düşürmeyecek şekilde seçilecektir.
Elektrik ve elektronik cihaz bulunduran mekanlar ve acil kaçış kovaları artı basınç altında
tutulacaktır.
Peron normal şartlarda aracın piston etkisi ile havalandırılacaktır. Ancak piston etkisi ile
oluşan hava hızları aşağıda belirtilen değerleri geçmeyecektir:
Füniküler Tasarım Kriterleri
35
Hava Hızı Sınırları
Peron
Merdiven
Tünel
Đstasyon girişleri
Dış hava panjurları
7.2.3
Normal (m/s)
3,0
1,8
--6,0
5,0
Acil Durum (m/s)
5,0
2,5
minimum 2,5 / maksimum 11
--8,0
Acil Havalandırma
7.2.3.1 Tünel
Tünelde yangın durumunda oluşan dumanın dışarı atılması ve kaçan yolculara temiz hava
sağlanması amaçlı cebri acil havalandırma sistemleri tesis edilecektir. Seçilecek olan sistem
dumanın geri kaçmasını önleyecek ve yolcuların kaçışı yönünde temiz hava sağlayacak
yeterlilikte ve kapasitede olacaktır. Dumanın toplanmasını önlemek ve sıcak dumanın istenen
yönde akmasını zorlamak için gerekli olan kritik hız araç yangın yüküne (MW) bağlı olarak
hesaplanacak ve buna uygun hız ve debide bir cebri havalandırma sistemi tesis edilecektir.
Ancak tesis edilecek olan sistemde sağlanacak olan hava hızı yolcuların kaçış yaptığı yönün
tersine 2,5 m/s’den az olmayacak ve 11 m/s’yi geçmeyecektir. Muhtelif yangın senaryoları
göz önüne alınarak bilgisayar ortamında yapılacak olan simülasyonlarla sistemin yeterliliği
gösterilecektir.
Acil havalandırma sisteminde kullanılacak olan fanlar çift yönde çalışabilen ve minimum
2500 C’de en az bir saat işlevini sürdürebilen türde ve sertifikalı olacaktır. Birbirinden
bağımsız iki enerji kaynağından beslenecektir. Đkinci bir enerji besleme kaynağının mümkün
olamaması durumunda, tasarımın acil durum çalışma modundaki talepleri karşılaması koşulu
ile acil yedekleme sistemine izin verilecektir. Tam işletme moduna en fazla 30 saniyede
geçecektir. Acil havalandırma amaçlı kullanılacak olan fanların motorlarında aşırı ısınmaya
karşı koruma olmayacaktır. Fanların işletme kontrolü Kontrol Merkezi tarafından
gerçekleştirilecektir.
7.2.3.2 Đstasyonlar
Gömülü veya kısmen gömülü veya doğal duman atım sisteminin tesis edilemediği
istasyonlarda cebri duman atım sistemleri tesis edilecektir. Duman atım sistemleri normal
işletme koşullarında kirli havanın yoğunlaşması durumunda yolculara temiz hava sağlamak
üzere konfor amaçlı da çalıştırılabilecektir. Duman atım sisteminde kullanılacak olan fanlar
yedekli, özellikleri tünellerdeki ile aynı ve değişken devirli olacaktır.
Peron ve bilet holü katları mekanik havalandırma gerektiriyor ise bu katlara hizmet edecek
tesisat ve fanlar birbirinden bağımsız olarak tasarlanacaktır. Bilet holü katının altında veya
üstünde mekanik havalandırma gerektiren başka katlar (peron katı dışında) var ise bu katlar
bilet holü ile birlikte tasarlanabilecektir. Tüm yolcu bölümü havalandırması, tünel
havalandırma sistemi ile tam olarak senkronize edilecektir.
Personel ve yolcu konforu için tesis edilen ve acil havalandırma sistemine dahil olmayan
fanlar yangın acil havalandırma sistemi tanımlandığında ve devreye girdiğinde otomatik
olarak kapanacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
36
7.2.4
Acil Kaçış ve Boşaltma
Yapıların ve güzergahın mimari ve yapısal tasarımı sırasında “Acil Kaçış ve Boşaltma”
konusunda aşağıdaki kriterler dikkate alınacaktır.
Đstasyonlar perondaki yolcuların maksimum 4 dakikada boşaltılmasını sağlayacak şekilde
tasarımlanacaktır. Yolcuların güvenli noktaya ulaşma süresi en fazla 6 dakika olacaktır. Her
peronda en az iki çıkış olacaktır.
Koridorlar kaçış yönünde daralmayacak şekilde boyutlandırılacak ve çıkmaz bir mekanın
uzunluğu 6 metreyi geçmeyecektir. Tünellerde madde 3.2.4’te belirtilen özelliklerde yaya
yürüme yolları tesis edilecektir.
Acil Kaçış Merdivenleri
Acil kaçış merdiveni kovaları F120 yangın dayanım sınıfında seçilecektir. Acil kaçış
merdivenlerinin genişliği minimum 1,20 m olacaktır. Acil kaçış merdiveni kovalarına cebri
artı basınçlandırma uygulanacak ve kapılar panik barlı ve kendinden kapanır olacaktır. Acil
kaçış merdiveni kovalarında normal işletme çalışmalarına yönelik hiçbir tesisat ve cihaz
bulunmayacaktır. Merdiven kovasında engelli ve yaralı yolcuların sedye ile yukarı
çekilmesini sağlamak amacıyla minimum 60 cm boşluk bırakılacaktır.
Çift yönlü çalışma özelliğine sahip yürüyen merdivenler acil çıkışlar olarak kabul edilecektir.
Çıkış yönünde çalışan yürüyen merdivenin çalışır konumu korunacaktır. Çıkış yönünün tersi
yönünde çalışan yürüyen merdiven ise uzaktan kumanda ile manüel olarak veya otomatik
olarak durdurulacaktır.
Asansörler acil durumda kaçış amaçlı kullanılmayacaktır. Asansörlerin acil durumda en üst
kata çıkması ve kapılarını açarak acil durum süresince burada beklemesi sağlanacaktır.
Asansörler yangın uyarısı aldıktan sonra çağrı kabul etmeyecektir.
7.2.5 Yangından Korunma
Yapıların ve güzergahın mimari ve yapısal tasarımında “Yangından Korunma” konusunda
aşağıdaki kriterler dikkate alınacaktır.
Bu başlık altında verilmemiş olan özellikler için “Binaların Yangından Korunması Hakkında
Yönetmelik”te yer alan hükümler geçerlidir. Bu Yönetmelikte bulunmayan hususlar için
NFPA 130 ve uzantıları başvuru kaynağı olarak kullanılacaktır.
7.2.5.1 Malzeme
Hatyolu ve yapılarda (istasyon vb.) alevi yayma özelliği, yandığında zehirli gaz ve duman
çıkarma özelliği olan malzemeler kullanılmayacaktır. Kullanılacak olan malzemeler minimum
B1 sınıfı olacaktır. Seçilen malzemelerin bu özellikleri belgelenecektir.
Đstasyonlarda dizel yakıtla çalışan jeneratör ve yangın pompaları kullanılmayacaktır. Đstasyon
yakınındaki yakıt tanklarının istasyonlara olan mesafelerinde NFPA 130 kriterlerine
uyulacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
37
7.2.5.2 Yangın Yayılımının Durdurulması
Yapılar yangın zonlarına ayrılacaktır. Đstasyonlarda yolcu alanları ile istasyon işletme ve
tesisat odalarını ayıran duvarlar en az iki saat yangına dayanıklı olacaktır.
Teknik hacimlerin yangın dayanım sınıfları aşağıdaki gibi olacaktır:
Teknik Hacim
Yer / Duvar / Döşeme
Kapı
Elektronik Teçhizat Odası
F120
F 90
Şalt Kontrol Odası
F120
F 90
Trafo Odası
F180
F120
AG – OG Odaları
F120
F 90
UPS (Akü) Odası
F120
F 90
Elektrik Pano Odaları
F120
F 90
Acil Havalandırma Fan Odası
F 90
F 60
Acil Çıkış Merdivenleri
F120
F 90
Havalandırma Santral Odası
F120
F 90
Haberleşme ve Sinyalizasyon Odaları
F120
F 90
Asansör ve Yürüyen Merdiven Makine/Pano Odaları F 60
F 45
Đstasyon yolcu alanlarını, istasyona ait olmayan bitişik yapılardan ayıran duvarlar, döşemeler,
tavanlar F180 sınıfı dayanımına sahip olacaktır. Đstasyon yolcu alanlarından istasyona ait
olmayan bitişik yapılara olan geçişler uygun dayanıma sahip yangından koruyucu vasıtalar ile
korunacaktır.
Yangına dayanıklılık için söz konusu bölgelerde, duvar, tavan, döşeme gibi yapısal unsurların
yanı sıra, yangına dayanıklı kapı, hava kanalı giriş - çıkışlarında yangın algılama sisteminden
gelecek olan sinyalle kapanan yangın damperleri, kablo ve tesisat giriş çıkışlarında ısı altında
genleşerek boğan malzeme kullanılacaktır. Duman damperlerinin duman detektörlerinden
duman algılama yapıldığında kapanması sağlanacaktır.
Asansör kuyuları/kovaları basınçlandırılacaktır.
7.2.5.3 Söndürme Sistemleri
Sulu Söndürme Sistemleri
Tünelde ve istasyonlarda ıslak borulu ve yangın dolaplı yangın söndürme sistemleri tercih
edilecektir. Donma riskinin yüksek olduğu durumlarda sistem kuru borulu veya donmayı
engelleyecek önlemlerle tasarlanacaktır. Sulu sistemlerde, donma riski olan tüm borular izole
edilecek ve refakat ısıtıcı ile donatılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
38
Đstasyonlarda içerisinde yanabilir yükler taşıyan tüm mekanlar otomatik sprinkler
(yağmurlama) sistemi ile korunacaktır. Bu mekanlar istasyonların halka açık olmayan
kısımları, pompa odaları, bakım odaları, temizlik malzemesi bulundurulan odalar, personel
barındıran odalar, havalandırma tesisat odaları, depolar vb. dir.
Sistem tasarımı TS 12845 - Sabit Yangın Söndürme Sistemleri - Otomatik Sprinkler Sistemi Tasarım, Montaj ve Bakım - Standardına göre yapılacaktır.
Her sprinkler sistemi ilgili alarm presostası ile yangın musluğu ve yangın hortumları ise akış
algılayıcı şalterler vasıtasıyla izlenecektir. Akış şalterleri uyarlandırıldıkları boru
donanımlarına göre boyutlandırılmış otomatik tür şalterler olacaktır. Akış şalterlerine
bağlanmış olan pnömatik zaman geciktiriciler, basınç şok dalgalarının etkisini önlemek üzere
20 saniyeye göre ayarlanacaktır. Alarm presostatları ve akış şalterleri adresli alarm sistemine
adresli izleme modülleri ile bağlanacaktır. Tüm bu bağlantılar durum değiştirici kontakların,
alarm sistemine “Yangın” girişi yapacağı şekilde kullanılacaktır.
Đstasyon içerisinde yolcu ve istasyon personeli tarafından kullanılmak üzere her biri 400
litre/dakika kapasiteli, aynı anda 2 adet kullanılabilecek (toplam 800 l/dk.) hortum sistemi
tasarımlanacaktır.
Hortum dolap giriş boruları ve vanaları DN 65 çapında olacaktır. Ancak bilet holü ve ara
katlarda TS EN 671-1- Sabit Yangın Söndürme Sistemleri - Hortum Sistemleri - Bölüm 1:
Yarı Sert Hortumlu Hortum Makaraları - Standardına uygun, DN 25 çapında yarı sert
hortumlar, peron katında ise TS EN 671-2 - Sabit Yangın Söndürme Sistemleri - Hortum
Sistemleri - Bölüm 2: Yassı Hortumlu Hortum Sitemleri - Standardına uygun DN 50 çapında
yassı hortumlar, kolay sökülebilir redüksiyon parçaları ile vanalara bağlanmış olacaktır.
Yönetim binalarında bilet holü ve ara katlar için önerilen tipte, atölye ve kapalı depo
binalarında ise peron katı için önerilen tipte yangın dolapları tesis edilecektir.
Tüm yangın dolapları iki bölmeli olacak ve bir bölmesine 6 kg kapasiteli ABC tipi
yangınlarda kullanılabilecek kuru kimyevi tozlu tüp yerleştirilecektir.
Büyük fan odaları ve atölyelere ayrıca 12 kg kapasiteli tekerlekli yangın söndürücüleri
öngörülecektir.
Tünel içlerinde itfaiye tarafından kullanılmak üzere her biri 500 litre/dakika kapasiteli, aynı
anda 2 adet kullanılabilecek (toplam 1000 l/dk), DN 65 storz bağlantılı hortum ağızları tesis
edilecektir. Hortum bağlantı ağızları arasındaki mesafe en fazla 35 metre olacaktır.
Boru çapları hidrolik hesaplar sonucu tayin edilecek ancak 4” ten düşük çaplı boru
kullanılmayacaktır.
Herhangi bir mekanik veya elektrik sorunu nedeniyle pompaların basınç üretememesi veya
depolama suyunun yetersiz kalması durumuna karşı istasyon veya bina dışından sulu sisteme
(hortum ve sprinkler sistemleri) ayrı ayrı doğrudan basınçlı su basabilmek için görülebilir
noktalara itfaiye bağlantı ağızları tesis edilecektir. Tünel girişlerine itfaiyenin kullanabileceği
teçhizat dolapları yerleştirilecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
39
Sistemi 60 dakika süre ile besleyecek bir yangın suyu deposu bulunacaktır. Yangın suyu
deposu temizlik dönemlerinde sistemin susuz kalmasını önlemek amacı ile iki bölmeli olacak
şekilde tasarımlanacaktır.
Yangın pompaları yedekli olacaktır. Yedek pompa elektrikli veya dizel motorlu olabilecek
ancak istasyonların yangın söndürme sistemlerinde kullanılan yangın pompalarının yedek
pompaları elektrikli olacaktır. Sulu sistemlerde küçük basınç kayıplarını karşılamak için
kaçak giderme pompası (jokey pompa) kullanılacaktır. Pompaların elektrik beslemeleri
birbirinden bağımsız iki ayrı kaynaktan sağlanacaktır.
Yüzeyde bulunan binaların çevresine yangın hidrant sistemi tesis edilecektir. Hidrant sistemi
tasarım debisi 1900 litre/dakika olacaktır.
Gazlı Söndürme Sistemleri
Sistem tasarımı TS ISO 14520 - Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri - Fiziksel Özellikler ve
Sistem Tasarımı - Bölüm 1: Genel Kurallar - Standardına göre yapılacaktır
Aşağıdaki mekanlar ile elektronik ve elektriksel ekipmanlar barındıran odalarda temiz gazlı
otomatik söndürme sistemleri tesis edilecektir:
-
AC Elektrik Odası,
UPS ve Elektronik Odası,
Trafo Odaları,
Đstasyon Kumanda Merkezi.
Gazlı Söndürme Sistemi uygulanacak olan hacimlerdeki, pencere, kapı ve duvar menfezleri
ile havalandırma sistemi üzerinde bulunan yangın damperleri yangın algılama sisteminden
alacağı sinyal ile gaz boşaltım anında kapanacaktır.
Asansör, yürüyen merdiven, aydınlatma vb. amaçlı küçük elektrik pano odalarına elle çalışan
6 kg kapasiteli yangın söndürme tüpleri tesis edilecektir.
7.2.5.4 Diğer Hususlar
Diğer tüm hususlarda “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” hükümleri
esas alınacaktır. Söz konusu Yönetmeliğin yetersiz kaldığı durumlarda NFPA 130 Standardı
referans olarak alınacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
40
8.
ELEKTROMEKANĐK SĐSTEMLER
8.1
TAHRĐK VE GERME SĐSTEMLERĐ
Đki araç bir makaranın çektiği çekme kablosu ile tahriklenecektir.
Bütün tahrik sistemi (makara, dişliler, motorlar, elektrik ekipmanı vb.), fren sistemi üst
istasyondaki makine odasında yer alacaktır.
Germe Sistemi alt istasyonda bulunacaktır.
Füniküler sistem tam otomatik olarak işletilebilecek ancak her araçta bir sürücü
bulundurulacaktır.
Sistemin kontrolü ve izlenmesi için, üst istasyonda bir kontrol odası olacaktır. Bu kontrol
odası otomatik işletimden elle işletime geçişe izin verecektir.
8.1.1 Genel
Bu bölüm tahrik, fren ve germe sistemlerini tanımlamaktadır.
-
Tahrik Gücü Temini (motorlar ve makaraya güç veren diğer bileşenler ),
Tahrik Makarası,
Tahrik Kablosu ve Germe Kablosu,
Fren Sistemi,
Germe Sistemi.
Fren sistemi, üst istasyondaki Makine Odasında yer alacaktır.
8.1.2
Tahrik Sistemi
8.1.2.1 Ana Sürüş Sistemi
Ana makarayı hareket ettirmek için bir ortak dişli kutulu, uygun yumuşak yol verici ile
donatılmış invertörlü 2 adet 380 VAC elektrik motoru, gerekli tüm transformatörler ve
kontrol ekipmanı, yerel elektrik dağıtım şirketinin sağladığı 34,5 kV AC, 50Hz’lik enerji
kaynağı ile çalışmak için tercih edilecektir.
Đki motor birlikte füniküler sistemini, yukarı giden araç W3, aşağıya giden araç da W0 yük
şartında iken, belirlenmiş maksimum çalışma hızında işletecektir.
Bütün güç üniteleri veya kombinasyonları; en uygunsuz tasarım koşullarında, ağırlık
kapasitesinin %110 fazlası ile yüklenmiş olması da dahil füniküler sistemini işletmeye
muktedir olacaktır.
Her iki elektrik motorundan birinin dişli kutusuyla bağlantısını hem çabuk hem de kolay bir
şekilde kesmek mümkün olacak ve her bir motor, diğer motor bağlı değil iken sistem
duraksamadan, yukarı çıkan aracı W3, aşağıya inen aracı W0 yük şartında, önceden
belirlenmiş azaltılmış çalışma hızında işletebilecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
41
Araç yükünden bağımsız olarak makara hızını herhangi sabit bir değere ayarlamak ve o
değerde tutmak mümkün olacaktır.
Harekete başlatma sistemi veya yardımcı güç sistemi füniküler hareket halinde iken yönünün
kazara değişimini önleyecek şekilde tasarımlanacaktır.
8.1.2.2 Hızlanma ve Hız Kontrolü
Hızlanma
Tahrik sistemi füniküler aracının sarsıntısız hızlanmasını ve işletme sırasında sert salınımlara
ve sarsıntılara maruz kalmamasını sağlayacak şekilde tasarımlanacaktır.
Füniküler, herhangi bir tip durma eyleminden sonra tekrar harekete hız aralığının en düşük
seviyesinden başlatılacaktır. Herhangi bir tip durma eylemi başlatıldığında, füniküler tam
durma işlemini tamamlamadan durma eylemi kesilmeyecek ve füniküler yeniden harekete
geçirilemeyecektir. Füniküler sarsıntısız olarak hedeflenen hıza doğru hızlanacaktır.
Hız Kontrolü
Aşağıdaki hususlar tasarıma dahil edilecektir:
-
Araç/araçlar yükleme ve boşaltma için durma durumuna getirilecektir. Yükleme ve
boşaltma sırasında aracın / araçların bulunduğu konumda muhafazası için önlemler
alınacaktır.
-
Aşırı çekme yüklerine karşı önlem alınacaktır.
-
Sistem her zaman kontrollü bir hızla çalışacak, kontrollü hız tasarım hızını %6’dan
fazla aşmayacaktır.
-
Tahrik yüksüz sistemi halat kontrolü ve ekipman bakımı için düşük hızda çalıştırmayı
mümkün kılacaktır. Bu düşük hız işletmesi yardımcı güç üniteleri tarafından da
sağlanabilecektir.
-
Dinamik etkilerde hesaplama yapılırken başlatma ivmesi minimum 0,15 m/s², tahrik
motoru frenlemesi sırasında yavaşlama ivmesi minimum 0,4 m/s² alınacaktır.
8.1.2.3 Acil Durum Güç Kaynağı
Harici elektriksel güç kaynağının tamamen kaybedilmesi durumunda, yardımcı dizel motoru,
sistemin W3 yük şartlarında ve belirlenen güvenli işletim hızında çalıştırılması için bir
elektrik motoruna transformatörü üzerinden güç sağlayacaktır.
8.1.3
Fren Sistemi
Füniküler sistemi aşağıda belirtilen fren sistemleri ile donatılacaktır:
-
Elektrik motorları tarafından sağlanan elektriksel servis freni,
Tahrik makarasında bulunan mekanik servis freni,
Tahrik makarasında mekanik acil durum freni,
Araç freni.
Füniküler Tasarım Kriterleri
42
Fren Sistemleri aşağıdaki hususları gerçekleştirecek şekilde tasarımlanacaktır:
-
Füniküler sistem belirlenen yönde harekete başladığı anda frenlerin açık konuma
geçmesi sağlanacaktır.
-
Herhangi bir fren sisteminin arızalanması diğer fren sistemlerinin işlevlerini
etkilemeyecektir.
-
Herhangi bir yük koşulu altında aşırı yavaşlatma sağlamak için çoklu frenler veya fren
sistemleri aynı anda uygulanmayacaktır. Füniküler sisteminin uygun bir şekilde
yavaşlaması için frenlerden birinin arızalanması durumunda ikinci bir fren sistemi
otomatik olarak devreye girecektir.
-
Önce elektriksel fren çalışacak, mekanik servis frenleri tamamlayıcı unsur olacaktır.
-
Elektriksel fren enerjisinin yeniden kullanımı mümkün değil ise sadece mekanik
frenler kullanılacaktır.
-
Mekanik servis freni ve acil durum freni direkt olarak makaranın/kasnağın flanşları
üzerinde etkiyecek, elektro-hidrolik olarak ayrı ayrı işletilecek ve araca her yük
şartında sabit bir yavaşlama sağlayacaklardır.
•
•
•
•
•
Negatif fren hareketi sağlayacaktır (hidrolik basınç serbest kalınca, fren
pabuçları makara/kasnak flanşlarına baskı yapar).
Kendi motor pompası olacaktır.
Makarada eğilme momenti yaratacak eksenel kuvvetlerden kaçınacaktır.
Aşınma kontrol aygıtlarıyla donatılacaktır.
Fren pabuçları kolayca değiştirilecektir.
-
Acil durum freni makarayı, yukarı çıkan araç W3, aşağıya inen araç W0 yük şartında
iken durdurabilecektir.
-
Her motor pompa ünitesi iki devreden (servis ve acil durum freni) herhangi birine
hidrolik basınç sağlayabilecektir.
-
Her bir hidrolik devredeki basınç, kontrol odasındaki kontrol panelinde kontrol
edilecek ve görüntülenecektir.
-
Elle yönetilen bir pompa iki motor pompanın arızalanması durumunda fren gücünü
serbest bırakmak için her iki devreye de bağlanabilecektir.
Servis Freni
Servis freni füniküleri en olumsuz yükleme koşullarında durduracak ve tutacak şekilde
otomatik bir fren olacaktır.
Frenin uygulama gücü ayarlanabilir olacak, fren kuvveti, füniküler sistemini en uygunsuz
tasarım yükü altında, maksimum tasarım hızında kendi kendine durduracak şekilde
ayarlanacaktır.
Fren normal şartlar altında uygulama konumunda olacak ve tahrik sistemi tork üretmeden
önce açılmayacaktır. Fünikülerin çalışması için açık konumda tutulacak ve güç kalktığında
veya füniküler durdurulurken uygulanacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
43
Tahrik Makarası Freni
Tahrik makarası freni kontrollerinin yerleşimi ve frenin aktive edilmesi fren uygulama uyarısı
karşısında operatörün veya sürücünün harekete geçmesinden sonra 3 saniye içerisinde
yavaşlamayı başlatacak şekilde olacaktır.
Tahrik makarası freni tahrik makarası üzerinde çalışacaktır.
Tahrik makarası freninin uygulanması güç kaynağını kullanımda olan güç ünitesinden
otomatik olarak ayıracaktır. Araçlar terminallerden birinde normal durma konumunun ötesine
harekete devam etmesi durumunda bu fren otomatik olarak devreye girecektir.
Tahrik makarası freni füniküleri en olumsuz tasarım koşullarında durdurabilecek ve
tutabilecek şekilde otomatik bir fren olacaktır.
Tahrik makarası freninin uygulama derecesi ve kuvveti ayarlanabilir olacaktır.
Araç Freni
Fünikülerdeki her araç, hatta ister tekli ister çoklu olarak kullanılsın, bir araç fren sistemi ile
donatılacaktır. Araç fren sistemi Madde 9.6’ da belirtilen özellikleri taşıyacaktır.
8.1.4 Tahrik Makarası
Tahrik makarası, bir döner mil ve uygun boyutlu rulmanlara sahip yataklar üzerine monte
edilecektir. Rulmanlar ısı ve sarsıntı algılayıcılarıyla donatılacak ve ömürleri 100.000 çalışma
saatinden az olmayacaktır.
Makara dış çapı çekme kablosu özelliklerine göre tasarımlanacaktır.
Tahrik makarası, aderans faktörü halatın fiziksel şartlarına göre değişmeyen uygun bir
malzeme ile kaplanacaktır.
Makaralar rulmanların, milin veya kasnağın hasırlanması olayında yaklaşık olarak normal
çalışma konumlarında kalacak şekilde önlem alınacaktır.
Makara grubu çekme halatını tutacak ve halat çıkmasını önleyecek şekilde tasarımlanacaktır.
Halat çapının en az 1,5 katı bir flanş yüksekliği (radyal olarak halat yuvasının tabanından
ölçülecek) sağlanacaktır.
Tahrik makaraları ve halat saptırma makaraları çelik veya çelik döküm olarak imal
edilecektir.
Tahrik, frenleme veya yavaşlatma kasnağı olarak kullanılacak olan halat çekme makaralarının
çapı en az halat çapının 72 katı olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
44
8.1.4.1 Çekme ve Germe Halatları, Uç Bağlantıları
Çekme ve germe halatları araçların güvenle çalışmaları göz önüne alınarak seçilecektir.
Halat çap toleransı +%5 çap fazlalığı, %0 çap eksikliği sınırları içerisinde kalacaktır.
Halatlar ile ilgili güvenlik koşulları için aşağıda verilen standartlar dikkate alınacaktır:
-
TS EN 12927-1: Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisleri Đçin
Güvenlik Kuralları - Halatlar - Bölüm 1: Halatların ve Uç Bağlantılarının Seçim
Kriterleri
-
TS EN 12927-2: Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisleri Đçin
Güvenlik Kuralları - Halatlar - Bölüm 2: Güvenlik Faktörleri
-
TS EN 12927-3: Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisleri Đçin
Güvenlik Kuralları - Halatlar - Bölüm 3: 6 Demetli Çekme, Taşıma - Çekme ve Çekici
Halatların Uzun Örgüsü
-
TS EN 12927-4: Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisleri Đçin
Güvenlik Kuralları - Halatlar - Bölüm 4: Uç Bağlantıları
8.1.5
Germe Sistemi
Alt istasyonda, çekme kablosunun hattından çıkmasını önlemek amacıyla sürekli gerilim
sağlamak için bir germe sistemi olacaktır.
Germe sisteminde istenen gerginlik koşullarını sağlamak için karşı ağırlık, hidrolik veya
pnömatik pistonlar veya benzer diğer sistemler kullanılabilecektir.
Kullanılacak olan sistemler, yükleme ve sıcaklıktaki normal işletim değişikliklerine uyum
sağlayacak yeterli hareket mesafelerine sahip olacaktır.
Germe sistemleri otomatik veya manüel olabilecek ancak bütün sistemler tasarım sınırları
dışına taşan bir çalışmayı otomatik olarak önleyecek izleme donanımına sahip olacaktır.
Gerilim hidrolik bir silindirle sağlanıyorsa, hidrolik basınç ayarlanabilecektir.
Kontrol odasından germe sisteminin sürekli denetimi mümkün olacaktır.
Hidrolik ve Pnömatik Sistemler
Hidrolik ve pnömatik silindirlerin kullanılması halinde yükleme ve sıcaklıktaki tüm normal
işletme değişikliklerini barındıracak şekilde yeterli kurs boyuna sahip olacaktır.
Pistonları serbest hareketlerini önleyecek iklimsel koşullar ve birikintilerden koruyacak
önlemler alınacaktır.
Sistem tasarım işletme basıncını sağlayamadığı durumlarda, yolcuları boşaltmak için
çalışmaya devam edebilecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
45
Pistonlar ve bağlantı elemanlarında emniyet faktörü minimum 5 alınacaktır.
Basınçlı hatların veya hortumların, basınç altına parçalanmaya neden olabilecek hareketlerini
kısıtlayacak önlemler alınacaktır.
Karşı Ağırlıklar
Karşı ağırlıklar kullanılması halinde aşağı ve yukarı serbestçe hareket edebilecekleri şekilde
düzenleneceklerdir. Karşı ağırlığın altında; onun serbest hareketini önleyecek şekilde kar,
toprak, pislik vb. birikmesi ihtimalinin olması durumunda karşı ağırlık sisteminin etrafı
kapatılacaktır. Kapalı bir muhafaza veya çukur içerisinde olan karşı ağırlık sistemlerinde karşı
ağırlığın alt ve üst taraflarını gözleyecek önlemler alınacaktır.
Kapalı bir muhafaza içerisinde olmayan karşı ağırlıkların çevresi, yetkisiz kişilerin karşı
ağırlığa çarpmasını veya altına girmesini önlemek için korkuluk vb. kapatmalarla
çevrilecektir.
8.2
ELEKTRĐFĐKASYON
8.2.1
Enerji Temini
Enerji kaynağı; ana cer gücü sistemi, araçlar ve diğer bütün yardımcı güçleri karşılayacak
kapasitede olacaktır.
8.2.2
Sistem Güvenilirliği
Yolcuların güvenliği ve işletmenin devamlılığı bakımından trafo istasyonlarına O.G. enerji
temini mümkün olan yerlerde iki ayrı kaynaktan yapılacaktır. Bu kaynakların her biri toplam
sistem yükünü taşıyabilecek kapasitede olacaktır. Ayrı iki kaynağın bulunamaması
durumunda her trafo istasyonuna aynı kaynaktan 2 adet besleme temin edilecektir.
8.2.3
Orta Gerilim (O.G.) Enerji Dağıtımı
Alt ve üst istasyonlardaki cer gücü ve yardımcı güç trafo merkezleri açık işletilecek bir ring
sistemi üzerinden ve tercihen iki ayrı kaynaktan beslenecektir. Bunun için iki istasyon arası
tünel içinde O.G. kablosu/kabloları çekilecektir.
Trafo merkezlerinde cer gücü ve yardımcı güç için ikişer adet trafo bulunacaktır. Bu durumda
her trafo grubu iki ayrı devreden beslenebilecektir. Bu devrelerin birinden beslemenin
tümüyle kesilmesi durumunda ilgili kesicileri açıp kapayarak trafo istasyonlarının enerjisi
kesilmemiş devreden beslenmesi mümkün olacaktır.
Yeraltı veya kapalı trafo merkezlerinde kuru tip trafolar kullanılacaktır.
O.G. enerji dağıtımında enerji veren kurumun teknik şartnamelerine uyulacaktır.
8.2.4
Üst Đstasyon Trafo Merkezi
Füniküler Sistemi ana cer gücü, araç yükleri, üst istasyon yardımcı güçleri, üst istasyona
konulacak 2 adet trafodan sağlanacaktır. Bu trafoların her biri tüm yükü taşıyabilecek
Füniküler Tasarım Kriterleri
46
kapasitede olacak ve bir trafonun arızası durumunda diğeri tüm yükü üzerine alacaktır.
Normal çalışmada her iki trafo dengeli yüklenecektir.
Ana cer gücü, A.G. barasından beslenecek 2 adet 400 VAC motorla döndürülen makara ve
halat sistemidir.
Araçlar için gerekli aydınlatma, klima ve diğer yardımcı güçler için enerji, kataner sistem
veya enerji rayı yardımı ile üst istasyon A.G. barasından sağlanacaktır.
Üst istasyon trafo merkezinden beslenecek yükler aşağıda verilmiştir:
-
Füniküler sistemi cer gücü,
Araç üstü yükleri,
Đstasyon normal yükleri,
Đstasyon yangın yükleri,
Đstasyon UPS ve kumanda merkezi UPS,
Tünel aydınlatma ve havalandırma,
Yürüyen merdivenler ve asansörler,
Đstasyon havalandırma,
Tünel içi trifaze prizler.
Füniküler sistem için iki ayrı O.G. enerji kaynağı temin edilememesi durumunda üst
istasyonda bir acil durum dizel jeneratörü sağlanacaktır. Bu jeneratör enerji kesilmesi
durumunda otomatik olarak devreye girecek ve sadece araçları istasyonlara kadar taşıyacak
kısıtlı cer gücünü temin etmek ve kritik yangın yüklerini beslemekle görevli olacaktır.
Jeneratör, tırmanan ve inen araçları istasyonlara güvenlik hızında yürütmek için cer
motorlarından birine güç sağlayacaktır.
8.2.5
Alt Đstasyon Trafo Merkezi
Alt istasyondaki trafo merkezinde, alt istasyon yardımcı güçlerini besleyecek 2 adet trafo yer
alacaktır. Bu trafoların her biri tüm istasyon yükünü karşılayabilecek kapasitede olacak ve bir
trafonun arızası durumunda diğeri tüm yükü üzerine alacaktır. Normal çalışmada her iki trafo
dengeli yüklenecektir.
Alt istasyon trafo merkezinden beslenecek yükler aşağıda verilmiştir:
8.2.6
Đstasyon normal yükleri,
Đstasyon yangın yükleri,
Đstasyon UPS,
Tünel aydınlatma ve havalandırma,
Đstasyon havalandırma,
Yürüyen merdivenler ve asansörler,
Tünel içi trifaze/monofaze prizler
Uzaktan Kumanda
Trafo merkezleri kapsamındaki belli başlı ekipmanlar, insansız çalışacak şekilde, uzaktan
kontrol ekipmanı ile donatılacak ve “Remote/Lokal” çalışma olanağı sağlanacaktır. Sistem
kumanda merkezindeki SCADA sisteminin bir parçası olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
47
8.2.7
Kablolar
Yeraltı kesimlerinde ve yolcu istasyonlarında kullanılacak O.G., A.G. ve diğer kabloların
kılıfları düşük duman yoğunluklu, halojenden arındırılmış, korozif ortam yaratmayan
malzemeden imal edilmiş olacaktır.
Kablolar işlevlerine uygun olarak tünellerde beton kanallar içinde, istasyonlarda galvanizli
tavalar üzerinde, galvanizli dişsiz çelik borular içinde veya düşük duman yoğunluklu,
halojenden arındırılmış yanmaz PE borular içinde taşınacaktır.
8.2.8
Orta Gerilim Donanımı
Orta gerilim salt teçhizatı metal clad panolardan meydana gelecektir. Kullanılacak kesiciler
SF6 tipi olacak ve çekip çıkarılabilir arabalar üzerine monteli olacaktır. Kesicilerin açma
kapama mekanizması 110 VDC motorlu olacaktır. Akım ve gerilim trafoları kuru tip
seçilecektir.
Cer gücü ve yardımcı güçleri besleyecek istasyon trafoları kuru tip dökme reçine trafolar
olacaktır.
8.2.9
Kompanzasyon
Güç faktörü kompanzasyonu, yerel elektrik şirketi tarafından izin verilen sınırlar içinde
tutmak suretiyle cezai faturalandırma işlemlerine maruz kalmamak için yapılacaktır. Bu
sayede güç faktörü Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu güncel
değerler içinde kalacaktır. Kullanılacak güç faktörü düzeltme ekipmanı yüklere mümkün
olduğunca yakın şekilde monte edilecektir.
8.2.10 110 VDC Batarya Grubu ve Şarj Cihazı
Her iki istasyonda O.G. kesicilere ve ayırıcılara ait kumanda motorlarını ve kontrol/kumanda
rölelerini çalıştırmak için 110 VDC akü grubu ve bu grubu besleyen şarj cihazı bulunacaktır.
Batarya grubunun kapasitesi tam yükte altı saat olacak ve aküler gaz çıkarmayan, bakım
gerektirmeyen tam kapalı tip olacaktır.
8.3
TOPRAKLAMA
Đstasyonlar bölümünde belirtilen topraklama ağı genel koruma topraklaması görevi görecek ve
bütün O.G. - A.G. odalarındaki ekipman muhafazalarının bağlanacağı topraklama baraları bu
ağa irtibatlanacaktır. Đstasyon içindeki trafoların işletme topraklaması için, ayrı bir iletken
vasıtası ile bu ağdan yararlanılacaktır.
8.4
KESĐNTĐSĐZ GÜÇ KAYNAĞI (UPS)
Kritik yüklere kesintisiz enerji sağlamak üzere gereken yerlerde, yeterli kapasitede kesintisiz
güç kaynakları tesis edilecektir.
Her istasyonda 2 adet UPS cihazı ve akü grubu tesis edilecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
48
Đstasyonlarda dört saat kapasiteli bir UPS grubu aşağıda verilen yükleri besleyecektir:
-
SCADA sistemi,
Araç işletim sistemi,
Telsiz sistemi,
Telefon santrali,
Ücret toplama sistemi,
CCTV sistemi,
Đletişim ağı.
Đstasyonlarda iki saat kapasiteli bir UPS grubu aşağıda verilen yükleri besleyecektir:
-
Acil istasyon aydınlatması,
Acil tünel aydınlatması,
Çıkış işaretleri,
Yangın ihbar sistemi,
Gazlı yangın söndürme sistemi,
Anons sistemi,
Yolcu bilgilendirme sistemi.
Araçlarda bir saat kapasiteli bir UPS grubu aşağıda verilen yükleri besleyecektir:
8.5
Acil aydınlatma,
Telsiz sistemi,
Araç içi anons sistemi,
Kapıların açılması,
Hat frenini kaldıracak hidrolik pompa.
KRĐTĐK YÜKLER
NFPA 130 Standardına göre kritik yükler olarak adlandırılan ekipmanlar şunlardır:
-
Acil havalandırma fanları,
Yangın pompaları,
Drenaj pompaları,
Sedye asansörleri.
Bu ekipmanlar gibi yangından en son etkilenmesi gereken yüklerin beslemeleri, iki ayrı
kaynaktan ve ayrı güzergahlardan olmak üzere çift beslemeli olacaktır.
8.6
KUMANDA MERKEZĐ
Üst istasyonda yer alacak Kumanda Merkezi, füniküler sistemin bütün fonksiyonlarının bir
veya iki operatörle kontrol edildiği ve izlendiği yerdir.
Kontrol edilecek işlemler aşağıda sıralanmıştır:
-
Füniküler sistemi çalıştırma ve durdurma,
Otomatik işletimden manuel işletime geçiş ve işletim hızını değiştirme,
Her zaman araçların yer ve hızlarını net olarak izleyebilme,
Füniküler Tasarım Kriterleri
49
-
Yolcu ve sürücüler ve diğer hizmet elemanları ile haberleşme,
Güç temini ve diğer alt sistemleri kontrol ve izleme,
CCTV monitörleri ile yolcuların güvenliğini sağlama.
8.7
ĐŞLETĐM SĐSTEMĐ VE HABERLEŞME
8.7.1
Đşletim Sistemi
8.7.1.1 Genel
Füniküler sistem alt ve üst istasyonlar arasında mekik dokuyacak iki araçlı bir sistemdir. Đki
araç bir makaranın çektiği çekme kablosu ile tahriklenecektir. Bütün cer sistemi (makara,
dişliler, motorlar, elektrik ekipmanı vb.) üst istasyondaki makine dairesinde bulunacaktır. Alt
istasyonda sadece germe sistemi yer alacaktır. Füniküler sistem otomatik olarak fakat her
araçta bir sürücü bulunmak suretiyle işletilecektir.
Araçlarla kumanda merkezi arasında gerekli sinyallerin (kapı kapanması vb.) iletilmesi için
bir hareketli kablo sistemi veya çıplak sinyal iletkeni/akım toplama pabucu sistemi
sağlanabileceği gibi telsiz iletişimli bir sistem de kullanılabilecektir.
8.7.1.2 Đşletme Modları
Sistemi aşağıda belirtilen üç modda işletmek mümkün olacaktır.
Normal Otomatik Mod
Normal çalışma esnasında füniküler sistem otomatik kontrol ile hareket edip, hızlanma,
yavaşlama ve yaklaşma safhalarında kumanda odası tarafından izlenecektir. Tüm sürücüler
hazır işareti vermedikçe hareket etmek mümkün olmayacaktır. Bu modda araçlar maksimum
işletme hızına ulaşacaktır.
Azaltılmış Otomatik veya Manüel Kullanım Modu
Bu mod füniküler sistem testleri için veya cer sisteminin tam güç sağlayamadığı durumlarda
kullanılacaktır. Đşletim sistemi kumanda odasından kontrol edilecektir. Bu modda araçlar
azaltılmış işletme hızına ulaşacaktır.
Güvenli Mod
Normal dışı işletme koşullarında, sistem güvenli çalışma hızında manüel olarak
kullanılacaktır. Kumanda odasından sistemi otomatik olarak veya elle işletmeyi seçmek
mümkün olacaktır.
8.8
HABERLEŞME SĐSTEMLERĐ
Füniküler sistemi dahilinde, araçlar ve işletme bakım personelleri arası haberleşmeyi
sağlamak üzere aşağıdaki fonksiyonları yerine getiren haberleşme sistemleri tesis edilecektir:
-
Telsiz sistemi ile haberleşme,
Füniküler Tasarım Kriterleri
50
-
Telefon sistemi ile haberleşme,
Anons sistemi ile haberleşme.
8.8.1
Telsiz Sistemi ile Haberleşme
Bu donanım vasıtasıyla;
- Füniküler sürücüleri ve kumanda merkezi arasında işletme kanalı ile iki yönlü
haberleşme,
- Kumanda merkezi ile bakım/işletme personeli arasında bakım kanalı ile iki yönlü
haberleşme,
- Bakım/işletme personelinin kendi aralarında bakım kanalı ile iki yönlü haberleşme
sağlanacaktır.
8.8.2
Telefon Sistemi ile Haberleşme
Telefon alt sistemi dahilinde kumanda merkezinde bir PABX santral kurulacak ve istasyon
ofislerinde analog haberleşme sağlanacaktır. Bu donanım vasıtası ile;
-
Tüm personelin işletme dahilindeki görüşmeleri,
-
Acil durumlarda ilgili personel tarafından polis, ambulans, itfaiye gibi acil servislere
ulaşılabilmesi,
-
Personelin harici telefon hatları vasıtası ile işletme dışındaki Telekom aboneleri ile
görüşebilmesi sağlanacaktır.
Đstasyonlarda her peronda kaldır/konuş tipi direkt ana kumanda masasına bağlanan Yolcu
Yardım Servis Telefonları yer alacaktır.
Đki istasyon arasında servis telefonları iletişimi Đletişim Ağı vasıtası ile sağlanacaktır.
8.8.3
Anons Sistemi ile Haberleşme
Anons alt sistemi ile haberleşmede; kumanda merkezi ve araçlarda bulunan donanımlar ile
aşağıda belirtilen işler yerine getirilecektir:
-
Yolculara işletmeye yönelik çağrılar,
Yolcu emniyetine yönelik bilgilendirme,
Personel ve yolculara yönelik acil durum anonslarının otomatik veya yetkili personel
tarafından yapılabilmesi.
Bu çerçevede aşağıdaki anonslar yapılabilecektir:
8.8.3.1 Kumanda Merkezinden Yolcuya Anons
Kumanda merkezinden direkt olarak araçlardaki yolculara, araç içi anons sistemi ile bilgi
aktarımı sağlanabilecektir. Bu anonslar sürücüden yolcuya anons özelliğinden daha öncelikli
olacak ve telsiz sistemi vasıtası ile araçlara iletilecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
51
8.8.3.2 Sürücüden Yolcuya Anons
Araç sürücüsü, sürücü kabinindeki mikrofon ve araç anons sistemi vasıtası ile yolculara
gerekli anonsları yapacaktır.
8.8.3.3 Peronlar ve Đstasyon Dolaşım Alanlarına Anons
Đstasyonlarda yolculara işletme bilgisi, genel amaçlı bilgiler ve acil durum uyarılarını iletmek
üzere peronlarda ve dolaşım alanlarında bir anons sistemi tesis edilecektir. Sistem tavana
monteli hoparlörler ile anlaşılabilir bir ses kalitesi için gerekli çıkış gücü ve kalitesine sahip
olacaktır. Anonslar yolculara ve görevlilere, her istasyondaki uygun bir noktadan, diğeri ise
Kumanda Merkezinden olmak üzere bilgi vermek amacı veya müzik yayını için
kullanılacaktır.
Anons sistemi istasyonlarda en az 65 dB anons seviyesi sağlayacaktır. Anlaşılabilir bir yayın
için kamuya açık alanlarda ortam gürültüsünün 10 dB üzerinde anons ve müzik yayını
yapılabilecektir. Anons yapılan bölgelere yerleştirilecek sensör mikrofonlarla ortam
gürültüsüne göre otomatik olarak ses seviyesi ayarlanabilecektir. Kumanda merkezinden ses
ve dijital kontrol sinyalleri fiber optik iletişim ağı sistemi ile iletilecektir.
Tanımlanan haberleşme sistemleri için Kumanda Merkezinde sistemlerin kontrol ve
kullanımını sağlamak üzere bir haberleşme konsolu temin edilecektir.
8.9
KAPALI DEVRE TELEVĐZYON SĐSTEMĐ ( CCTV )
8.9.1
Genel
Füniküler Sistemi istasyonları, çevre ve bina içi güvenliğinin sağlanması amaçlı kullanılmak
üzere renkli CCTV sistemi tesis edilecek, görüntüler dijital kayıt cihazı yardımı ile 24 saat
365 gün sürekli kayıt edilecek ve tüm ürünler kesintisiz çalışmaya göre tasarlanmış olacaktır.
Đstasyonlarda bulunan alt merkezlerden ve Kumanda Merkezinden kameraların izlenmesi ve
kontrolü yapılabilecektir.
CCTV sistemi mikroprosesör kontrollü olacak ve istasyonların halka açık tüm alanlarından
PAL formatında gecikmesiz, görüntü kalıntısız ve distorsiyonsuz yüksek çözünürlükte sabit
veya hareketli, zom özellikli, dijital ve tam renkli olarak yayın alabilecektir.
Sistemin dijital kontrol sinyalleri merkezden istasyonlara, fiberoptik iletişim ağı üzerinden
nakledilecektir. Đstasyonlardan, seçilmiş video sinyalleri ise sadece CCTV görüntülerine
tahsis edilecek olan münferit fiberler ile fiberoptik iletişim ağı üzerinden merkeze iletilecektir.
8.9.2
Kamera Kontrolü ve Đzleme Đstasyonları
Kumanda Merkezinde ve her istasyonda kontrol amiri odalarında yer alacaktır.
Kumanda Merkezinde
Füniküler Tasarım Kriterleri
52
Kumanda Merkezinde her istasyon için renkli (15" çapraz) LCD TFT monitör, video kayıt
cihazına bağlı renkli (19" çapraz) LCD TFT monitör, istasyonlardaki tüm kameralara
kumanda edecek olan klavye/joystick/trackball kumandalı kamera seçici ve sıralayıcı
ekipman, monitörlerin uzaktan kumandası, 2 adet video kayıt cihazı ( kayıt ve playback için)
ve uzaktan kumandaları yer alacaktır. Video kayıt cihazı seçilmiş görüntüleri 30 gün
depolama kapasitesine sahip olacaktır.
Đstasyonlarda
Đstasyonlarda kontrol amiri odasında kamera seçici ekipman, 19" çapraz, renkli LCD TFT
monitör, elektronik ekipman odasında bir dijital kayıt ve görüntü aktarım sistemi o
istasyondaki bütün kamera görüntülerini 24 saat sürekli kayıt edecek ve son 30 günün
kayıtlarını sabit bir disk üzerine kayıt edecektir. Her sistemde kayıt, izleme, arşiv modülleri,
renkli monitör, klavye bulunacaktır. Sistem üzerinde bir CD kayıt modülü istenen bölümlerin
kopyalanmasını sağlayacaktır.
8.9.3
Kameralar
Đstasyonlarda bilet holünde bütün alanların açık bir şekilde izlenmesini sağlamak için sabit ve
hareketli zumlu kameralar kullanılacaktır.
Kameralar bilet gişeleri, turnikeler, merdivenler, yürüyen merdivenler ve girişleri engelsiz
görecek ve kör alan bırakmayacaktır.
Peronlarda sabit kameralar yolcuların araca iniş ve binişlerini açık şekilde gözleyecek
durumda yerleştirilecektir. Peron kameraları arasındaki mesafe en fazla 30 m olacaktır. Her
peronda hareketli ve zumlu bir kamera bulunacaktır (her istasyonda 2 adet).
Đstasyonlardaki çapraz geçişler, giriş yolları gibi eklentiler sabit veya hareketli, zumlu
kameralarla kapsanacaktır.
8.9.4
Peron Monitörleri
Her peronun gidiş ucunda bir LCD monitör monte edilecektir. Bu monitör sabit odaklı peron
sonu kamera çıkışına bağlı olacak ve araç sürücüsünün araç kapılarını kapamadan önce kapı
hareketlerine mani yolcu olup olmadığını görecek şekilde monte edilecektir.
8.10
TELSĐZ SĐSTEMĐ
8.10.1 Genel
Telsiz sistemi füniküler güzergahı boyunca tünellerde, istasyonlarda iletişimi sağlayacak
şekilde bütün güzergahta %98 temiz kapsama sağlayacaktır. Tünellerde sızdırmalı kablo
tipinde telsiz anteni kullanılacaktır. Sistem acil durumda bile kesintisiz iletişimi sağlayacaktır.
Açık standart yapıda temin edilecek olan telsiz sistemi, frekans verimliliğini en üst düzeyde
sağlayabilmesi için, Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (ETSI) tarafından
tanımlanmış TETRA (Terrestrial Trunk Radio) sayısal telsiz standardında olacaktır.
Kurulacak sistemler ve ekipmanlar her yönüyle Telekomünikasyon Kurumu Yönetmeliklerine
uygun olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
53
8.10.2 Sistem Bileşenleri
8.10.2.1 Anahtarlama Birimi (Switcher)
TETRA ağ mimarisinin çekirdek parçası olacaktır.
8.10.2.2 Baz Đstasyonu
TETRA baz istasyonu donanımı, baz istasyonu kapsamında bulunan coğrafi alan içinde
yerleşik ve konuşlandırılmış telsizler (el telsizi, araç istasyonu, sabit istasyon vs.) ile tüm
TETRA ağı içerisindeki diğer ekipmanlar arasındaki hava ara yüzünü sağlayan ağ elemanıdır.
8.10.2.3 Ağ Yönetim Sistemi (Network Management System - NMS)
NMS, TETRA sisteminin yönetimine olanak veren bir konfigürasyon ve izleme
aracı/yazılımıdır.
8.10.2.4 Dişpeç Ünitesi (Operatör Konsolu)
Operatör Konsolları, PC tabanlı olacak ve görüşmelerin yapılabilmesi için gerekli hoparlör,
mikrofon ve kulaklık takımına sahip olacaktır. Yazılım tabanlı olacak operatör konsolları bu
sayede kolayca konfigüre olabilecek ve muhtemel genişleme ve değişikliklerde kolayca
yeniden tasarımlanacaktır.
8.10.2.5 Ses Kayıt Cihazı
Merkezi ses kayıt cihazı, telsiz sistemi üzerinden yapılan bütün ses haberleşmelerini kayıt
edecektir. Cihaz üzerinde saklanan en az bir aylık ses kayıtları dijital olarak saklanacak ve
tarih bazında sorgulanacak daha sonra dinlenebilecektir.
8.10.2.6 Mobil Araç Telsiz Terminali
Araç sürücü kabinlerinde sabit montajlı olacaktır. Ana işlevi ses haberleşmesinin yanı sıra,
dosya aktarma, mesajlaşma, veri tabanı güncellemesi için çok kanallı devre verisi, IP paket
verisi uygulamalarını destekleyecektir.
Özellikle gürültülü ortamlarda kullanıma uygun, 15 watt nominal güç çıkışlı, yüksek kalitede
hoparlöre sahip olacaktır.
Cihaz araç içi anons sistemi ile uyumlu çalışacaktır.
8.10.2.7 Mobil (El) Telsiz Terminali
Đşletme ve bakım personeli tarafından elde kullanılan seyyar terminallerdir. En çok 4 watt
nominal güç çıkışlı olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
54
8.11
SCADA SĐSTEMĐ (Supervisory Control and Data Acquisition System)
8.11.1 Genel
SCADA sistemi füniküler sistemin tüm elektrifikasyon sisteminin, tünel ve istasyon
havalandırma sistemlerinin ve istasyon altyapı sistemlerinin (aydınlatma, asansör, drenaj,
yangın vb.) merkezi izleme ve kontrol görevini bir bilgisayar programı ile yerine getirecektir.
Đşitsel ve görsel gösterimler gerçek zaman bazında arızaların haber verilmesi, uygun durum
bilgisinin sağlanması ve emredilen değişikliklerin uygulandığının teyit edilmesi hususunda
dispeçerleri (operatörleri) uyaracaktır.
8.11.2 Sistem Elemanları
-
Merkezi bilgisayar sistemi (Bir bilgisayar arızasında bile tüm sistemin çalışmasını
sağlamak için %100 yedeklenebilir olarak şekillendirilecektir),
Renkli grafik gösterimli iki operatör istasyonu,
Biri yedek olmak üzere üç yazıcı,
Yazılım (Türk alfabesine uyumlu olacaktır),
Trafo merkezlerindeki ve istasyonlardaki lokal birimler (RTU),
Bunlar için gerekli elektrik donanımı,
Merkezi kumanda ve lokal birimler (RTU) arasındaki haberleşme sistemi (Đletişim Ağı
vasıtası ile).
8.11.3 SCADA Sisteminin Đzleyeceği veya Denetleyeceği Noktalar
8.11.3.1
-
Katanere veya enerji rayına güç verilmesinin izlenmesi,
Tünel/istasyon havalandırma sistemlerinin kontrol ve koordinesi,
Hat boyu acil çıkış yapılarının kapılarının izlenmesi,
Hat boyu drenaj pompaları.
8.11.3.2
-
Trafo Merkezlerinde
Enerji besleme kontrolü,
O.G. ve A.C. kesicilerinin, yardımcı kesicilerin açtırma fonksiyonları,
Otomatik geri-kapamalı reset ve ön-kapamalı arıza tespiti,
Trafo kontrolü,
Telemetre verileri,
Ray gerilimini izleme,
Giriş kapıları,
Yüksek sıcaklık odaları,
Havalandırma fanı ve damper kontrolü,
DC batarya grubu ve şarj cihazı izleme.
8.11.3.3
-
Hat Kenarında
Yolcu Đstasyonlarında
Yüksek sıcaklık oda alarmları,
Pis su pompası,
Füniküler Tasarım Kriterleri
55
8.12
Yürüyen merdiven kontrolü,
Havalandırma fanı ve damper kontrolü,
Bilet satış ofisi güvenlik alarmı,
Yangın ihbar donanımı,
Gazlı söndürme sistemi,
Giriş kapıları alarmları,
UPS’ler,
Gerekli görülen diğer donanımlar.
ÜCRET TOPLAMA SĐSTEMĐ
Bu sistem kapsamında ücret toplamaya yönelik altyapı (turnikeler, kablolama, kumanda
butonları, bilgisayar vb.) gerçekleştirilecektir.
Sistem tasarımı TS 12637 - Şehir Đçi Yollar - Raylı Toplu Taşıma Sistemleri - Bölüm 22:
Biletlendirme Sistemi Tasarım Kuralları - Standardına uygun olacaktır.
Sistem, bulunduğu kentteki diğer toplu taşım araçlarında kullanılan ücret toplama sistemine
entegre olacak şekilde tasarımlanacaktır.
Bilet sistemi tekli ve çoklu yolculuğa uygun olacaktır.
8.12.1 Sistem Elemanları
-
Bilet onaylama veya iptal etme (giriş) turnikeleri,
Çıkış turnikeleri,
Đstasyon seviyesi bilgisayarları,
Kontrol merkezi bilgisayarları,
Engelliler ve istasyon personeli için özel kapılar.
8.12.2 Sistem Çalışma Kavramı
Her giriş turnikesi ters yöne de çalışacak ve istasyon amiri odasından veriler komutla çıkış
kapısı da olabilecektir. Turnikeler bilgisayar ağ bağlantısına uygun donanımda olacak ve
farklı pozisyonlarda (giriş-çıkış-serbest-kilitli) çalışabilecektir.
Çıkış turnikesi, tek yönlü ve serbest geçiş kapılı olacak, gerektiğinde giriş turnikesi
olabilecektir.
Her giriş kapısındaki bilet gişesinin yanında yer alan konsollu özel kapılar, engelliler ve
bakım personeli giriş-çıkışına olanak verecek ve uzaktan kumanda edilecektir.
Turnikeler istasyon seviyesi bilgisayarı ile haberleşeceklerdir. Đstasyon seviyesi bilgisayarları
kontrol merkezi bilgisayarlarına Đletişim Ağı üzerinden bilgi aktaracaktır.
Turnikelerin tüm dış aksamı paslanmaz çelik olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
56
8.13
SAAT SĐSTEMĐ
Saat sistemi, bir GPS uydu saat sinyali alan bir sinyal alıcı ve işlemci birimden oluşacaktır.
Sinyal alıcı ve işlemci birim kumanda merkezinde tesis edilecektir. GPS sinyali, ana saatin
standart zaman referansıdır. Eğer GPS sinyali kaybolursa, ana saat baz oluşturacak hatasız bir
saati göstermeye devam edecektir. Saat sinyali, iletişim ağı üzerinden istasyonlarda bulunan
alt - ana saatlere dağıtılacak, bunlar da kendilerine bağlı olan ve gişe katları ile peronlarda
tesis edilecek saatleri (köle saatler) senkronize edecektir. Đstasyon saatleri tek veya çift yüzlü
seçilebilecektir. Dış ortamda kullanılacak saatler IP 54, iç ortamda kullanılacak saatler IP 52
koruma sınıfına haiz olacaktır.
8.14
ĐLETĐŞĐM AĞI (COMMUNICATION NETWORK)
8.14.1 Sistem Kapsamı
Đstasyonlar, trafo merkezleri ve Kumanda Merkezi arasında tüm iletişim ve veri aktarımını
sağlamak üzere hat boyunca bir fiberoptik kablo şebekesi kurulacaktır.
Đletişim ağı sistemi aşağıda listelenen tüm veri ve kontrol fonksiyonlarını taşıyacak şekilde
haberleşme kapasitesine sahip olacaktır:
-
Genel Anons Sistemi,
Telefon Sistemi,
SCADA Sistemi,
Ücret Toplama Sistemi,
Kapalı Devre Televizyon (CCTV) Sistemi,
Saat Sistemi.
8.14.2 Sistem Yapısı
Sistem alt yapısı Kumanda Merkezinden çıkan dairesel bir ağ sistemi olarak düzenlenmiş
fiber- optik kablolardan oluşacaktır.
Sistemde kullanılacak fiber-optik kablolar %50 yedek kapasiteli olacaktır. Çemberi oluşturan
kablolar tünellerde ayrı güzergahtan çekilecek, böylece bir kaza/kırım durumunda haberleşme
diğer kablo üzerinden sürecektir. Arıza durumunda sistemin yeniden yapılandırılması
otomatik olarak gerçekleştirilecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
57
9.
ARAÇLAR
Bu bölümde Füniküler Sistemi araçlarının planlama ve tasarımı için gerekli asgari kriterler
verilmektedir.
9.1
TASARIM
Füniküler Sistemi araçları, yüksek eğimlerde alt ve üst iki ana istasyon arasında karşılıklı
çalışma amacına göre tasarımlandırılmış, ekonomik işletmeye uygun ikili ya da tekli olarak
çalıştırılabilen araçlardır.
Füniküler Sistemi tek araçlı veya çok araçlı dizi şeklinde iki araçtan veya diziden oluşacaktır.
Her vagonda bir sürücü kabini olacaktır.
Đki raylı veya üç raylı sistemlerde araçlar veya diziler hattın ortasında geçiş bölgesine
girecekler ve tam ortada birbirlerini yan yana geçeceklerdir. Đki araç veya dizi bir makaranın
çektiği çekme kablosu ile tahriklenecektir.
Đki araç veya dizi arasındaki yapısal farklar en az seviyede olacaktır.
Tasarımda TS EN 50126 - Railway Applications - The Specification and Demonstration of
Reliability, Availability, Maintainability and Safety (RAMS) - Part 1: Basic Requirements
and Generic Process (Demiryolu Uygulamaları - Güvenliklerde Elde Edilebilir, Bakım
Yapılabilir ve Güvenli Spesifikasyonu ve Gösterimi (RAMS) - Bölüm 1:Temel Kurallar ve
Genel Đşlem) gerekleri karşılanacaktır.
Sistem tasarımında araç yangın yükü (MW) hesabı yapılacaktır.
Araçların tip testleri aşağıda verilen standartların gereklerine uygun olarak yapılacak ve
dokümante edilecektir:
9.2
-
TS EN 50215: Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Taşıtları - Đmalatın
Tamamlanmasında ve Đşletmeye Alınmadan Önce Demiryolu Taşıtlarının Denenmesi-
-
IEC 61133: Railway Applications - Rolling Stock - Testing of Rolling Stock on
Completion of Construction and Before Entry Into Service - (Yapım Đşleri
Tamamlandığında ve Servise Girmeden önce Araçların Testleri)
-
TS EN 14363: Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Taşıtlarının Seyir
Karakteristiklerinin Kabul Deneyleri - Seyir Davranışlarının Denenmesi ve Durağan
Deneyler-
-
TS EN 13749: Demiryolu Uygulamaları - Tekerlek Takımları ve Bojiler - Boji
Şaselerinin Yapısal Şartları Belirleme MetotlarıYÜK KOŞULLARI
Araç kapasitesi aşağıda tanımları verilen yük koşulları ve ana karakteristiklere uygun olarak
nitelendirilecektir:
Füniküler Tasarım Kriterleri
58
W0: Boş Araç
W1: W0+Oturan Yolcular
W2: W1+ 4 yolcu/m² (nominal yük)
W3: W1+6 yolcu/m²
W4: W1+8 yolcu/m²
W3 yük şartlarında araçların maksimum dingil yükü -her yolcu kütlesi 70 kg kabul edilerek17 ton olacaktır.
Ekipmanların araç üzerinde ve içindeki dağılımı, bir aracın ray üzerindeki kütlesel dağılım
farkı minimum olacak şekilde yapılacaktır. Ekipmanların araca dağıtılma şekli, W0 yük
şartlarında araç yük dengesini sağlayacak biçimde aşağıdaki gibi ayarlanacaktır.
Bir aks (veya boji) merkeziyle diğeri arasında ölçülen ağırlık farkı W0 yük şartlarındaki
ağırlığın %3’ünden fazla olmayacaktır.
Bir aksın bir tekerleği ile diğer tekerleği arasındaki ağırlık farkı W0 yük şartlarındaki ağırlığın
%4’ünden fazla olmayacaktır.
Dönme ataleti aracın boş ağırlığının %5’inden fazla olmayacaktır.
9.3
HIZ KOŞULLARI
Füniküler Sisteminde aracın maksimum hızı tasarımcı tarafından tanımlanacaktır.
Farklı hızlarda aşağıdaki koşullar sağlanacaktır:
Đşletme hızı 6 m/s’ye kadar:
a)
b)
Hatyolu yetkili olmayan kişilerin girişine karşı korunacaktır.
Kontrol odasında araçların yerini sürekli olarak gösteren bir gösterge olacaktır.
Đşletme hızı 6 m/s’den fazla ise (a)’da belirtilenlere ek olarak aşağıdaki koşullar da
karşılanacaktır:
9.4
-
Çekme halatları, çekme halatlarının normal işletme zonunda gidişini gösteren ve
füniküler aracının durmasını başlatan bir gözetleme cihazı veya sistemi ile
donatılacaktır.
-
Her bir araçta bir sürücü, tahrik makine odasında bir görevli veya operatör
bulundurulacaktır.
PERFORMANS VERĐLERĐ
-
Maksimum işletme hızına W2 yük koşullarında ulaşılacaktır.
Maksimum işletme hızının yarısına karşılık gelen azaltılmış hıza, W2 yük koşullarında
ulaşılacaktır.
W3 yük hali için hızlanma ve ivmesi: 0,3 m/s2 - 0,65 m/s2 arasında değişken
Maksimum yaklaşma hızı: 0,5 m/s
Füniküler Tasarım Kriterleri
59
9.5
ARAÇ GÖVDESĐ
Araçların sürücü kabini olan başlarında sürücü kabininden yolcu bölümüne geçiş, bir kapı ile
sağlanacaktır. Sürücü kabini, uygun çalışma ortamı sağlamak üzere ayrı bir ısıtma ve
havalandırma düzenine sahip olacaktır.
Araç altına ve araç üstüne monte edilecek cihazların tasarımı aşağıdaki standartlara uygun
olarak yapılacaktır:
-
TS EN 50124-1: Demiryolu Uygulamaları - Yalıtım Koordinasyonu Bölüm 1: Temel
Kurallar - Bütün Elektrik ve Elektronik Donanımlar Đçin Yalıtım Aralıkları ve
Yüzeysel Kaçak Yolu Uzunlukları
-
TS EN 50125-1: Demiryolu Uygulamaları - Donanım Đçin Ortam Şartları Bölüm 1:
Demiryolu Taşıtları Üzerindeki Donanım
-
TS EN 50155: Demiryolu Uygulaması - Demiryolu Taşıt Araçlarında Kullanılan
Elektronik Donanım
9.5.1 Araç Gövdesi Đmalat Özellikleri
Araç gövdesi tasarımı aşağıdaki standartlar esas alınarak yapılacaktır:
-
TS EN 12663: Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araç Gövdelerinin Yapısal
Özellikleri
-
TS EN 12930: Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Hesaplamalar
-
TS EN 13796-1: Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanmış Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Taşıyıcılar - Bölüm 1: Tutucular, Taşıyıcı Vagonlar, Kabinden Frenler,
Kabinler, Koltuklar, Taşıma Tertibatları, Bakım Amaçlı Taşıyıcılar, Yedek Askılar
-
TS EN 13796-2: Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Taşıyıcılar - Bölüm 2: Tutucular için Kayma Direnci Deneyi
-
TS EN 13796-3: Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Taşıyıcılar - Bölüm 3: Yorulma Deneyleri
Araç gövdelerinin çarpma dayanımları TS EN 15227 - Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu
Araç Gövdeleri Đçin Çarpmaya Elverişlilik Kuralları- Standardına uygun olacaktır.
Tasarımda metrik sistem kullanılacaktır.
Aracın kaportası düz saç malzemeden, hafif metalden veya paslanmaz sacdan yapılacak ve
saç malzeme boyanmadan önce kumlanarak temizlenecektir.
Araç gövdesi ve bağlı cihazlar, gerekli gabarileri sağlayacak şekilde tasarımlandırılacaktır.
Bojiler üzerine ağırlık dengeli olarak dağıtılacaktır. Sık bakım, muayene ve ayar isteyen
cihazlar kolaylıkla erişilebilir ve değiştirilebilir olacak şekilde monte edilecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
60
Bütün şasi altı ve çatı cihazlarının doğal hava sirkülasyonu ile soğutulması tercih edilecek
ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda cebri soğutma yapılacaktır.
Aracın güzergah tanıtımı her aracın alnında ve her iki yan yüzeyinde belirtilecektir.
9.5.2 Sürücü Kabini
Kabin aşağıdakilerden oluşacaktır:
-
Ön cam,
Kontrol paneli,
Bir sürücü koltuğu,
Đkinci kişi için katlanabilir bir oturak,
Sürücü elbiseleri için elbise askısı,
Đlk yardım çantası ve yangın söndürücü.
Kabin ışıklandırması yolcu kompartımanından bağımsız olacaktır.
Operatör koltuğu herhangi özel bakım gerektirmeyecek, dikey ayarlı, ileri/geri ayarlı ve yatar
arkalıklı olacak, kendi ekseninde dönebilecektir.
Sürücü için, aracın yan tarafının ve peron kenarının görülmesini sağlayacak bir Đstasyon
Peron Đzleme Sistemi bulunacaktır. Bu sistem aracın yan tarafına yönelen Görüntü
Kameralarından ve peron ucunda aracın sürücü kabininin durduğu konumdaki Görüntü
Monitörlerinden oluşacaktır. Görüntü Monitörleri, Araç Mevcudiyeti Detektörü tarafından
harekete geçirilen devre dışına alma işlevi ile donanacaktır.
9.5.2.1 Konsol Ekipmanı
Masanın biçimi ve kontrollerin planı ergonomik olarak tasarımlanacaktır.
Kontrol ve sinyal ekipmanı kolay erişime ve sık kullanılan veya güvenlik hususları olan
ekipmanların görünebilmesine uygun şekilde konumlandırılacaktır.
Kontrol panelinin altında operatörün ayaklarını uzatabilmesi için bir boşluk sağlanacak, bu
boşluk bacak uzunluğu ve ayakların rahatlığı için yeterince geniş olacaktır. Ekipman montajı
tasarımı, sürüş panelininkine ek olarak kontrol panelinin altındaki bulunan her ekipmanın
sabitlenmesine ve sökülmesine izin verecektir.
Kontrol paneli yüzey kaplaması aşınmaya dayanıklı ve temizlenmesi kolay olacaktır.
Aşağıdaki işlevler (sonlu bir liste değildir) sürücü kontrolü ile sağlanacaktır:
-
Makara acil durum freni,
Ray freni,
Makara servis freni,
Yolcu kapısı kontrolü,
Isıtıcı/Vantilatör/Klimanın çalıştırılması ve ayarlanması,
Araç içi ışıklarının çalıştırılması,
Füniküler Tasarım Kriterleri
61
-
Sürücü kabini ışıklarının çalıştırılması ve ayarı,
Bilet holü ve/veya peron ile iletişim,
Diğer araçlar ve kontrol odası ile iletişim.
Aşağıdaki bilgiler sürücü kontrol panelinde görüntülenecektir:
-
9.5.3
Batarya seviyesi,
Đzin verilen maksimum ve minimum seviyeleri ile birlikte ray fren devresi hidrolik
basınç göstergesi.
Camlar ve Pencereler
9.5.3.1 Ön Cam
Sürücü kabini ön camı elektrikli ısıtmalı veya sıcak hava üflemeli dağılmaz lamine emniyet
camından olacak, bu camın darbelere mukavemeti, saatte 80 km hızla çarpan 2 kg
ağırlığındaki bir nesnenin içeriye girmesine izin vermeyecektir.
Sürücü kabininin tüm pencereleri TS EN 15152 - Demiryolu Uygulamaları - Tren Kabinleri
Đçin Ön Cam Silecekleri - Standardının gereklerini karşılayacak şekilde tasarlanacak ve
pencereler 6 mm'lik dağılmaz lamine emniyet camından veya toplu taşım araçlarında kendini
kanıtlamış 6 mm'lik güvenlik camından olacaktır.
Kabin ön camı sürücüye normal oturur pozisyonda rahat bir görüş sağlayacaktır.
Ön cam alanını rahatça temizleyebilen görüşü engellemeyecek şekilde yeteri kadar cam
sileceği ve su püskürtme tertibatı bulunacaktır.
9.5.3.2 Yolcu Kabini Camları
Pencereler her zaman kapalı olacaktır. Tüm yan pencere ve kapı camı, yan elemanların
uzunluğu boyunca tek parça olacaktır. Camlar araç yapısına doğrudan tespit edilecektir.
Camlar araç ve araç içi astarına müdahale etmeyecek şekilde dış taraftan sökülebilir olacaktır.
Yolcu bölümünün imdat çıkışları hariç tüm camları en az 5 mm kalınlığında lamine emniyet
camı olacaktır. Camlar ECE 43 -R - Motorlu Taşıtlar - Emniyet Cam Malzemelerinin ve
Bunların Takıldığı Taşıtların Onayı Đle Đlgili Hükümler - Standardına uygun olacaktır.
Đmdat çıkışı sağlayacak camlar laminesiz emniyet camı olacaktır. Zorunlu durumlarda
kullanılmak üzere yeterli miktarda cam kırma çekici bulunacaktır.
Pencere boyutları peronların mümkün olduğunca rahat görülmesini sağlayacak şekilde
belirlenecektir.
Tüm pencereler havalandırma sistemi ile uyumlu olarak belli bir düzeyde ısı yalıtımı
sağlayacaktır.
Kapı kanat pencereleri, bitişik salon pencereleri ile aynı hizada olacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
62
9.5.4
Araç Zemini
Döşeme kaplaması tüm araç yolcu bölümü zemini boyunca sürekli olacak, kapak, boşluk ve
delik olmayacaktır. Zemin kaplaması yapılması için düzgün bir yüzey elde etmek amacıyla
dolgu malzemesi kullanılacaksa, bu malzemenin miktarı en az seviyede tutulacaktır. Uygun
bir sızdırmazlık için gerekli conta ve levhalar kullanılacak ve zemin gıcırtılarının giderilmesi
için önlemler alınacaktır.
Zemin ve zemin altı malzemeleri yangına dayanıklı olacaktır. Zemin döşemesi yangına
dayanıklı ve kaygan olmayan tipten olacak ve kullanılacak olan örtü koltuk kaidelerinin
altına, kabin arka duvarına ve varsa süpürgelik tipi ısıtıcılara kadar uzanacaktır.
9.5.5
Yolcu Koltukları
Koltuk malzemeleri yanmaya dayanıklı ve düşük duman yoğunluklu olacaktır. Koltukların
yönleri, aracın gidiş yönüne göre değiştirmeyi gerektirmeyecek şekilde düzenlenecektir.
Koltuklar UIC 566 - Loadings of Coach Bodies and their Components (Yolcu Vagonu
Gövdesi ve Bileşenlerinin Yüklenmesi) Standardının gereklerini sağlayacaktır.
9.5.6 Yolcu Giriş Kapıları
Kapılar TS EN 14752 - Demiryolu Uygulamaları Araç Gövdesi Yan Giriş Sistemleri Standardı şartlarını karşılayacaktır.
Kapılar kaymalı veya kaymalı-geçmeli tip (sliding plug) tip olacaktır.
Her vagon gerekli sayıda, simetrik olarak yerleştirilmiş, aşağıdaki gereksinimleri karşılayacak
kapılarla donatılacaktır:
-
Maksimum indi-bindi süresi: 60 saniye (Doruk saatlerde, W3 yük şartlarında tüm
yolcuların inmesi ve yerine yeni yolcuların binmesi için gerekli süre)
Minimum yolcu geçiş genişliği: 0,8 m
Minimum yükseklik: 1,9 m
Kapı açılma süresi: 3 saniye (+0/-0,5)
Kapı kapanma süresi: 3 saniye (+0/-0,5)
Kapı açık iken minimum net genişlik: 1300 mm
Her kapıdaki kapı kanatlarının çalışması tercihen standart bakım istemeyen tipte elektrik
motorlarıyla kontrol edilecektir. Tahrik mekanizması her iki kapı kanadının simetrik
eşzamanlı hareketini sağlayacaktır.
Kapı kanatlarının basit kilitler yardımıyla elle kilitlenmesi sağlanacaktır.
Kapı kanatları, kapıların kapanması sırasında yolcuların güvenliği için engel algılama sistemi
ile donatılacaktır. Sistem bağımsız olarak, kanatlar arasında lastik banda baskı olsun ya da
olmasın insan kolu veya bacağına benzer boyuttaki bir engelin varlığını fark edecek kadar
hassas olacaktır. Eğer böyle bir baskı fark edilirse kapılar otomatik olarak açılacaktır. Kapılar
tamamen kapalı konumda olmadan araç hareket etmeyecektir. Yolcuların yaralanmasını
önlemek için kapının son kapanma pozisyonu azaltılmış kuvvetle yapılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
63
Kapı sistemi tahrik mekanizması servo kontrollü ve araç aküsünden beslenen elektrik motorlu
olacaktır. Enerji kesilmesi halinde dahi kapıları açıp kapatmak mümkün olacaktır.
Gerek karşılıklı tek bir araçlık işletme, gerekse karşılıklı dizi halinde işletmede kapılardan
herhangi birinin açık olması, sürücü kabinlerinde bir ikaz lambası ile görülecektir.
Çalışma mekanizması kapıların kapalı veya kilitli iken zorla açılmalarını engelleyecektir.
9.5.7
Dikmeler, Tırabzanlar, Tutamaklar
Dikmeler, tırabzanlar, dikey ve yatay tutamaklar 30 mm dış çapında paslanmaz çelik borulu
olacaktır. Tavandaki yatay tutamak boruları, ayakta seyahat eden yolcuların rahat
erişebileceği yükseklikte olacak veya W3 yolcu yoğunluğu dikkate alınarak yeterli sayıda
(minimum %25), yanmaya, kopmaya dayanıklı ve zehirli madde çıkartmayan tutamaklar tesis
edilecektir.
9.5.8 Krikolama ve Kaldırma
Bakım maksadıyla aracın kaldırılması veya raydan çıkan aracın raya tekrar oturtulması, aracın
herhangi bir sökme gerektirmeden ray üzerine krikolar vasıtası ile konulabilmesi için ana
gövdede krikolama mesnetleri ve kaldırma kancaları bulunacaktır.
Krikolama ve kaldırma esnasında bojiler özellikle gövdeden ayrılmamış ise gövde ile birlikte
kalkacaktır.
9.5.9
Araçlarda Engelliler Đçin Ek Önlemler
Engelli yolcular için araçlarda tekerlekli sandalye bağlama yerleri ve özel katlanır koltuklar
gibi donanımlar projelendirmede göz önünde bulundurulacak, bu hususta TS 12694 Demiryolu Taşıtları - Yolcu Vagonları - Özürlü Yolcuların Tekerlekli Sandalyeleri Đle
Seyahatine Uygun Vagon Düzenlemeleri - Standardında öngörülen önlemler alınacaktır.
9.6
ARAÇ FRENĐ
Finüküler sistemdeki her araç, bir hatta ister tekli ister çoklu olsun, araç fren sistemi ile
donatılacaktır. Fren sistemi kuvveti yay veya benzeri mekanizmalar ile uygulanacaktır.
Araç fren sistemi aşağıdakileri hususları sağlayacaktır:
-
Çekme halatındaki veya germe halatındaki bir hasar durumunda tam yüklü aracı
tutabilecektir.
-
Tam yüklü aracı hatyolunun en yüksek eğiminde yeni balatalar ile 1,35 emniyet
faktörü ile tutabilecektir.
-
Çekme halatı arızalandığında veya tasarımcının öngördüğü minimum halat gerginliği
karşılanmadığında otomatik olarak devreye girecektir.
-
Kabindeki sürücü tarafından elle aktive edilebilecektir.
-
Tanımlanmış olan aşırı hız koşulları oluştuğunda otomatik olarak devreye girecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
64
Fren sistemi; yolcuların yaralanması, hatyolunun veya rayların, araçların veya yapıların hasar
görme riski söz konusu olduğunda Füniküler Sistemini durduracak şekilde tasarımlanacaktır.
9.7
BOJĐ VE BAĞLI TEÇHĐZATI
9.7.1
Boji
Bojilerin yapısal tüm elemanları W3’e kadarki vagon ağırlıklarının ve 25 m/s'ye kadarki
hızların getireceği gerilmelere dayanacak şekilde, hatasız ve emniyetle işletmeye uygun
olacaktır.
Boji bağlantıları titreşim ve ses iletişimine mani olmak ve işletmede rezonans titreşimlerini
minimuma indirmek amacıyla metalik olmayan malzemelerden yapılacaktır.
Tasarım, bojiyi aracın altından almak için araç gövdesini en az yukarıya kaldıracak tarzda
olacaktır. Araç gövdesi kaldırıldığında, bojinin araç gövdesinden aksamların ise bojiden
ayrılmasını önleyecek düzenekler sağlanacaktır.
Boji şasisi dökme çelik veya çelik kaynak konstrüksiyon olacaktır.
Ekipmanların vagona dağıtılma şekli dara yük şartlarında araç yük dengesini sağlayacak
biçimde aşağıdaki gibi ayarlanacaktır:
- Bir aks (veya boji) merkeziyle diğeri arasında ölçülen ağırlık farkı dara yük
şartlarındaki ağırlığın %3’ünden fazla olmayacaktır.
- Bir aksın bir tekerleği ile diğer tekerleği arasındaki ağırlık farkı dara yük şartlarındaki
ağırlığın %4’ünden fazla olmayacaktır.
Tekerlekler aşınırken boji iskeletinin yüksekliğinin ayarlanabilmesine olanak verecek bir
düzenek sağlanacaktır. Boji tasarımları, yükseklik ayarı için araç krikosu kullanımını
gerektirmeyecektir.
9.7.2
Amortisörler
Hidrolik amortisörler her bojiye konulacak ve dingil buatlarına monte edilecektir.
Amortisörler yatay ve düşey titreşimlerin iletilmesini önleyecek tarzda elastomer bağlantı
parçaları ile araç sandığına ve bojiye bağlanacaktır.
Araç ile bileşenlerinin normal her türlü çalışma koşulundaki ve herhangi bir süspansiyon
bileşeninin tek bir aksaklığı durumundaki statik ve dinamik hiçbir hareketi; aracın herhangi
bir kısmını, dışarıya, hareket halindeki maksimum gabariden daha fazla taşırmayacaktır.
Yolculuğun kalitesini yükseltmek için gereken özelliklere sahip hem düşey hem yatay
hidrolik amortisörlerle donatılacaktır.
Hem yüksek frekanslı titreşimlerin söndürülmesini hem de akustik yalıtımı sağlamak için,
mümkün olan her durumda amortisörlerin iki ucunda da elastomerler kullanılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
65
Hidrolik düşey amortisörler yerine, havalı yastıklar içinde hava boğazlı darbe yutma düzenleri
de kullanılabilecektir.
9.7.3
Tekerlekler
Tekerlekler monoblok veya bandajlı olacaktır.
-
Monoblok tekerlekler, TS 11588: Demiryolu Hareketli Malzemeler - Kısım 8: Çeken
ve Çekilen Taşıtlar Đçin Monoblok Tekerlerin Boyut ve Dengeleme Özellikleri -
-
Bandajlı Tekerlekler, TS 10184: Demiryolu Hareketli Malzemeler - Kısım 2: Çeken
ve Çekilen Taşıtlar Đçin Bandajlı Tekerlekler-
standartlarına uygun olacaktır.
Tekerleklerin dingilden çıkarılmalarında basınç yağ metodunun uygulanabilmesine uygun
tasarlanmış olacaktır.
Buden yağlaması kurplara veya hattın gerekli noktalarına konacak buden yağlama teçhizatı ile
yapılacaktır.
Araçların her aksı iki tip tekerlek ile donatılacaktır:
-
Aracın bir tarafında, rayları tutmaya yarayan kılavuz kenarı olan ve doğru şekilde
dönmeyi sağlayan tekerlekler,
-
Doğru makaslamayı manevra halatlarıyla engellememek için aracın diğer tarafında
bulunan düz tekerlekler.
9.8
ISITMA VE HAVALANDIRMA
Araç içinden alınan havanın yaklaşık üçte biri doğrudan dışarı atılarak kabin içinde hava giriş
panelleri vasıtasıyla aynı anda temiz hava girişi sağlanacaktır.
Isıtma gerektirmeyen hava şartlarında araç içine alınan havanın tamamı yardımcı cihazlarda
soğutma havası olarak kullanıldıktan sonra dışarı atılacaktır.
Isıtma termostat kontrollü olacak ve sıcaklık aralığı TS EN 14750-1 koşullarına bağlı olarak
ayarlanabilecektir.
Đklim şartlarına bağlı olarak gerektiğinde klima tesisatı da kullanılabilecektir.
Araçların HVAC sistemleri aşağıda tarif edilen TS normlarına uygun olarak imal edilecektir:
-
TS EN 14750-1: Demiryolu Uygulamaları - Şehir Đçi ve Banliyö Çeken ve Çekilen
Taşıtlar Đçin Havalandırma – Bölüm 1 Konfor Parametreleri
-
TS EN 14750-2: Demiryolu Uygulamaları - Şehir Đçi ve Banliyö Çeken ve Çekilen
Taşıtlar Đçin Havalandırma - Bölüm 2 Tip Deneyleri
Füniküler Tasarım Kriterleri
66
-
TS EN 14813-1: Demiryolu Uygulamaları - Makinist Kabini Đçin Havalandırma Bölüm 1 Konfor Parametreleri
-
TS EN 14813-2: Demiryolu Uygulamaları - Makinist Kabini Đçin Havalandırma Bölüm 2 Tip Deneyleri
9.9
YANGIN SÖNDÜRME
Her yolcu bölümünde ve sürücü kabininde en az bir adet olmak üzere yolcular veya görevliler
tarafından kolayca erişilebilecek bir yerde kuru kimyevi tozlu ve en az 3 kg kapasitede yangın
söndürücüler bulunacaktır.
9.10
HALAT SABĐTLEME SĐSTEMĐ
Çekme halatı ile her aracın üst vagonu arasındaki bağ ve germe halatı ile alt vagonu
arasındaki bağ mekanik bir sistem ile sağlanacaktır. Sabitleme sistemindeki herhangi bir
kopma tahrik tamburu acil durum frenini ve ray frenini çalıştıracaktır. Kablo kontrolüne izin
vermek amacıyla, sistem halatlar ve araçlar arasındaki bağı ayırabilecektir.
9.11
BAĞLANTI KOLLARI
Vagonların arada kalan uçları uygun bağlantı kollarıyla birbirine bağlanacaktır. Bağlantı
kolları çekme / fren güçlerine karşı durabilmelerinin yanı sıra hatyolu eğimine de dayanıklı
olacaktır. Bu parçanın kırılması halinde, alt vagon her yük koşulunda ve elle kontrol
şartlarında çekişi sağlayacak bir emniyet sistemi ile tutulacaktır.
9.12
ARAÇ ĐZOLASYONU
Aracın bütün yüzeylerinde ısı ve gürültü iletişimini azaltmak üzere yeterli izolasyon temin
edilecektir. Kullanılan izolasyon malzemeleri yangına dayanıklı olacaktır.
Đmal edilecek raylı sistem araçları aşağıda belirtilen EN normlarında tariflenen gürültü testlerini
başarıyla geçebilecektir:
-
TS EN ISO 3381: Demiryolu Uygulamaları - Ray Üstü Taşıtların Đçindeki Gürültünün
Ölçülmesi
-
TS EN ISO 3095: Demiryolu Uygulamaları - Ray Üstü Taşıtlardan Neşrolunan
Gürültünün Ölçülmesi
9.13
DĐNAMĐK VE SARSINTI KONFORU
Her türlü normal işletme şartlarında, sabit yanal ve dikey ivme ve silkeleme seviyeleri aşağıda
belirtilen değerleri aşmayacaktır:
-
Yanal Đvme (maksimum)
: 0,65 m/s2
-
Dikey Đvme (maksimum)
: 0,65 m/s2
-
Yanal ve Dikey Silkeleme
: 0,80 m/s3
Füniküler Tasarım Kriterleri
67
9.14
9.14.1
AYDINLATMA
Đç Aydınlatma
Yolcu bölümlerinin aydınlatması, araç boyunca iki dizi halinde tavana monte edilmiş 220 V,
50 Hz floresan lambalarla sağlanacaktır.
Aydınlatma sistemi sürücü kabininden elle kumandalı olacaktır.
Oturma mahallerinde ortalama aydınlatma düzeyi zemin seviyesinden 90 cm yükseklikte 250
lüks olacak, yolcu koridorlarında zemin seviyesindeki ortalama aydınlatma düzeyi 100
lüks'ten az olmayacaktır.
Giriş ve çıkış yerlerinde zemin seviyesinde aydınlatma yüzeyi 100 lüks olacaktır.
Sürücü kabini aydınlatması, akkor lambalarla ve aydınlatma ayarı için dimmer kontrollü
olacaktır. Normal şartlarda dimmer çıkışı sürücü mahallinde 0 lüks ile 300 lüks arasında
aydınlatma sağlayabilecek şekilde olacaktır.
9.14.2 Yedek Aydınlatma
Yedek aydınlatma floresan lambalarla sağlanacak ve kesintisiz çalışan yedek güç grubundan
(akü-redresör) beslenecektir.
Yedek aydınlatma armatürleri, kapı girişlerinde ve koridor tavanında olacak, zemindeki
aydınlatma düzeyi 10 lüks’ten az olmayacaktır. Araç normal enerjisinin kesilmesi durumunda
yedek aydınlatma otomatik olarak devreye girecek, ana enerji sağlandığı anda ise otomatik
olarak devreden çıkacaktır.
Sürücü kabininin yedek aydınlatması, prensipte yolcu mahalli ile aynı olacak fakat minimum
aydınlık şiddeti çalışma yüzeylerinde 30 lüks’ten az olmayacaktır.
9.14.3 Dış Aydınlatma
Bütün dış aydınlatma ışıkları su ve neme karşı korunmuş tipten olacaktır. Bu ışıkların devrede
olduğu sürücü kabininden ışıklı göstergelerle izlenecektir.
a)
Ön Farlar
Aracın ön cephesinde aydınlatma şiddeti ayarlanabilen 2 adet far bulunacaktır. Aynı anda
sadece gidilen yönün farlarının (en öndeki aracın farı) yanması arka farların ise kapalı olması
bir kilitleme tertibatı ile sağlanacaktır.
b)
Güzergah Işıkları
Araçların alınları ile her iki yanda en az birer adet güzergah yazısı belirtme ışığı bulunacaktır.
Gece veya güç görüş şartlarında güzergah işaretleri gözde kamaşmaya neden olmayacak
şekilde aydınlatılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
68
c)
Park ve Fren Işıkları
Park lambaları aracın ön ve arkasında ikişer adet ve kırmızı renkte olacaktır. Bu lambalar,
aracın ana kumandaları veya yardımcı sistemlerden herhangi biri (havalandırma, iç
aydınlatma, farlar vb.) devreye girdiğinde yanacaktır.
Fren lambaları, park lambalarının %150’si şiddetinde kırmızı ışık verecek ve aracın
frenlenmesi durumunda yanacaktır.
9.15
ARAÇ ĐÇĐ ENERJĐ TEMĐNĐ
9.15.1 Akım Toplama Elemanları
Araç, iç ihtiyaç enerjisini pantograf yardımı ile katener sistemden veya akım toplama pabucu
ile üçüncü raydan temin edecektir. Bunlar iç aydınlatma, havalandırma ve fanlar, alçak
gerilim güç beslemesi, batarya şarjı, hidrolik pompa, kapı açma-kapama gibi ihtiyaçlardır.
Pantograf: Pantograf tek bacaklı, raya göre yüksekliği 4 m ile 6 m arasında değişebilen
mesafelerden akım alacak şekilde tasarımlanacaktır. Araç iç ihtiyacı için gerekli olan teknik
çözümler alternatifli olarak sunulacaktır. Sistem mevcut tünel ve makas sistemine uygun
kesintisiz enerji sağlamaya uygun olacaktır.
9.15.2 Hat Kesicisi
Hat kesicisi, elektromanyetik tip olacak ve araç elektrik ekipmanlarını aşırı akım ve kısa
devrelere karşı korumak üzere katenerden gelen ana devre akımını kesecektir.
Aşırı akım veya kısa devre nedeniyle otomatik olarak kesicinin açılması durumunda açmaya
neden olan arıza giderilene kadar kesicinin kapatılması mümkün olmayacaktır.
Kesicinin pozisyonu sürücü kontrol konsolunda bir gösterge ile gözükecektir.
9.16
YARDIMCI ELEKTRĐK SĐSTEMLERĐ
9.16.1 Düşük Gerilimli Güç Temini ve Batarya Şarj Cihazı
Araçlar 110 Volt ve/veya 24 Volt DA'lı iki çıkış temin eden statik konvertörlerle teçhiz
edilecektir. Bu konvertör aynı zamanda batarya şarj cihazı olarak da kullanılacaktır.
Düşük gerilimli güç kaynağı bütün düşük gerilimli yükler için (batarya şarjı dahil) yeterli
gücü temin edecektir.
9.16.2 Batarya
Her araçta, uygun ebat ve tipte nikel-kadmiyum veya en az 10 yıl ömürlü kuru tip bataryalar
olacaktır. Batarya şarj cihazı çalışmadığı veya düşük gerilimli güç olmadığı takdirde, batarya
kapasitesi düşük gerilimli devrelere normal olarak bir saat yetecek şekilde olacaktır. Bir saat
süresince yük üzerindeki batarya voltajı alçak gerilim sistemi için verilen limitlerin altına
düşmeyecektir.
Füniküler Tasarım Kriterleri
69
10.
10.1
ARACA ENERJĐ TEMĐN SĐSTEMLERĐ
KATENER SĐSTEM
10.1.1 Kontak Teli
Kontak teli, çekilen akıma bağlı olarak 80, 100, 120 veya 150 mm² kesitinde, kolay
aşınmayan ve iletkenliği yüksek malzemeden yapılmış olacaktır.
Yüksek akımın talep edildiği yerlerde paralel bağlı 2 adet kontak teli kullanılabilecektir.
Yatırım ve işletme masraflarının ekonomik analizi yapılarak kullanılacak telin tipi ve montaj
tertibi seçilecektir.
Pantografta telin sehim yapmasını önlemek için tel zikzaklı olarak çekilecektir. Kontak telinin
bu sapmaları hat merkezinin her iki tarafından 30 cm’ye kadar olacaktır.
Kontak telinin gerginlik ayarı otomatik olarak bir düzenekle sağlanacaktır.
10.1.2 Askı Teli
Askı teli kesiti, akıma uygun olarak seçilmiş örgülü elektrolitik bakır olacaktır.
Yüksek akımın talep edildiği yerlerde paralel bağlı 2 adet askı teli kullanılabilecektir. Kontak
teli ve askı teli arasındaki potansiyel dengelemesi her 100 m’de esnek bir bakır iletkenle
yapılacaktır. Kontak teli, askı teline maksimum her 10 m’de bir pandüllerle asılacaktır.
Đşletme ortamı sıcaklıklarında telin sehimi otomatik bir düzenekle sabit tutulacaktır.
10.2
ENERJĐ RAYI
Enerji rayı sistemi karbonca zayıf som çelikten mamul ve üstten veya alttan akım toplamasına
müsait olacaktır. Enerji rayı, güzergah raylarının üzerinde veya yanında duracak şekilde
konumlanacak ve izolatörler üzerine monte edilecektir.
10.3
DÖNÜŞ HATTI
Dönüş hatları elektrik ve mekanik bakımdan güvenilir olacaktır. Dönüş hattına ait bütün
ekipman ancak aletle sökülebilecektir.
Her besleme merkezinden en az iki dönüş hattı bulunacaktır. Dönüş hatlarından birinin
kopması durumunda diğer hat, işletme dönüş akımı değerinin tümünü taşıyabilecek
kapasitede olacaktır.
Araç enerji beslemesi dönüş hattı olarak taşıyıcı raylar kullanılacaktır.
Füniküler Tasarım Kriterleri
70
11. EKLER
EK-1: Füniküler Sistemi Tasarımında Yararlanılacak Standartlar, Yönetmelikler ve Teknik
Şartnameler
EK-2: Kısaltmalar
Füniküler Tasarım Kriterleri
71
Füniküler Tasarım Kriterleri
72
EK-1:
FÜNĐKÜLER
SĐSTEMĐ
TASARIMINDA
YARARLANILACAK
STANDARTLAR, YÖNETMELĐKLER VE TEKNĐK ŞARTNAMELER
(Aşağıdakilerle sınırlı kalmamak üzere ilgili diğer ulusal, uluslararası standartlar-yönetmelikler)
STANDARTLAR
Sıra Standart No
No
1
TS 498
Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri
2
TS 500
Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları
3
TS 825
Binalarda Isı Yalıtımı Kuralları
4
TS 1258
Temiz Su Tesisatı Hesap Kuralları
5
TS 2400
Demiryolu Rayları
6
TS 2494
Akustik-Ses Şiddeti Seviyesini Hesaplama Yöntemi
7
TS 2510
Kargir Duvarlar Hesap ve Yapım Kuralları
8
TS 3167
Kazık Temellerin Hesap ve Düzenlenmesinde Genel Kurallar
9
TS 3169
Çakma Kazıklar, Tasarım, Yapım ve Uygulama Kuralları
10
TS 3233
Öngerilmeli Beton Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları
11
TS 3419
Havalandırma ve Đklimlendirme Tesisleri -Projelendirme Kuralları
12
TS 3420
Havalandırma ve Đklimlendirme Tesislerini Yerleştirme Kuralları
13
TS 3647
14
TS 8022
Binalarda Yer Altı Suyuna Karşı Yapılacak Yalıtımlarda Tasarım-Yapım
Kuralları
Şehir Đçi Yollar - Yaya Alt Geçitleri
15
TS 9986
Yangından Korunma -Yangın Algılama ve Alarm-Terim ve Tarifler
16
TS 10184
17
TS 11588
18
TS 12127
19
TS 12186
20
TS 12342
21
TS 12460
22
TS 12461
23
TS 12464
24
TS 12465
Demiryolu Hareketli Malzemeler - Kısım 2: Çeken ve Çekilen Taşıtlar Đçin
Bandajlı Tekerlekler
Demiryolu Hareketli Malzemeler - Kısım 8: Çeken ve Çekilen Taşıtlar Đçin
Monoblok Tekerlerin Boyut ve Dengeleme Özellikleri
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 1: Yer Altı Đstasyon Tesisleri
Tasarım Kuralları
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 2: Yer Üstü Đstasyon Tesisleri
Tasarım Kuralları
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 4: Bakım Onarım Atölyeleri
ve Depo Tasarım Kuralları
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 5: Özürlü ve Yaşlılar Đçin
Tesislerde Tasarım Kuralları
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 8: Đstasyon Tanıtım
Sembolleri-Tasarım ve Yerleştirme Kuralları
Demiryolu Taşıtları - Fren Papucu - Kompozit Malzemeli -Asbest Đhtiva
Etmeyen
Demiryolu Taşıtları - Fren Balatası - Kompozit Malzemeli -Asbest Đhtiva
Etmeyen
Füniküler Tasarım Kriterleri
Adı
73
25
TS 12466
Demiryolu Taşıtları - Fren Bağlantı Başlıkları
26
TS 12511
27
TS 12525
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 7: Ulaşım Sistemi SembolleriTasarım ve Yerleştirme Kuralları
Yangın Önleme - Metro ve Hafif Raylı Sistemler - Đstasyonlar - Genel
28
TS 12527
29
TS 12535
30
TS 12574
31
TS 12575
32
TS 12576
33
TS 12588
34
TS 12637
35
TS 12692
36
TS 12694
37
38
TS EN 1151+A1
TS EN 286-3
39
TS EN 286-4
40
TS EN 671-1
41
TS EN 671-2
42
TS EN 752
43
TS EN 806-1
44
TS EN 806-2
45
TS EN 806-3
46
47
TS 3033 EN
60529/A1
TS EN ISO3095
48
TS 3168 EN1536
49
TS EN ISO 3381
Füniküler Tasarım Kriterleri
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 14: Đstasyon Platformu Oturma
Elemanları - Tasarım ve Yerleştirme Kuralları
Demiryolu Uygulamaları - Sinyal Lambaları ve Sinyal Lambaları TutucularıTesis Kuralları-Çeken ve Çekilen Taşıtlar Đçin
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 10: Đstasyon Đçi Đşaret ve
Grafik Tasarım Kuralları
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 11: Sistem Bilgi ve Đlan
Panoları Genel Kuralları
Şehir Đçi Yollar - Özürlü ve Yaşlılar Đçin Sokak, Cadde, Meydan ve Yollarda
Yapısal Önlemler ve Đşaretlemelerin Tasarım Kuralları
Demiryolu Uygulamaları -Trenler Đçin Elektrik Güç Beslemesi -Tren Barası
(Tren Kablosu) Özellikleri
Şehir Đçi Yollar -Raylı Toplu Taşıma Sistemleri - Bölüm 22: Biletlendirme
Sistemi Tasarım Kuralları
Şehir Đçi Yollar - Raylı Taşıma Sistemleri Bölüm 13: Đstasyon Platformu (Peron)
Emniyet Kenar Bandı ve Đkaz Şeridi Tasarım Kuralları
Demiryolu Taşıtları -Yolcu Vagonları-Özürlü Yolcuların Tekerlekli Sandalyeleri
Đle Seyahatine Uygun Vagon Düzenlemeleri
Yürüyen Merdiven ve Yürüyen Bantlar Đçin Güvenlik - Bölüm 1: Yapım ve
Montaj
Tanklar-Basınçlı - Hava Veya Azot Depolamak Đçin - Çelik - Bölüm 3:
Demiryolu Taşıtlarında Kullanılan Hava Freni ve Yardımcı Pnömatik Donanım
Đçin Tasarımlanmış
Tanklar-Basınçlı - Hava veya Azot Depolamak Đçin - Alüminyum AlaşımındanBölüm 4: Demiryolu Lokomotif ve Vagonlarda Kullanılan Hava Freni ve
Yardımcı Pnömatik Donanım Đçin Tasarlanmış
Sabit Yangın Söndürme Sistemleri - Hortum Sistemleri - Bölüm 1: Yarı Sert
Hortumlu Hortum MakaralarıSabit Yangın Söndürme Sistemleri – Hortum Sistemleri - Bölüm 2: Yassı
Hortumlu Hortum Sitemleri
Drenaj ve Kanalizasyon Sistemleri - Bina Dışı
Bina Đçi Tesisatı - Đçme ve Kullanma Sularının Taşınması Đçin ÖzelliklerBölüm 1: Genel
Bina Đçi Tesisatı - Đçme ve Kullanma Sularının Taşınması Đçin ÖzelliklerBölüm 2: Tasarım
Bina Đçi Tesisatı - Đçme ve Kullanma Sularının Taşınması Đçin ÖzelliklerBölüm 3: Boru Ölçülendirilmesi - Basitleştirilmiş Metot
Muhafazalarla Sağlanan Koruma Dereceleri (IP kodu)
Demiryolu Uygulamaları - Akustik - Ray Üstü Taşıtlardan Neşrolunan
Gürültünün Ölçülmesi
Özel Jeoteknik Uygulamaları Delme (Fore) Kazıklar - (Yerinde Dökme
Betonarme Kazıklar)
Demiryolu Uygulamaları - Akustik - Ray Üstü Taşıtların Đçindeki Gürültünün
Ölçülmesi
74
50
TS EN ISO 3766
51
53
TS 3532 EN
ISO 5455
TS EN 120561-2-3-4-5
TS ENV 12299
54
TS EN 12380
55
TS EN 12663
56
TS EN 12845
57
TS EN 12927 -1
58
TS EN 12927 -2
59
TS EN 12927 -3
60
TS EN 12927 -4
61
TS EN 12929 -1
62
TS EN 12929 -2
63
TS EN 12930
64
TS EN 13146-1
65
TS EN 13230-1
66
TS EN 13230-2
67
TS EN 13230-3
68
TS EN 13230-4
69
TS EN 13231-3
70
TS EN 13232-3
71
TS EN 13261
72
TS EN 13272
73
TS 7043 EN
13450
52
Füniküler Tasarım Kriterleri
Yapı Resimleri - Beton Takviye Donatısının Basitleştirilmiş Gösterimi
Teknik Resim - Ölçekler
Cazibeli Drenaj Sistemleri - Bina Đçi Demiryolu Uygulamaları-Yolcular Đçin Seyahat Konforu Ölçme ve
Değerlendirme
Drenaj Sistemleri Đçin Hava Emiş Vanaları - Kurallar, Deney Metotları ve
Uygunluk Değerlendirme
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Taşıt Gövdelerinin Yapısal Özellikleri
Sabit Yangın Söndürme Sistemleri - Otomatik Sprinkler Sistemi - Tasarım,
Montaj ve Bakım
Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Halatlar - Bölüm 1: Halatların ve Uç Bağlantılarının Seçim Kriterleri
Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Halatlar - Bölüm 2: Güvenlik Faktörleri
Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Halatlar - Bölüm 3: 6 Demetli Çekme, Taşıma-Çekme ve Çekici
Halatların Uzun Örgüsü
Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisleri Đçin Güvenlik
Kuralları - Halatlar - Bölüm 4: Uç Bağlantıları
Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik KurallarıGenel Şartlar - Bölüm 1: Bütün Tesisler Đçin Kurallar
Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik Kuralları Genel Şartlar - Bölüm 2: Taşıyıcı Vagon Frenleri Olmayan Ters Çevrilir Đki
Kablolu Havai Halatlı Yollar Đçin Đlave Kurallar
Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik Kuralları Hesaplamalar
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu-Bağlantı Sistemleri Đçin Deney
Yöntemleri-Bölüm 1: Boylamasına Ray Tutulmasının Belirlenmesi
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu-Beton Traversler ve MesnetlerBölüm 1: Genel Kurallar
Demiryolu Uygulamaları-Demiryolu-Beton Traversler ve MesnetlerBölüm 2: Öngerilmeli Yekpare Traversler
Demiryolu Uygulamaları-Demiryolu-Beton Traversler ve MesnetlerBölüm 3: Takviyelendirilmiş Đkiz Traversler
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu-Beton Traversler ve MesnetlerBölüm 4: Makaslar ve Kesişen Demiryolları Đçin Öngerilmeli Traversler
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu - Đş Kabulü-Bölüm 3: Demiryolu
Üzerinde Rayların Taşlanması, Frezelenmesi ve Planyalanmasının Kabulü
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu - Makaslar ve Kesişen DemiryollarıBölüm 3:Teker/Ray Etkileşimi Đçin Kurallar
Demiryolu Uygulamaları-Tekerlek Takımları ve Bojiler-Dingiller-Mamül
Özellikleri
Demiryolu Uygulamaları - Toplu Taşıma Sistemlerinde Çeken ve Çekilen
Taşıtların Elektrikli Aydınlatması
Demiryolu Balastları Đçin Agregalar
75
74
TS EN 13452-1
75
TS EN 13481-1
76
TS EN 13481-2
77
TS EN 13597
78
EN 13674
79
TS EN 13749
80
TS EN 13796 -1
81
TS EN 13796 -2
82
TS EN 13796 -3
83
TS EN 138481+A1
TS EN 13848-2
84
85
86
TS EN 138485+A1
TS EN 13802
87
TS EN 13913
88
TS EN 14363
89
TS ISO 14520-1
90
TS EN 14587-1
91
TS EN 14587-2
92
TS EN 14730-1
93
TS EN 14750-1
94
TS EN 14750-2
95
TS EN14752
96
TS EN 14813-1
97
TS-EN 14813-2
Füniküler Tasarım Kriterleri
Demiryolu Uygulamaları - Frenleme-Kütle Đletimli Fren Sistemleri Bölüm 1: Performans Kuralları
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu - Bağlantı Sistemleri Đçin Performans
Özellikleri - Bölüm 1: Tarifler
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu - Bağlantı Sistemleri Đçin Performans
Özellikleri -Bölüm 2: Beton Traversler Đçin Bağlantı Sistemleri
Demiryolu Uygulamaları - Lastikli Amortisör Sistemleri - Pnömatik Amortisör
Yayları Đçin Lastik Diyaframlar
Railway Applications - Track-Rail-Part1:Vignole Railway Rails 46 kg/m and
Above (Demiryolu Uygulamaları-Ray-Bölüm1: Vignole Demiryolu Rayı 46
kg/m ve Üstü)
Demiryolu Uygulamaları - Tekerlek Takımları ve Bojiler - Boji Şaselerinin
Yapısal Şartları Belirleme Metotları
Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanmış Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik Kuralları Taşıyıcılar - Bölüm 1: Tutucular, Taşıyıcı Vagonlar, Kabinden Frenler,
Kabinler, Koltuklar, Taşıma Tertibatları, Bakım Amaçlı Taşıyıcılar, Yedek
Askılar
Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik KurallarıTaşıyıcılar-Bölüm 2: Tutucular Đçin Kayma Direnci Deneyi
Đnsan Taşımak Đçin Tasarımlanan Havai Hat Tesisleri Đçin Güvenlik KurallarıTaşıyıcılar- Bölüm 3: Yorulma Deneyleri
Demiryolu Uygulamaları - Hat - Hat Geometrisinin Kalitesi –
Bölüm 1: Hat Geometrisinin Karakterize Edilmesi
Demiryolu Uygulamaları - Ray Hattı - Ray Hattı Geometrisinin Kalitesi Bölüm 2: Ölçme Sistemleri - Ray Hattı Kayıt Araçları
Demiryolu Uygulamaları - Ray Hattı - Ray Hattı Geometrisinin Kalitesi Bölüm 5: Geometrik Kalite Seviyeleri-Düz Hat
Demiryolu Uygulamaları - Süspansiyon Bileşenleri - Hidrolik Amortisörle
Demiryolu Uygulamaları - Lastikten Mamül Amortisör Bileşenleri-Kauçuk
Esaslı Mekanik Bileşenler
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Taşıtlarının Seyir Karakteristiklerinin
Kabul Deneyleri - Seyir Davranışlarının Denenmesi ve Durağan Deneyler
Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri - Fiziksel Özellikler ve Sistem TasarımıBölüm 1:Genel Kurallar
Demiryolu Uygulamaları - Yol- Rayların Alın ve Alın Yakma Kaynağı
Bölüm 1:Yeni R220, R260, R260Mn ve R350H Sınıf Raylar
Demiryolu Uygulamaları -Yol - Rayların Alın ve Alın Yakma Kaynağı Bölüm 2
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu -Rayların Alumino Termik Kaynağı Bölüm 1: Kaynak Đşlemlerinin Onayı
Demiryolu Uygulamaları - Şehir Đçi ve Banliyö Çeken ve Çekilen Taşıtlar Đçin
Havalandırma Bölüm 1: Konfor Parametreleri
Demiryolu Uygulamaları - Şehir Đçi ve Banliyö Çeken ve Çekilen Taşıtlar Đçin
Havalandırma Bölüm 2: Tip Deneyleri
Demiryolu Uygulamaları - Araç Gövdesi Yan Giriş Sistemleri
Demiryolu Uygulamaları - Makinist Kabini Đçin HavalandırmaBölüm 1: Konfor Parametreleri
Demiryolu Uygulamaları - Makinist Kabini Đçin HavalandırmaBölüm 2:Tip Deneyleri
76
98
TS EN 15085-1
99
TS EN 15085-2
100
TS EN 15085-3
101
TS EN 15085-4
102
TS EN 15085-5
103
TS EN 15152
104
TS EN 15227
105
TS EN 15509
106
TS EN 15595
107
TS EN 15610
Demiryolu Uygulamaları - Gürültü Emisyonu- Dönme Kaynaklı Gürültüyle
Đlgili Demiryolu Rayı Pürüzlülük Ölçümü
108
TS EN 15689
109
EN 15827-1
110
112
TS EN ISO
24014-1
TS EN 50121-12-3-4-5
TS EN 50122-1
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Taşıtları-Đmalatın Tamamlanmasında ve
Đşletmeye Alınmadan Önce Demiryolu Taşıtlarının Denenmesi
Railway Applications. Bogies and Running Gear. Part 1: General Principles
(Demiryolu Uygulamaları, Bojiler ve Şanzuman Kısım 1:Genel Prensipler)
Toplu Taşıma-Birlikte Çalışılabilir Ücret Yönetim Sistemi - Bölüm 1: Mimari
113
TS EN 50122-2
114
115
TS EN 50123-12-3-4-5-6
TS EN 50124-1
116
TS EN 50124-2
117
TS EN 50125 -1
118
TS EN 50125- 2
119
TS EN 50125 -3
120
TS EN 50126-1
121
TS EN 50153
111
Füniküler Tasarım Kriterleri
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin KaynağıBölüm 1:Genel
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin KaynağıBölüm 2:Kaynak Đmalatçılarının Kalite Özellikleri ve Belgelendirilmesi
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin KaynağıBölüm 3:Tasarım Özellikleri
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin KaynağıBölüm 4:Đmalat Özellikleri
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin Kaynağı Bölüm 5:Muayene, Deneyler ve Dokümantasyon
Demiryolu Uygulamaları - Tren Kabinleri Đçin Ön Cam Silecekleri
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araç Gövdeleri Đçin Çarpmaya
Elverişlilik Kuralları
Karayolu Ulaşımı ve Trafik Uzaktan Algılama Sistemleri - Elektronik Ücret
Toplama-DSRC Đçin Birlikte Çalışılabilirlik Uygulama Profili
Demiryolu Uygulamaları -Fren Sistemleri -Patinaja Karşı Koruma
Demiryolu Uygulamaları - Elektromanyetik Uyumluluk
Demiryolu Uygulamaları - Sabit Tesisler Bölüm 1: Elektriksel Güvenlik ve
Topraklama Đle Đlgili Koruma Önlemleri
Demiryolu Uygulamaları - Sabit Tesisler Bölüm 2: D.A. Cer Sistemlerinin
Neden Olduğu Serseri Akımların Etkilerine Karşı Koruma Önlemleri
Demiryolu Uygulamaları - Sabit Tesisler - D.A. Anahtarlama Donanımı
Demiryolu Uygulamaları - Yalıtım Koordinasyonu - Bölüm 1: Temel KurallarBütün Elektrikli ve Elektronik Donanım Đçin Yalıtma Aralıkları ve Yüzeysel
Kaçak Yolu Uzunlukları
Demiryolu Uygulamaları - Yalıtım Koordinasyonu- Bölüm 2: Aşırı Gerilimler
ve Đlgili Koruma
Demiryolu Uygulamaları - Donanım Đçin Çevre Şartları- Bölüm 1: Demiryolu
Taşıtları Üzerindeki Donanım
Demiryolu Uygulamaları - Donanım Đçin Çevre Şartları-Bölüm 2: Sabit Elektrik
Tesisleri
Demiryolu Uygulamaları - Donanım Đçin Ortam Şartları - Bölüm 3: Đletişim ve
Sinyalizasyon Donanımı
Demiryolu Uygulamaları - Elde Edilebilirlik, Bakım Yapılabilirlik ve
Güvenilirlik Spesifikasyonu ve Gösterimi (RAMS) - Bölüm 1:Temel Kurallar ve
Genel Đşlem
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Taşıtları -Elektriksel Tehlikeler ile Đlgili
Koruma Önlemleri
77
122
TS EN 50155
123
TS-EN 50215
124
127
TS EN 50306-12-3-4
TS EN 61508-12-3-4-5-6
ECE R 43
Regülasyonu
IEC 60571
128
IEC 61133
129
IEC 60077-1
130
NFPA 13
131
NFPA 14
132
NFPA 80
133
NFPA 90A
134
NFPA 92A
135
NFPA 101
136
NFPA 101A
137
NFPA 101B
138
NFPA 105
139
NFPA 130
140
NFPA 221
141
NFPA 2001
142
BS 5306-2
143
BS 5499-4:2000
125
126
Füniküler Tasarım Kriterleri
Demiryolu Uygulamaları- Demiryolu Taşıt Araçlarında Kullanılan Elektronik
Donanım
Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Taşıtları-Đmalatın Tamamlanmasında ve
Đşletmeye Alınmadan Önce Demiryolu Taşıtlarının Denenmesi
Demiryolu Uygulamaları - Çeken ve Çekilen Araçlarda Kullanılan Özel Yangın
Performansına Sahip Kablolar- Đnce CidarlıGüvenlikle Đlgili Elektrikli veya Elektronik veya Programlanabilir Elektronik
Sistemlerde Fonksiyonel Güvenlik
Motorlu Taşıtlar - Emniyet Cam Malzemelerinin ve Bunların Takıldığı
Taşıtların Onayı Đle Đlgili Hükümler
Electronic Equipments Used In Railway Vehicles (Demiryolu Araçlarında
Kullanılan Elektronik Ekipmanlar)
Railway Applications - Rolling Stock - Testing of Rolling Stock on Completion
of Construction and Before Entry Đnto Service
(Demiryolu Uygulamaları - Araçlar - Yapım Đşlerinin Tamamlandığında ve
Servise girmeden önce Araçların Testleri)
Electric Equipments for Rolling Stocks (Raylı Sistem Araçları Đçin Elektrik
Ekipmanları)
Standard for the Installation of Sprinkler Systems
(Yağmurlama Sisteminin Kurulum Standardı)
Standard for the Installation of Standpipe, Private Hydrant and Hose Systems
(Sabit Borulu, Hidrant ve Hortum Sistemlerinin Kurulumu Đçin Standart)
Standard for Fire Doors and Other Opening Protectives
(Yangın Kapıları ve Diğer Açılır Koruyucu Yapılar Đçin Standart)
Standard for the Installation of Air - Conditioning and Ventilation Systems
(Đklimlendirme ve Havalandırma Sistemlerinin Kurulumu Đçin Standart)
Recommended Practice for Smoke - Control Systems Utilizing Barriers and
Pressure Differences(Duman Kontrol Sistemleri, Bariyerler ve Basınç Farkları Đçin Pratik Önermeler)
Life Safety Codes (Can Güvenliği Standartları)
Guide on Alternative Approaches to Life Safety
(Can Güvenliğine Alternatif Yaklaşımlar Üzerine Kılavuz)
Code for Means of Egrees for Buildings and Structures
(Binalar ve Yapılar Đçin Kaçış Vasıtaları Đçin Standart)
Recommended Practice for the Installation of Smoke-Control Door Assemblies
(Duman Kontrollü Kapı Takımlarının Kurulumu Đçin Pratik Önermeler)
Standard for Fixed Guideway Transit and Passenger Rail Transit Systems
(Sabit Hatlı Raylı Toplu Taşım Sistemleri Đçin Standart )
Standard for High Challenge Fire Walls, Fire Walls and Fire Barrier Walls
(Yüksek Dirençli Yangın Duvarları, Yangın Duvarları ve Yangın Bariyerleri
Standardı)
Standard on Clean Agent Fire Extinguishing Systems
(Temiz Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri Standardı)
Fire Extinguishing Installations and Premises-Specification for Sprinkler
Systems (Yangın Söndürme Kurulumu ve Müştemilatı - Sprinkler Sistemi Đçin
Özellikler)
Safety Signs, Including Fire Safety Signs. Code of Practice for Escape Route
Signing (Güvenlik Đşaretleri, Yangın Güvenlik Đşaretleri Dahil. Kaçış Yolları
Đşaretlemesi Đçin Standart)
78
144
BS 6266:2002
145
BS 6853:1999
146
BS 7346-4:2003
147
BS 7807:1995
Code of Practice for Design, Installation and Servicing of Integrated Systems
Incorporating Fire Detection and Alarm Systems and/or Other Security Systems
for Buildings Other Than Dwellings
(Konut dışındaki Yapılar Đçin Yangın Algılama ve Alarm Sistemleri ve/veya
Diğer Güvenlik Sistemleri Arasındaki Entegrasyonun Sağlanmasına Yönelik
Tasarım, Kurulum ve Servis Standardı)
148
BS 7974-3:2003
149
BS 9251:2005
150
UIC 541 - 5
Application of Fire Safety Engineering Principles to the Design of Buildings.
Structural Response and Fire Spread Beyond the Enclosure of Origin (Sub
System 3)
(Binaların Tasarımı Đçin Yangın Güvenliği Mühendisliği Prensiplerinin
Uygulanması. Yapısal Önlemler ve Yangının Çıkış Çevresi Dışında Yayılması)
Sprinkler Systems for Residential and Domestic Occupancies. Code of Practice
(Yerleşim Bölgelerindeki Yapılar Đçin Sprinkler Sistemi Standardı)
Electropneumatic Brakes for Passenger and Freight Trains: Minimum
Requirements
(Yolcu ve Yük Taşıma Trenleri Đçin Elektropnömatik Frenler: Asgari Gerekler)
151
UIC 566
Loadings of Coach Bodies and their Components
(Yolcu Vagonu Gövdesi ve Bileşenlerinin Yüklenmesi)
152
UIC-505-1
Railway Transport Stock-Rolling Stock Construction Gauge (Demiryolu Taşıma
Araçları (vagonları) Yapım Aralıkları)
153
UIC 505-5
History, Justification and Commentaries on the Elaboration and Development of
UIC Leaflets of Series 505 and 506 on Gauges
(Ray Aralıkları ile Đlgili UIC 505 ve 506’nın Gelişimi ve Detayları ile Đlgili
Tarihçe, Doğrulama ve Yorumlar)
154
ISO 2631
Mechanical Vibration and Shock - Evaluation of Human Exposure to WholeBody Vibration- (Mekanik Titreşim ve Şok - Tüm Gövdesel Titreşimin Đnsan
Üzerindeki Etkisinin Hesaplanması)
155
DIN 4150
Vibrations In Buildings (Binalardaki Titreşim)
156
IEC 349
Factory-Built Assembler of Low-Voltage Switchgear and Controlgear.
(Alçak Gerilim Kesme ve Kontrol Anahtarlarının Fabrika Montajları)
157
TSI Standards
(ERA)
Technical Specifications for Interoperability (for the European Railway System)
(Birlikte Đşletilebilirlik Đçin Teknik Özellikler- Avrupa Demiryolu Sistemi Đçin)
Füniküler Tasarım Kriterleri
Code of Practice for Fire Protection for Electronic Equipment Installations
(Elektronik Ekipmanların Kurulumu Đçin Yangın Koruma Standardı)
Code of Practice for Fire Precautions in the Design and Construction of
Passenger Carrying Trains (Yolcu Taşıma Trenlerinin Tasarım ve Yapımındaki
Yangından Korunma Önlemleri Standardı)
Components for Smoke and Heat Control Systems. Functional
Recommendations and Calculation Methods for Smoke and Heat Exhaust
Ventilation Systems, Employing Steady-State Design Fares. Code of Practice
(Duman ve Isı Kontrol Sistemleri Bileşenleri. Duman ve Isı Egzostu
Havalandırma Sistemlerinin Olağan Durum Tasarım Koşullarını Sağlayacak
Önermeler ve Hesaplama Metotları Standardı)
79
YÖNETMELĐKLER, TEKNĐK ŞARTNAMELER
2000/9 AT- Đnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisatı Yönetmeliği
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği (ETKB)
Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik (BĐB)
Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik (BĐB)
Yapı Đşleri Đnşaat, Makine Tesisatı ve Elektrik Tesisatı Genel Teknik Şartnameleri (BĐB)
Đller Bankası Su ve Kanalizasyon Đşleri Genel Teknik Şartnamesi
TEDAŞ Teknik Şartnameleri
Elektrik Dağıtım Tesisleri Genel Teknik Şartnamesi (EMO)
Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği (ETKB)
Elektrik Đç Tesisleri Yönetmeliği (ETKB)
Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği (ETKB)
Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (ÇOB)
TCDD Teknik Şartnameleri
KGM Teknik Şartnameleri
Füniküler Tasarım Kriterleri
80
EK-2: KISALTMALAR
KOD
ĐNGĐLĐZCE
TÜRKÇE
AC
Alternating Current
Alternatif Akım
Alçak Gerilim
AG
CCTV
Closed Circuit Television
Kapalı Devre Televizyonu
DC
Direct Current
Doğru Akım
LCD
Liquid Crystal Display
Sıvı Kristal Monitör
Orta Gerilim
OG
PABX
Public Address Branch Exchange
Merkezi Telefon Santrali
PAL
Phase Alternate Lines
Avrupa Televizyon Sistemi
PPRC
Polypropylen Random Co-Polimer
RTU
Remote Terminal Unit
Uzak Terminal Ünitesi
SCADA
TETRA
Supervisory Control and Data
Acquisition
Terrestrial Trunk Radio
Denetimli Kumanda ve Veri
Toplama
Küresel Tümleşik Röleli Telsiz
TFT
Thin Film Transistor
Đnce Tabaka Transistör
UPS
Uninterruptable Power Supply
Kesintisiz Güç Kaynağı
Füniküler Tasarım Kriterleri
81

Sürüklemeli

Ramazan Ustanin Sunumu

Makale - Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi

Liste

Ekler

ülkemizde karayollarının kısa tarihçesi

Bir Hafif Metro Aracinda Süspansiyon Parametrelerinin

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

HARİTA YÜKSEK TEKNİK OKULU

ölçme bilgisi uygulaması yönergesi - 2014 a

DERS BĐLGĐLERĐ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Finans

Katalog - Selvet

Asalet Tastiği Süreci - Edirne Defterdarlığı

kent meydanı – terminal arası raylı sistem (tramvay)hattı

Monaray - Ulaştırma Bakanlığı

Ödev 3 (teslim tarihi 30.04.2014)

çanakkale savaşları 100. yıl etkinlikleri logosu

bildiri - Ulusal Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu - 2014

Bakanlık Atamalı Personelin Kimlik Çıkarılma Süreci