I. A ç ı k l a m a I I . 1991-1992-1993 Y ı l l a r ı n a A i t N i s p e t k PRIVE GRAFİK-FLİM-BASKI Yerebatan Cad. Baytarı Han 45/5 Cağaloğlu/İstanbul Tel: 528 30 31 ÖNSÖZ Gelir Vergisi Sistemi içinde geniş bir mükellef z ü m r e s i için uygulan m a k t a olan O r t a l a m a Kâr Hadleri üyelerimizin b ü y ü k b ö l ü m ü n ü ilgilendiren bir husustur. O r t a l a m a Kâr Hadleri u y g u l a m a s ı , 1982 yılı s o n u n d a Gelir Vergisi K a n u n u ' n d a değişiklikler y a p m a k üzere çıkarılan 2 3 6 1 sayılı Kanunla,Asgari Gayrisafi Hasılat esası ile birleştirilmiş ve bazı mükellefler bu son e s a s a g ö re vergilendirmeye tabi tutulmuştur. Bu s e b e b l e a ç ı k l a m a k ı s m ı n ı n H'nci bö lümünde O r t a l a m a Kâr Haddine tabi mükelleflerle bu mükellefiyetin k o n u s u nu teşkil e d e n " P e r a k e n d e S a t ı ş " kavramı üzerinde d u r u l m u ş , IV'ncü B ö l ü m d e ise A s g a r i Gayrisafi Hasılat esası u y g u l a n a c a k mükellefler sayıl mıştır. Ill ve IV'ncü bölümlerde çeşitli basit rakamlı örneklerle vergi hesap şekline a ç ı k l ı k g e t i r i l m e y e çalışılmıştır. İstanbul ili dahilindeki tüccarlara 1 9 9 1 - 1 9 9 2 - 1 9 9 3 devresinde u y g u l a n m a k üzere 3 0 . 4 . 1 9 9 2 tarihli Resmi G a z e t e d e ilan edilen O r t a l a m a Kâr Hadleri ekli cetvelde verilmektedir» O r t a l a m a Kâr Hadleri ve Asgari Gayrisafi Hasılat esası h a k k ı n d a bilgi vermeyi a m a ç l a y a n bu y a y ı n ı m ı z ı n , üyelerimize ve ilgililere yararii o l m a s ı n ı diler, y a y ı n ı n h a z ı r i a n m a s m d a e m e ğ i g e ç e n O d a m ı z e l e m a n ı Hilâl Müftüoğlu'na teşekkür e d e r i m . G e n e l Sekreter P r o f . Dr. İ s m a i l Ö z a s l a n O R T A L A M A K Â R HADDİ ve ASGARÎ GAYRİSAFJ HASILAT ESASI HAKKINDA A Ç I K L A M A GİRİŞ: Perakende satış y a p a n ticaret e r b a b ı ve p e r a k e n d e s a t ı ş y a p a n imalat çılar ile; otel, g a z i n o , bar, lokanta, b i r a h a n e , p a s t a h a n e v . s . gibi dinlence v e eğlence yerleri işletenlerin ve her türlü t a ş ı m a işleri ile u ğ r a ş a n l a r ı n , k a zançlarının denetiminin g ü ç l ü ğ ü k a r ş ı s ı n d a b e n i m s e n m i ş ve u z u n c a bir s ü redir u y g u l a n m a k t a olan O r t a l a m a Kâr Hadleri ve Asgari Gayrisafi Hasılat m ü e s s e s e s i bir vergi güvenlik tedbiridir. Gelir Vergisi K a n u n u ' n u n 111 inci m a d d e s i ile 1950 y ı l ı n d a n bu y a n a s a d e c e O r t a l a m a Kâr Hadleri olarak tatbik edilen bu s i s t e m e , 2361 sayılı k a n u n l a Asgari Gayrisafi Hasılat esası e k l e n m i ş ve hizmet işletmeleri ve t a ş ı m a işleri y a p a n l a r ı n b e y a n ettikleri gayrisafi k a z a n ç ve hasılatların vergi in celeme e l e m a n l a r ı n c a s a p t a n a n asgari gayrisafi hasılatlaria karşılaştırılması esası getirilmiştir. O r t a l a m a Kâr Hadleri ve Asgari Gayrisafi Hasılat e s a s ı , a ş a ğ ı d a iki b ö lüm halinde a ç ı k l a n m a y a çalışılacaktır. i- O R T A L A M A K Â R H A D L E R İ Bilindiği gibi, m e m l e k e t i m i z d e 1950'den bu y a n a Gelir Vergisi sistemi u y g u l a n m a k t a d ı r . Gelir Vergisi ise, b e y a n a d a y a n ı r . Y a n i , bir mükellef, s e n e s o n u n d a Maliye'ye elde ettiği geliri b e y a n eder ve Maliye d e mükellefin b e yan ettiği bu miktar üzerinden vergi tarh v e tahsil eder. Z a r a r b e y a n e d e n l e rin tabiatiyle vergi v e r m e s i söz k o n u s u o l a m a z . Maliye, vergiyi, mükellefin b e y a n ı n a d a y a n a r a k tarh ve tahsil e d e r k e n , haklı olarak b u b e y a n ı n doğruluk d e r e c e s i n i d e kontrol e t m e k ister. S ö z ü g e ç e n kontrol çeşitli şekillerde olur. B u n l a r d a n bir tanesi d e "oto-kontrol" dur. Oto-kontrol Gelir Vergisinin y a p ı s ı gereği kendiliğinden işleyen bir kont rol şekfinı ifade eder. Şöyle ki; bir t o p t a n c ı , ithalatçıdan 1.000.000„-TL lık mal alsa, b u n u m u t l a k a defterine k a y d e d e r . Ç ü n k ü toptancı için bir ö d e m e , yani bir h a r c a m a söz k o n u s u d u r . Bu d u r u m d a , bir gelir elde e d e n ithalatçı, aldığı 1.000.000.- lirayı kayd e t m e s e d a h i , t o p t a n c ı n ı n kayıtlannı inceleyerek kendisini kontrol ve d u r u m u tesbit e t m e k kabil olur. İşte b u n a Maliye dilinde oto-kontrol denir. A n c a k , bu oto-kontrol p e r a k e n d e ticarette u y g u l a n a m a z , ç ü n k ü , bir t u - hafiyeciden bir g ö m l e k satın alan tüketici genellikle tacir o l m a d ı ğ ı n d a n b u n u m u h a s e b e s i n e intikal ettirmesi d ü ş ü n ü l e m e z . Bu suretle d e , h a r c a m a y a p a nın d u r u m u n u inceleyerek, gelir elde edeni kontrol e t m e k imkânı ortadan kalkmış olur. İşte bu alandaki boşluğu d o l d u r m a k için Gelir Vergisi K a n u nu'nun u y g u l a m a y a başlandığı 1950 y ı l ı n d a n bu y a n a uygulanan bir sistem vardır. Bu sistemin a d ı n a O R T A L A M A K Â R H A D L E R İ denilmektedir. Sözü g e ç e n s i s t e m , sınırlı bir mükellef zümresini ilgilendirdiği için b a ş langıçta p e k dikkati çekmemiştir. A n c a k , 8 T e m m u z 1964 tarihli Resmi G a zetede y a y ı n l a n a n 4 8 4 ve 485 sayılı kanunların getirdiği yeni hükümler ile konu birdenbire b ü y ü k bir ö n e m k a z a n m ı ş ve geniş bir mükellef zümresini ilgilendirir hale gelmiştir. II - O R T A L A M A K Â R H A D L E R İ K İ M L E R İ İ L G İ L E N D İ R M E K T E D İ R ? O r t a l a m a Kâr Hadleri ile ilgili bulunan mükellefler şunlardır: Kısmen veya tamamen perakende satış yapan t i c a r e t e r b a b ı île i m a l a t ç ı : Bu kategoriye giren mükellefleri şöylece açıklayabiliriz: a- D o ğ r u d a n d o ğ r u y a p e r a k e n d e ticaret yapanlar. b- T o p t a n c ı olduğu halde, (miktar ne olursa olsun) aynı z a m a n d a p e r a kende olarak d a mal satanlar, c- İthal ettiği malların bir k ı s ı m ı n ı (miktar ne o l u r s a olsun) v e y a t a m a m ı n ı perakende satanlar, d- İmal ettiği malların bir k ı s m ı n ı (miktar ne olursa olsun) v e y a t a m a m ı n ı perakende satanlar. B u r a d a dikkat edilmesi g e r e k e n n o k t a , O r t a l a m a Kâr Hadlerinin k a p s a m ı n a s a d e c e p e r a k e n d e satışların girmekte oluşudur. Yani bir ithalatçı ithal ettiği, bir imalatçı d a imal ettiği m a l ı n t a m a m ı n ı t o p t a n c ı y a s a t a r s a bu ithalat çı v e y a imalatçının O r t a l a m a Kâr Hadleri ile bir ilgisi olmayacaktır. Fakat ay nı ithalatçı v e y a imalatçı örneğin bir y ı l d a ithal v e y a imal ettiği 1000 adet radyonun 9 7 0 tanesini toptan, 30 tanesini de p e r a k e n d e olarak s a t a r s a , s a dece p e r a k e n d e olarak sattığı 3 0 radyo için O r t a l a m a Kâr Haddine tabi ola caktır. Bu k o n u d a sonuç olarak denilebilir ki, y a l n ı z c a ithalat v e y a imalat ile u ğ raşanlar O r t a l a m a Kâr Hadleri ile ilgili değildirler. A n c a k ithal v e y a imal ettik leri malın t a m a m ı n ı v e y a bir k ı s m ı n ı (miktar ne olursa olsun) p e r a k e n d e ola rak satanlar O r t a l a m a Kâr Haddine tabi olacaktır. Bu şekilde h e m toptan ve h e m de p e r a k e n d e satış y a p a n ticaret e r b a b ı nın, o r t a l a m a kâr hadlerinin k o l a y c a uygulanabilmesi için p e r a k e n d e satışla rın hesabını ayrı tutmalan uygun olacaktır. PERAKENDE SATIŞ NE DEMEKTİR? Bu kategoride s ö z ü edilen p e r a k e n d e satıştan m a k s a t nedir? K a n u n (193 sayılı K a n u n , M a d d e . 111) p e r a k e n d e satışı şöyle t a n ı m l a m a k t a d ı r . ' «Perakende satıştan maksat, satışı yapılan m a d d e v e y a m a l z e m e n i n ay nen v e y a işlendikten s o n r a satışını y a p a n kimseler dışındakilere satılmasıdır.» K a n u n k o y u c u n u n b u t a n ı m d a k i m a k s a d ı n ı , «tekrar s a t m a k üzere s a t ı n alanlar dışındakilere» v e y a k ı s a c a «tüketiciye» y a p ı l a n s a t ı ş l a r şeklinde d e ifade edebiliriz. Şöyle ki: Satışı yapılan madde aynen v e y a işlendikten s o n r a tekrar satılıyorsa, bu bir perakende satış değildir. Fakat aynı mal bir gerçek v e y a tüzel kişi tarafından tekrar satılmamak üzere ve kendi ihtiyacı için a l ı n m ı ş s a bu bir perakende satış tır. Uygulamada, faturalı satışlar «toptan», faturasız satışlar d a «perakende» satış sayılmakta ve beyannameler bu e s a s a göre doldurulmaktadır. Her y a p ı lan faturalı satış, toptan satış d e m e k değildir. Örneğin bir kimse kendisi ve aile sinin kullanacağı giyim eşyalannı satın alırken fatura talep edebilir. Bu mallar tekrar satılmak için satın a l ı n m a d ı ğ ı n d a n , faturalı dahi olsa, toptan sayılmaz. Bu tarz faturalı satışların d a perakende satış olarak nazara alınması gerekir. Ill - O R T A L A M A K Â R H A D L E R İ , K İ M L E R T A R A F I N D A N V E N A S I L TESBİT EDİLMEKTEDİR? O r t a l a m a Kâr Hadleri, şehrimiz D e f t e r d a n n ı n v e y a tevkil e d e c e ğ i bir M a liye M e m u r u ' n u n b a ş k a n l ı ğ ı n d a Gelir M ü d ü r ü ve Vergi Dairesi M ü d ü r ü o l m a k üzere üç m e m u r üye ile Ticaret O d a s ı ' n d a n seçilen 2 üyenin iştirakiyle k u r u lan 5 kişilik bir Özel K o m i s y o n t a r a f ı n d a n tesbit edilmektedir. Bu komisyon s a d e c e merkez ilçelerinde b u l u n a n taciriere ait oranlan tespit etmektedir. Özel Komisyon tarafından tespit edilen oranlar evvelce Maliye v e G ü m rük Bakanlığının onayı ile yürüriüğe girmekte idi. Ancak, 1 9 6 4 yılından itiba ren, özel Komisyonlann tesbit ettiği oranlar, Maliye ve G ü m r ü k Bakanlığındaki 5 kişilik bir Merkez K o m i s y o n u tarafından incelenmekte v e onaylanmaktadır. Ö z e ! K o m i s y o n , g e r e k mal çeşitleri, g e r e k s e iş k o l l a n n a ait o r a n l a n n tespiti e s n a s ı n d a , gerektiğinde ilgili m e s l e k m e n s u p l a n n d a n v e y a O d a m ı z M e s l e k Komitelerinden g ö r ü ş a l m a k t a d ı r . Ö z e l Komisyonlar t a r a f ı n d a n tesbit edilen oranlar, p e r a k e n d e satılan malın maliyet bedeline u y g u l a n a r a k , gayrisafi kâr bulununr. Gayrisafi kârdan genel giderier indirildikten s o n r a kalan miktar net kârı v e y a zararı gösterir. K o n u y u bir örnekle a ç ı k l a y a l ı m : P e r a k e n d e satış y a p a n bir tuhafiyecinin bir yıl z a r f ı n d a sattığı malların maliyetinin tutarı 1 0 0 , 0 0 0 . - T L ' s i d i r Tuhafiye için tesbit olunan o r t a l a m a kâr haddini d e % 2 0 olarak kabul edersek, s ö z konusu tuhafiyecinin yıllık gayri safi k a z a n c m m : 100.000 x % 2 0 = 2 0 . 0 0 0 . - T L olması g e r e k e c e k t i r Gene! giderler bu gayrisafi kânn dışındadır. Yani, elde ettiği bu 20=000 lira lık gayrisafi kâra mukabil o tuhafiyecinin eğer 25.000.- liralık bir genel gideri varsa, bu takdirde örneğimizdeki tacirin hesap vaziyeti şu şekilde görünecektir: Gayri safî kâr 20.000.- G e n e l giderier 25.000.- (-} 5.000.-TL Yani o tacir 5.000.- lira zarar etmiş olacaktır. A c a b a b u r a d a sözü edilen maliyet bedeli, hangi unsurian kapsamaktadır. Maliye ve G ü m r ü k B a k a n l ı ğ ı n c a hazırlanan O r t a l a m a Kâr Hadleri Yönet meliğine göre, maliyet bedeli tabirinin k a p s a m ı n a giren unsurlar şunlardır. 1) D o ğ r u d a n d o ğ r u y a p e r a k e n d e s a t ı ş y a p a n l a r d a m a l i y e t b e d e l i : İthalatçı, imalatçı v e y a t o p t a n c ı d a n aldığı mallan s a t a n , bildiğimiz tipik p e r a k e n d e c i d e maliyet bedeli; satın alınan malın f a t u r a d a yazılı aiış bedeli, alış komJsyonian, sigorta ve ambalaj masrafları gibi malın tedarikiyie ilgili g i derlerden oluşmaktadır. 2) İthal e t t i ğ i maif p e r a k e n d e s a t a n l a r d a m a l i y e t b e d e l h Y u r a k i d a (1) numaralı bentte yazılanlara g ü m r ü k resmi gibi ithalat dola- visıyia yapılan giderierin de ilave edilmesiyle bulunan bedeldir. 3) i m â l e t t i ğ i m a l ı p e r a k e n d e s a t a n l a r d a m a l i y e t b e d e l i : îrnaîe sarfedîien h a m m a d d e l e r i n bedeli, işçi ücretleri, amortismanlar ve saire gibi gene! ima! gıderieriyle piyasaya ambalajlı olarak sevkedilen m a d delerde ambalaj giderierinden oluşur. Satişlan tümüyle p e r a k e n d e olan ticaret erbabı ile imalatçılarda satılan maî maliyeti aşağıdaki şekilde kolayca hesaplanabilir. D ö n e m b a ş ı n d a var olan m a l a , mal alışları ile d ö n e m içindeki alış ve imalat giderieri eklenir, d ö n e m s o n u n d a m e v c u t m a l b u n d a n d ü ş ü l ü r (Dö n e m s o n u n d a k i ma! m e v c u d u n u n d e ğ e r l e n m e s i n d e , b u n l a r a alış ve imal g i derlerinden p a y verilmesi unutulmamalıdır.) Geriye kalan tutar, p e r a k e n d e satılan malın maliyet bedelidir. B u n a , s a p t a n a n O r t a l a m a Kâr Haddi uygula narak gayrisafi kâr hesaplanır. Hesaplanan bu gayrisafi kâr, mükellefin def- vergs u a f ı e s i n c e ^..-ukeiSefceh ^SLGHJ. nhi bh ^tiöfhı . L c t f ü a Hii^Vc^ulannc.. i ^ . J T i e . t c ı gibi) a i l cî.4,ao.ıı .>aiı.. fiycıUan o a iC^ı\ r ı c il 13 t İl» ^ ^ S"" X "'n r""^"r"" Tc l . s 7er[ennHppı e^ehs 1 . rnm^H vLı>rien Ta^t^c.d E,^i^ - ı ü^^"^" ^'"ir ' ^^'^'aj^^ü' ( î ? if r^ms ^m^^aıgı vpy^ ım^n^ n^mlain ' ^ ıMk t c "^-jiv" ^ r ^"cf ^tıtı^e cuşüKlük o^esûrüidüğf} hal- -"rt ? o^^iğ^ı n i n e su Zlmr^r^ı halinde, £ o f ^iıT ihÜPd r K n ^ ^ z h fnlddeüe de- lan süreye göre hesaplanarak, giderier a r a s ı n a s a d e c e bu suretle b u l u n a n miktarın katılması i c a b e d e r - Mal üzerine iş yapanlar d a k a z a n ç tesbit edilirken, fire ve m a l ı n fiyat tan d ü ş m e s i gibi h u s u s l a r a d a y a n a r a k mükelleflerce y a p ı l a n a ç ı k l a m a l a r ı n g ö z d e n uzak tutulmaması l a z ı m d ı r " Öz s e r m a y e s i n d e n ziyade Milli bankaların kendisine açtığı krediler ile iş g ö r e n ve bu s e b e p l e faiz ö d e y e n ve borçlarını z a m a n ı n d a ö d e m e k a m a cıyla mailannı benzerierine g ö r e d a h a d ü ş ü k fiyatla satan ve bu halleri özel k o m i s y o n c a bilinen v e y a a ç ı k l a m a s ı r a s ı n d a belgelendiren mükelleflerin bu durumları n a z a r a a l ı n m a l ı d ı r Mükellef açiklamafannın kabul edilebüır g ö r ü l m e m e s i : Mükelleflerin k a z a n ç l a r ı n d a k i d ü ş ü k l ü ğ ü n nedenleri h a k k ı n d a yaptıklan açıklamalar, vergi idaresince kabul edilebilir g ö r ü l m e y e r e k r e d d o l u n m u ş ise. O r t a l a m a Kâr Haddi e s a s ı n ı tatbik suretiyle b u l u n m u ş olan f a r k ı n t a m a m ı ; a ç ı k l a m a k ı s m e n v e y a t a m a m e n reddedilmiş ise, bu k ı s m a ait fark vergi tar h ı n a e s a s tutulur. O r t a l a m a K â r H a d d i e s a s ı n ı n u y g u l a n m a s ı n a ait ö r n e k l e r : A ) Mal ü z e r i n e p e r a k e n d e s a t ı ş y a p ı l m a s ı : Ö r n e k - 1 ) A adındaki bir mükellefin p e r a k e n d e olarak, m a n i f a t u r a tica reti y a p t ı ğ ı n ı , işletme defteri tuttuğunu, manifaturacılık için bu yerde tesbit olunan ortalama kâr oranının % 1 0 olduğunu kabul edelim. Bu ş a h s ı n b e y a n n a m e y a p r a ğ ı n d a gösterdiği bilgilere göre ticari d u r u m u şöyledir: Lira Lira Hesap dönemi başın daki mal m e v c u d u n u n maliyet değeri H e s a p d ö n e m i içinde satın alınan malın m a liyet değeri Hesap d ö n e m i içinde yapılan t o p l a m giderier 1.000.000 13.000.000 900.000 Hesap dönemi içinde elde edilen gelir Hesap dönemi s o n u n d a mal m e v c u d u n u n maliyet değeri 14.000.000 1.200.000 Toplam Fark (Kâr) 14.900.000 300.000 Toplam Fark (Zarar) 15.200.000 Genel T o p l a m 15.200.000 Genel 15.200.000 Maliyet bedelinin h e s a b ı : Lira leOOO.OOO Senebaşı mevcudu 13.000.000 (+) S e n e içindeki alışlar 14.000.000 1.200.000 (") Toplam Sene sonu mevcudu 12.800.000 Satılan malın maliyet bedeli O r t a l a m a Kâr Haddinin u y g u l a n m a s ı suretiyle gayrisafi kazancın tesbiti: 12.800.000 X 10 = 1.280.000 lira (gayrisafi kazanç) 100 Mükelefin gösterdiği gayrisafi kazanç: Kâr 300.000 Genel Giderler + 900.000 = 1.200.000 lira (gayrisafi kazanç) O r t a l a m a Kâr Haddine göre hesaplanan gayrisafi kazanç iie mükellefin b e y a n ı n a göre h e s a p l a n a n gayrisafi kazanç a r a s ı n d a k i fark: 1.280.000 - 1.200.000= 8 0 . 0 0 0 liradır. 8 0 . 0 0 0 lira, 100.000 liradan az o l d u ğ u n d a n mükellef h a k k ı n d a O r t a l a m a Kâr Haddi y o l u y l a bir vergi tarh olunma ya c ak tır. Ö r n e k - 2) B a d ı n d a k i bir ş a h s ı n bakkallık y a p t ı ğ ı , bu iş için o yerde 10 O r t a l a m a Kâr Haddi tesbit edildiğini düşünelim» % Bu mükellef b e y a n n a m e s i n d e , sene içinde satın aldığı mal bedeli olarak 13.000.000 lira, genel gider olarak 5 0 0 . 0 0 0 lira, safi kâr olarak d a 3 0 0 . 0 0 0 lira göstermiştir. Ö r n e k d e , s e n e başı ve s e n e s o n u ma! m e v c u d u o l m a d ı ğ ı n d a n maliyet bedeli yıl içinde s a t ı n a l m a n mal bedeli olan 1 3 . 0 0 0 . 0 0 0 liradır. 13.000.000 lira maliyet bedeline % 10 O r t a l a m a Kâr Haddi uygulanarak gayrisafi k a z a n ç bulunur: 13.000.000 X 10 — — — — = 1.300.000 lira 100 Mükellefin gösterdiği gayrisafi k a z a n ç : 3 0 0 . 0 0 0 + 5 0 0 . 0 0 0 = 800.000 liradır„ Gayrisafi kazançlar arasındaki fark: 1.300,000 - 8 0 0 . 0 0 0 = 500.000 liradır. Bu fark 100.000 liradan fazla o l d u ğ u n d a n mükelleften a ç ı k l a m a istenir. Mükellef, y u k a r ı d a k i k ı s ı m l a r d a belirtildiği şekilde d ü ş ü k l ü k sebeplerini açık l a m a z s a fark üzerinden a d m a ikmalen ve cezassz vergi tarh olunur. Mükellef a d m a y a p ı l a c a k ikmal tarhiyatı ödevlinin b e y a n n a m e s i n d e bil dirdiği 3 0 0 . 0 0 0 lira kârın O r t a l a m a Kâr H a d d i y o l u y l a tespit o l u n a n 5 0 0 . 0 0 0 lira ile t o p l a n m a s ı n ı ve toplam^(800.000) lira ü z e r i n d e n vergi t a r h o l u n m a s ı n ı , tarholunan vergiden evvelce mükellefin b e y a n ı n a d a y a n ı l a r a k h e s a p l a n a n verginin indirilmesini ve kalanının kendisinden a r a n m a s ı n ı ifade eder. B) Mal ü z e ı i n e k ı s m e n p e r a k e n d e v e k ı s m e n t o p t a n s a t ı ş y a p ı l m a sı: Ö r n e k - 1 ) Halıcılık y a p a n bir ş a h s ı n ; 10.000.000, 30.000.000, 2.000.000, 35.000.000, 10.000.000, takvim yıh başındaki mal m e v c u d u takvim yılı içindeki alışları gene! giderieri yıl içindeki satışı yıl s o n u mal m e v c u d u , olsun. Bu mükellefin yıl içindeki 3 5 . 0 0 0 . 0 0 0 liralık s a t ı ş l a n n ı n 5.000.000 lirasının p e r a k e n d e , 3 0 . 0 0 0 . 0 0 0 liralık k ı s m ı n ı n toptan satış olduğunu ve h a lıcılıkta p e r a k e n d e satışlar için bu yerde tesbit olunan O r t a l a m a Kâr Haddinin % 1 0 olduğunu farzedelim. Mükellefin a ç i k l a m a s ı s ı r a s ı n d a p e r a k e n d e sattığını bildirdiği halıların maliyet bedelinin 4 . 8 0 0 . 0 0 0 lira olarak a ç ı k l a n d ı ğ ı n ı ve bunun idarece k a b u lediidiğini f a r z e d e l i m . Bu d u r u m d a örnekteki şahsın p e r a k e n d e olarak sattığı halılardan elde ettiği gayrisafi kazanç: 5.000.000 - 4.800.000 200.000 liradır. O r t a l a m a Kâr H a d d i n e göre h e s a p l a n a c a k gayrisafi k a z a n ç : 4.800.000 X 10 — — = 4 8 0 . 0 0 0 uradır. 100 A r a d a k i 480.000 - 2 0 0 . 0 0 0 = 2 8 0 . 0 0 0 lira fark mükellef b'.ıaa Ikmdleü faril e d i l e c e k kazanç k ı s m ı n ı ifade eder. B e y a n ediien gayrisafi l azancır: Or t a l a m a Kâr Hadlerine g ö r e h e s a p l a n a n gayrisafi k a z a n ç t a n d ü ş ' i< o l m a s ı n ı n s e b e b i açıklanabildiği takdirde böyîe bir verginin a r a n m a y a c a ğ ı :abiic!İr. Ö r n e k - 2) İmalat işi ile u ğ r a ş a n bir mükellefin d u r u m u şöyledir: Bu g r u b a giren mükelleflerde s a t ı l a n m a l ı n maliyet bedeli Vergi Usul K a n u n u n u n 275'nci m a d d e s i n e g ö r e tesbit olunur. A ş a ğ ı d a k i örnek b u m a d de h ü k m ü de g ö z ö n ü n d e b u l u n d u r u l a r a k düzenlenmiştir. M a m u l devri H a m m a d d e devri H a m m a d d e alışı Ücretler İşletme Giderleri.......... G e n e l Giderler Safi Kar........................ 1.500.000 1.800.000 12.000.000 5.000.000 3.000.000 700.000 1.600.000 P e r a k e n d e Satış M a m u l devri Toplam 25.600.000 23.500.000 2.100.000 Toplam 25.600.000 Satılan malların maliyet bedelinin h e s a p l a n m a s ı : M a m u l devri................. Ham madde devri........ Ham madde alışı.......... Ücretler İşletme Giderleri 1.500.000 1.800.000 12.000.000 5.000.000 3.000.000 Toplam 23.300.000 Ertesi y ı l a m a m u l devri Satılan m a l ı n m a l i y e t i . . 2.100.000 21.200.000 Bu m a d d e y e ait imaiaîçs O r t a l a m a Kâr Haddi nisbetinin % 1 3 olduğu k a bul edilirse, b u nisbetin satılan m a l ı n maliyetine u y g u l a n m a s ı halinde, orta l a m a gayrisafi k a z a n ç (21.200.000 x 0,13 = 2.756.000) olarak belirmektedir. Q Mükellefin bildirdiği gayrisafi k a z a n ç miktan ise 2.300.000 liradan ibaret bulunmaktadır. Safi kâr G e n e l gider 1.600.000 700.000 Toplam 2.300.000 Bu d u r u m a g ö r e , mükellefin bildirdiği gayrisafi kazanç. O r t a l a m a Kâr Haddinin p e r a k e n d e s a t ı ş l a n n a u y g u l a n m a s ı s o n u n d a b u l u n a n gayrisafi ka z a n c a g ö r e , (2.756.000 - 2.300.000 = 4 5 6 . 0 0 0 ) lira d ü ş ü k l ü k g ö s t e r m e k t e dir. Bu d u r u m d a Vergi Dairesi, mükellefi, b u d ü ş ü k l ü ğ ü n sebebini a ç ı k l a m a y a d a v e t edecektir. V a r s a y a l ı m ki, mükellef, defterierinde ücret olarak gösterdiği 5.000.000 liradan a y d a 2 5 0 . 0 0 0 lira, y ı l d a 3.000.000 lira genel giderier a r a s ı n d a yer al ması g e r e k e n muhasiplik ücretini yanlışlıkla ücretlere dahil ettiğini bildirir ve ispat e d e r s e , gayrisafi kazancındaki d ü ş ü k l ü ğ ü ispat etmiş sayılır ve h a k k ı n d a herhangi bir tarhiyat y a p ı l m a z . Bu d u r u m d a s ö z ü edilen 3.000.000 lira genel gider olur, d o l a y ı s ı y l a be yan olunan gayrisafi k a z a n c a g i d e c e ğ i n d e n satılan m a l ı n maliyeti 18.200.000 ve b u n a o r t a l a m a kâr nisbeti uygulamasiyle b u l u n a n gayrisafi kazanç 2.336.000 lira, mükellefin b e y a n ettiği gayrisafi k a z a n ç ise 2.300.000 lira olacaktır. O r t a l a m a Kâr Haddi uygulamasiyle b u l u n a n 2.360.000 lira gayrisafi ka z a n ç l a , mükellefin bildirdiği gayrisafi k a z a n ç 2.300.000 lira a r a s ı n d a k i fark 100.000 liranın a l t ı n d a b u l u n d u ğ u n d a n , mükellefe bu e s a s a g ö r e herhangi bir işlem y a p ı l m a y a c a ğ ı tabiidir. IV - A S G A R İ G A Y R İ S A F İ H A S I L A T E S A S I Asgari gayrisafi hasılat e s a s ı ; otel, m o t e l , tatil k ö y ü , p a n s i y o n , bar, pav y o n , d a n s i n g , g a z i n o , lokanta, .kahvehane, kırbahçesi, plaj, h a m a m , kuaför salonu, erkek berberi, güzellik salonları, tamirhaneler ve benzeri hizmet iş letmesi sahipleriyle, her türiü t a ş ı m a işleriyle uğraşanlardan Maliye ve G ü m rük B a k a n l ı ğ ı n c a u y g u n görülen iş kollan v e y a m e s l e k g r u p l a r ı n a uygulan maktadır. Bu gibi işyeri sahiplerinin gösterdikleri gayrisafi hasılat. Vergi Usul ka nunu'nun 72'nci m a d d e s i n d e yazılı Takdir K o m i s y o n l a r ı n c a , her takvim yılı için saptanan asgari gayrisafi hasılata göre d ü ş ü k b u l u n d u ğ u takdirde, asgari gayrisafi hasılat vergi t a r h i y a t m a esas alınır. Y u k a r ı d a sayılan işletmeleri işleten mükellefler d a h a önce O r t a l a m a Kâr Hadlerine tabi tutulmakta idiler. O r t a l a m a Kâr Haddi de bunların işletme gıderierine tatbik ediliyordu. Asgari gayrisafi hasılat esası adı altında getirilen yeni d ü z e n l e m e d e ise, işletmelerin hangi gıderierinin işletme gideri olup ol m a d ı ğ ı hususu önemini kaybetmiştir. Z i r a u y g u l a n m a k t a olan bu otokontrol düzeninde y u k a r ı d a sayılı hizmet işletmeleri ve t a ş ı m a işleriyle uğraşanların, t ü m hasılatları ve t ü m giderieri g ö z ö n ü n e alınmaktadır. Şöyle ki; Her mükellef için, inceleme e l e m a n l a r ı n c a , yıl içinde yapılan tesbîtler esas alınarak s a p t a n a c a k olan gayrisafi hasılat, mükellefçe gösterilen gayri safi hasılattan y ü k s e k s e , mükellefin beyan ettiği gayrisafi hasılatı yerine, as gari gayrisafi hasılat esas alınır. Bundan mükellefin işletmeyle iigilî belgele nen her türiü işletme giderieri ve g e n e l giderieri d ü ş ü l ü r ve safi kazanç hesaplanır. Asgari gayrisafi hasılata g ö r e bulunan safi k a z a n ç ile mükellefin beyan ettiği safi kazanç arasındaki fark üzerinden mükellef a d ı n a îknnalen vergi tarh edilir. Bu a ş a m a d a , safi kazancın giderlerin % 2 0 ' s i n d e n fazla olması halinde salınan ek vergi ile ilgili olarak Vergi Dairesinin mükelleften herhangi bir a ç ı k l a m a istemesi s ö z k o n u s u değildir. B u r a d a esas, asgari gayrisafi hasılat ile belgelenen t ü m işletme giderieri ve genel giderier toplamı arasındaki far kın gerçek safî k a z a n ç s a y ı l m a s ı ve o n u n vergisinin ödenmesidir. A n c a k , bu safi kazanç m i k t a r ı n ı n , işletmenin b e y a n edilen ve belgele nen giderier t o p l a m ı n ı n % 2 0 sinden de az o l m a m a s ı gerekmektedir. Y u k a r ı d a belirtilen t a r z d a asgari gayrisafi hasılat e s a s a l ı n m a k suretiyle hesapla nan safi kazanç işletmenin giderier t o p l a m ı n ı n % 2 0 sinden .az olduğu takdirde ve bu noksanlık mükelleflerce haklı sebeplerie izah edilemediği takdirde; giderier t o p l a m ı n ı n % 2 0 si safi kazanç s a y ı l a c a k ve b u n u n l a , be yan edilen safî k a z a n ç arasındaki fark üzerinden mükellef a d ı n a ikmalen tarhiyat y a p ı l a c a k t ı r Bu anlatılanları birer örnekle a ç ı k l a y a l ı m : Örnek-1) Mükellefin b e y a n ettiği gayrisafi hasılat 9 0 0 . 0 0 0 T L , belgelenen gider ler toplamı ise 7 0 0 . 0 0 0 T U d i r . Bu d u r u m d a ( 9 0 0 . 0 0 0 . - 7 0 0 0 . 0 0 0 - 2 0 0 . 0 0 0 TL) safi k a z a n ç b e y a n edilmiş ve vergisi ödenmiştir. Vergi idaresi bu mükellefleri 1 milyon lira asgari gayrisafi hasılat elde et mesi gerekenler g r u b u n a dahil etmiştir Bu d u r u m d a ; Asgari gayrisafi hasılat Belgelenen giderler (-) 1.000.000 T L 700.000 TL Hesaplanan safi k a z a n ç Beyan edilen safi k a z a n ç (-) 300.000 TL 200.000 TL İkmalen tarha konu k a z a n ç farkı 100.000 T L Hesaplanan safi kazanç 3 0 0 . 0 0 0 T L giderlerin % 2 0 tutarı olan (700.000 X % 2 0 ) 140.000 T L dan fazladır. Bu nedenle 100.000 T L üzerinden m ü k e l lef a d ı n a ikmalen vergi tarhediiecek ve bu tarhiyat s ı r a s ı n d a mükelleften kâ rın d ü ş ü k l ü ğ ü k o n u s u n d a herhangi bir a ç ı k l a m a istenmeyecektir. Mükellefin gösterdiği gayrisafi k a z a n ç 800.000 TL., belgelenen toplam giderieri de 750.000 liradır. Bu d u r u m d a mükellef (800.000 - 7 5 0 . 0 0 0 5 0 . 0 0 0 TL) safi kazanç beyan etmiş ve vergisini ö d e m i ş t i r Vergi İdaresi mükellefi 850,000 T L asgari gayrisafi hasılat elde etmesi gerekenler g r u b u n a dahil etmiştir. B u n a göre; Asgari gayrisafi hasılat Belgelenen giderier (-) 850.000 T L 750.000 T L Hesaplanan safi k a z a n ç Beyan edilen safı k a z a n ç (-) 100.000 T L 50.000 TL İkmalen tarha konu k a z a n ç farkı 50.000 T L Bu s a f h a d a mükellefe kâr d ü ş ü k l ü ğ ü n ü n nedenleri ile ilgili her hangi bir soru s o r u l m a y a c a k ve a ç ı k l a m a istenmiyecektir. A n c a k bu s a f h a d a hesap lanan safi kazanç, giderlerin %20'si îîe m u k a y e s e edilecektir. Belgelenen giderierin % 20'si ( 7 5 0 I ) 0 0 x % 2 0 ) 1 inci s a f h a d a hesaplanan safi kazanç 2 inci s a f h a d a ikmalen t a r h a konu olabilecek ilave k a z a n ç farkı (-) 150.000 T L 100.000 T L _ _ _ _ _ 50^000 T L Bu s a f h a d a mükellef a ç ı k l a m a y a daveî edilerek, safi k a z a n c ı n ı n giderle rinin % 2 0 ' s i n d e n d ü ş ü k o l m a s ı n ı n sebepleri, sorulacaktır. Mükellef d ü ş ü k l ü ğü haklı nedenlerle açıkîayabilirse, 2 inci s a f h a d a hesaplanan 50.000 T L kazanç farkı üzerinden tarhiyat y a p ı l m a y a c a k , s a d e c e 1 inci s a f h a d a hesap lanan 50„000 T L İlk k a z a n ç farkı üzerinden tarhiyat yapılacaktır. Mükellef kâr d ü ş ü k l ü ğ ü n ü haklı nedenlerie a ç ı k l a y a m a z s a 1 inci safha d a hesaplanan safi k a z a n ç f a r k ı n a , 1 inci s a f h a d a h e s a p l a n a n kazanç farkı d a eklenecek ve (50.000 + 5 0 0 0 = 100.000 T L ) k a z a n ç farkı üzerinden ikmaien vergi tarhediîecektir. Asgari gayrisafi hasılat e s a s ı n a göre tarhiyat yapılabilmesi için hesapla nan kazanç farklarının O r t a l a m a Kâr Hadleri e s a s ı n d a o l d u ğ u gibi 100.000 T L nın üzerinde olması gerekir. Farklılık 100.000 T L d a n az ise herhangi bir tarhiyat y a p ı l m a y a c a k t ı r V - ODAMIZ MENSUPLARININ DİKKAT ETMELERİ GEREKEN HUSUSLAR: O r t a l a m a Kâr Hadleri ö n c e d e n h e m Resmi Gazete'de y a y ı n l a n m a k t a h e m de Vergi Dairelerinde ilan edilmektedir. Bu d u r u m d a mükellef b e y a n namesini verirken kendisi için tayin olunan O r t a l a m a Kâr Haddini ö n c e d e n biliyor demektir. Bu kitapçığın s o n u n a d a , 3 0 . 4 . 1 9 9 2 tarihli Resmi Gaze te'de ilan edilmiş olan 1991-1993 takvim y ı l l a r ı n d a İstanbul (Merkez) ilindeki tüccariar için u y g u l a n a c a k olan «Ortalama Kâr Hadleri» k o n u l m u ş bulunmaktadır. Bu izahat m u v a c e h e s i n d e , şayet mükellefin gösterdiği gayrisafi kâr, iş bu y a z ı m ı z ı n b a ş ı n d a n ıtaberen a ç ı k l a d ı ğ ı m ı z e s a s l a r a g ö r e b u l u n a c a k gay risafi kârdan d ü ş ü k ise, bu takdirde, mükellefin, d ü ş ü k l ü k sebeplerini (haklı sebepler) bildiren bîr yazıyı d a b e y a n n a m e s i n e ekli olarak v e r m e s i lazımdır. Yani, bir mükellefin b e y a n ettiği gayrisafi kâr 5 0 . 0 0 0 T U s ı ise b u n a mukabil Özel K o m i s y o n tartından tesbit edilen nisbete g ö r e , b u n u n 7 5 . 0 0 0 T L o l m a sı gerekiyorsa, mükellefin aradaki farkın ne gibi haklı s e h e p l e r d e n d o ğ d u ğ nun yazılı olarak b e y a n n a m e s i y l e birlikte ifade e t m e k hakkı vardır. Ş a y e t mükellef bu yazılı izahatı v e r m e m i ş s e , d u r u m ne olacaktır? Bu takdirde, örneğimizdekî mükellef Vergi Dairesi t a r a f ı n d a n a ç ı k l a m a d a b u l u n m a y a d a v e t edilecektir. Mükelleflerin yapacakları açıklamalar ve sunacakları belgeler Vergi Dai resi m ü d ü r ü v e y a vergi inceleme e l e m a n l a r ı n c a i n c e l e n e c e k t i r Mükellefin a ç ı k l a m a s ı kabul edilirse, vergi kendisinin b e y a n ettiği miktar üzerinden tarh edilecektir. Şayet, a ç ı k l a m a s ı kabul e d i l m e z s e , ( k ı s m e n v e y a t a m a m e n ) 10,000 li r a y a kadar olan matrah farklan için hiçbir işlem y a p ı l m a y a c a k , 10.000 lira d a n yukarı matrah farkları için ise, ikmalen vergi tarh edilecektir. O r t a l a m a Kâr Hadleri v e A s g a r i Gayrisafi Hasılat esası u g u l a m a s m d a , Vergi İdaresinin z a m a n a ş ı m ı süresi içinde mükelleften a ç ı k l a m a isteyebil mesi m ü m k ü n hale getirilmiştir. D i ğ e r taraftan c e z a s ı z tarhiyata d a s o n verilmiş b u l u n m a k t a d ı r . C e z a u y g u l a m a s ı Vergi Usul K a n u n u n d a k i g e n e l Vergi Cezaları hükümlerine tabi olacaktır. O d a m ı z , y u k a r ı d a belirtildiği üzere oto-kontrol zaruretiyle vergi m e v z u a t ı m ı z a girmiş olan O r t a l a m a Kâr Hadleri ve Asgari Gayrisafi Hasılat m ü e s s e sesinin p e r a k e n d e ticaretle uğraşanlar ile eğlence ve istirahat yeri işletenler v e t a ş ı m a işleriyle iştigal edenler h a k k ı n d a adil ve g e r ç e k esaslar çerçeve sinde u y g u l a n m a s ı için gerekli bütün gayreti sarfetmektedir. Bu m a k s a t l a , g e r e k m e s l e k m e n s u p l a r ı n ı n fikirierinden ve gerekse mali k o n u l a r d a yetki ve u z m a n l ı k sahibi e l e m a n l a r ı n bilgilerinden f a y d a l a n ı l m a k t a ; neticede mükellef ve Maliye'ye ait hakların aynı titizlikle k o r u n m a s ı n a gayret edilmektedir. 193 S Â V i ü QEUR V E R C f c I ECA^^Ut^ö mf^' CTf. ("Ifiui^ II RISAFE n A S İ L / İ T F S A S M a d d e 1 1 1 - K ı s m e n v e y a t a m a m e n p e r a k e n d e satış y a p a n ticaret er babı î!e î m a l a î ç i l a n n gösterdikleri gayrısafı kazançlar, Vergi Usul K a n u n u n a göre tesbîî olunan O r t a l a m a Kâr Hadterinîn p e r a k e n d e s a î ı l a n e m t î a o m m a liyet bedeline u y g u l a n m a s ı suretiyle b u l u n a c a k miktarlara göre d ü ş ü k o l d u ğ u takdirde b e y a n edilen gayrisafi k a z a n ç î a r yerine, bu suretle bulunan mik tarlar ikmalen vergi t a r h ı n a esas aîınır. P e r a k e n d e satıştan niciksat; satışı yapılan m a d d e v e y a m a l z e m e n f n a y n e n v e y a işlendikten s o n r a satışiiii y a pan kimseler dışındakilere satılmasıdir^ O t e l motel, tatılköyü, p a n s i y o n , bar, p a v y o n , d a n s i n g , g^udno, lokanta, k a h v e h a n e , k ı r b a h ç e s ı , pîaj, h a m a m , kuaför s a l o n u , erkek berberi, güzeüîk salonları, tamirhaneler ve emısaü h i z m e t ışietmelerı sahiplerinin ve her nevî t a ş ı m a işiyle u ğ r a t a n l a r ı n gösterdikleri gayrisafi hasılat, inceleme e l e m a n l a rınca yıi içinde yapıları tespitler esas a l ı n a r a k h e s a p l a n a c a k asgari gayrisafi hasılata göre d ü ş ü k olduğu takdirde, b e y a n olunan gayrisafi hasılat.yerine, bu suretle tesbit edilecek asgari gayrisafi hasılat vergi t a r h ı n a esas tutulur» Şu kadar ki, bu suretle b u l u n a c a k safi k a z a n ç , mükelleflerce tevsik edilen m u t a d giderler t o p l a m a n ı n 7©20'sfnden d ü ş ü k olduğu takdirde, vergi t a r h ı n a esas alınacak miktar, bu giderler î o p l a m i n ı n %20^sidir. Bu m a d d e y e g ö r e tarhiyat y a p ı i a b ı î m e s ı için lesbit olunaciik farkın Yüzbin ürayı a ş m a s ı ve tesbit edilen bu farkîılık nedeniyle mükelleften izahat t a lep edilmesine r a ğ m e n , mükellefin s ü r e s i içinde izahat ve^me r^ş olması v e y a verdiği izahatın yeteriı g ö r û î r n e m e s i şarttır^ Not: Bu m a d d e ' d e yer alan 100.000 liralık h a d ; 1 . 1 J S 9 2 tarihinde yürür lüğe g i r m e k ve 1992 gelirlerine u y g u l a n m a k üzeri 150.000 liraya yükseltil miştir. 1K Maliye ve G ü m r ü k B a k a n l ı ğ ı n d a n : A ş a ğ ı d a k i il ve ilçelerde faaliyette b u l u n a n Tacirlerin 1 9 9 1 - 1 9 9 2 ve 1993 t a k v i m yıllan k a z a n ç l a n n a u y g u l a n m a k ü z e r e , özel k o m i s y o n l a r c a tak dir olunan ve " O r t a l a m a Kâr Hadleri M e r k e z K o m i s y o n u " t a r a f ı n d a n incele nerek kesin miktarlan tayin edilen o r t a l a m a kâr hadleri a ş a ğ ı d a gösterilmiş tir, 2 1 3 sayılı Vergi Usul k a n u n u ' n u n 4 8 5 sayılı K a n u n u n 4 üncü m a d d e s i ile değişik 43 üncü m a d d e s i u y a n n c a ilân olunur. İlçesi İli İlçesi Merkez ADANA Merkez İSTANBUL Merkez ANKARA Büyükçekmece (") Merkez ANTALYA Yalova (") Alanya (") Merkez İZMİR Merkez AYDIN Bornova (") Kuşadası (") Merkez KAYSERİ Nazilli (") Merkez KIRIKKALE Merkez BALIKESİR Merkez KOCAELİ Merkez BURSA Merkez KONYA Gürsu (") Merkez MALATYA Kestel (") Merkez MANİSA Merkez DENİZLİ Bodrum MUĞLA Merkez ESKİŞEHİR Marmaris (") Merkez GAZİANTEP Merkez SAKARYA İskenderun HATAY Merkez SAMSUN Merkez İÇEL Merkez TRABZON Âlım Grp. BÖL İmaSaî İthalat Satım (%) (%) (%) Poz. 0. SİNİF : YİYECEK, İÇECEK KEYİF vb. İHTİYAÇ MADDELERİ 00 000 0000 0001 0002 0003 0004 01 010 011 012 013 014 015 02 020 021 03 030031 032 033 BAKKALLAR GRUBU (Bakkaliye ve kantariye emtiası ile tekel maddeleri, şeker, gaz, ek mek, alkollü ve alkolsüz içkiler ve benzeri ihti yaç maddelerini memzucen satanlar) Bakkaliye ve kantariye emtiası Tekel maddeleri (Resmi Kuruluşlarca tespit edilen kâr oranlan uygulanacaktır.) Tekel dışı alkollü içkiler Toz ve kesme şeker (Resmi Kuruluşlarca tes pit edilen kâr oranları uygulanacaktır.) Memba suyu, gazoz, kola vb. içilecek madde ler Margarin (Varsa Resmi Kuruluşlarca veya amirlerince tespit edilen kâr oranları uygulacaktır.) Not: Bakkallarda satılan gaz, ekmek, züccaciye, tuhafiye hırdavatı vb. ilgili gruplarında gös terilmiştir. ET, SAKATAT, KÜMES VE AV HAYVANLARI GRUBU (Birlikte satanlar için her bir emtia grubuna ait nispetler uygulacaktır.) Kasaplar (İmalât sütunu satın aldıkları veya besledikleri canlı hayvanları kesim ameliyesi ne tabi tutup et ve sakatat haline getirerek pe rakende satan kasaplar hakkında uygulana caktır.) Sakatat Canlı hayvan Tavukçular (Canlı ve kesilmiş kümes ve av hayvanları satanlar dahi!) Yumurta Pastırma, salam, sucuk, sosis vb. SU ÜRÜNLERİ GRUBU Balıkçılar Su ürünleri mamulleri (Tuzlama, kurutma, tütsüleme, konserve vb. yollarla imâl edilen su ürünleri) MEYVE VE SEBZECİLER GRUBU Meyve Kavun, karpuz Sebze Taze mantar -• 17 26 26 14 14 28 32 20 25 30 20 17 22 14 15 21 - - 20 20 11 13 13 23 20 27 25 24 30 18 14 22 26 30 25 27 30 22 25 25 25 25 30 20 20 20 20 20 24 „ 25 . Grp. BÖL 04 040 041 042 043 05 050 051 052 053 06 060 061 062 063 064 065 066 İmalat (%) Poz. HUBUBAT, BAKLİYAT VE HER NEVİ UN VE UN MAMULLERİ GRUBU Zahireciier 0400 Uncular (Çuvalla veya açık un satanlar) (De ğirmen ve un fabrikalarını perakende satışları için imalât sütunu kullanılacaktır.) 0401 Hayvan yemi (Ot, saman dahi!) 0402 Sun'ı ve vitaminli yemler (Varsa Resmi Kuru luşlarca veya amiilerince tespit edilen kâr ora nı uygulanacaktır.) 0403 Bulgur EKMEK (Varsa Resmi Kuruluşlarca veya amii lerince tespit edilen kâr oranı uygulanacaktır.) Simitçiler Nişasta ŞEKER, PASTA VE MEŞRUBAT GRUBU Şekerciler (Şeker, şekerleme, çikolata, helva, reçel, pasta vb. maddeler) 0500 Tahin, tahin helvası, pekmez ve ağda 0501 Glikoz Pastacılar (Salonlu pastaneler hariç) 0510 Şerbet, dondurma, boza, şıra vb. (Salonu olanlar hariç) Tath ve börek vb. (Salonu olanlar hariç) Yufka, kadayıf, güllâç MEZECİLER VE BÜFELER GRUBU Meze (Şarküteri) (Meze, hazır yemek vb. sa tanlar) Büfeler Sandviç, tost (Hamburger vb.) (Salonu olanlar hariç) Meyve suyu (Tabi ve taze) Damga pulu, kıymetli kâğıt (yaüye ve Gümrük Bakanîiğmca verilen kâr oranı uygulanacaktım) Posta pulu (PTT İdaresince verilen kâr oranı uygulanacaktır.) Piyango bileti (yilli Piyango İdaresince verilen kâr oranı uygulanacaktır) iMot: Ivlezeciler ve büfelerde satılan tekel mad deleri, tekel dışı alkollü içkiler vesair gıda mad deleri ile büfelerde satılan gazete, mecmua, pul milli piyango bileti vb. bu bölümde gösteri len nispete değil, ilgili bölümlerde gösterilen nispetlere tabidir. Âlım İthalat Satım (%) (%) - 14 13 20 16 15 20 20 27 25 15 28 - 9 15 12 11 22 - 13 12 - 10 18 15 32 - 20 20 12 23 30 28 25 - 25 23 20 32 35 27 30 30 35 35 25 25 32 32 35 35 27 27 - Âlım Grp„ BÖL 07 070 071 072 İmalat (%). Poz„ KURU KAHVE VE KURU YEMİŞ GRUBU Kuru kahve (Varsa Resmi Kuruluşlarca veya amillerince tespit edilen kâr oranı uygulana caktır.) Hazır kahve (Instant Coffee) Kuru Yemiş 0720 Leblebi 12 25 25 25 25 30 30 SÜT VE SÜİTEM MAMUL MADDELER GRU BU Süt, yağ, yoğurt ayran vb. Peynir (Her nev'i) 23 20 25 25 08 080 081 09 090 091 092 093 094 095 096 İthalât Satım (%) __(%)__ DİĞER YİYECEK, İÇECEK VE İHTİYAÇ MADDELERİ GRUBU Zeytin Zeytinyağı, ayçiçeğiyaği, pamukyağı, susamyağı, haşhaşyağı, mısırözüyağı, v.b. likit neba• ti yağlar (Varsa Resmi Kuruluşlarca veya amil lerince tesbit edilen kâr oranı uygulanacaktır.) Turşular Aktarlar Buz Sabun (Her nev'i) Tuzcular — 10 20 20 20 18 15 15 20 12 25 20 25 14 15 15 25 25 30 20 20 22 30 25 26 35 35 35 35 21 24 21 21 35 35 40 35 35 35 30 30 21 .21 24 21 21 21 22 19 ^ 25 1„ SINIF : GİYECEK, TAKILACAK SÜS VE ZİYMET EŞYASİ 10 100 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 101 1010 TUHAFİYE, KONFEKSİYON, PARFÜMERİ, FOS BİJUTERİ GRUBU I uhafiyeciler (Kadın, erkek çamaşırı; trikotaj, çorap, gömlek;, çanta, şemsiye, şapka, kravat v.b. aksesuar eşyası, tuhafiye hırdavatını memzucen alıp satanlar) Kadın çamaşırı (Korse, sutyen dahi!) Trikotaj Çorap Gömlek^ pijama, kravat, mendil (Ismarlamacılar için 131 inci bölüme bakınız.) Şapka (Fötr, kumaş ve hasır şapka) Şapkacılar (Kadın) Kasket, apolet, kokart, nisan Tuhafiye hırdavats Şemsiye Levazımatcîlar Terzilevazırnatı 31 26 26 26 26 35 25 26 26 26 24 Grp. BÖL Poz. 1011 1012 1013 102 1020 1021 1022 103 104 105 1050 11 110 111 112 113 114 115 116 117 12 120 121 122 123 124 13 130 Kadın dikjş ievazımatı (Düğme, toka, dantel, bel lastiği, fermuar v.b. satanlar) (Düğme bas ma ve çorap çekme dahil) İbrişimciler (Kazzazlar dahi!) Örgü yünü satanlar (Naylon v.b. örgü iplikleri dahil) Konfeksiyon ve hazır elbise (Kadın, erkek ve çocuk konfeksiyonu için herbir emtia grubuna ait nispetler uygulanacaktır.) Erkek konfeksiyonu Kadın konfeksiyonu Çocuk konfeksiyonu Bebek ve çocuk eşyası FOS bijuteri (Taklit ziynet eşyası) Parfümeri (Itriyat) Kolonya DOKUMA MAMULLERİ GRUBU Manifaturacılar 1100 Parça ve kilo ile kumaş satanlar Kumaşçılar (Tüccar terzilerin kumaş satışları dahil) Havlucular (Havlu v.b. hamam eşyası satan lar) Beyazcılar (Çarşaf, peçete, örtü v.b. satanlar) Mefruşat (Perdelik, döşemelik kumaş, perderayı v.b. aksesuar dahil) Yer ve sofra muşambaları Tülbentçiler Çadırcılar (%) (%) (%) 40 34 45 40 29 24 25 30 20 29 29 32 30 35 40 38 25 35 35 40 40 40 45 50 40 21 21 24 25 25 33 30 20 —- 25 25 18 18 29 32 19 22 23 30 26 18 18 25 17 22 19 28 25 25 18 13 18 15 35 40 24 35 32 40 24 AYAKKABI VE KADIN ÇANTASI GRUBU Ayakkabıcılar (Hazır erkek, kadın ve çocuk ayakkabıları) Kunduracılar (Ismarlama ayakkabı yapanlar) Lastik, plâstik, hasır, keten v,b. maddelerden yapılmış her çeşit ayakkabı, terlik, patik ve kavafıye Kadın çantacıları (Deri, süet, suni deri, plâstik, hasır çanta) Ayakkabı İevazımatı 25 30 20 35 24 40 30 24 19 DİKİŞ GRUBU Terzi (Kumaşı işyeri tarafından temin edilenler dahil) (Kumaş satışları için 11 Vinci bölüme bakınız.) 32 — BÖL Poz. 131 Gömlekçiler (Ismarlama gömlek, pijama ya panlar) İşlemeci ve yağlıkçılar (Piko, plise, sırma, klâptan v.b. işler dahil) Yorgancılar (Yatak, minder v.b, dahil) 1330 Pamuk 1331 Yün, yapağı, tiftik 132 133 (%) DİĞER GİYİy EŞYASI GRUBU Kürkçüler (Suni kürkler hariç) Suni kürkler Deri elbisecüer Eski elbisecüer (Kullanılmiş giyim eşyası) Keçe ve kevelci eşyası 14 140 141 142 143 144 (%) 32 (%) — 30 30 18 18 25 25 44 32 34 60 55 45 35 27 29 15 15 25 25 10 7 .— ___ 30 30 40 30 25 35 35 60 35 35 25 25 30 25 20 25 30 25 25 35 35 35 35 20 25 20 20 30 25 25 40 25 — _ ™ . 20 25 20 14 14 2. SİMİF: EV EŞYASI EV VE MUTFAK CİHAZ VE ALETLERİ GRU BU (Buzdolabı, çamaşır makinesi, radyo, ütü, dikiş makinesi gibi elektro-mekanik, elektrotermik, elektronik, mekanik cihaz ve aletler ile her nev'i gaz sobası, lüks kömür sobası, gaz ocağı gibi eşyayı memzucen satanlar) Televizyon 20 200 21 2-10 2100 2101 211 212 213 214 215 22 220 GAM, PORSELEN, KRİSTAL, PLÂSTİK, SE RAMİK EŞYALAR İLE HER NEV'İ MUTFAK EŞYASİ GRUBU Züccaciye ve biliuriye Avizeler a) Gam b) Kristal Abajurcular Alüminyum mufek eşyası Plâstik eşya (Oyuncaklar için 533'üncü bölü me bakınız.) Seramik eşya Bakır, çelik vesair madeni ev ve mutfak eşyası F^orseİen ev ve mutfak eşyası yOBlLYA, HALI, KİLİM, KARYOLA, SOMYA, ÇOCUK ARABAI^RI GRUBU Mobilyacılar 2200 Döşemeciler 2201 Mobilya marangozlan Halıcılar (Halı, battaniye ve kilimi birlikte sa° tanlar için herbir emtia grubuna ait nispetler uygulanacaktır,) 20 20 Grp. Böl. 2213 2214 23 24 25 26 27 270 271 272 273 274 ithalat Alım Satım (%) (%) (%) Halı (El dokuması) Her nev'i makina halıları Her nev'i elyaflı yer döşemeleri (Halılar ve yol luklar) Kilim Battaniye Çocuk arabaları Karyola, somya PVC esaslı süngerler PVC esaslı deriler 25 25 30 30 20 15 20 23 23 25 25 20 20 30 25 30 35 30 25 25 15 18 18 20 20 15 15 MADENİ MOBİLYA VE BÜRO EŞYASI HASIR EV EŞYASI (Hasırdan koltuk, masa, sandalye v.b.) SARACİYE (Deri, kösele, suni deri ve plastik ten her türlü bavul, çanta, kemer v.b.) (Kadın çantaları için 123'üncü bölüm uygulanacaktır.) 25 30 20 25 30 20 25 30 20 KULLANILMIŞ EV EŞYASI DİĞER EV EŞYASI GRUBU Çömlekçiler (Topraktan testi, vazo, saksı v.b.) Hasır, süpürge, kıtık v.b. Her nev'i tahtadan ev ve kullanma eşyası (El bise askısı, ütü tahtası, tel dolap, ekmek tahta sı, nalın, kundura ve şapka kalıpları, fıçı v.b.) Tahtadan yapılmış ambalaj sandığı ve kutusu (Bu bölüm 533 nolu bölüme alınmıştır.) Çul, caput, paçavra v.b. — — — —• 20 20 25 25 15 15 20 25 15 — 15 — — — 17 20 Poz. 2210 2211 2212 222 223 224 225 İmalat 15 12 3. SINIF : İNŞAAT MALZEMESİ 30 300 301 302 31 310 311 32 320 321 322 KERESTE, KONTRAPLÂK, SUNİ TAHTA, KAPLAMA LEVHA V.B. GRUBU Keresteciler 3000 Iskarta kereste Formika, suni tahta, parke, duraiit v.b. Doğramacılar (Kapı, pencere) CAM (Kapı, pencere, vitrin camları ve ısı cam lar) Seralarda kullanılan camlar Cam tamircileri (Cam tamiri, resim camı ve çerçeveleri, ayna v.b. yapanlar) İNŞAAT DEMİRİ, BORU, SAC V.B. GRUBU İnşaat demiri Demir, kurşun ve galvanizli boru Siyah saclar (D.K.P. saclar) _ 20 24 25 12 12 10 — ~ 30 25 35 30 20 15 — 25 10 10 10 20 — 15 — 7 15 15 7 7 İmalat Grp. BÖL Poz» 323 324 325 326 327 33 330 331 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 34 35 Galvanizli saclar Paslanmaz saclar Kurşun ve kurşun levha Kaynak elektrodu Karpit ÇİMENTO, NALBURİYE, İNŞAAT HIRDAVA TI, BOYA, SIHHİ TESİSAT MALZEMESİ GRUBU Çimento (Varsa Resmi Kuruluşlarca veya ammillerince tespit edilen kâr oranı uygulanacak tır.) Nalburiye eşyası Kimyevi boyalar Anilin boyalar Tuğla, kiremit Asbes, selüloz ve çimento esaslı çatı ve cep he kaplama malzemesi Plastik inşaat malzemesi Tecrit maddeleri (Zift, katran, katranlı muşam ba v.b.) Stropar ve cam elyafı Duvar kağıdı Briket, künk, mozayik lavabo, helâtaşı v.b. Kireç Tozkireç (Paketlenmiş) ve alçı El aletleri (Keser, balta, bıçak, kazma, kürek, balyoz, cıvata ve somun açmakta kullanılan anahtarlar, tornavidalar, penseler, zımpara ta şı ve kağıtları v.b.) Somun, cıvata, üstüpü İnşaat hırdavatı (Havagazı ve su tesisatı mal zemesi) Fayans Renkli ve dekorlu fayanslar İnşaatta kullanılan seramikler PVG esaslı yer döşemeleri Kalorifer radyatörü Kalorifer kazanları Akaryakıt ve su tankları v.b. (Binalarda kullanı lanlar dahil) Sıhhi tesisat malzemesi (Emaye veya fayans lavabo, küvet, şofben, sifon, termosifon v.b.) TESİSATÇILAR (Havagazı, su, kalorifer ve elektrik tesisatçıları) KUM, ÇAKİL, TAŞ (İmalat sütunu istihraç edip satanlara, alım-satım sütunu ocakçıdan alıp naklini yapmak suretiyle satanlara uygulanacalclır.) Âlım İthalat Satım (%) (%) (%) 12 12 12 15 15 15 15 15 20 20 8 8 8 8 8 8 20 20 20 18 10 30 30 30 20 5 16 15 15 8 15 20 20 25 8 16 20 20 30 15 20 20 25 25 35 20 25 25 16 16 20 10 12 12 25 25 30 30 16 20 20 10 12 13 10 15 20 30 15 18 20 15 20 25 16 8 9 10 8 6 10 20 25 10 22 28 10 30 — — 20 15 Alım Grp. BÖL 36 Poz. ' 360 37 371 372 373 MERMERCİLER (Mermerden ve taştan me zar taşı, lavabo, helâ taşı v.b. yapanlar) Mermer levha Bina enkazı İnşaat gözlüğü Panjur (Her nev'i) Karo mozayik merdiven İmalat İthalat Satım (%) (%) (%) 30 25 — 25 25 25 35 35 — 30 35 30 25 20 20 16 22 20 15 20 10 15 15 15 15 15 20 20 15 20 20 20 20 20 25 30 20 10 10 10 10 10 10 10 10 25 25 30 30 20 20 25 30 25 20 30 35 35 22 15 15 20 20 20 26 20 20 25 25 12 12 20 15 30 10 15 10 10 15 15 20 25 15 4. SİNİF : (ELEKTRİKLİ VE ELEKTRİKSİZ) MOTOR VE MAKİNALAR, TARİM VE TAŞI MA ARAÇLARI VE MALZEMELERİ İLE MA DENİ EŞYA 40 400 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 401 4010 4011 4012 4013 402 403 404 405 406 4060 407 41 42 TAŞIMA VE TARIM ARAÇ, MAKİNA VE MAL ZEMELERİ GRUBU Otomobil, otobüs, kamyon, traktör, motosiklet, bisiklet v.b. Otomobil (Şu kadar ki amillerince veya amillerince tanınan yetkiye dayanılarak ana bayiler ce verilen bayilik belgesi olanlarda kendilerine tanınan kâr oranı uygulanacaktır.) Otobüs-midibüs-minibüs (" ") Kamyon (" ") Kamyonet (" ") Traktör (" ") Römork ve treyler Oto ile çekilen tekerlekli evler Motosiklet, bisiklet Otomobil, otobüs, midibüs, minibüs, kamyon, traktör, motosiklet, bisiklet yedek parçaları İş makinaları yedek parçaları Otomobil, otobüs, midibüs, minibüs, kamyon, traktör, motosiklet, bisiklet lâstikleri Akümülatör Motorlu taşıtlara ait camlar ve emniyet camları Karasöri, damper Oto hurdacıları Tarım makine ve aletleri (Pulluk, mibzer v.b) Damıtık ve asitli su Araba ve araba levazımı Saraçlar (Koşum, terbiye, hamut) Tarım ve taşıma araçları döşemeciliği MOTOR, MOTOPOMP, TULUMBA v.b. ELEKTROJEN GRUPLARI, ELEKTROMO TORLAR, TRANSFORMATÖRLER, REGÜ LÂTÖRLER VE ELEKTRİK TESİSAT MALZE MELERİ GRUBU _ 18 .— Grp. Böl. Poz. 420 421 422 4220 43 430 431 432 433 4330 434 435 436 437 438 4380 4381 439 440 441 442 443 Elektrik malzemesi Jenaratör, tranformatör ve regülâtörler Brülör Kurupil HİRDAVAT VE MADENİ EŞYA GRUBU Demirciler Sobacılar (Dökme ve sac soba, soba borusu, kuzine v.b.) Soba malzemesi Soğuk demir ve demir doğrama Demir mobilya ve süsleme eşyası (Demirden yapılan bahçe, balkon sandalye ve masaları, saksılar, askı, kitaplık v.b.) Alüminyum doğrama Her çeşit madeni tel ve levha (Kurşun boru ve levha hariç) Çelik halat Tenekeciler Kantar, terazi, dirhem Kantar (Büyük) Kantar (Küçük), terazi, dirhem ve v.b. Et, pastırma ve salam kesme makinaları Cam, pet ve PVC şişelerini yıkama, doldurma, kapak yapma, kapama ve kirli şişeleri ayırma makinaları ile şişeleri etiketleme makinaları Takım tezgahları ve marangoz makinaları Her nev'i kasa (Kıymet muhafazasına mah sus) Teknik hırdavat 5. SINIF İŞLERİ 50 500 501 502 (%) (%) (%) 20 20 20 20 25 25 25 25 15 12 12 15 25 — — 25 25 25 30 30 30 18 18 20 30 25 35 30 22 20 12 12 25 22 25 20 25 20 20 30 30 30 30 9 9 15 15 20 15 15 25 25 30 30 15 15 20 25 25 30 15 16 25 30 20 25 2 10 20 35 30 3 15 30 40 20 2 8 18 25 25 25 30 30 20 20 ^ „ MUHTELİF İMÂL VE ALIM-SATIM MÜCEVHERAT, SAAT, GÖZLÜK, OPTİK ÂLET VE CİHAZLAR GRUBU Gümüş eşya Mücevheratçılar ve kuyumcular (Altın bilezik hariç) Sarraflar (Altın ve sikke altın alım-satımı) 5020 Altın bilezik Saat 5030 Saat yedek parçalan Optik aletler, cihazlar ve malzemeleri (Fotoğ raf, sinema, projeksiyon makinaları; mikros kop, dürbün ve güneş gözlükleri; fotoğraf ve sinema film ve kağıtları v.b.) 5040 Fenni gözlükçüler Böl. 510 511 512 513 514 515 52 520 521 522 523 524 525 526 527 Poz, TIBBI VE KİMYEVİ MADDELER, ALETLER VE CİHAZLAR GRUBU Eczaneler (Tıbbî müstahzar, parfümeri, bebe ihtiyaç maddeleri, spor malzemeleri, sıhhi mal zemeler ve magistral ilâçlar) 5100 Tıbbî müstahzarlar (Ecza dolapları bu pozis yondaki nispete tâbidir) 5101 Magistral ilaçlar 5102 Bebe ihtiyaç maddeleri Not : Parfümeri için 105'inci, spor malzemeleri için 530'uncu bölüm (Bunlar dışarda kalanlar için herbir emtia grubu için tespit edilmiş kâr oranı uygulanacaktır.) Tıbbî ve cerrahî âlet, cihaz ve malzemeler Ortopedi eşyası Veteriner ve zirai mücadele ilâçlarını memzucen satanlar 5130 Zirai mücadele dışında kalan haşarat öldürücü maddeler 5131 Zirai mücadele ilâçları 5132 Suni gübre (Şu kadar ki, satış fiyatlarının Res mi Kuruluşlarca tespiti halinde buna nazaran bulunacak kâr oranı uygulanacaktır.) Deterjanlar (Temizleme tozu, çamaşır suyu ve leke temizleyici maddeler dahil) Sıhhi kağıtlar (El ve tuvalet kağıtları, peçete ve mendiller) KİTAP, KIRTASİYE BÜRO ÂLET VE MAKİNALARI GRUBU Kitapçılar (Kitap, dergi, gazete) (İmalât sütunu kendi yayınlarının perakende satışını da yapan yayın evlerine aittir;) 5200 Gazete, dergi, model (İmalat sütunu gazete, dergi, model yaymlayıp bizzat okuyucuya sa tanlar için kullanılacaktır.) Kırtasiyeciler (Ders araçları ve büro malzeme si dahil) 5210 Zarf, kağıt, kartpostal Kağıtçılar Büro alet ve makinaları (575 nolu bölüme gi renler hariç) Eski kitapçılar Ciltciler Matbaalar (Teksir işleri dahil) 5260 Kartvizit matbaaları Lâstik damga, mühür, kaşe imalâtçıları (%) (%) (%) — —- — 22 25 20 22 30 3 25 20 35 22 25 30 30 35 18 25 18 25 12 20 15 25 20 16 7 18 22 12 25 30 20 25 30 15 — — .— 28 30 20 25 30 20 20 25 25 30 30 30 16 20 15 20 25 — — 16 20 25 18 24 25 — — — BÖL Poz. 528 Her çeşit klişe imâli 530 5300 5301 531 532 533 5330 534 5340 5341 5342 5343 5344 535 5350 536 54 540 55 550 551 552 553 554 555 556 560 561 (%) EĞLENCE, SPOR, TURİZM MERAK VE SÜSLEME EMTİASI GRUBU Avcılık, balıkçılık, spor, deniz ve denizcilik alet ve malzemeleri Avcılık malzemesi ve silah Deniz ve denizcilik malzemeleri Akvaryum ve süs balığı Kuşçular (Süs kuşları, kuş kafesi ve kuş yemi) Oyuncakçılar (Oyun âletleri dahil) Oyun kağıdı (iskambil) (Resmi Kuruluşlarca tespit edilen kâr oranı uygulanacaktır.) Antika hatıra eşyası ve pul Antikacılar Pul (Kolleksiyon ve hatıra pulları alım-satımı) Kehribar ve oltu taşı mamulleri Lületaşı mamulleri Turistik eşya Müzik âlet ve malzemeleri, nota Her çeşit plâk, kaset ve kartuşlar Her nev'i yapma çiçek ÇİÇEKÇİLER GRUBU (Çelenk, buket, sepet çiçekleri, çiçek fide ve tohumlan) (İmalat sütu nu satış mağazaları bulunan yetiştiriciler için, alım-satım sütunu ise yetiştiricilerden alıp sa tanlar için kullanılacaktır.) Tohumcular a) Fide ve sebze tohumu b) Saksıda çiçek, çiçek tohumu, çiçek soğanı ve ilaçları AMBALAJ MALZEMESİ GRUBU Her nev'i çuval, kanaviçe, ip, urgan, halat, ve lense v.b. Kağıt ve mukavva esaslı ambalaj malzemesi Plâstik esaslı ambalaj malzemesi Tahta esaslı ambalaj malzemesi Cam esaslı ambalaj malzemesi Madeni ambalaj malzemesi (Kapak, kapsül, tapa, çember v.b. dahil) Dondurma ve benzen ile birlikte verilen her türlü külah ve kaplar DİĞER İMÂL VE ALIM-SATIM İŞLERİ Akaryakıt bayileri (Benzin, mazot, gaz v.b.) 5600 Fuel Oil Makine ve motor yağlan (%) (%) 25 25 25 30 35 25 30 35 30 40 40 35 20 20 20 25 35 20 — 25 45 —30 30 30 35 35 35 35 35 40 40 40 20 35 50 30 20 20 20 20 20 30 35 20 40 25 30 15 30 35 25 20 _™ 40 — ™ ™ . 20 20 20 20 20 25 25 25 25 25 15 15 15 15 15 20 25 15 20 25 15 „ 20 — — 25 5 4 12 Grp. BÖL Poz. 562 Maden kömürü ve linyit (İmalat sütunu istihraç edip perakende satanlar için kullanılacaktır.) Odun, kömür, çıra, talaş Bütan, propan v.b. gazlar (Satış fiyatlarının Resmi Kuruluşlarca tespiti halinde buna naza ran bulunacak kâr oranı uygulanacaktır.) 5640 Oksijen, freon v.b. gazlar Her nev'i madeni ve plâstik hurda Ahşap deniz teknesi Gemi hurdası Kadın saçı ve peruka Rejenere kauçuk Cenaze levâzımatı Plâstik sera örtüsü Bakır mamulâtı (214 üncü bölüm dışında ka lanlar) Sulama ve yağmurlama n-.akinaları Güneş enerjisi toplayıcı malzemesi ve yedek parçaları Elektronik bilgi işlem makinaları (Mini kompütürler, ev tipi dahil ve kelime işlem sistemleri) Elektronik yazar kasa, terazi ve terminaller (Takometre, taksimetre v.b.) Her nev'i vinç, asansör, kaldırıcı ve yükleyici ler 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 İmalat İthalat Âlım Satım (%) (%) (%) 25 25 30 30 15 20 20 20 25 25 25 30 50 50 25 20 30 35 60 60 30 25 12 12 15 20 20 35 35 20 15 25 20 30 25 20 12 20 25 12 25 30 15 25 30 12 20 25 15 — — NOT: 1— Bu cetvelde oran gösterilmeyen pozisyonlar için, resmi kuruluşlarca veya amillerince kâr oranları belirlenmediği hallerde, bu pozisyonlara ilgili olduğu grup için tespit edilen kâr oranları uygulanır. 2— Bu cetvelde ithalat oranı gösterilmeyen pozisyonlar için aynı pozisyonun imalatçıları için, imalatçıları için de belli edilmemiş ise, alım-satım için tespit olunan oran uygulanır. 3—-1, II, III ve IV sayılı listelerde yer almayan ilçelerde faaliyette bulunanlar hakkında "Ortala ma Kâr Hadleri Merkez Komisyonu" tarafmdan IV. grup için belli edilen ortalama kâr oranları uygulanır. Ancak, yeni kurulan il veya ilçelerde bu ilçenin önceden dahil olduğu grubun oran ları uygulanacaktır. 4— Bu cetvelde yer alan pozisyonlar için resmi kuruluşlarca veya amillerince kâr oranı belir lendiği durumlarda, cetvelde yer alan kâr oranı değil, resmi kuruluşlarca veya amillerince be lirlenen kâr oranı uygulanacaktır.
© Copyright 2024 Paperzz