1 DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ (DERS NOTLARI) Dönen Varlıklar Mizan, Bilanço, Gelir Tablosu Gelir Tablosu Hesapları Duran Varlıklar Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar 7/a ve 7/b Maliyet Hesapları Öz Kaynaklar Öğr. Gör. Aytekin KAYA 2014 NSBMYO 2 İŞLETME YÖNETİMİ 1 DÖNEM SONU İŞLEMLERİ Muhasebe, işletmelerde oluşan ve para ile ifade edilen faaliyetleri sınıflandırarak kayıtlara geçirmek, bu kayıtlar yardımı ile işletme faaliyetlerinin sonuçlarını hesaplayarak belirlemek ve kayıtlardaki bilgileri karşılaştırarak yorumlamak suretiyle, yönetici için gerekli bilgilerden oluşan bir rapor hazırlayıp ilgililere sunma işlemlerinin tümüdür. Muhasebede dönem sonu işlemlerini gerektiren nedenleri dört ana grup içinde inceleyebiliriz. Muhasebe tekniği açısından, Vergi yasaları açısından, İşletme yönetimi ve ortaklar açısından, Ülke ekonomisi açısından Muhasebe Tekniği Açısından Muhasebede dönemsellik ilkesine göre her hesap dönemi sonunda işletmenin hesapları kapatılır ve bir sonraki dönem başında ise yeniden açılış kaydı yapılarak yeni döneme başlanır. Bir hesap dönemini ilgilendiren sonuçları çıkarabilmek ve o hesap dönemine ait işlemleri muhasebe tekniğine uygun bir şekilde çözümleyebilmek işin şu aşamalardan geçilir. -İşletmedeki her ticari faaliyet ile ilgili belgelerin toplanması aşaması -Toplanan belgelerin muhasebe kayıt tekniklerine göre ticari defterlere kayıt edilmesi aşaması -Kayıtların doğru yapılıp yapılmadığını anlamak için mizanların düzenlenmesi aşaması -Dönem sonu işlemlerinin yapılarak bilançonun çıkarılması ve hesapların kapatılması aşaması gerekir. Vergi Yasaları Açısından Hesapların kapatılması VUK. Açısından zorunludur. 174. maddede defterler hesap dönemi itibariyle tutulur. Kayıtlar her hesap dönemi sonunda kapatılır ve ertesi dönem başında yeniden açılır. Hesap dönemi normal olarak bir takvim yılıdır. Yani 1 ocakta başlar 31 aralık tarihinde biter. İşletme Yönetimi ve Ortaklar Açısından İşletme sahiplerinin amaçları, sahibi oldukları teşebbüslerin faaliyet sonuçlarını öğrenmek, kazançtan pay almak, kurumlarını en yüksek kara ulaştırmak ve işletmeyi yönetenleri denetlemektir. İşletme sahibinin bunları yapabilmesi için tek imkanı dönem sonu işlemleridir. Yani envanter ve değerlemedir. Envanter ve değerleme sonucunda işletmenin gerçek mali durumu ortaya çıkacağından işletme sahipleri ne kadar pay alacaklarını, işletme yöneticilerinin rasyonel çalışıp çalışmadıklarını denetleyebilirler. Ayrıca işletme yöneticileri açısından da envanter ve değerlemenin büyük önemi vardır. Şöyleki envanter ve değerleme yapılmadan işletmenin gerçek mali durumu bilinemeyeceğinden işletmenin yönetimi zorlaşır, ilerisi için kararlar alınamaz. Bilindiği gibi yöneticilerin doğru ve sıhhatli kararlar alarak işletme boyutlarını genişletebilmeleri için işletmenin verimli çalışıp çalışmadığını bilmeleri gerekir. Bu da ancak envanter ve değerleme sonucunda ortaya çıkacak verilere göre anlaşılır. Ülke Ekonomisi Açısından Bir ülkede ekonominin daha verimli ve canlı olması işletmelerin en iyi şekilde çalışmaları ile gerçekleşir. İşletmelerin verimli çalışmaları olanaklar içerisinde yöneticilere bağlıdır. Yöneticilerin işletmeleri rasyonel bir şekilde yönetebilmeleri için işletmenin tüm mali olanaklarını gerçek olarak NSBMYO 2 bilmeleri gerekir. Bu durumda yöneticilerin muhasebe biliminin tekniklerinden faydalanarak hazırlayacakları finansal durum tabloları ile gerçekleşir. Bilindiği gibi mali tabloların hazırlanması muhasebede dönem sonu işlemlerinin yapılması ile olur. Bu da envanter ve değerleme işlemlerinin önemini ortaya koyar. ENVANTER Genel Açıklama Mükellefler, hesap döneminin kapanışı sırasında, yıl sonu itibariyle işletmede mevcut malların ve malzemelerin envanterini çıkarmak mecburiyetindedirler. Bu zorunluluk, Vergi Usul Kanunu’nun 185. maddesinde hükme bağlanırken, izleyen maddeyle de işlemin niteliği tanımlanmış, yapılacak işin ayrıntısı belli edilmiştir. Nitekim, VUK’da defter tutma ya ilişkin ilke ve esasların düzenlendiği 171. ve takip eden maddelerinde; -Birinci sınıf mükelleflerin, envanter defteri tutmak ve bu deftere ya da büyük müesseselerde envanter listelerine, gerek işe başlama tarihinde ve gerekse her hesap döneminin sonunda çıkardıkları envanter verilerini kaydetmek zorunda oldukları, -İkinci sınıf mükelleflerden emtia üzerine iş yapanların ise, envanterlerini işletme defterinde göstermeleri gerektiği ifade olunmuştur. Vergi Usul Kanununa Göre Envanter Vergi Usul Kanunu’nun 186. maddesinde tanımlanan envanter çıkarmak işleminin kapsamında; mevcutların, alacakların ve borçların; Sayılması, Ölçülmesi, Tartılması ve Değerlemeye tabi tutulması işleri yer almaktadır. İşletmeye ait iktisadi kıymetlerin, bir yandan miktar itibariyle dökümünün tespiti, diğer yandan, tutarını verecek değerleme işleminin yapılması iki doğal sonuca ulaşmamızı sağlayacaktır: Kaydi envanter verileriyle kıyaslama ve varsa defterlerdekine göre doğabilecek farkların saptanması, Miktar bazında uygunluğa rağmen, iktisadi varlıkların değerlerinde meydana gelebilecek değer azalışlarını belirlemek, İşletmede, dönem sonunda emtia, malzeme ve diğer iktisadi kıymetlerin mevcuduyla, bunların değerleri yönünden yapılacak kaydi ve fiili envanter verilerinde gözlenen farklar, faaliyet kar-zararının oluşumunda etkili olacaktır. Çünkü, fiili envanterde, defter verilerine göre ortaya çıkan; Emtia noksanı, işletme açısından kazancı azaltıcı sonuç yaratmış olmaktadır. Örneğin, kaydi envantere göre dönem sonu stokunda 20 adet olması gereken televizyon miktarının fiili envanterde 15 adet olarak sayılması halinde; ya satışların, kayıtlara doğru şekilde intikal ettirilmediğini, ya da bu ihtimale ilaveten, çalıntının varlığını düşünmek ve kabul etmek durumundayız. Dolayısıyla, çalınma halinin vergi hukukunda zarar kaydına imkan vermediğini göz önünde tutacak olursak, dönem sonu stokunda gösterilmesi mümkün bulunmayan 5 adet televizyonun, satıldığı ve fakat kayıtlara yansıtılması unutulduğu için, ortalama satış fiyatlarıyla hasılata ilave edilmesi gerekecektir. İŞLETME YÖNETİMİ 3 Bir diğer örneği irdeleyecek olursak; İşletmenin deposunda yapılan tesbite göre 1000 kg ham maddenin bozulduğu ve üretimde kullanılamayacak nitelikte olduğu görülmüştür. İşletme yönetimi, mali idareye başvurmuş ve olayın Takdir Komisyonuna sevk edilmesini istemek suretiyle, maliyeti 300 milyon lira olan bu emtianın piyasa değerinin bulunmadığına dair karar alınmasını temin etmiştir. Bu takdirde, işletmenin uğramış olduğu ve idari kararla teşvik ettiği 300 milyon liralık zararın, safi kazancın hesaplanması aşamasında dikkate alınacağı tabiidir. Envanterin Zamanı Mükellefler, işletme mevcutlarını miktar ve değer itibariyle izlemek amacıyla her zaman envanter çıkarabilirler. Ayrıca, işletmenin ne yolda gittiğini anlamak bakımından fiili-kaydi envanterin belli aralıklarla yapılmasında fayda vardır. Vergi hukukunu ilgilendiren envanter, bilanço günündeki fiili emtia dökümünü tespite yarayan işlemdir. VUK’nun 185. maddesindeki hüküm doğrultusunda çıkarılan, dönemsel mali sonucun belirlenmesini sağlayıcı ve işletmenin faaliyetinin hesaben durdurulduğu anda gerçekleşen envanter, hukuken zorunlu olan ve mükelleflerden yapmaları beklenen döküm/değerleme faaliyetidir. Dolayısıyla, vergi hukukunun öngördüğü envanter; hesap dönemi olarak tayin edilen belli zamanlar itibariyle çıkarılacak olandır. Hesap dönemi, her işletmede aynı zaman aralığını kapsamamaktadır. Mükelleflerin veya firmaların çoğunluğu hesaplarını takvim yılı bazında kapatırken, bir kısmı işlerinin gereği sonucu özel hesap dönemine göre faaliyetlerini yürütmektedirler. Bunların dışında, kıst dönem olarak tanımlanan; işletme sahibinin vefatı, ülkeyi terk etmesi, firmanın tasfiyesi gibi nedenlere bağlı olarak, 12 aydan daha kısa devrelerde hesapların kapatılmasına yol açan ve envanter çıkarılmasını gerektiren vergilendirme dönemleri söz konusudur. Envanter Kaydının Kapsamı ve Niteliği İşletmenin bilanço varlıklarıyla ilgili çıkarılacak envanter; Mevcutlar, Alacalar ve Borçların, Ayrıntılı dökümünü içermek durumundadır. Diğer bir ifadeyle, envanter; işletmenin mal varlığını cins, miktar, tutar bakımından ve kaydi döküm yapılmasını temin edecek tarzda kesin verileri itibariyle göstermelidir. Aynı şekilde, iktisadi faaliyete bağlı olsun olmasın; alıcılar, işletme ortakları ile personeli ve üçüncü kişiler nezdinde mevcut senetli, senetsiz alacaklar, vadeleri ve tutarları açısından ayrıntılı biçimde envanterde yer almalıdır. Borçlar yönünden de, alacaklardaki gibi, satıcılar, ortaklar ve herhangi bir nedenle üçüncü kişilere ait veriler envanterde mutlaka belirtilmek zorundadır. Büyük İşletmeler ve Eczanelerde Envanter İlke olarak, vergi mükellefi işletmelerin tamamı her hesap dönemi sonu itibariyle envanter çıkarmakla yükümlüdür. İşletmenin satış veya üretimde kullanmak amacıyla, mağaza, depo, atölye, fabrika, inşaat şantiyesi gibi işyerlerinde bulundurduğu her türlü emtianın yanı sıra, amortismana tabi iktisadi kıymetleri de (fabrika, dükkan, ambar, arazi gibi gayrimenkulleri dahil) envantere dahil edecektir. (VUK. Md. 187-189) NSBMYO 4 Ancak, genel ve yıllık fiili envantere istisna sayılacak bir hükümle; bazı büyük çapta işletmelerle, çok çeşitli mal satan firmalara özgü ayrıcalık tanınmıştır. Nitekim, VUK’nun 190. maddesinde; Büyük mağazaların ve Eczanelerin Her yıl yerine, üç yılda bir envanter çıkarmalarının mümkün olduğu hükme bağlanmıştır. Ayrıca, Maliye Bakanlığından izin almak kaydıyla, büyük sınai işletmeler de iki veya üç yılda bir envanter çıkarabilmektedirler. Fiili sayım ve ölçümün yapılmadığı ara yıllarda, söze konu işletmeler hesaben envantere başvuracaklardır. Çeşitli mal üzerine yüksek cirolu ve perakende mal satışıyla uğraşan ticarethaneler, eczaneler ve sınai işletmelerin hesaben çıkaracakları envanter; defter kayıtları, bilgisayar verileri ve belgelere dayanmak zorundadır. Aksi halde, kanuni defter kayıtlarını hiç dikkate almaksızın ve tamamen keyfi, tahmini özellik taşıyan envanter, dönem sonu stokunun ve bilanço rakamlarının yanıltıcı olmasına, gerçeği yansıtmamasına yol açacaktır. Envanter Türleri Envanter bünyesi bakımından iki kısma ayrılır: -Muhasebe dışı envanter -Muhasebe içi envanter Muhasebe Dışı Envanter Muhasebe dışı envanter saymak, ölçmek, tartmak ve değerlendirmek gibi işlemlerden oluşur. Muhasebe dışı envanterde tespit edilen değerler muhasebe içi envanterde gerekli düzenleme kayıtları yapılarak ticari defterlerdeki hesapların kalanları ile eşit hale getirilir. Muhasebe İçi Envanter Muhasebe içi envanter yada hesap devresine ait kapanış kayıtları aşağıdaki işlemlerin sıra ile yapılması sonucunda oluşur. -Genel geçici mizanın çıkarılması -Hesap devresine ait kar ve zararın tespiti için yapılan düzenleme ve envanter maddeleri -Yevmiye ve defteri kebirin kayıt edilmesi -Kesin mizanın düzenlenmesi -Kapanış bilançosunun düzenlenmesi -Gelir tablosunun düzenlenmesi ve bunun neticesi olarak net karın dağıtımı -Takip eden hesap devresine ait hesapların yeniden açılması İŞLETME YÖNETİMİ 5 DEĞERLEME İŞLEMLERİ Değerlemenin Tanımı Gelir ve kurumlar vergileri gibi kazanç ve irat üzerinden alınan vergilerde, iktisadi kıymetlere ait değerler, vergi matrahının teşekkülünü doğrudan etkiler. Özellikle, bizde olduğu gibi, kazancın tesbitini öz sermaye ve mukayesesine bağlayan sistemlerde vergi matrahı, dönem sonu ve dönem başında işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin değerleri esas alınmak suretiyle tespit edilir. Muhasebe ve işletmecilik yönünden iktisadi kıymetlerin değişik ölçülerde değerlenmesi mümkündür. Ancak bunlar vergi uygulaması bakımından dikkate alınmazlar. Değerlemenin vergi matrahının tespiti ve dolayısı ile alınacak vergi yönünden arz ettiği öneme paralel olarak, değerleme esas ve ölçüleri vergi hukukunda belli ve müstakil kurallara bağlanmıştır. Vergi Usul Kanunu’nun 258 ve 259. maddelerinde değerleme, “vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin vergi kanunlarında gösterilen gün ve zamanlarındaki değerlerinin tespiti” şeklinde tanımlanmıştır. Vergi Usul Kanunu’nun 258 ve devam eden maddelerinde her bir aktif ve pasif kıymetin nasıl değerleneceği hüküm altına alınmıştır. Değerlemede iktisadi kıymetlerden her biri tek başına dikkate alınır. Teamülen aynı cinsten sayılan malların ve düşük kıymetli müteferrik eşyanın topluca değerlenmesi mümkündür. (VUK. Md. 260) Değerleme Kuralları Değerleme Günü Bilançoya dahil varlıklarda değerleme günü bilanço günüdür. Bir işletmenin bütün aktif ve pasifleri bilanço gününde değerlenir. Genel olarak mevcutlar, alacaklar ve borçlar hesap döneminin son gününde değerlenir. Ülkemizde bu gün 31 aralık tarihidir. Değerlemede Teklik İlkesi Vergi sistemimizde her ekonomik varlık yada iktisadi kıymet ayrı bir değerleme birimi olarak kabul edilmiştir. Genel kural her bir varlığın değerleme sırasındaki özelliklerini ayrı ayrı dikkate almaktır. Tek tek değerlemenin karşıtı ise toplu değerlemedir. Toplu değerleme ise ekonomik varlıkları özelliklerine ve fonksiyonlarına göre ayırmadan toplu olarak bir değer biçmeyi ifade eder. Vergi sistemimiz her bir varlığın tek tek değerlenmesine iki istisna getirmiştir. Bunlar: a. Örf ve adete göre aynı cinsten sayılan mallar. Örneğin, oyuncak toplar, fiyatları farklı olmayan mendil, çorap vb. gibi mallardır. b. Düşük değerli çelik eşyalar. Örneğin, eskimiş mobilyalar, artıklar, yangın, deprem ya da su basması yüzünden bozulan, çürüyen, kırılan, paslanan mallar toplu olarak değerlendirilir. Değerlemede Tek Ölçek Kullanma İlkesi VUK.muz her ekonomik varlığın içinde bulunduğu şartlara göre hangi ölçek ile değerlendirilebileceğini kesin olarak tespit etmiştir. Mükellef kişisel görüşlerine ve arzusuna uygun olarak değerleme ölçeğini değiştiremez. Değerlemede Gerçekleşmeyen Kar ve Zararlar Vergi sistemimizde gerçekleşmeyen zararların hesaplara yansıtılabileceği kabul edilmiştir. Ancak gerçekleşmesi düşünülen karlar ise kayıtlara yansıtılamaz. Örneğin; karşılık ayırmak suretiyle henüz kaybedilmemiş ama kaybedilmesi mümkün olan alacaklar gider olarak kaydedilebilmektedir. Ancak gerçekleşmeyen gelirler ise dönem karı hesaplanırken dikkate alınmazlar. Gerçekleşmeyen kar ve zarar durumu özellikle menkul kıymetlerin piyasa değerindeki değişikliklerde görülür. NSBMYO 6 V.U.K. daki Değerleme Ölçüleri Vergi sistemimiz içinde vergi matrahlarının belirlenmesi için ekonomik varlıkların değerlenmesinde kullanılan çok çeşitli ölçekler bulunmaktadır. Değerleme iktisadi kıymetin nevi ve mahiyetine göre, aşağıdaki ölçülerden biri ile yapılır. (VUK. Md. 261) 1. Maliyet Bedeli 2. Borsa Rayici 3. Tasarruf Değeri 4. Mukayyet Değer 5. İtibari Değer 6. Vergi Değeri 7. Rayiç Bedel 8. Emsal Bedeli ve ücreti Maliyet Bedeli Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder (VUK. Md. 262) Borsa Rayici Borsa rayici, gerek menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret borsalarına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerin ortalama değerini ifade eder. Normal temevvüçler dışında fiyatlarda bariz kararsızlıklar görülen hallerde, son muamele günü yerine değerlemeye takaddüm eden 30 gün içindeki ortalama rayici esas olarak aldırmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir. (VUK. Md. 263) Tasarruf Değeri Tasarruf değeri, bir iktisadi kıymetin değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değerdir. (VUK. Md. 264) Mukayyet Değer Mukayyet değer, bir iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gösterilen hesap değeridir. (VUK. Md. 265) İtibari Değer İtibari değer, her nevi senetlerle esham ve tahvillerin üzerinde yazılı olan değerlerdir. (VUK. Md. 266) Vergi Değeri Vergi değeri, bina ve arazinin rayiç bedelidir. (VUK. Md. 268) Rayiç Bedel Rayiç bedel, bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeridir (VUK. Md 266) İŞLETME YÖNETİMİ 7 Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti Emsal bedeli, gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir. Emsal bedeli sıra ile aşağıdaki esaslara göre tayin olunur. Birinci Sıra: (Ortalama fiyat esası) aynı cins ve nevideki mallardan sıra ile değerlemenin yapılacağı ayda veya bir evvelki veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa, emsal bedeli bu satışların miktar ve tutarına göre mükellef tarafından çıkarılacak olan ortalama satış fiyatı ile hesaplanır. Bu esasın uygulanması için, aylık satış miktarının emsal bedeli tayin olunacak her bir malın miktarına nazaran %25 ten az olmaması gerekir. İkinci Sıra: (Maliyet bedeli esası) Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar için %5, perakende satışlar için %10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder. Üçüncü Sarı: (Takdir esası) Yukarıda yazılı esaslara göre belli edilemeyen emsal bedelleri ilgililerin müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir. Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle yapılır. Takdir edilen bedellere mükelleflerin vergi mahkemesinde dava açma hakkı mahfuzdur. Ancak dava açılması verginin tahakkuk ve tahsilini durdurmaz. Emsal bedelinin mükellef tarafından bizzat hesaplandığı hallerde, bu hesaplara ait kayıt ve cetveller ispat edici kağıtlar olarak muhafaza edilir. Yukarıdaki esaslarla mukayyet olmaksızın kaza mercilerinin re’sen biçtikleri değerler ile zirai kazanç ölçülerini tespit eden kararnamelerde yer alan unsurlar emsal bedeli yerine geçer. Ücretle yapılan imalatta ücretin gerçek miktarının bilinmemesi veya doğru olarak tayin edilememesi hallerinde tespit edilecek emsal ücret de aynı esaslara göre tayin olunur. (VUK. Md. 267) T.T.K.’ na Göre Değerleme Ölçekleri T.T.K.’da aktifin gerçek değerinden fazla bir değer üzerinden değerlenmesini önlemek için bütün aktifler en çok bilanço gününde işletme için haiz oldukları değer üzerinden kayıt olunur. Borsada işleme tabi tutulan emtia ve kıymetler o günün borsa rayicine göre dikkate alınır. BİRİNCİ VE İKİNCİ SINIF TACİRLERDE DÖNEM SONU İŞLEMLERİ Tek Taraflı Kayıt Yönteminde Dönem Sonu İşlemleri İkinci sınıf tacirler bilanço gününde ellerinde bütün ticari malların sayımını yaparak dönem sonu mal mevcudunu bulurlar. Dönem sonu mal mevcudu satın alınan ve henüz işletme tarafından satışı yapılmamış ticari malların birim, adet, kg, kutu, koli gibi alış fiyatlarının yazılması sonucunda bulunan rakamdır. İşletmenin deposunda bulunan ticari mallar alış fiyatı ile elde bulunan sayılarının çarpını ile tutarı hesaplanır. Muhasebenin elle tutulduğu durumlarda bu listeler defterin boş kalan sayfalarına sıra ile yazılmak suretiyle yapılır. Defterdeki boş sayfaların bitmesi halinde ise boş beyaz kağıtlara sıra numarası verilmek suretiyle yazılan envanter listeleri defterin arkasına eklenir. Bilgisayarla tutulan muhasebe de ise envanter listesi bölümüne yazılmak suretiyle işletmenin dönem sonu envanter listeleri çıkarılmış olur. Basit kayıt yöntemine göre defter tutan işletmeler yıl sonunda ticari defterinde oluşan rakamlara göre dönem net kar ya da zararını tespit etmiş olur. Örnek: işletmenin 2011 yılı dönem sonunda ticari defterinde aşağıdaki rakamlar oluşmuştur. Masraflar 12.500,- TL, Alınan Ücret ve Diğer Gelirler 4.800,- TL, Satın Alınan Emtia 28.888,- TL, Dönem Başı Mal Mevcudu 19.999,- TL, Dönem Sonu Mal Mevcudu 25.525,-TL, Satılan Emtia 33.333,- TL, İndirilecek Kdv 888,-TL, Hesaplan Kdv 1.111,- TL olduğuna göre işletmenin hesap özetini düzenleyiniz. NSBMYO 8 İŞLETME HESAP ÖZETİ (hes a p ti pi ) Dönem Ba şı Ma l Mevcudu 19.999,00 Al ına n Ücret ve Di ğer Gel i rl er Ma s ra fl a r 12.500,00 Sa tıl a n Emti a 33.333,00 Sa tın Al ına n Emti a 28.888,00 Dönem Sonu Ma l Mevcudu 25.525,00 Ara Topl a m 61.387,00 Ara Topl a m 63.658,00 Dönem Ka rı 2.271,00 Dönem Za ra rı 63.658,00 Genel Topl a m Genel Topl a m 4.800,00 63.658,00 İŞLETME HESAP ÖZETİ (Ra por ti pi ) Dönem Ba şı Ma l Mevcudu 19.999,00 Ma s ra fl a r 12.500,00 Sa tın Al ına n Emti a 28.888,00 Al ına n Ücret ve Di ğer Gel i rl er 4.800,00 Sa tıl a n Emti a 33.333,00 Dönem Sonu Ma l Mevcudu 25.525,00 Ara Topl a m 61.387,00 DÖNEM KARI 2.271,00 Genel Topl a m 63.658,00 63.658,00 63.658,00 Örnek2: işletmenin 2011 yılı dönem sonunda ticari defterinde aşağıdaki rakamlar oluşmuştur. Masraflar 5.555,- TL, Alınan Ücret ve Diğer Gelirler 2.222,- TL, Satın Alınan Emtia 22.222,- TL, Dönem Başı Mal Mevcudu 11.111,- TL, Dönem Sonu Mal Mevcudu 12.345,-TL, Satılan Emtia 23.456,- TL, İndirilecek Kdv 888,-TL, Hesaplan Kdv 1.111,- TL olduğuna göre işletmenin hesap özetini düzenleyiniz. İŞLETME HESAP ÖZETİ (hes a p ti pi ) Dönem Ba şı Ma l Mevcudu Ma s ra fl a r 11.111,00 5.555,00 Al ına n Ücret ve Di ğer Gel i rl er 2.222,00 Sa tıl a n Emti a 23.456,00 Sa tın Al ına n Emti a 22.222,00 Dönem Sonu Ma l Mevcudu 12.345,00 Ara Topl a m 38.888,00 Ara Topl a m 38.023,00 Dönem Ka rı Genel Topl a m Dönem Za ra rı 38.888,00 Genel Topl a m İŞLETME YÖNETİMİ 865,00 38.888,00 9 İŞLETME HESAP ÖZETİ (Ra por ti pi ) Dönem Ba şı Ma l Mevcudu 11.111,00 Ma s ra fl a r 5.555,00 Sa tın Al ına n Emti a 22.222,00 Al ına n Ücret ve Di ğer Gel i rl er 2.222,00 Sa tıl a n Emti a 23.456,00 Dönem Sonu Ma l Mevcudu 12.345,00 Ara Topl a m 38.888,00 DÖNEM ZARARI 38.023,00 865,00 Genel Topl a m 38.888,00 38.888,00 Çift Taraflı Kayıt Yönteminde Dönem Sonu İşlemleri Bu yöntemde işletmede kıymet hareketleri çift yönlü olur. Bir varlıkta artış olması için başka bir varlıkta bir azalış veya bir kaynakta artış olması ya da her ikisinin birden oluşması gerekir. Yöntemin işleyişine ilişkin kuralları kısaca açıklayacak olursak; Her işlem en az iki hesaba yazılır. Bu hesaplardan biri borçlanırken, diğeri alacaklanır. Borçlanan hesap veya hesapların tutarı ile alacaklanan hesap veya hesapların tutarı birbirine eşittir. Yukarıdaki kuralların sonucu olarak kullanılan hesapların tamamının borçlu taraflarının toplamı alacaklı taraflarının toplamına eşit olur. İşletmede çift taraflı kayıt yönteminin uygulanması aşağıda gösterilen işlemlerin sırası ile yapılması sonucunda gerçekleşir. 1.Açılış bilançosunun düzenlenmesi, 2.Belge ve bilgilerin derlenmesi, 3.Yevmiye defterine kaydedilmesi, 4.Defter-i Kebire (Büyük Deftere) kaydedilmesi, 5.Aylık mizanın düzenlenmesi, 6.Genel geçici mizanın düzenlenmesi, 7.dönem sonu envanter işlemlerinin yapılması, 8.Kesin mizanın düzenlenmesi, 9.Dönem sonu bilançosu ve gelir tablosu düzenlenmesi, 10.Dönem sonu hesaplarının kapatılması, 11.Yeni döneme geçiş, hesapların yeniden açılması NSBMYO 10 Dönem Sonu Envanter İşlemlerinin Yapılması Dönem sonunda genel geçici mizanda yer alan hesapların kalanları işletmenin o dönem içindeki çalışmaları sonucunda öz sermayesinde meydana gelen artış veya eksilişi tam olarak göstermez. Öz sermayedeki değişikliği gösterir duruma gelebilmeleri için sözü geçen kalanlar ile işletmenin o andaki bütün mevcut alacak ve borçlarının gerçek miktarları arasında var olabilecek farkların ortadan kaldırılması gerekir. Bunun sağlanabilmesi envanter çıkarılmış olmasına bağlıdır. Envanter çıkarmak; saymak, ölçmek, tartmak ve değerlendirmek yoluyla işletmeye dahil ekonomik değerleri (mevcutları, alacakları ve borçları) kesin ve ayrıntılı olarak saptamaktır. Bu işlemler muhasebe dışı envanteri oluşturur. Muhasebe dışı envanter sırasında saptanan varlıklar ve borçlar ile hesap kalanları arasındaki farkların giderilmesi, sonuç hesaplarının kapatılarak dönem kar veya zararının saptanması v.b işlemler ise muhasebe içi envanteri oluşturur. Kesin Mizanın Düzenlenmesi Muhasebe için envanter işlemleri yevmiye defteri ve defteri kebire işlendikten ve sonuç hesapları kar ve zarar hesabına aktarılarak kapatıldıktan sonra Kesin mizan denilen ve kalanlarından bilanço çizelgesi oluşturulan dönemin son mizanı düzenlenir. Kesin mizananın düzenlenmesi aylık mizanların düzenlenmesi ile aynıdır. Dönem Sonu Bilançosu ve Gelir Tablosunun Düzenlenmesi Kesin mizan düzenlendikten sonra, mizandaki borç ve alacak kalanları bilanço yapısına uygun olarak, bilanço çizelgesine aktarılır. Mevcut ve alacak hesapları borç kalanı, sermaye ve borç hesapları alacak kalanı vereceğinden; kesin mizanın borç kalanları bilançonun aktifini, alacak kalanları da pasifini oluşturur. Bilanço düzenlenmesi işlemi, teknik açıdan, kesin mizan düzenlendikten sonra bu mizandaki kalanların bir düzen altında bilanço çizelgesine yerleştirilmesinden ibarettir. Gelir Tablosunun Düzenlenmesi Sonuç hesaplarından yararlanarak işletmelerin o döneme ait gelir tablosu düzenlenir. Gelir tablosu, işletmenin bir hesap dönemi boyunca elde ettiği gelirleri, yükseldiği giderleri ve bu gelir ve giderlerin farkından oluşan dönem kar veya zararının gösterir. Gelir tablosu iki değişik biçimde düzenlenebilir. Bunlar; a. Hesap Tipi Gelir Tablosu, b. Rapor Tipi Gelir Tablosu a. Hesap Tipi Gelir Tablosu: Hesap tipi tabloda, tablonun sol tarafına giderler, sağ tarafına gelirler yazılır. Gelir tarafı gider tarafından fazla ise fark, kar olarak tablonun sol tarafına yazılarak tablo denkleştirilmiş olur. Gider tarafı gelir tarafından fazla ise fark, zarar olarak tablonun sağına yazılarak tablo yine denkleştirilmiş olur. ..... işletmesi .........tarihli dönemi Gelir Tablosu Giderler Satılan Malın Maliyeti Faaliyet Giderleri Diğer Faaliyetlerden OlağanGider ve Zararlar Finansman Giderleri Olağandışı Gider ve Zararlar DÖNEM KARI ............... ............... ............... ............... ............... ............... Satışlar Diğer Faaliyetlerden Olagan Gelir ve Karlar Olagandışı Gelir ve Karlar DÖNEM ZARARI İŞLETME YÖNETİMİ Gelirler .................. .................. .................. ................ 11 b. Rapor Tipi Gelir Tablosu: Rapor tipi gelir tablosunda satış gelirlerinden başlanarak; gelirler toplanır, giderler çıkartılır. ..........İşletmesi ..........Tarihli Gelir Tablosu A. BRÜT SATIŞLAR ......................... B.SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) ......................... C.NET SATIŞLAR ......................... D.SATIŞLARIN MALİYETİ (-) ......................... BÜRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E. FAALİYET GİDERLERİ ......................... (-) ......................... F.DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR ......................... G. DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZAR. (-) ......................... H. FİNANSMAN GİDERLERİ ......................... (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR ......................... I. OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR ......................... J. OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) ......................... DÖNEM KARI VEYA ZARARI ......................... Dönem Hesaplarının Kapatılması Dönemsellik kavramı gereğince her hesap dönemi diğerinden bağımsız olduğundan; envanter işlemleri tamamlanıp, kesin mizan ve kesin mizan kalanlarına dayanarak bilanço düzenlendikten sonra; o döneme ait hesapların kapatılarak hesap döneminin sona erdirilmesi gerekir. Bilindiği üzere bir hesabın kapatılması için iki yanının toplamlarının birbirine eşit duruma getirilmesi gereklidir. Buna göre dönem sonunda borç kalanı veren hesaplar bu kalanlar kadar alacaklandırılır, alacak kalanı veren hesaplar da bu kalanlar kadar borçlandırılırsa bütün hesaplar kapanmış olur. dönem sonunda bu amaçla yapılan ve kesin mizanda borç kalanı veren hesapların alacaklı, alacak kalanı veren hesapların da borçlu yazıldığı yevmiye maddesine kapanış maddesi denir. NSBMYO 12 HAZIR DEĞERLER İşletme kasasında yada bankalarda tutulan nakit para ile istenildiğinde paraya çevrilebilen değerler olan varlıklardır. İşletmede kullanılan hazır değerleri aşağıdaki biçimde sıralayabiliriz. 100 KASA HESABI 101 ALINAN ÇEKLER HESABI 102 BANKALAR HESABI 103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ HESABI (-) 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 100 Kasa Hesabı Değerleme ve Envanteri Türk parası mevcudu itibari değer, yani paraların üzerinde yazılı olan değerler üzerinden değerlenir. Yabancı paralar ise Türk parası karşılığı üzerinden değerlenir ve izlenir. Her iş günü sonunda işletme kasasındaki para sayılır. Hesaptaki tutar ile aynı olup olmadığı kontrol edilir. Burada muhasebe dışı envanter ile muhasebe için envanter karşılaştırılır. Burada fazlalık yada eksiklikler çıkabilir. Eksiklik Nedenleri: - Ödeme kaydının noksan yapılması ya da hiç yapılmaması, - Fazla para verilmesi, - Noksan para alınması, - Sorumlu kişilerin para alması Fazlalık nedenleri ise; - Tahsil kaydının noksan yapılması ya da hiç yapılmaması, - Fazla para alınması, - Noksan para ödenmesi, - İşletmeyle ilgisiz bir paranın kasaya konması. Kasada meydana gelen farkların araştırma sonucunda aynı gün belirlenmesi halinde gerekli düzeltme kayıtları yapılır. Eğer kasada meydana gelen fark aynı gün belirlenemez ise bu durumda kasadaki farkın noksanlıktan mı yoksa fazlalıktan mı kaynaklandığı belirlenir. Buna göre kasadaki fark noksanlıktan kaynaklanmış ise fark miktarı kadar kasa hesabı alacaklandırılır aradaki fark "197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLARI HESABI"na borç kaydedilir. Şayet fark kasada fazlalık şeklinde ise bu sefer Kasa hesabı borçlandırılır aradaki fark "397 SAYIM VE TESELLÜM FAZLALARI HESABI"na alacak kaydedilir. İleride kasa farkının nedeni tespit edildiğinde ilgili hesaplar kapatılır. Yıl sonuna kadar nedeni bulunamayan kasa farkları 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR ya da 689 DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARAR hesaplarından ilgili olanına aktarılır. Yabancı paralar ise alındıkları gündeki döviz kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek deftere kaydedilir. Bilanço gününde işletmenin elinde bulunan yabancı paralar yeniden değerlemeye tabi tutularak döviz kurundaki artıştan meydana gelen olumlu fark tutarık 100 KASA hesabının borcuna yazılırken karşılığında 646 KAMBİYO KARLARI hesabı alacaklandırılır. Meydana gelen olumsuz farkta ise 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabı borçlandırılırken 100 KASA Hesabı alacaklandırılarak mevcut ile kayıtlı olan birbirine eşitlenir. İŞLETME YÖNETİMİ 13 101 Alınan Çekler Hesabı Değerleme ve Envanteri Çekler itibari değer yani üzerinde yazılı değer üzerinden değerlenir. (VUK. m.266). Yabancı para üzerinden düzenlenen çekler Türk Parası karşılığı ile kayıt edilir. Çeklerin giriş çıkışlarında aynı değer esas alındığından alınan çekler hesabı borç kalanı verir. Alınan çeklerin borç kalanı mevcut olan çeklerin tutarını gösterir. Envanterde çek mevcudu ile hesap kalanının eşitliği aranır. Çek mevcudu ile hesap kalanı arasında fark çıkarsa, farkın nedeni araştırılır. Farkın belirlenmesi durumuna göre işlem yapılır. Envanter sırasında yabancı paralı çekler bilanço günündeki kur üzerinden değerlenerek çek tutarının bilançoda envanter günündeki değeri ile görünmesi sağlanmış olur. Yabancı paralı çekler ise alındıkları gündeki döviz kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek deftere kaydedilir. Bilanço gününde işletmenin elinde bulunan yabancı paralı çekler yeniden değerlemeye tabi tutularak döviz kurundaki artıştan meydana gelen olumlu fark tutarık 101 ALINAN ÇEKLER Hesabının borcuna yazılırken karşılığında 646 KAMBİYO KARLARI hesabı alacaklandırılır. Meydana gelen olumsuz farkta ise 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabı borçlandırılırken 101 ALINAN ÇEKLER Hesabı alacaklandırılarak mevcut ile kayıtlı olan birbirine eşitlenir. Bankalar Hesabı Değerleme ve Envanteri Bankalar hesabında izlenen mevduat, kayıtlı değerleri üzerinden değerlendirilir. Yabancı paralı mevduat ise dönem sonlarında bilanço günündeki değerleme kuru üzerinden değerlendirilir. İşletmede tutulan bankanın hesabı ile bankada tutulan işletmenin hesabının birbiriyle aynı olup olmadığı belli dönemlerde karşılaştırılması gerekir. Bankanın gönderdiği hesap özeti ile işletmede tutulan bankalar hesabının uygunluk içerisinde olması gerekir. Bu her iki kurum arasında tutulan hesap üzerinde zaman zaman farklılıklar ortaya çıkabilir. Muhasebe dışı envanter sırasında belirlenen farkların giderilmesi için yapılan kayıtlarla bankalar hesabının muhasebe içi envanter işlemleri gerçekleştirilir. Bankalar hesabının muhasebe dışı ve muhasebe içi envanterinden sonra bankada tutulan hesap ile işletmede tutulan bankalar hesabı arasında bir uygunluk sağlanmış olur. Fark araştırılır, farkın nedeni bulunduktan sonra gerekli düzeltme kaydı yapılır. Yabancı paralı hesaplar ise bankaya yatırıldıkları gündeki döviz kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek deftere kaydedilir. Bilanço gününde işletmenin bankalarda bulunan yabancı paraları yeniden değerlemeye tabi tutularak döviz kurundaki artıştan meydana gelen olumlu fark tutarık 102 BANKALAR hesabının borcuna yazılırken karşılığında 646 KAMBİYO KARLARI hesabı alacaklandırılır. Meydana gelen olumsuz farkta ise 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabı borçlandırılırken 102 BANKALAR Hesabı alacaklandırılarak mevcut ile kayıtlı olan birbirine eşitlenir. Diğer Hazır Değerler Hesabı Değerleme ve Envanteri Ayrı bir büyük defter hesabı açılarak izlenenler dışında kalan ve hazır değer niteliğinde olan; -Vadesi gelmiş kuponlar, -Pullar, -Tahsil edilecek havaleler, -Yoldaki paralar vb. Hazır değerlerde bir artış olduğunda bu hesap borçlanır. Hazır değerlerde bir azalma meydana geldiğinde bu hesap alacaklanır. Hesap borç kalanı verir yada borç ve alacak tarafları birbirine eşit olur. NSBMYO 14 Örnekler: Kasada Noksan olması durumunda: Örnek: Kaya işletmesi kasa hesabının kalanı 650,- TL olduğu halde yapılan kasa sayımında işletmenin kasasında 625,- TL olduğu tespit edilmiştir. Fark aynı gün bulunur ise; Kasa farkının satıcılara olan borcumuzun ödenmesi kaydının noksan yapılmasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. 320 SATICILAR 25,00 100 KASA Sa tıcıl a ra ol a n borcun ödenmes i 25,00 Şayet fark aynı gün bulanamaz ise kayıt aşağıdaki şekilde yapılacaktır. 197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI 25,00 197 01 Ka s a Noks a nı 100 KASA 25,00 fa rkın a ra ştırıl ma k üzere i l gi l i hes a ba a l ınma s ı Sayım ve Tesellüm noksanları hesabına alınan kasa farkının nedeni ileri bir tarihte belirlenirse yapılacak kayıt aşağıdaki gibi olacaktır. Kasada meydana gelen farkın nedeni satıcı Can Alır a ödediğimiz borcumuzun kayıtlara geçmediğinden meydana geldiği anlaşılmış ve gerekli düzeltme kaydını yapınız. 320 SATICILAR 25,00 320 01 Ca n a l ır 197 SAYIM VE TES. NOKSAN. 25,00 197 01 Ka s a Noks a nı fa rkın nedeni ni n bul unma s ı Ortaya çıkan kasa noksanı yıl sonuna kadar bulunamaz ise yıl sonunda 689 DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARAR lar hesabına devredilerek kapatılır. 31.Ara 689 DİĞ.OL.DIŞI GİDER VE ZARAR 25,00 197 SAY. TES. NOKSANI 25,00 197 01 Ka s a Noks a nı yıl s onunda gi der ya zıl ma s ı İşletmede dönem içerisinde 200,- TL kasa noksanı tespit edilmiştir. İlgili hesabı alınmıştır. İşletme dönem sonunda kasa eksiğinin nedenini tespit edememiş ve zarar olarak kaydetmeye karar vermiştir İŞLETME YÖNETİMİ 15 dönem i çi nde 197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI 200,00 197 01 Ka s a Noks a nı 100 KASA yıl s onunda 200,00 31.Ara 689 DİĞ. OL. DIŞI GİDER VE ZARAR 200,00 197 SAYIM VE TES. NOKSAN. 200,00 197 01 Ka s a Noks a nı Dönem içerisinde ortaya çıkan ve envanter işlemleri sırasında nedeni belirlenemeyen 275,- TL kasa noksanı veznedar Ali Kaya'dan yeni yılda tahsil edilmek üzere ilgili hesaba alınmıştır. dönem i çi nde 197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI 275,00 197 01 Ka s a Noks a nı 100 KASA yıl s onunda 275,00 31.Ara 135 PERSONELDEN ALACAKLAR 275,00 135 01 Al i Ka ya 197 SAYIM VE TES. NOKSAN. 275,00 197 01 Ka s a Noks a nı Kasada Fazlalık meydana gelmesi durumunda: Örnek: Kaya işletmesinin kasa hesabı kalanı 2700,- TL olduğu halde yapılan kasa sayımında mevcut paranın 3200,- TL olduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni aynı gün bulunur ise; Kasada fazla çıkan paranın Alıcılardan Ahmet Can'ın fazla ödeme yapmasından kaynaklandığı tespit edilmiş ve düzeltme kaydı aşağıdaki gibi yapılmıştır. 100 KASA 500,00 120 ALICILAR 500,00 120 01 Ahmet Ca n Farkın nedeni aynı gün bulunamaz ise araştırılmak üzere ilgili hesaba alınır. 100 KASA 500,00 397 SAY. VE TES. FAZLALARI 397 01 Ka s a Fa zl a s ı NSBMYO 500,00 16 Araştırılmak üzere ilgili hesaba alınan kasa fazlası; izleyen günlerde sebebin bulunmasına göre borçlandırılarak kapatılır. Yıl sonuna kadar nedeni bulunamayan kasa fazlaları ise 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR hesabına devredilir. Yukarıda meydana gelen kasa fazlasının nedeni satıcı Can alır a yapılan ödemenin kayıtlara noksan yazılmasından kaynaklandığı belirlenmiş olduğunda aşağıdaki şekilde kayıt yapılacaktır. 397 SAY. TES. FAZLALARI 500,00 397 01 Ka s a Fa zl a s ı 320 SATICILAR 500,00 320 01 Ca n Al ır Şayet farkın nedeni bulunamamış olsa ve yıl sonunda sonuç hesabına devredilmesine karar verilmesi halinde aşağıdaki şekilde kayıt yapılacaktır. 397 SAY. TES. FAZLALARI 500,00 397 01 Ka s a Fa zl a s ı 679 DİĞ. OL. DIŞI GEL. KAR. 500,00 Yabancı Paraların Envanter İşlemleri: İşletmenin dönem içerisinde satın aldığı ve kayıtlı değeri 1.75 Krş olan 4.000,- Doları bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar =1,80 Krş. Olmuştur. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. 31.Ara 100 KASA 200,00 100 50 Ya ba ncı pa ra 100 50 01 $ hs . 646 KAMBİYO KARLARI 200,00 (1,80-1,75)x4000=200 İşletmenin dönem içerisinde satın aldığı ve kayıtlı değeri 2,60 Krş olan 2500,- Avrosu bulunmaktadır. Bilanço gününde bir Avro= 2,50 krş olmuştur. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. 31.Ara 656 KAMBİYO ZARARI 250,00 100 KASA 100 50 Ya ba ncı pa ra l a r 100 50 02 Avro hs . (2,60-2,50)x2500=250 İŞLETME YÖNETİMİ 250,00 17 Örnek: 31 Aralık tarihinde işletmenin kasasında yabancı para olarak 2000 dolar ve 2000 Avro vardır. Bilanço günündeki değerleme kuru ise; 1 dolar = 1,80 TL ve 1 Avro = 2,50 TL dır. Yabancı paralar hesabının durumu ise aşağıdaki gibidir. 100 KASA HESABI 100 50 YABANCI PARALAR 149000,- 7500,- Dolar 2.000 * 1,80 = 3600,Mark 2.000 * 2,50 = 5000,Mevcut 8600,Satışlar 7500,- Satışların Maliyeti 6300,- Alışlar 14900,- Mevcut (8600,-) KAR 1200,- 100 KASA 1.200,00 100 50 Ya b. Pa ra 646 KAMBİYO KARLARI 1.200,00 kur fa rkının gel i r ka ydedi l mes i Bu kayıttan sonra hesap kalanı aşağıdaki gibi olacaktır. 16100 - 7500 = 8600,- TL. Örnek: İşletmenin 31 aralık tarihinde kasasında 5.000 dolar ve 3.000 Avro vardır. Bilanço günündeki değerleme kuru aşağıdaki şekildedir. 1 dolar = 1,75 TL, 1 Avro = 2,50 TL dir. Kasadaki yabancı para hesabının durumu ise aşağıdaki gibidir. 100 KASA HESABI 100 50 YABANCI PARALAR 25500- 8800,- NSBMYO 18 Dolar 5.000 * 1,80 = 9000,Mark 3.000 * 2,50 = 7500,Mevcut 16500,- Satışlar 8.800,- Satışların Maliyeti 9.000,- Alışlar 25.500,- Mevcut (16500,-) ZARAR 200,- 656 KAMBİYO ZARAR 200,00 100 KASA 200,00 100 50 Ya ba ncı Pa ra l a r Hesap kalanı aşağıdaki gibi olacaktır. 25.500 - (8.800+200) = 16.500,- TL. Örnek: 31 Aralık tarihinde yapılan sayımda işletmede bulunan çeklerin toplamı 2800,- TL olduğu halde, hesap kalanının 2400,- TL olduğu görülüyor. Farkın Alıcı Ali Kaya'nın vermiş olduğu çekin kaydedilmemiş olmasından kaynaklandığı anlaşılıyor. 101 ALINAN ÇEKLER 400,00 120 ALICILAR 400,00 120 01 Al i ka ya Örnek: 30 Kasım tarihinde Alıcılardan alınan 5.000 dolarlık çek 1 dolar = 1,75 kuruş kur üzerinden hesaplara kaydedilmiştir. Bilanço günündeki değerleme kuru ise 1dolar = 1,80 kuruştur. 101 ALINAN ÇEKLER 250,00 101 50 Ya b. Pa r. Çek 101 50 01 $ Çek. 646 KAMBİYO KARLARI (1,80-1,75)X5000=250 İŞLETME YÖNETİMİ 250,00 19 Örnek: 15 Aralık tarihinde günü Alıcıların borçlarına karşılık alınan 10.000 Avroluk bir çek 1 Avro = 1,80 kuruş üzerinden ilgili hesaplara kaydedilmiştir. Bilanço günündeki değerleme kuru ise 1,75 kuruştur. 15.Ara 101 ALINAN ÇEKLER 18.000,00 101 50 Ya b.Pa r. Çek. 101 50 02 Avro hes . 120 ALICILAR 18.000,00 10000 x 1,80 = Dönem sonunda yapılacak kayıt ise şu şekilde olacaktır. 31.Ara 656 KAMBİYO ZARARI 500,00 101 ALINAN ÇEKLER 500,00 101 50 Ya b. Pa r. Çek. 101 50 02 Avro hs . (1,80-1,75)x10000=500 Örnek: Kaya işletmesinin bankalar hesabının kalanı 15.600,- TL olarak gözükmektedir. Bankanın gönderdiği dekontta ise işletmenin bankadaki hesabında 17.141 TL olduğu belirtilmektedir. Aradaki farkın bankadan gönderilen dekontta 50,- TL kısmının bankadaki hesabımıza brüt faiz olarak kaydedildiği, kalanının ise senetli alacaklarımız karşılığında bay ahmet Koşar'ın yatırdığı anlaşılıyor. 102 BANKALAR 1.500,00 121 ALACAK SENETLERİ 1.500,00 fa i z ka ydı 102 BANKALAR 41,00 193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON. 193 01 Gel . Ver. 9,00 9 642 FAİZ GELİRLERİ 50,00 İşletmenin ziraat bankasındaki ticari mevduat hesabına brüt 30 TL, vakıfbanktaki mevduat hesabına ise 20,- TL brüt faiz tahakkuk ettirildiği gelen dekonttan öğrenilmiştir. 102 BANKALAR 41,00 102 01 Zi ra a t Ba nk. 24,60 102 02 Va kıfba nk 16,40 193 PEŞ.ÖD. VER. FONLAR 9,00 193 01 Gel . Ver. 9 642 FAİZ GELİRLERİ fa i z ta ha kkuku NSBMYO 642,00 ticari 20 Yurt dışı bankalardaki mevduat ile yurt içi bankalardaki döviz tevdiat hesaplarında yabancı para üzerinden mutabakat sağlandıktan sonra hesap kalanının bilanço günündeki değerleme kuru üzerinden değerleme işlemi yapılır. Örnek: İşletmenin alıcılarından bay Ali Can banka kanalıyla 5.000 dolar göndermek suretiyle bir döviz tevdiat hesabı açılması talimatını veriyor. 1 aralık tarihinde 1 dolar = 1,70 kuruştur.. 31 aralık tarihinde bankadan döviz tevdiat hesabına 300 dolar faiz yürütüldüğü öğreniliyor. bilanço günündeki değerleme kuru 1 dolar = 1,80 kuruştur. hes a bın a çıl ma s ı 01.Ara 102 BANKALAR 8.500,00 102 50 Ya b.Pa r. 102 50 01 $ Hs . 120 ALICILAR 8.500,00 120 01 Al i Ca n 5000 x1,70 =8500 tl yıl s onu değerl eme hes a bın a çıl ma s ı 31.Ara 102 BANKALAR 500,00 102 50 Ya b.Pa r. 102 50 01 $ Hs . 646 KAMBİYO KARLARI (1,80-1,70) X 5000 = 500 TL Fa i z ta ha kkuku 500,00 31.Ara 102 BANKALAR 442,80 102 50 Ya b.Pa r. 102 50 01 $ Hs . 193 PEŞ.ÖD.VER.FONLAR 97,20 642 FAİZ GELİRLERİ 540,00 (300 x 1,80)= 540 Örnek: İşletmenin alıcılarından bay Ali Canan'ın banka kanalıyla 4.000 Avro göndermek suretiyle borcunu ödemiştir. Gönderilen para bankada açılan döviz hesabına 1 kasım tarihinde 1 Avro = 2,60 kuruştan kaydedilmiştir. 31 aralık tarihinde bankadaki döviz hesabımıza 300 Avro faiz yürütüldüğü öğreniliyor. Bilanço günündeki değerleme kuru ise 1 Avro =2,50 kuruştur. İŞLETME YÖNETİMİ 21 hes a bın a çıl ma s ı 01.Ara 102 BANKALAR 10.400,00 102 50 Ya b.Pa r. 102 50 02 Avro Hs . 120 ALICILAR 10.400,00 120 01 Al i Ca na n 4000 x2,60 =10400 tl yıl s onu değerl eme hes a bın a çıl ma s ı 31.Ara 656 KAMBİYO ZARARI 400,00 102 BANKALAR 102 50 Ya b.Pa r. 102 50 01 $ Hs . 400,00 (2,60-2,50) X4000=400 TL Fa i z ta ha kkuku 31.Ara 102 BANKALAR 615,00 102 50 Ya b.Pa r. 102 50 02 Avro Hs . 193 PEŞ.ÖD.VER.FONLAR 135,00 642 FAİZ GELİRLERİ 750,00 (300 x 2,50)= 750 TL 750*0,18=135 Örnek: İşletme 5 Kasım günü işletmede kullanılmak üzere 300,- TL'lık posta pulu ve 200 TL'lık damga pulu satın alınıyor. Aralık ayı sonu itibariyle posta pulunun 175 TL'lık, damga pulunun ise 120 TL'lık kısmının tüketildiği belirlenmiştir. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız. 7/a ve 7 b seçeneğine göre yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. NSBMYO 22 05.Ka s 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 108 01 Pos ta Pul u 500,00 300 108 02 Da mga Pul u 200 100 KASA 500,00 pul l a rın a l ımı 7/a s eçeneği ne göre 31.Ara 770 GENEL YÖN.GİDER. 295,00 770 03 Dış.Sa ğ.Fa y. Hi z. 175,- 770 05 Ver.Res . Ve Ha rç. 120 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 108 01 Pos ta pul u 175,- 108 02 Da mga pul u 120,- 295,00 gi der ka ydı 7/b s eçeneği ne göre 31.Ara 793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER 175,00 795 VERGİ RESİM VE HARÇLAR 120,00 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 108 01 Pos ta pul u 175,- 108 02 Da mga pul u 120,- 295,00 gi der ka ydı Örnek: İşletme 1 Ekim günü işletmede kullanılmak üzere 250,- TL'lık posta pulu ve 400 TL'lık damga pulu satın alınıyor. Aralık ayı sonu itibariyle yapılan sayımda işletmenin kasasında 150,- TL lik posta pulu ve 220,- TL lik damga pulunun bulunduğu belirlenmiştir. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız. 7/a ve 7 b seçeneğine göre yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. İŞLETME YÖNETİMİ 23 01.Eki 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 108 01 Pos ta Pul u 650,00 250 108 02 Da mga Pul u 400 100 KASA 650,00 pul l a rın a l ımı 7/a s eçeneği ne göre 31.Ara 770 GENEL YÖN.GİDER. 280,00 770 03 Dış.Sa ğ.Fa y. Hi z. 100,- 770 05 Ver.Res . Ve Ha rç. 180 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 108 01 Pos ta pul u 100,- 108 02 Da mga pul u 180,- 280,00 gi der ka ydı 7/b s eçeneği ne göre 31.Ara 793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER 100,00 795 VERGİ RESİM VE HARÇLAR 180,00 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 108 01 Pos ta pul u 100,- 108 02 Da mga pul u 180,- 295,00 gi der ka ydı Örnek Uygulama İşletmenin yıl sonu itibariyle genel geçici mizanında hazır değerler ile ilgili oluşan rakamlar ve yapılan muhasebe dışı envanter bilgileri aşağıdaki gibidir. Yapılan sayımda işletmenin kasasında A şubesinde 1000,- TL bulunduğu belirlenmiş farkın nedeni ise satıcı can alır a yapılan ödemenin kayıtlara alınmadığından kaynaklanmıştır. B şubesinde ise 2500,- TL bulunduğu belirlenmiş farkın nedeni senetli borcun ödenmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. Ayrıca işletmenin kasasında 2000 dolar ve 2000 avro bulunmaktadır. Yıl sonunda bir dolar 1,90 kuruş, bir avro ise 2,50 kuruştur. Yapılan sayımda işletmenin elinde 1000 TL lik çekin bulunduğu belirlenmiştir. Farkın nedeni satıcı hasan güler e borcumuza karşılık çek ciro edilmesinden kaynaklanmıştır. Ayrıca işletmenin elinde 1000 dolarlık ve 1000 avroluk iki adet çek bulunmaktadır. Ziraat bankasından gelen dekontta ise işletmeni hesabında 3.041,- TL paranın bulunduğu, farkın hesabımıza tahakkuk ettirilen 50 TL brüt faiz ve alıcı Veli vermezin borcuna karşılık para yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Ziraat bankasındaki hesabımızda 1000 dolar NSBMYO 24 bulunmaktadır. Vakıfbanktan gelen dekontta ise hesabımızda 1.24,60 kuruş paranın bulunduğu belirtilmiştir. Farkın nedeni hesabımıza brüt 30 TL faiz tahakkuk ettirilmesi ve satıcı Can gezer e hesabımızdan ödenen çek tutarın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. İşletme yıl sonunda 170,- TL lik posta pulunun, 225,- TL lik damga pulunun bulunduğunu tespit etmiştir. Sıra Hesabın Kodu no 1 100 100 00 100 00 01 100 00 02 100 50 100 50 01 100 50 02 2 101 101 00 101 50 101 50 01 101 50 02 3 102 102 00 102 00 01 102 00 02 102 50 102 50 01 102 50 02 4 103 5 108 108 01 108 02 Hesabın Adı KASA tl kasası A şube kasası B şube kasası Yabancı Paralar Kasası Dolar Avro ALINAN ÇEKLER TL çekler Yabancı Paralı çekler Dolar Avro BANKALAR TL hesabı Ziraat Bankası Vakıfbank Yabancı Paralar Ziraat Bankası Vakıfbank VER.ÇEK VE ÖD.EMİRLERİ DİĞER HAZIR DEĞERLER Posta Pulu Damga Pulu Toplam Borç Alacak 17850 4700 7150 2700 2750 1500 4400 1200 10700 2000 4500 1000 6200 1000 9800 3700 4500 2700 5300 1000 1750 3550 1000 13250 4200 7100 3700 4200 2200 2900 1500 6150 500 2250 500 3900 1800 4750 750 350 400 İŞLETME YÖNETİMİ 25 NSBMYO 26 MENKUL KIYMETLER Faiz temettü geliri elde etmek üzere geçici olarak spekülasyon amacıyla satın alınan hisse senedi, tahviller, gelir ortaklığı senetleri ve hazine bonoları ile diğer menkul değerler bu grupta yer alır. Ortaklığın yetkili organları tarafından verilen karar gereğince ve satılmamak üzer alınan hisse senetleri ise bu gruba dahil edilmez. Menkul kıymetler aşağıdaki gibi bölümlendirilmiştir. Hisse Senetleri Hesabı Değerleme ve Envanteri Hisse Senetleri Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesi uyarınca 4369 sayılı Kanunla yapılan değişiklik öncesinde olduğu gibi alış bedeliyle değerlenecektir. Hisse senetleri VUK.na göre alış değerleri üzerinden değerlenir. Ticaret Kanunu'nda ise "Borsa rayici olan kıymetli evrak en çok bilanço gününden bir ay evveline ait müddet içindeki ortalama rayiçleriyle bilançoya geçirilebilirler. Borsada rayici olmayan kıymetli evrak, faiz temettü gibi gelirler ve kıymetlerindeki herhangi bir azalma nazara alınmak suretiyle ve maliyetini geçmemek üzere bilançoya kaydolunur." açıklaması yer almaktadır. Hisse senetleri diğer varlıklar gibi dönem sonlarında sayılarak mevcudunun kayıtlara uygun olup olmadığı belirlenir. Dönem sonunda değeri düşen hisse senetleri için değer düşüklüğü karşılığı ayrılır ya da daha önceden ayrılmış karşılık varsa, miktarı dönem sonu değer düşüklüğüne denk hale getirilir. Ayrılan karşılık tutarları 654 KARŞILIK GİDERLERİ HESABI’nın borcuna karşılığında 119 MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI’nın alacağına yazılır. İzleyen dönemlerde hisse senetlerinin satılması halinde ayrılan karşılık giderini yazıldığı 119 MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI borçlandırılarak kapatılır. Ayrılan karşılıktan daha az zararla satılmış olursa iptal edilen karşılık tutarı 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR hesabının alacağına yazılır. Maliyet değerinin altında bir fiyatla satılması halinde aradaki fark 655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARI hesabının borcuna, üstünde bir fiyatla satılması halinde ise 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI hesabının alacağına yazılır. Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı Kamu Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı Değerleme ve Envanteri Tahviller hisse senetleri gibi değerlenir. Tahvillerin yıl sonu mevcudu, sayılarak belirlenir. Mevcut bulunan tahvil miktarının kayıtlarla eşitliği sağlanır. Fark olması halinde farkın nedeni araştırılıp bulunur. Farklılık nedenine göre gerekli işlem yapılarak fiili mevcut ile kayıtların eşitliği sağlanmış olur. Piyasa değeri alış değerinin altına inen tahviller için hisse senetlerinde olduğu gibi karşılık ayrılır ve gider yazılır. Hazine Bonolarının Değerlemesi: Devlet iç borçlanma senetlerinden, vadesi 1 yıldan daha az olanlar hazine bonosu olarak tanımlanmaktadır. Hazine bonolarında kupon bulunmaz. Bunlar iskonto esasına göre ihraç edilmektedir. Bononun üzerinde gösterilen tutar vade sonunda anapara ve faiz dahil ödenecek parayı gösterir. Bu nedenle de hazine bonolarında getiri sabittir ve önceden hesaplanabilir. Hazine bonoları İstanbul menkul kıymetler Borsasında işlem görmekte olup, bunların borsa rayici bulunmaktadır. Devlet Tahvillerinin Değerlemesi: Devlet iç borçlanma senetlerinden, vadesi 1 yıl ve daha uzun olanlar devlet tahvili olarak tanımlanmaktadır. Devlet tahvilinin üzerinde yazılı değer fiilen borçlanılan tutarı gösterir. Ödeme planına göre borçlanılan tutar üzerinden, kupon karşılığı dönemler itibariyle faiz ödemesi yapılır. İŞLETME YÖNETİMİ 27 4369 sayılı Kanunla Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, devlet tahvillerinin borsa rayiciyle değerlenmesi gerekmektedir. Özel Sektör Tahvillerinin Değerlemesi: Anonim şirketler finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla itibari kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkardıkları borç senetlerine tahvil denilmektedir. Kamu kuruluşlarının çıkardığı tahvilleri haricinde kalan bütün tahvillerin ihracı için Sermaye Piyasası Kanunu’nda öngörülen düzenlemelere uyulması zorunludur. Tahvillerin faiz ödemeleri yıllık, 6 aylık veya 3 aylık kuponlara bağlı olarak yapılabilmektedir. Tahvilden elde edilecek getiri sabit olabileceği gibi faiz oranı belirli bir değişkene de bağlanabilmektedir. Vergi Usul Kanununun 4369 sayılı Kanunla değişik 279. maddesi gereğince, vergi matrahlarının tespitinde özel sektör tahvillerinin borsa rayici ile değerlenmesi, borsa rayici yoksa bunların ilgili döneme isabet eden kıst getirilerinin hesaplanarak alış bedeline eklenmesi suretiyle değerlemeye esas alınması gerekir. Örnek: İşletme 1 haziran tarihinde can anonim şirketine ait 4.000,- TL hisse senedi satın almıştır. Satın alınan hisse senetlerinin yıl sonundaki değeri 3.000,- TL olarak tespit edilmiş ve değer düşüklüğü kadar karşılık ayrılmıştır. 01.Ha z 110 HİSSE SENETLERİ 4.000,00 110 01 Ca n A.Ş. 100 KASA 4.000,00 hi s s e s enedi ni n a l ınma s ı yıl s onu ka rşıl ık a yrıl ma s ı 31.Ara 654 KARŞILIK GİDERLERİ 1.000,00 119 MEN.KIY.DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ. 1.000,00 Değer düşüklüğüne uğrayın ve karşılık ayrılan bir önceki örneğimizde yer alan senetlerinin tamamını a)2.500,- TL ye satarsak, b)3.000,- TL ye satarsak, c)3.750,- TL ye satarsak, d)4.500,- TL ye satarsak kayıtlar aşağıdaki gibi olacaktır. NSBMYO hisse 28 a) 100 KASA 2.500,00 119 MEN.KIY.DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ. 1.000,00 655 MEN.KIYMET SATIŞ ZARARI 500,00 110 HİSSE SENETLERİ 4.000,00 110 01 Ca n A.Ş. hi s s e s enedi n s a tıl ma s ı b) 100 KASA 3.000,00 119 MEN.KIY.DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ. 1.000,00 110 HİSSE SENETLERİ 4.000,00 110 01 Ca n A.Ş. hi s s e s enedi n s a tıl ma s ı c) 100 KASA 3.750,00 119 MEN.KIY.DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ. 1.000,00 110 HİSSE SENETLERİ 4.000,00 110 01 Ca n A.Ş. 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK 750,00 hi s s e s enedi n s a tıl ma s ı d) 100 KASA 4.500,00 119 MEN.KIY.DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ. 1.000,00 110 HİSSE SENETLERİ 4.000,00 110 01 Ca n A.Ş. 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK 645 MEN.KIY. SATIŞ KARI 1.000,00 500,00 hi s s e s enedi n s a tıl ma s ı Örnek: Kaman İşletmesinin bilançosunda alış değeri 4500,- TL olan hisse senetlerinin bilanço gününde %20 oranında değer kaybettiği tespit edilmiştir. Değer düşüklüğü kadar dönem sonunda karşılık ayrılmıştır. a)Dönem sonunda karşılık ayrılan hisse senetleri izleyen dönem içerisinde tamamının 3600,TL satılması halinde; b)Dönem sonunda karşılık ayrılan hisse senetleri izleyen dönem içerisinde tamamının 4000,TL satılması halinde; c)Dönem sonunda karşılık ayrılan hisse senetleri izleyen dönem içerisinde tamamının 3500,TL satılması halinde; d)Dönem sonunda karşılık ayrılan hisse senetleri izleyen dönem içerisinde tamamının 4750,TL satılması halinde; İŞLETME YÖNETİMİ 29 a l ış ka ydı 110 HİSSE SENETLERİ 4.500,00 110 02 Ka ma n a .ş. 100 KASA yıl s onu ka rşıl ık a yrıl ma s ı 4.500,00 31.Ara 654 KARŞILIK GİDERLERİ 900,00 119 MEN.KIY.DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ. 900,00 4500 x 0,20 =900 TL a ) s a tış ka ydı i zl eyen dönem 100 KASA 3.600,00 119 MEN. KIY. DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ. 900,00 110 HİSSE SENETLERİ 4.500,00 110 02 Ka ma n a .ş. b)s a tış ka ydı i zl eyen dönem 100 KASA 4.000,00 119 MEN. KIY. DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ. 900,00 110 HİSSE SENETLERİ 4.500,00 110 02 Ka ma n a .ş. 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK c)s a tış ka ydı 400,00 i zl eyen dönem 100 KASA 3.500,00 119 MEN. KIY. DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ. 900,00 655 MEN.KIY. SATIŞ ZARARI 100,00 110 HİSSE SENETLERİ 4.500,00 110 02 Ka ma n a .ş. d)s a tış ka ydı i zl eyen dönem 100 KASA 4.750,00 119 MEN. KIY. DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ. 900,00 110 HİSSE SENETLERİ 4.500,00 110 02 Ka ma n a .ş. 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK 900,00 645 MEN.KIY. SATIŞ KARLARI 250,00 NSBMYO 30 1. İşletme 5 kasım tarihinde Kaan Anonim Şirketine ait 2 yıl vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacak %22 faizli 5.000,- TL tahvil satın almıştır. 2. İşletme 8 kasım tarihinde %20 faizli bir yıl vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacak 2.500,- TL hazine bonosu satın almıştır. 3. İşletme 20 Kasım tarihinde %24 faizli 6 ay vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacak 1.000,- TL devlet tahvili satın almıştır. 4. İşletme yıl sonunda elinde bulunan tahvillerin değerlemesini yapmıştır. 5. İşletme 30 ocak tarihinde Kaan Anonim Şirketine ait tahvillerin yarısın 2.550,- TL ye peşin olarak satmıştır. 6. İşletme 15 Şubat tarihinde elinde bulunan hazine bonolarının tamamını 2.750,- TL ye peşin olarak satmıştır. 7. İşletme 20 mayıs tarihinde elinde bulunan devlet tahvillerinin anapara ve faiz tahsilini yapmıştır. 5.11 1 111 ÖZEL KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 111 01 Ka a n a .ş. 5.000,00 100 KASA 2 özel ta hvi l a l ımı 112 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 112 01 Ha zi ne Bonos u 5.000,00 8.11 2.500,00 100 KASA 3 ha zi ne bonos u a l ımı 112 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 112 02 Devl et ta hvi l i 2.500,00 12.11 1.000,00 100 KASA 1.000,00 devl et ta hvi l i a l ımı 4 yıl s onu değerl emes i 31.12 181 GELİR TAHAKKUKLARI 268,33 642 FAİZ GELİRLERİ (5000*56*22)/36500=168,77 (2500*53*20)/36500=72,60 (1000*41*24)36500=26,96 ta hvi l i n yıl s onu değerl emes i30.1 İŞLETME YÖNETİMİ 268,33 31 30.1 5 100 KASA 2.550,00 655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI 79,59 111 ÖZEL K ES TAH SENET VE BONO 2.500,00 111 01 Ka a n a .ş. 181 GELİR TAHAKKUKLARI 84,38 (2500*56*22)/36500=84,38 642 FAİZ GELİRLERİ 45,21 (2500*30*22)/36500=45,21 6 ta hvi l i n s a tış ka ydı 15.2 100 KASA 2.750,00 112 KAMU KES TAH SNT VE BONO 2.500,00 112 01 Ha zi ne bonos u 181 GELİR TAHAKKUKLARI 72,60 (2500*53*20)/36500=72,60 642 FAİZ GELİRLERİ 63,01 (2500*46*20)/36500=63,01 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KAR 7 ta hvi l i n s a tış ka ydı 114,39 20.5 100 KASA 1.119,01 112 KAMU KES TAH SNT VE BONO 1.000,00 112 02 Devl et ta hvi l i 181 GELİR TAHAKKUKLARI 26,96 (1000*41*24)/36500=26,96 642 FAİZ GELİRLERİ 92,05 (1000*140*24)/36500=92,05 ta hvi l i n s a tış ka ydı Örnek: Salur işletmesi 01.6.20.. tarihinde 2000,- TL hazine bonosu satın alınmış ve bedeli banka hesabından ödenmiştir. Hazine bonolarının faiz oranı %20 olup bir yıl vadelidir. Ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacaktır. a)tahvilin alış kaydını b)tahvilin yıl sonu değerleme kaydını c)vade bitimindeki ana para ve faiz tahsil kaydını yapınız. NSBMYO 32 a) 01.Ha z 112 KAMU KES.TAH.SNT.B. 2.000,00 112 01 Ha zi ne bonos u 102 BANKALAR b)yıl s onu değerl eme 2.000,00 31.Ara 181 GELİR TAHAKKUKLARI 234,52 642 FAİZ GELİRLERİ 234,52 (2000*214*20)/36500=234,52 c)a na pa ra fa i z ta hs i l i 01/06/.. 100 KASA 2.400,00 112 KAMU KES.TAH. SNT. BONO 181 GELİR TAHAKKUKLARI 2.000,00 234,52 (2000*214*20)/36500=234,52 642 FAİZ GELİRLERİ 165,48 (2000*151*20)/36500=165,48 Örnek: Kayı işletmesinin kasasında nominal değeri 1 TL olan 5000 adet ÇEPNİ A.Ş. ne ait 1 eylül tarihinde alınmış tahvil vardır. Tahvillerin yıllık faiz oranı % 15 olup üç yıl vadelidir. a)işletme elinde bulanan tahvilleri izleyen yılın 28 şubat tarihinde 5.371,91 kuruşa satmıştır. b)işletme elinde bulunan tahvilleri izleyen yılın 28 şubat tarihinde 5.250,- TL ye satmıştır. c)işletme elinde bulunan tahvilleri izleyen yılın 28 şubat tarihinde 5.500,- TL ye satmıştır. İŞLETME YÖNETİMİ 33 ta hvi l i n a l ış ka ydı 01.Eyl 111 ÖZEL KES.TAH.SNT.BONO 5.000,00 111 01 Çepni a .ş. 100 KASA yıl s onu değerl emes i 5.000,00 31.Ara 181 GELİR TAHAKKUKLARI 250,68 642 FAİZ GELİRLERİ 250,68 (5000*122*15)/36500= 250,68 a )i zl eyen yıl s a tış ka ydı 28.Şub 100 KASA 5.371,91 111 ÖZEL KES.TAH.SNT. BONO 5.000,00 111 01 Çepni a .ş. 181 GELİR TAHAKKUKLARI 250,68 (5000*122*15)/36500=250,68 642 FAİZ GELİRLERİ 121,23 (5000*59*15)/36500=121,23 b) i zl eyen yıl s a tış ka ydı 28.Şub 100 KASA 5.250,00 655 MEN.KIY. SATIŞ ZARARI 121,91 111 ÖZEL KES.TAH.SNT. BONO 5.000,00 111 01 Çepni a .ş. 181 GELİR TAHAKKUKLARI 250,68 (5000*122*15)/36500=250,68 642 FAİZ GELİRLERİ 121,23 (5000*59*15)/36500=121,23 Örnek: işletmenin yıl sonunda menkul kıymetler ile ilgili hesaplarında aşağıdaki rakamlar oluşmuştur. Sıra Hesabın Kodu no 1 110 110 01 110 02 111 112 119 Hesabın Adı HİSSE SENETLERİ Can a.ş Demir a.ş ÖZEL KESİM TAH.SNT BONO KAMU KESİM TAH. SNT BONO MEN.KIY.DEĞ.DÜŞÜK.KARŞILIĞI NSBMYO Toplam Borç Alacak 4500 1500 2000 2500 1500 2000 2000 2500 34 Yapılan yıl sonu sayımında işletmenin elinde bulunan hisse senetlerinin %25 oranında değer düşüklüğüne uğradığı tespit edilmiştir. İşletmenin elinde bulunan tahviller 1 mayıs tarihinde alınmıştır. Ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacak %20 faiz oranlıdır. İŞLETME YÖNETİMİ 35 TİCARİ ALACAKLAR Şirketin ticari faaliyet sonucunda ortaya çıkan ve bir yıl gibi bir süre içinde paraya dönüştürülmesi öngörülen senetli ve senetsiz alacakların takip edildiği hesaplardır. Bu gruptaki hesapları aşağıdaki şekilde bölümleyebiliriz. 120 Alıcılar Hesabı Değerleme ve Envanteri Alıcılardan olan alacaklar ticari defterlerde kayıtlı değerleri üzerinden değerlenir. Envanter işlemleri sırasında ticari defterlerimizde kayıtlı olan alıcılar hesabı ile yardımcı defter hesaplarının Alıcılarda tutulan bizim hesabımızla eşit olup olmadığı kontrol edilir. Envanterde tahsili şüpheli hale gelen alacaklar Şüpheli Ticari Alacaklar hesabına devredilerek karşılık ayrılır. Bunun dışında; kazai bir hükme ya da kanaat verici bir belgeye göre artık tahsiline imkan kalmayan alacakların alıcılar hesabından çıkarılması gerekir. Bu alacaklara Değersiz alacak denir. Değersiz alacak haline gelen işletmenin alacakları gider yazılarak kapatılır. 121 Alacak Senetleri Hesabı Değerleme ve Envanteri Alacak senetleri, senedin üzerinde yazılı olan kıymet üzerinden ticari defterlere kaydedilir. bilanço gününde senedin vadesine kadar olan zamanın faizi göz önünde tutularak bilanço günündeki değerlerin bulunması gerekir. VUK. göre de; alacak senetleri yazılı değerleri ile değerlenir. Vadesi gelmemiş alacak senetleri değerleme günündeki değerine indirilebilir. Yabancı para ile düzenlenmiş senetler alındıkları tarihte geçerli olan kurla değerlenerek hesaba alınır. Bu senetler, envanterde, değerleme kuru ile yeniden değerlenir. Böylece Türk lirası karşılığı bilanço günündeki tutarına eşitlenir. Bilanço gününde işletmedeki alacak senetleri sayılıp kayıtlar ile uygun olup olmadığı tespit edilir. Dönem sonlarında alacak senetlerinin reeskont işlemi yapılmalı ve tahsil edilmesi şüpheli hale gelen yada değersiz alacak haline gelen senetler için karşılık ayrılması gerekir. Alacak senetleri reeskont hesabı, bilanço gününde işletmede mevcut bulunan alacak senetlerinin ödeme tarihine kadar olan reeskont tutarlarının izlendiği hesaptır. Dönem sonlarında hesaplanan reeskont tutarı bu hesabın alacağına kaydedilir. Bunun karşılığında ise 657 Reeskont Faiz Giderleri Hesabının borcuna kaydedilir. Her ay sonunda finansal tablolar düzenleyen işletmelerde her ay sonunda reeskont hesaplama işlemi yapılır. Bir sonraki ay içerisinde ise reeskont işlemi iptal edilir. Yıl sonunda yapan işletmelerde ise dönem sonlarında reeskont hesaplama işlemi yapılır ve bir sonraki yılın başında ise Alacak Senetleri Reeskont hesabı borçlandırılmak suretiyle kapatılır. Karşılığında alacaklandırılacak hesap ise 647 Reeskont Faiz Gelirleri Hesabıdır. 122 ALACAK SENETLERİ REESKONUT HESABI (-) Değerleme Ve Envanteri İşletme bilanço gününde elinde bulunan alacak senetlerinin tahsil tarihine göre belirlenen oranda reeskont faizi hesaplar. Hesaplanan reeskont faiz tutarları yıl sonunda bu hesabın alacağına yazılırken karşılığında 657 Reeskont Faiz Giderleri hesabı borçlandırılır. İzleyen yılın açılış kaydından sonra ise 122 Alacak Senetleri Reeskont hesabı borçlandırılırken karşılığında 647 Reeskont Faiz Gelirleri hesabı alacaklandırılarak kapatılır. 126 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABI Değerleme ve Envanteri Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin ödemiş olduğu depozito ve teminatların sayımı yapılarak kayıtlı olanlara eşit olup olmadığı kontrol edilir. Şayet arada fark var ise nedeni araştırılarak NSBMYO 36 gerekli düzeltme kaydı yapılır. Nedeni bulunamayan farklar ise araştırılmak üzere ilgili hesaba alınır ya da 659 Diğer Olağan Gider ve Zararlar Hesabına yazılır. 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı Değerleme ve Envanteri Şüpheli hale gelen alacaklar için değerleme günü itibariyle karşılık ayırma şartlarının bulunup bulunmadığına bakılarak, şartların gerçekleşmesi halinde karşılık ayrılabilecektir. Şüpheli alacaklarla ilgili Vergi Usul Kanunu’nun 323. maddesi aşağıdaki gibidir. “ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla; 1.Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar; 2.Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar; Şüpheli alacaklar sayılır. Yukarıda yazılı şüpheli alacaklar için değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık ayrılabilir. Bu karşılığın hangi alacaklara ait olduğu karşılık hesabında gösterilir. Teminatlı alacaklarda bu karşılık teminattan geri kalan miktara inhisar eder. Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarları tahsil edildikleri dönemde kar-zarar hesabına intikal ettirilir.” Öncelikle vurgulanması gereken şey şüpheli alacakla şüpheli alacak karşılığının ayrı şeyler olduğu, birbirlerine karıştırılmamalı gerektiğidir. Alacağın şüpheli hale gelmesi ile bu alacağa karşılık ayrılması farklı iki olaydır. Şüpheli alacak ve şüpheli alacak karşılığı müesseselerinin sistemde bulunmasının nedeni ticari kazançta tahakkuk esasının geçerli olmasıdır. Zira ticari kazanç açısından bir gelirin tahakkuk etmesi, elde etme için yeterlidir. Ancak tahsil imkanı şüpheli hale gelen bir gelir veya hasılat unsuru tahsil edilemediği zaman ekonomik ve hukuki tasarruftan söz edilemez. İste tahakkuk edip hasılat yazıldığı halde ilgili şartlar tamamlanmış olmak kaydıyla, tahsil edilemeyen alacaklar karşılık ayrılmak suretiyle gider yazılmakta ve ekonomik ve hukuki tasarrufa konu olmayan gelirin vergi yükü nötr hale getirilmektedir. Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırmanın Şartları ve Esasları Alacağın şüpheli hale gelmesi için iki şartın birlikte bulunması gerekir. Bu iki şartın birlikte varlığı halinde, alacak şüpheli hale gelir ve alacaklar arasında çıkarılarak şüpheli alacak olarak kayıtlara intikal ettirilir. Bu şartlardan birincisi söz konusu alacağın ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olması ve diğeri de alacağın dava veya icra safhasında bulunması veya yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmiş olmasına rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değemeyecek derecede küçük alacak olması gerekir. Alacak Ticari Kazancın Elde Edilmesi ve İdame Ettirilmesi ile İlgili Olmalıdır Vergi uygulaması açısından şüpheli hale gelen alacağın ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ilgili olması şarttır. Bunun anlamı şüpheli hale gelen alacak ile ticari kazanç arasında bir illiyet bağı olması gerekir. İŞLETME YÖNETİMİ 37 Şüpheli alacak müessesesi bu duruma gelen alacaklar için işletme lehine bazı imkanlar getirmek amacıyla düzenlendiği için işletmenin kazanç sağlama amacına yönelik olarak yaptığı işlemlerden kaynaklanan alacaklar için bu müessese getirilmiştir. Alacak Zamanında Tahsil Edilmemiş Olmalıdır Şüpheli hale gelen alacağın dava veya icra safhasında olması gerekir; ya da protesto edilmesine veya yazılı olarak birden fazla istenilmiş olmasına karşın tahsil edilememiş olması ve miktarı da dava ve icra takibine değmeyecek kadar küçük olmalıdır. Dava veya icra takibine değmeyecek küçük tutarın ne olduğu konusunda bir ölçü vermek pratik olarak mümkün değildir. Bu rakamı firmanın ölçekleri içinde değerlendirmek ve karar vermek gerekir. Teminata bağlı alacaklar, tahsil edilmemeleri söz konusu olmayacağı için şüpheli alacak haline gelmezler. Kısmen teminata bağlı alacakların da teminata bağlı kısımlarının da şüpheli hale gelmeleri söz konusu değildir. Ancak bu alacakların teminatsız kalan kısımlarının da şüpheli hale gelmesi mümkündür. Bilanço Esasında Defter Tutulmalıdır. Sadece bilanço esasına göre defter tutan ticari kazanç sahipleri şüpheli hale gelen alacakları için, şüpheli alacak karşılığı ayırabilirler. İşletme hesabına göre defter tutan ticari kazanç sahipleri şüpheli hale gelen alacakları için karşılık ayıramazlar. Ayrıca karşılık niteliğinde olabilecek şekilde diğer giderler arasında da gösteremezler. Alacak teminatsız Olmalı veya Teminat Yetersiz Olmalıdır Bir alacağın şüpheli sayılıp, karşılık ayrılabilmesi için teminatsız olması gerekir. Menkul rehni veya gayrimenkul ipoteği şeklinde yani bir teminata bağlanmış alacaklar için karşılık ayrılamaz. Kefalete bağlı alacaklar, şüpheli alacak uygulamasında teminatlı alacak sayılır. Ancak, ayni teminattan farklı olarak, burada kefil hakkında da takibat yapılmış olması ve takibatın sonuçsuz kalması halinde şüpheli alacak karşılığı ayrılabilir. Şüpheli Alacak karşılığının Ait Olduğu Alacak muhasebe Kayıtlarında Gösterilmelidir Ayrılan şüpheli alacak karşılığının hangi alacağa ait olduğunun muhasebe kayıtlarında gösterilmesi gerekir. Bu şekilde ayrıntılı kayıt yapılmadan toplu şekilde ayrılan karşılıkların gider yazılması mümkün değildir. İlk bakışta bu, hususa ilişkin gibi görünse de bu husus esası etkilemektedir. Şüpheli alacakların bir kısmının tahsil edilmesi halinde, tahsil edilen alacak için ne kadar karşılık ayrıldığının kayıtlarda görünmesi ve o tutarın gelir hesaplarına aktarılması gerekir. Alacağın Değerleme Günündeki Niteliği Esas Alınır Şüpheli alacaklara karşılık ayrılabilmek için şüpheli hale gelen alacağın değerleme gününde de bu nitelikte olması gerekir. Uygulamada bazen takibat sonucunda dönem içinde şüpheli hale gelen alacaklar için, ya teminat alınmakta veya borcun vadesi bir bedel karşılığında veya bedelsiz olarak uzatılmaktadır. Bu tür durumlar hesap dönemi içinde gerçekleşmekte ve değerleme günü itibariyle daha önce şüpheli hale gelen alacak, dönem sonunda şüpheli alacak niteliğini kaybetmektedir. Bu tür alacaklar için karşılık ayrılamaz. Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı, tahsil edilebilmesi hususunda şüphe duyulan ticari alacakların izlendiği hesaptır. Tahsil edilmesi şüpheli hale gelen ticari alacaklar bulundukları hesabın alacağına NSBMYO 38 bunun karşılığı olarak Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabının borcuna kayıt edilirler. Bu hesap alacağın tahsil edilmesi ve ya değersiz alacak haline gelmesi durumunda alacaklandırılarak kapatılır. 129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı Hesabı(-) Değerleme ve Envanteri Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı hesabı, tahsili şüpheli hale gelmiş alacakların izlendiği hesaptır. Karşılık alacağın tahsili şüpheli görülen kısmı için ayrılır. Tahsilinin şüpheli olduğu tespit edilen alacaklar tutarı kadar bu hesabın alacağına kaydedilir. Buna karşılık 654 Karşılık Giderleri Hesabına aynı miktar borç kaydedilir. Alacağın tahsil edilmesi ya da değersiz alacak haline gelmesi durumunda bu hesabın borcuna kayıt yapılarak hesap kapatılır. Örnek: Alıcı Mehmet Can’dan olan 750,- TL alacağımızın dönem sonunda da tahsili mümkün olamayacağından gider yazılmasına karar verilmiştir. 659 DİĞER OLAĞAN GİD. ZARARLAR 750,00 120 ALICILAR 750,00 120 01 Mehmet Ca n a l a ca ğın değers i z ha l e gel mes i Örnek: İşletme Alıcı Veli vermez’den olan 1.800,- TL lik alacağının tahsilinin şüpheli hale geldiğini tespit etmiş ve %50’ı için karşılık ayırmıştır. a l a ca ğın şüphel i ha l e gel mes i 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 1.800,00 120 ALICILAR 1.800,00 120 01 Vel i Vermez ka rşıl ık a yrıl ma s ı 654 KARŞILIK GİDERLERİ 900,00 129 ŞÜP.TİC. ALACAK KARŞILIĞI 900,00 Örnek: Alıcı Mehmet Can’ın borcu olan 5.000 Avro 1 Avro = 2,40 kuruş üzerinden hesaba kaydedilmiştir. Yıl sonunda a) Bir avro =2,50 kuruş olursa; b) Bir avro =2,35 kuruş olursa ilgili yevmiye kayıtlarını yapınız. İŞLETME YÖNETİMİ 39 a ) 1 Avro = 2,50 kuruş. 31.Ara a rtış ol urs a 120 ALICILAR 500,00 120 01 Mehmet Ca n 646 KAMBİYO KARLARI 500,00 (2,50-2,40)*5000 =500 tl b) 1 Avro =2,35 kuruş 31.Ara a za l ış ol urs a 656 KAMBİYO ZARARLARI 250,00 120 ALICILAR 120 01 Mehmet Ca n 250,00 (2,40-2,35)*5000=250 tl Örnek: İşletme yıl sonunda Alıcı Mehmet Gezer’in işletmeye olan borcunu 3.250,- TL olarak belirlemiştir. Ancak Mehmet Gezer’in hesabının borç toplamı 7.850,- TL Alacak toplamı ise 3.350,- TL olarak kayıtlı olduğu görülmektedir. Yapılan kontrolde farkın nedeni; a) b) c) d) e) f) Mehmet gezer’in nakit olarak ödemesinin kaydedilmemesinden, Mehmet gezer’in çek ciro etmek suretiyle ödeme yapmasının kaydedilmemesinden, Mehmet Gezer’in senet vererek borcunu ödemesinden, Mehmet Gezer’in banka ticari mevduat hesabımıza yatırmasından, Farkın nedeni satılan %8 kdv dahil ticari malın işletmemize iade edilerek kdv sinin peşin olarak ödenmesinden kaynaklandığı, Farkın nedeni bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. İlgili düzeltme kayıtlarını yapınız. NSBMYO 40 a) 100 KASA 1.250,00 120 ALICILAR 120 01 Mehmet Gezer 1.250,00 b) 101 ALINAN ÇEKLER 1.250,00 120 ALICILAR 120 01 Mehmet Gezer 1.250,00 c) 121 ALACAK SENETLERİ 1.250,00 121 01 Cüzda nda ki s enetl er 120 ALICILAR 120 01 Mehmet Gezer 1.250,00 d) 102 BANKALAR 1.250,00 102 01 Zi ra a t Ba nka s ı 120 ALICILAR 120 01 Mehmet Gezer 1.250,00 e) 610 SATIŞ İADELERİ 1.250,00 191 İNDİRİLECEK KDV 100,00 100 KASA 100,00 120 ALICILAR 120 01 Mehmet Gezer 1.250,00 f) 197 SAYIM VE TES. NOKSAN. 197 04 Al a ca k noks a nı 120 ALICILAR 120 01 Mehmet Gezer Örnek: Alıcı Mehmet Can’dan olan 750,- TL senetli alacağımızın dönem sonunda da tahsili mümkün olamayacağından gider yazılmasına karar verilmiştir. 659 DİĞER OLAĞAN GİD. ZARARLAR 121 ALACAK SENETLERİ 121 01 Cüzda nda ki s enetl er a l a ca ğın değers i z ha l e gel mes i İŞLETME YÖNETİMİ 750,00 750,00 41 Örnek: İşletme Alıcı Veli vermez’den olan 1.800,- TL lik senetli alacağının tahsilinin şüpheli hale geldiğini tespit etmiş ve %50’ı için karşılık ayırmıştır. a l a ca ğın şüphel i ha l e gel mes i 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 1.800,00 121 ALACAK SENETLERİ 1.800,00 121 01 Cüzda nda ki s enetl er ka rşıl ık a yrıl ma s ı 654 KARŞILIK GİDERLERİ 900,00 129 ŞÜP.TİC. ALACAK KARŞILIĞI 900,00 Örnek: Alıcı Mehmet Can’ın senetli borcu olan 5.000 dolardır.. 1 dolar = 1,80 kuruş üzerinden hesaba kaydedilmiştir. Yıl sonunda c) Bir dolar =1,90 kuruş olursa; d) Bir dolar =1,75 kuruş olursa ilgili yevmiye kayıtlarını yapınız. a ) 1 dol a r = 1,90 kuruş. 31.Ara a rtış ol urs a 121 ALACAK SENETLERİ 500,00 121 01 Cüzda nda ki s enetl er 646 KAMBİYO KARLARI 500,00 (1,90-1,80)*5000 =500 tl b) 1 dol a r =1,75 kuruş 31.Ara a za l ış ol urs a 656 KAMBİYO ZARARLARI 250,00 121 ALACAK SENETLERİ 121 01 Cüzda nda ki s enetl er 250,00 (1,80-1,75)*5000=250 tl Örnek: İşletme yıl sonunda Alıcı Mehmet Gezer’in işletmeye olan senetli borcunu 3.250,- TL olarak belirlemiştir. Ancak Alacak senetleri hesabının borç toplamı 7.850,- TL Alacak toplamı ise 3.350,- TL olarak kayıtlı olduğu görülmektedir. Yapılan kontrolde farkın nedeni; a) Mehmet gezer’in nakit olarak ödemesinin kaydedilmemesinden, b) Mehmet Gezer’in banka ticari mevduat hesabımıza yatırmasından, c) Farkın nedeni satılan %8 kdv dahil ticari malın işletmemize iade edilerek kdv sinin peşin olarak ödenmesinden kaynaklandığı, d) Farkın nedeni bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. İlgili düzeltme kayıtlarını yapınız. NSBMYO 42 a) 100 KASA 1.250,00 121 ALACAK SENETLERİ 121 01 Cüzda nda ki s enetl er 1.250,00 b) 102 BANKALAR 1.250,00 102 01 Zi ra a t Ba nka s ı 121 ALACAK SENETLERİ 121 01 Cüzda nda ki s enetl er 1.250,00 c) 610 SATIŞ İADELERİ 1.250,00 191 İNDİRİLECEK KDV 100,00 100 KASA 100,00 121 ALACAK SENETLERİ 121 01 Cüzda nda ki s enetl er 1.250,00 d) 197 SAYIM VE TES. NOKSAN. 1.250,00 197 04 Al a ca k noks a nı 121 ALACAK SENETLERİ 1.250,00 121 01 Cüzda nda ki s enetl er Örnek: İşletmenin bilanço gününde elinde 1 kasım tarihinde alınmış 31 mart ödeme tarihli 2.500,- TL lik alacak senedi bulunmaktadır. Uygulanan reeskont faiz oranı %20’dir. Yıl sonu değerleme kaydı ve izleyen yıl mahsup kaydını yapınız. 31.Ara 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ 123,29 122 ALACAK SNT REESKONT 123,29 (A*n*t)/36500=? (2500*90*20)/36500=123,29 i zl eyen yıl 01.Oca 122 ALACAK SNT. REESKONT 123,29 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ (2500*90*20)/36500=123,29 İŞLETME YÖNETİMİ 123,29 43 Örnek: İşletmenin bilanço gününde elinde 1 ekim tarihinde 1 dolar 1,60 kuruştan kayıtlara alınmış 3.000,- dolarlık bir senet bulunmaktadır. Bilanço gününde 1 dolar=1,90 kuruştur. Senedin tahsil tarihi 28 şubat olup uygulanan reeskont faiz oranı ise %15’tir. Yıl sonu değerleme ve izleyen yıl mahsup kaydını yapınız. 31.Ara 121 ALACAK SENETLERİ 900,00 121 01 Cüzda nda ki s enetl er 646 KAMBİYO KARLARI 900,00 (1,90-1,60)*3000= 900 TL yıl s onu değerl emes i 31.Ara 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ 138,21 122 ALACAK SNT REESKONT 138,21 (A*n*t)/36500=? (5700*90*20)/36500=138,21 i zl eyen yıl 01.Oca 122 ALACAK SNT. REESKONT 138,21 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 138,21 (5700*90*20)/36500=138,21 Örnek: İşletmenin yapılan yıl sonu sayımında Alıcı Veli Vermez den olan 2.000,- TL lik alacağının ve cüzdanında bulunan 2.500,- TL lik senetli alacağının tahsili şüpheli hale gelmiş ve her iki alacağa %50 oranında karşılık ayrılmıştır. 31.Ara 128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAKLAR 4.500,00 128 01 Veres i ye Al . 128 02 Senetl i a l . 120 ALICILAR HESABI 2.000,00 120 01 Vel i vermez 121 ALACAK SENETLERİ 2.500,00 121 01 Cüzda nda ki s enetl er 31.Ara 654 KARŞILIK GİDERLERİ 2.250,00 129 ŞÜPHELİ TİC. AL. KARŞILIĞI 2000 *0,50 = 1000 TL 2500*0,50= 1250 TL NSBMYO 2.250,00 44 Örnek: İşletmenin dönem içerisinde tahsili şüpheli hale gelen ve %50 sine karşılık ayrılan 2.000,- TL lik Ali Can’dan olan senetsiz alacağına karşılık yıl içinde a) Tamamı için 750,- TL tahsil edilmiştir. b) Tamamı için 1.000,- TL tahsil edilmiştir c) Tamamı için 1.500,- TL tahsil edilmiştir. d)Tamamı için 2.200,- TL tahsil edilmiştir. şüphel i ha l e gel mes i 128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK 2.000,00 120 ALICILAR 2.000,00 120 01 Al i Ca n 654 KARŞILIK GİDERLERİ 1.000,00 129 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK KARŞ. 1.000,00 2000 * 0,50 = 1000,i zl eyen yıl ta hs i l ka yıtl a rı a) 100 KASA 750,00 129 ŞÜP.TİC.ALACAK KARŞ. 1.000,00 659 DİĞ. OL.GİD.VE ZARAR 250,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 2.000,00 b) 100 KASA 1.000,00 129 ŞÜP.TİC.ALACAK KARŞ. 1.000,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 2.000,00 c) 100 KASA 1.500,00 129 ŞÜP.TİC.ALACAK KARŞ. 1.000,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 2.000,00 644 KONUSU KALMAYAN KARŞ. 500,00 d) 100 KASA 2.200,00 129 ŞÜP.TİC.ALACAK KARŞ. 1.000,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 2.000,00 644 KONUSU KALMAYAN KARŞ. 1.000,00 649 DİĞ.OL.GELİR VE KARLAR İŞLETME YÖNETİMİ 200,00 45 Örnek: İşletmenin önceki dönem içerisinde ortaya çıkan ve %40 ına karşılık ayrılan 3.000,- TL lik senetsiz alacağa karşılık izleyen yıl içerisinde 1.200,- TL tahsil edilmiştir 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAKLAR 3.000,00 120 ALICILAR 654 KARŞILIK GİDERLERİ 3.000,00 1.200,00 129 ŞÜP.TİCARİ ALACAK KARŞ. 1.200,00 i zl eyen yıl ta hs i l ka ydı 100 KASA 1.200,00 129 ŞÜP.TİC. AL. KARŞILIĞI 1.200,00 681 ÖNCEKİ DÖNEM GİD. ZARARLARI 600,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 3.000,00 Örnek: İşletmenin önceki dönem içerisinde ortaya çıkan ve %40 ına karşılık ayrılan 3.000,- TL lik senetsiz alacağın yarısına karşılık izleyen yıl içerisinde 600,- TL tahsil edilmiştir 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAKLAR 3.000,00 120 ALICILAR 654 KARŞILIK GİDERLERİ 3.000,00 1.200,00 129 ŞÜP.TİCARİ ALACAK KARŞ. 1.200,00 i zl eyen yıl ta hs i l ka ydı 100 KASA 600,00 129 ŞÜP.TİC. AL. KARŞILIĞI 600,00 681 ÖNCEKİ DÖNEM GİD. ZARARLARI 300,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR NSBMYO 1.500,00 46 Örnek: İşletmenin önceki dönem içerisinde ortaya çıkan ve %40 ına karşılık ayrılan 3.000,- TL lik senetsiz alacağın 1 / 4 üne karşılık izleyen yıl içerisinde 250,- TL tahsil edilmiştir 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAKLAR 3.000,00 120 ALICILAR 654 KARŞILIK GİDERLERİ 3.000,00 1.200,00 129 ŞÜP.TİCARİ ALACAK KARŞ. 1.200,00 i zl eyen yıl ta hs i l ka ydı 100 KASA 250,00 129 ŞÜP.TİC. AL. KARŞILIĞI 300,00 681 ÖNCEKİ DÖNEM GİD. ZARARLARI 200,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 750,00 Örnek: Yıl sonunda yapılan kontrolde Alıcı Ali Gezer’den olan alacağımız 1000,- TL, 1000,- Dolar ve 1000,- Avro olarak belirlenmiştir. Bilanço gününde bir dolar 1,90 kuruş, 1 Avro ise 2,50 kuruştur. Farkın nedeni işletmenin banka hesabına yatırılan paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Veli Uyur’un ise işletmeye 750,- TL, 1500,- dolar ve 2000,- Avro borcu olduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni nakit olarak yapılan ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Alıcı Hasan Kaçar’ın ise 900,- TL, 1500,- Dolar ve 1000,- Avro borcu olduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni satıcı Can Alır’a olan borcumuza karşılık Alıcı Hasan Kaçar üzerine düzenlenen poliçenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. İşletmenin elinde 3.000,- TL lik alacak senedinin bulunduğu belirlenmiş, farkın tahsil edilmesine rağmen kayıtlara alınmayan alacak senedinden kaynaklandığı belirlenmiştir. İşletmenin tahsildeki senetleri ise 500,- tl olarak belirlenmiş farkın nedeni banka tarafından tahsil edilerek hesabımıza kaydedilen senedin kayıtlara alınmamasından kaynaklanmıştır. İşletmenin elindeki alacak senetleri 2500 dolarlık ve 1500 Avroluktur. Cüzdandaki senetlerin tahsil tarihi 30 ocak, tahsildeki senetlerin tahsil tarihi 15 şubat, teminattaki senetlerin tahsil tarihi 31 mart, dolar üzerinden düzenlenen senedin tahsil tarihi 28 şubat, avro üzerinden düzenlenen senedin tahsil tarihi 31 mayıs olup uygulanan reeskont oranı %15 tir. işletmenin ödediği depozito bedelinin 200,- TL olduğu, farkın ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Ayrıca teminat bedelinin olmadığı farkın kazanılmasına rağmen işin yapılmasının vazgeçilmesi nedeniyle gider yazılmasının unutulduğundan kaynaklandığı belirlenmiştir. İşletmenin kredi kartı alacaklarının 1000,- TL olduğu farkın banka tarafından hesabımıza aktarılmasından kaynaklandığı; komisyonculardan olan alacağımız ise 1250,- TL olarak belirlenmiş farkın nedeni işletmenin hesabına 50,- TL komisyon kestikten sonra kalan kısmını yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. İşletmenin şüpheli alacağının 750,- TL , şüpheli ticari alacağının ise 375,- olduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni alacağın yarısına karşılık 450,- TL nakit para tahsil edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. İŞLETME YÖNETİMİ 47 İlgili envanter kayıtlarını yapınız. Sıra Hesabın Kodu No 1 120 120 00 120 00 01 120 00 02 120 00 03 120 50 120 50 01 120 50 01 01 120 50 01 02 120 50 02 120 50 02 01 120 50 02 02 120 50 03 120 50 03 01 120 50 03 02 2 121 121 00 120 00 01 120 00 02 120 00 03 120 50 120 50 01 120 50 01 3 126 126 01 126 02 4 127 127 01 127 02 127 03 127 04 5 128 6 129 HESABIN ADI TOPLAM BORÇ ALACAK 34.450,00 12.350,00 10.450,00 5.550,00 4.400,00 2.400,00 2.750,00 1.500,00 3.300,00 1.650,00 24.000,00 6.800,00 7.350,00 3.000,00 2.750,00 1.000,00 4.600,00 2.000,00 10.100,00 2.500,00 3.400,00 1.000,00 6.700,00 1.500,00 6.550,00 1.300,00 3.500,00 800,00 3.050,00 500,00 ALICILAR TL Alacaklar Ali Gezer Veli Uyur Hasan Kaçar Yabancı Paralı Alacaklar Ali Gezer Dolar Avro Veli Uyur Dolar Avro Hasan Kaçar Dolar Avro ALACAK SENETLERİ TL Alacak Senetleri 12.000,00 Cüzdandaki Senetler 8.000,00 Tahsildeki Senetler 2.500,00 Teminattaki Senetler 1.500,00 Yab.Par. Alacak Senetleri 11.000,00 Dolar 6.000,00 Avro 5.000,00 VERİLEN DEP. TEMİNATLAR 800,00 Depozito Bedeli 500,00 Teminat Bedeli 300,00 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 7.700,00 Kredi Kartı alacakları 3.500,00 İdari Takipteki alacaklar 500,00 Yasal Takipteki alacaklar 750,00 Komisyonculardan alacak 2.950,00 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 1.500,00 ŞÜPHELİ TİCARİ AL. KARŞILIĞI NSBMYO 5.000,00 4.000,00 1.000,00 2.600,00 1.500,00 1.100,00 200,00 200,00 2.188,00 1.688,00 500,00 750,00 48 31.Ara 102 BANKALAR 1.000,00 102 01 Zi ra a t Ba nka s ı 120 ALICILAR 1.000,00 120 00 TL a l a ca kl a r 120 00 01 Al i Gezer 120 ALICILAR 150,00 120 50 Ya ba ncı Pa ra l ı a l a ca k 120 50 01 Al i Gezer (1,90-1,75)*1000=150 TL 646 KAMBİYO KARLARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 150,00 100,00 120 ALICILAR 100,00 120 50 Ya ba ncı Pa ra l ı a l a ca k 120 50 01 Al i Gezer (2,60-2,50)*1000= 100 TL 100 KASA 500,00 120 ALICILAR 500,00 120 00 TL a l a ca kl a r 120 00 02 Vel i Uyur 120 ALICILAR 450,00 120 50 Ya ba ncı Pa ra l ı a l a ca k 120 50 02 Vel i Uyur 646 KAMBİYO KARLARI 450,00 (1,90-1,60)*1500=450 TL 656 KAMBİYO ZARARLARI 200,00 120 ALICILAR 200,00 120 50 Ya ba ncı pa ra l ı a l a ca k (2,60-2,50)*2000= 200 TL 120 50 02 Vel i Uyur 320 SATICILAR 750,00 320 01 Ca n Al ır 120 ALICILAR 750,00 120 00 TL a l a ca kl a r 120 00 03 Ha s a n Ka ça r 120 ALICILAR 150,00 120 50 Ya ba ncı Pa ra l ı a l a ca kl a r 120 50 03 Ha s a n Ka ça r 646 KAMBİYO KARLARI 150,00 (1,90-1,80)*1500=150 TL 656 KAMBİYO ZARARLARI 50,00 120 ALICILAR 120 50 Ya ba ncı pa ra l ı a l a ca kl a r (2,55-2,50)*1000= 50 TL 120 50 03 Ha s a n Ka ça r İŞLETME YÖNETİMİ 50,00 49 31.Ara 100 KASA 1.000,00 121 ALACAK SENETLERİ 1.000,00 121 00 TL a l a ca k s enetl eri 121 00 01 Cüzda nda ki Senetl er 102 BANKALAR 1.000,00 102 01 Zi ra a t Ba nka s ı 121 ALACAK SENETLERİ 1.000,00 121 00 TL a l a ca k s enetl eri 121 00 02 Ta hs i l deki s enetl er 121 ALACAK SENETLERİ 250,00 121 50 Ya ba ncı pa ra l ı s enetl er 121 50 01 Dol a r 646 KAMBİYO KARLARI 250,00 (1,90-1,80)*2500 =250 TL 656 KAMBİYO ZARARLARI 150,00 121 ALACAK SENETLERİ 150,00 121 50 Ya ba ncı Pa ra l ı Senetl er 121 50 02 Avro (2,60-2,50)*1500= 150 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ 449,80 122 ALACAK SENETLERİ REESKONT. 449,80 (3000*30*15)/36500=36,99 (500*46*15)/36500=9,45 (1500*90*15)/36500=55,48 (4750*59*15)/36500=115,17 (3750*151*15)/36500=232,71 100 KASA 100,00 126 VERİLEN DEP. TEMİNATLAR 100,00 126 01 Depozi to Bedel i 659 DİĞ. OLAĞAN GİD. ZARAR 300,00 126 VERİLEN DEP. VE TEMİNATLAR 126 02 Temi na t Bedel i NSBMYO 300,00 50 102 BANKALAR 312,00 102 01 Zi ra a t Ba nka s ı 127 DİĞ. TİCARİ ALACAKLAR 312,00 127 01 Kredi Ka rtı a l a ca kl a rı 102 BANKALAR 1.650,00 102 01 Zi ra a t ba nka s ı 793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER 50,00 127 DİĞ. TİCARİ ALACAKLAR 1.700,00 127 04 Komi s yon. Al a ca kl a r 100 KASA 450,00 129 ŞÜP. TİC. ALACAK KARŞILIĞI 375,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK İŞLETME YÖNETİMİ 750,00 75,00 51 STOKLAR Stoklar, işletmenin satmak, üretimde kullanmak ve tüketmek amacıyla edindiği ilk madde ve malzeme, ticari mal, yarı mamul, mamul ve hurda gibi varlıklar ile kendi ürettiği benzeri değerleri kapsayan ve bir yıldan az bir sürede kullanılacak olan veya bir yıl içerisinde nakte çevrilebileceği düşünülen varlıklardan oluşur. 15 STOKLAR 150 İLK MADDE VE MALZEME HESABI 151 YARI MAMULLER- ÜRETİM HESABI 152 MAMULLER HESABI 153 TİCARİ MALLAR HESABI 157 DİĞER STOKLAR HESABI 158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-) 159 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI STOKLARIN DEĞERLEMESİ Stokların edinilmesi, imalat işlemleri ile değiştirildikten sonra ya da olduğu gibi satılıp yeniden edinilmesi, işletme etkinliklerinin temel çevrimini oluşturur. Bu çevrimde; satıştan sağlanan hasılat ile bu hasılatla eşleştirilecek maliyet tükenmelerinin miktarı satış karını belirleyecektir. Söz konusu maliyet miktarını, girişlerin, çıkışların ve kalanların değerlemesi doğrudan etkileyecektir. Satın Alının Emtianın Değerlemesi Emtia maliyet bedeli ile değerlenir. Emtianın değerlemesinin kural olarak fiili maliyetle yapılması gerekir. İstisnai olarak, özellikle misli ve belirli mallarda, ortalama maliyet usulünün de değerlemede esas alınması mümkündür. Maliyet bedeli bir iktisadi kıymetin satın alınması veyahut değerinin artırılması için yapılan ödemelerle bunlara bağlı olarak doğan her türlü giderlerin toplamını ifade eder. Buna göre satın alınan emtiada, maliyet bedeline aşağıdaki unsurların girmesi gerekir. Dahilde satın alınan emtiada; satın alma bedeli, malın işyerine getirilmesine kadar ödenen nakliye ve sigorta giderleri, ödenen alış komisyonları vb. İşletmelerin finansman temini amacıyla bankalardan veya benzeri kredi kurumlarından aldıkları krediler için ödedikleri faiz ve komisyon giderlerinden malın maliyetine pay verilmesi zorunlu değildir. Buna göre mükellefler söz konusu ödemelerini doğrudan gider kaydedebilecekleri gibi, diledikleri takdirde malın maliyetine de kaydedebilirler. İthal edilen emtiada; ithal edilen emtianın bedeli, gümrükte ödenen vergiler ve emtianın gümrükten işyerine gelinceye kadar yapılan nakliye, komisyon vb. giderler, ithalat teminatları için ödenen faiz ve komisyonlar maliyet bedeline girer. Emtianın satın alınıp işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarının maliyete yansıtılması zorunludur. Daha sonra ortaya çıkacak kur farklarının ise, ilgili bulundukları yıllarda gider yazılması veya maliyetine yansıtılması konusunda mükelleflerin seçimlik hakkı bulunmaktadır. İmal Edilen Emtianın Değerlemesi İmal edilen emtia maliyet bedeli ile değerlenir. İmal edilen emtianın maliyet bedeli (tam ve yarı mamul mallar) şu unsurları içerir. -Mamulün meydana getirilmesinde sarf olunan iptidai ve ham maddelerin bedeli, -Mamule isabet eden işçilik, -Genel imal giderlerinden mamule düşen pay, NSBMYO 52 -Genel idare giderlerinden mamule düşen pay, -Ambalajlı olarak piyasaya arz edilmesi zorunlu olan mamullerde ambalaj malzemesinin bedeli, Mükellefler, imalatını yaptıkları emtianın maliyet bedelini anılan unsurları taşımak kaydıyla diledikleri usulde tespit edebilirler. Stok Değerleme Yöntemleri Stokların değerlemesinde açıklanmıştır. kullanılabilecek belli başlı stok değerleme yöntemleri aşağıda Fiili Maliyet Yöntemi Bu stok değerleme yöntemi has maliyet, spesifik maliyet ve gerçek maliyet olarak da adlandırılmaktadır. Bu yöntemde değerleme gününde işletmede mevcut emtianın, hangi maliyet bedeli ile satın alındığının saptanması ve gerçek maliyetleri üzerinden değerlemeye tabi tutulması esastır. Bu yöntemde satın alınan ya da imal edilen mamulün dönem sonu stok değeri hesaplanırken, maliyete dahil edilmesi gereken harcamaların dikkate alınması gerekir. Bu yöntemin uygulanabilmesi için stokta kalan malların hangi maliyet bedeli alındığı ya da hangi maliyetle imal edildiğinin bilinmesine bağlıdır. Ayrıca bu yöntemin sağlıklı olarak uygulanabilmesi için satışların çok iyi takip edilmesi gerekir. Ürün çeşidi fazla olan işletmelerde bu yöntemin uygulanması zorluklar doğurur. Bu yöntem daha çok ürün çeşidi az ve ürün bedeli yüksek olan işletmelerde uygulanabilir. Ortalama Maliyet Yöntemi Ortalama maliyet yönteminin kendi içinde kullanılan üç çeşidi vardır. Bunlar; Basit ortalama maliyet Ağırlıklı ortalama maliyet ve Hareketli ağırlıklı ortalama maliyet yöntemidir. Son yöntemin ayrıntısına girilmeksizin şu genelleme yapılabilir: Gerçek maliyet yöntemine en yakın sonucu pratik bir şekilde veren değerleme yöntemi bu yöntemdir denilebilir. Ancak bu sonucun alınabilmesi için stok giriş ve çıkışlarının çok sağlıklı olarak takip edilebilmesi gerekir. Bu yöntem işletmede sürekli, düzenli ve ciddi bir envanter tutulmasını gerektirir. Basit Ortalama Maliyet Yöntemi: Bu yöntemde maliyetler yıl içinde satın alınan malların her partiye ait birim maliyetler toplamının parti toplamına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Bu hesaplamada dönem başı stok hesaplamaya dahil edilmemektedir. Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi: Bu yöntemde dönem başı mal mevcudu ve dönem içinde alınan malların toplam maliyetlerinin mal miktarına bölünmesi ile maliyet tespitidir. Stokların maliyeti bu şekilde hesaplanacak ortalama maliyet bedeli ile tespit edilir. Hareketli Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi: Bu yöntemde fiili maliyete en yakın sonucu verir. Kural fiili maliyetle değerleme olduğundan, fiili maliyetle değerleme imkanı bulunmayan emtianın, sürekli envanter tutulduğu ya da alış ve satış tarihleri itibariyle kaydi envanter yapmanın imkan dahilinde olduğu hallerde, hareketli ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre hesaplanacak maliyet bedeli ile değerleme yapılması gereklidir. Ancak bu hesaplama yapılamıyorsa o zaman ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerleme yapılabilir. İŞLETME YÖNETİMİ 53 İlk Giren İlk Çıkar (FİFO) Yöntemi Bu yöntemde satılan veya imalata sevk edilen malların işletmeye ilk giren mallardan olduğu kabul edilir. Malların çıkışı tarih olarak önce alınandan başlandığı ve sıranın buna göre devam ettiği düşünülür. Dönem sonunda ise stok olarak kalan emtia tarih itibariyle işletmeye en son giren emtiadır. Stok maliyeti ise doğal olarak işletmeye en son alınan malların maliyetine göre tespit edilir. Son Giren İlk Çıkar (LİFO) Yöntemi Bu yöntem ilk giren ilk çıkar yönteminin tam tersi bir mantıkla işlemektedir. Buna göre satılan veya imalata sevk edilen malın maliyeti yüksek oluşacak, stokta kalan malın maliyeti ise düşük olacaktır. Bu durumda doğal olarak stok değeri düşük olacağından dönem matrahı stok değerlemesindeki fark kadar az olacaktır. Ancak dönem sonu stoklarını LİFO yöntemine göre değerleyen ticari kazanç sahipleri ile kurumlar vergisi mükellefleri, işletmede kullandıkları yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kur farkı gibi giderlerinin bir kısmını gider ya da maliyet unsuru olarak dikkate alamazlar. Emtiada Düşük Bedelle Değerleme Vergi Usul Kanunu’nun 274. maddesine göre; emtianın maliyet bedeline nazaran değerleme günündeki satış bedelleri %10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği durumlarda mükellef maliyet bedeli yerine aynı Kanunun 267. maddesini ikinci sırasındaki usul hariç olmak üzere emsal bedeli ölçüsünü uygulayarak değerleme yapabilir. Burada satış fiyatı olarak esas alınacak fiyat mükellefin kendi satış fiyatları değil piyasa satış fiyatlarıdır. Bu düzenleme pratikte hemen hemen işlerliği olmayan bir hükümdür. Çünkü bu düzenlemenin mantığında ekonomideki genel bir depresyon döneminde fiyatların baş aşağı gittiği hallerde maliyetin altında dahi satılmasında güçlük olan emtianın, maliyetinin altında değerlenmesi suretiyle işletmenin mali bünyesinin zaafa uğramasının önlenmesidir. Kıymeti Düşen Mallarda Değerleme Vergi Usul Kanunu’nun 278. maddesinde belirtilen nedenlerle, kıymetini kısmen veya tamamen kaybeden mallar maliyet bedeli yerine emsal bedeli ile değerlenir. Emtianın, değeri düşen mal olarak değerlemeye tabi tutulabilmesi için değerdeki kaybın şu nedenlerden kaynaklanmış olması gerekir. -Değer kaybı ticari faaliyetin normal gerekleri dahilindeki bozulma, çürüme, kırılma, çatlama, paslanma gibi olaylar sonucunda meydana gelmelidir. -Veya yangın, deprem, su basması gibi doğal bir afet yüzünden emtia değer kaybına uğramalıdır. Bu haller, örneğin çalınma veya kaybolma gibi hallerde emtiada meydana gelen kayıplar için bu hüküm uygulanamaz. Emsal bedelle yapılacak değerlemede, Vergi usul Kanunu’nun 267. maddesinde belirtilen birinci sıradaki ortalama satış fiyatı esası, değer kaybı mal çeşitlerinde aynı ölçüde olamayacağı için ve satılan veya hesap dönemi sonunda mevcut olan maldaki kayıp derecesi farklı olması nedeniyle esas alınmaz. Vergi Usul Kanunu’nun 267. maddesinin ikinci sırasında belirtilen maliyet bedeli esasının uygulanması ise söz konusu değildir. Bu nedenlerle, maldaki değer kaybı dolayısıyla takdir komisyonlarına başvurulup, emsal bedel tespitinin istenmesi gerekir. Malın tamamen değer kaybına uğramış olması bu durumu değiştirmez. Bu durumda takdir komisyonu değerin tamamen yok olduğunu başka bir ifade ile emsal bedelin sıfır olduğunu takdir eder. NSBMYO 54 TİCARİ MALLAR HESABI Değerleme ve Envanteri: 1.Muhasebe Dışı Envanter: 1.İşletmenin stok yerlerinde veya mağazalarında bulunmasına karşın, işletmenin mülkiyetinde bulunmayan mallar ayrıca belirlenmeli ve bu mallar işletme mülkiyetindeki malların sayım listesine alınmamalıdır. 2.Sayım sırasında işletmenin stok yerlerinde ya da mağazalarında bulunmayan ve ayrı bir defteri kebir hesabına alınmamış olan işletme mülkiyetindeki malların da sayım listelerine alınmaları gerekir. 3.Değer düşüklüğüne uğramış olan ticari mal varsa bunlar belirlenerek ayrı bir liste halinde toplanmalıdır. 2.Muhasebe İçi Envanter: Muhasebe dışı envanterde dönem sonu mal mevcuduna ilişkin bilgiler elde edildikten sonra muhasebe içi envanter işlemleri ile hesapların dönem sonu mal mevcudunu gösterir duruma gelmesi sağlanır. Ticari mallara ilişkin muhasebe içi envanter işlemleri şu şekildedir. 1.Mal satış işlemleri sonucunda ulaşılan kar veya zararın belirlenerek ilgili sonuç hesaplarına aktarılması işlemleri(Sürekli ve aralıklı envanter yöntemine göre) 2.Sayım sırasında tespit edilen değer düşüklüğüne uğramış mallara ilişkin işlemler. (Değer düşüklüğüne uğrayan malların ayrı bir hesapta izlenmesi gerekiyorsa bu mallar 157 DİĞER STOKLAR/ Değeri Düşen Mallar yardımcı hesabına aktarılmalıdır. Örnek: Dönem sonunda İşletmenin 600 Yurt içi satışlar hesabının alacağında 67.500,-TL 610 Satış iskontoları hesabının borcunda 4.500,- TL, 611 Satış iadeleri hesabının borcunda 22.500,- TL ve 621 Satılan ticari malın maliyeti hesabının borcunda 36.000,- TL kayıtlı bulunmaktadır. Sürekli envanter yöntemine göre dönem sonu muhasebe kayıtları aşağıdaki gibi olacaktır. 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 67.500,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 67.500,00 63.000,00 610 SATIŞ İADELERİ 22.500,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 4.500,00 621 SATILAN TİC. MALIN MALİYETİ 690 DÖNEM KAR ZARARI 36.000,00 4.500,00 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 4.500,00 4.500,00 590 DÖNEM NET KARI İŞLETME YÖNETİMİ 4.500,00 55 ÖRNEK: Dönem sonunda işletmenin 600 Yurt içi satışlar hesabının alacağında 9.090,- TL, 610 satıştan iadeler hesabının borcunda 2.000,- TL, 611 satış iskontoları hesabının borcunda 120. TL, 153 Ticari mallar hesabının borcunda 18.800,- TL, alacağında ise 3050,- TL kayıtlıdır. Dönem sonunda yapılan sayımda işletmenin deposunda 8.000,- TL mal olduğu tesbit edilmiştir. Dönem sonu mal hesabı ile ilgili muhasebe kayıtlarını yapınız. (aralıklı envanter yöntemine göre) ma l i yet ka ydı 621 SAT. TİCARİ MAL. MALİYETİ 7.750,00 153 TİCAR MALLAR 7.750,00 (18800-3050)-8000= 7750 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 9.090,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 9.090,00 9.870,00 610 SATIŞ İADELERİ 2.000,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 120,00 621 SATILAN TİC. MALIN MALİYETİ 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 7.750,00 780,00 690 DÖNEM KAR ZARAR 591 DÖNEM NET ZARARI 780,00 780,00 692 DÖNEM NET KAR ZARARI NSBMYO 780,00 56 Örnek: İşletmenin yapılan dönem sonu sayımında deposunda bulanan ticari mallarının 5.000,- TL kısmının değerinin 3.000,- TL ye düştüğü tespit edilmiştir. a)Değer düşüklüğü kesindir. b)Değer düşüklüğü kesin olmayıp değer düşüklüğü kadar karşılık ayrılmıştır. a ) değer düşükl üğü kes i n 157 DİĞER STOKLAR 3.000,00 157 01 Değeri Düşen s tokl a r 659 DİĞ. OL. GİDER VE ZARAR 2.000,00 153 TİCARİ MALLAR 5.000,00 b) değer düşükl üğü kes i n deği l 157 DİĞER STOKLAR 5.000,00 157 01 Değeri Düşen s tokl a r 153 TİCARİ MALLAR 654 KARŞILIK GİDERLERİ 5.000,00 2.000,00 158 STOK DEĞ. DÜŞÜK. KARŞILIĞI 2.000,00 ÖRNEK Envanter işlemleri sırasında mal mevcudu 4.750,- TL olarak tespit edilmiştir. Ticari mallar hesabı ise 4.950,- TL kalan vermiştir. a)Aradaki fark normal fireden meydana gelmiştir b)Aradaki farkın nedeni bulanamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. (nedeni bulunamayan ticari mal noksanları sayım ve tesellüm noksanları hesabına alınır. Ve aynı tutarda karşılık ayrılır.) a) 659 DİĞ. OL. GİDER VE ZARAR 200,00 153 TİCARİ MALLAR 200,00 b) 197 SAYIM VE TES. NOKSANI 200,00 197 05 Ti c. Ma l noks a nı 153 TİCARİ MALLAR 654 KARŞILIK GİDERLERİ 200,00 200,00 199 DİĞ. DÖN. VARLIK KARŞILIK. İŞLETME YÖNETİMİ 200,00 57 DİĞER STOKLAR HESABI 1.Değeri Düşen Stoklar 2.Komisyonculardaki stoklar 3.Yoldaki stoklar 4.Hurda-artık stoklar 1.Değeri Düşen Stoklar Ekonomik yada fiziksel nedenlerle değer düşüklüğüne uğrayan mallar 157 DİĞER STOKLAR HESABI/Değeri Düşen Stoklar yardımcı hesabına borç kaydedilir. Karşılığında 153 TİCARİ MALLAR HESABI'na alacak kaydedilir. Değer düşüklüğünün kesin olması halinde mal belirlenen yeni değeri ile kayıt edilir. Değer düşüklüğünün kesin olmaması halinde bu hesaba maliyet değeri ile kayıt yapılır. Örnek: İşletme yıl sonunda yaptığı sayımda deposunda bulunan 2.000,- TL lik ticari malın değerinin 1.600,- TL ye düştüğünü tespit etmiştir. a)değer düşüklüğü kesindir. b)değer düşüklüğü kesin değildir. a) 157 DİĞER STOKLAR 1.600,00 157 01 Değeri Düşen Stok 659 DİĞER OL.GİDER VE ZARAR 400,00 153 TİCARİ MALLAR 2.000,00 b) 157 DİĞER STOKLAR 157 01 Değeri Düşen Stok 153 TİCARİ MALLAR 654 KARŞILIK GİDERLERİ 158 STOK DEĞER DÜŞK.KARŞ. Örnek: İşletmenin önceki yıl 157 DİĞER STOKLAR HS/Değeri Düşen Stoklar yardımcı hesabına alının 1.600,- TL maldan %18 kdv dahil 1.416,- TL lik kısmını satmıştır. a)aralıklı envanter yöntemine göre dönem sonu mal mevcudu 500,- TL olduğuna göre satış ve yıl sonu değerleme kaydını yapınız. NSBMYO 58 100 KASA 1.416,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 1.200,00 391 HESAPLANAN KDV 216,00 yıl s onunda 621 SATILAN TİC.MALIN MAL. 1.100,00 157 DİĞER STOKLAR 1.100,00 157 01 Değeri Düşen Stokl a r (1600-0)-500=1100 b)sürekli envanter yöntemine göre satılan malın maliyeti 1.100,- TL olduğuna göre satış kaydını yapınız. 100 KASA 1.416,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 1.200,00 391 HESAPLANAN KDV 216,00 621 SATILAN TİC.MALIN MAL. 1.100,00 157 DİĞER STOKLAR 1.100,00 157 01 Değeri Düşen Stokl a r ÖRNEK: İşletme önceki yıl Değeri Düşen Stoklar yardımcı hesabına alınan ve 500,- TL karşılık ayrılan 2.000,- TL lik ticari malın yarısı %18 kdv dahil .1.062,- TL ye peşin olarak satılmıştır. a)aralıklı envanter yöntemine göre satış ve dönem sonu mal mevcudunun 750,-Tl olduğunu varsayarak yıl sonu değerleme kaydını yapınız. İŞLETME YÖNETİMİ 59 100 KASA 1.062,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 900,00 391 HESAPLANAN KDV 162,00 yıl s onu ka ydı 621 SAT.TİCARİ MAL. MALİYETİ 1.000,00 158 STOK DEĞ.DÜŞ.KARŞILIĞI 250,00 157 DİĞER STOKLAR 1.250,00 157 01 Değeri Düşen s tokl a r (2000-0)-750 =1.250,- b)Sürekli envanter yöntemine göre satış kaydını yapınız. 100 KASA 1.062,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 900,00 391 HESAPLANAN KDV 162,00 621 SAT.TİCARİ MALIN MAL. 750,00 157 DİĞER STOKLAR 750,00 157 01 Değeri Düşen s tokl a r STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-) Niteliği ve İşleyişi: Değer düşüklüğüne uğramış olan stoklar için ayrılan karşılıkların izlendiği hesaptır. Ayrılan karşılıklar bu hesaba alacak yazılır. Stokun çıkışında bu hesaba borç yazılmak suretiyle stokun maliyeti azaltılır. Karşılığın gereksiz hale gelmesi üzerine 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR hesabı karşılığında bu hesap borçlandırılır. Böylece karşılık iptal edilmiş olur. ÖRNEK: a)İşletme maliyeti 4000,- TL olan ticari mal için %50 oranında değer düşüklüğü karşılığı ayırıyor. b)Söz konusu mal izleyen yıl içerisinde %18 KDV dahil 2.360,- TL satılmıştır. NSBMYO 60 157 DİĞER STOKLAR 4.000,00 157 01 Değeri Düşen Stokl a r 153 TİCARİ MALLAR 4.000,00 654 KARŞILIK GİDERLERİ 2.000,00 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK.KARŞILIĞI 2.000,00 s a tış ka ydı 100 KASA 2.360,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 2.000,00 391 HESAPLANAN KDV 360,00 ma l i yet ka ydı 621 SAT. TİCARİ MAL.MALİYETİ 2.000,00 158 STOK DEĞ.DÜŞK.KARŞ. 2.000,00 157 DİĞER STOKLAR 4.000,00 157 01 Değeri Düşen Stokl a r Örnek: Sıra no 1 2 3 4 5 6 7 Hesabın Kodu 153 157 157 01 157 02 157 03 157 04 158 600 610 611 621 Hesabın Adı TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR Değeri Düşen Stoklar Komisyonculardaki Stoklar Yoldaki Stoklar Hurda Artık Stoklar STOK DEĞER DÜŞÜK.KARŞ. YURT İÇİ SATIŞLAR SATIŞ İADELERİ SATIŞ İSKONTOLARI SATILAN TİCARİ MAL.MALİYETİ Toplam Borç Alacak 25555 2500 12000 4500 3000 1000 4000 2000 3500 1500 1500 500 14833 1750 450 Yıl sonunda yapılan sayımda işletmenin deposunda bulunan 2.500,- TL lik ticari malın %60 oranında değer kaybettiği kesin olarak belirlenmiştir. Ayrıca işletmenin komisyonculardaki ticari malının miktarı 1.000,- TL olarak tespit edilmiştir. Değeri düşen stoklar ise 1.500,- TL olarak belirlenmiş, hurda artık stokların yıl sonu miktarı ise500,- TL olarak tespit edilmiştir. İşletmenin deposundaki ticari malın ise 12.345,- TL olduğu belirlenmiştir. İŞLETME YÖNETİMİ 61 157 DİĞER STOKLAR 1.500,00 157 01 Değeri Düşen Stokl a r 659 DİĞ.OLAĞAN GİD.ZARAR 1.000,00 153 TİCARİ MALLAR 621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ 2.500,00 1.000,00 157 DİĞER STOKLAR 1.000,00 157 02 Kom.s tokl a r (4000-2000)-1000=1000 TL 621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ 500,00 157 DİĞER STOKLAR 500,00 157 01 Değeri Düşen s tokl a r (3000-1000)-1500=500 TL 621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ 1.000,00 157 DİĞER STOKLAR 1.000,00 157 04 Hurda a rtık s tokl a r (1500-0)-500=1000 tl 621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ 8.210,00 153 TİCARİ MALLAR 8.210,00 (25555-5000)-12.345=8.210,- tl 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 14.833,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 14.833,00 12.910,00 610 SATIŞ İADELERİ 1.750,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 450,00 621 SATILAN TİCARİ MALIN MAL. 690 DÖNEM KAR ZARARI 10.710,00 1.923,00 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 1.923,00 1.923,00 590 DÖNEM NET KARI NSBMYO 1.923,00 62 Örnek: Sıra no 1 2 3 4 5 6 7 Hesabın Kodu 153 157 157 01 157 02 157 03 157 04 158 600 610 611 621 Hesabın Adı TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR Değeri Düşen Stoklar Komisyonculardaki Stoklar Yoldaki Stoklar Hurda Artık Stoklar STOK DEĞER DÜŞÜK.KARŞ. YURT İÇİ SATIŞLAR SATIŞ İADELERİ SATIŞ İSKONTOLARI SATILAN TİCARİ MAL.MALİYETİ Toplam Borç Alacak 25555 2500 12000 4500 3000 1000 4000 2000 3500 1500 1500 500 11839 1750 450 Yıl sonunda yapılan sayımda işletmenin deposunda bulunan 2.500,- TL lik ticari malın %60 oranında değer kaybettiği kesin olarak belirlenmiştir. Ayrıca işletmenin komisyonculardaki ticari malının miktarı 1.000,- TL olarak tespit edilmiştir. Değeri düşen stoklar ise 1.500,- TL olarak belirlenmiş, hurda artık stokların yıl sonu miktarı ise500,- TL olarak tespit edilmiştir. İşletmenin deposundaki ticari malın ise 12.345,- TL olduğu belirlenmiştir. İŞLETME YÖNETİMİ 63 157 DİĞER STOKLAR 1.500,00 157 01 Değeri Düşen Stokl a r 659 DİĞ.OLAĞAN GİD.ZARAR 1.000,00 153 TİCARİ MALLAR 621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ 2.500,00 1.000,00 157 DİĞER STOKLAR 1.000,00 157 02 Kom.s tokl a r (4000-2000)-1000=1000 TL 621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ 500,00 157 DİĞER STOKLAR 500,00 157 01 Değeri Düşen s tokl a r (3000-1000)-1500=500 TL 621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ 1.000,00 157 DİĞER STOKLAR 1.000,00 157 04 Hurda a rtık s tokl a r (1500-0)-500=1000 tl 621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ 8.210,00 153 TİCARİ MALLAR 8.210,00 (25555-5000)-12.345=8.210,- tl 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 11.839,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 11.839,00 12.910,00 610 SATIŞ İADELERİ 1.750,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 450,00 621 SATILAN TİCARİ MALIN MAL. 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 10.710,00 1.071,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 591 DÖNEM NET ZARARI 1.071,00 1.071,00 692 DÖNEM NET KAR ZARARI NSBMYO 1.071,00 64 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI Bu grup; içinde bulunulan ayda ortaya çıkan, ancak gelecek aylara ait olan giderler ile faaliyet dönemine ait olup da kesin borç kaydı hesap döneminden sonra yapılacak gelirlerden oluşur. Bu gruptaki hesaplar aşağıdaki gibidir: 18 GELECEK AYLARA AİT GİDER VE GELİR TAHAKKUKLARI 180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI 181 GELİR TAHAKKUKLARI HESABI GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI Niteliği ve İşleyişi: Peşin ödenen ve cari hesap dönemi içinde ilgili gider hesaplarına kaydedilmemesi gereken, gelecek aylara ait giderlerin izlendiği hesaptır. Bu hesap, aylık bilanço veya maliyet çıkaran işletmeler için önemlidir. Gelecek aylarda ilgili gider ve maliyet hesaplarına borç kaydedilecek olan bu giderler 180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI'nın borcuna kaydedilir. İlgili aylarda bu hesabın alacağına karşılık ilgili gider hesabının borcuna kayıt yapılmak suretiyle kapatılır. GELİR TAHAKKUKLARI HESABI Niteliği ve İşleyişi: Üçüncü kişilerden tahsili ya da bunlar hesabına kesin borç kaydı hesap döneminden sonra yapılacak gelirlerin, içinde bulunulan döneme ait olan kısımlarının takibinin yapıldığı hesaptır. Dönem sonlarında, döneme ait olarak hesaplanacak tutarlar ilgili hasılat ve gelir hesapları karşılığında bu hesaba borç kaydedilir. İzleyen dönemde, alacakların kesinleşmesiyle hesaptaki tutarlar bu hesabın alacağına karşılık ilgili hesapların borcuna geçirilerek kapatılır. Örnek Uygulama 1. İşletme 5 kasım tarihinde Kaan Anonim Şirketine ait 2 yıl vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacak %22 faizli 5.000,- TL tahvil satın almıştır. 2. İşletme 8 kasım tarihinde %20 faizli bir yıl vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacak 2.500,- TL hazine bonosu satın almıştır. 3. İşletme 20 Kasım tarihinde %24 faizli 6 ay vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacak 1.000,- TL devlet tahvili satın almıştır. 4. İşletme yıl sonunda elinde bulunan tahvillerin değerlemesini yapmıştır. 5. İşletme 30 ocak tarihinde Kaan Anonim Şirketine ait tahvillerin yarısın 2.550,- TL ye peşin olarak satmıştır. 6. İşletme 15 Şubat tarihinde elinde bulunan hazine bonolarının tamamını 2.750,- TL ye peşin olarak satmıştır. 7. İşletme 20 mayıs tarihinde elinde bulunan devlet tahvillerinin anapara ve faiz tahsilini yapmıştır. İŞLETME YÖNETİMİ 65 1 111 ÖZEL KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 111 01 Ka a n a .ş. 5.000,00 100 KASA 2 özel ta hvi l a l ımı 112 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 112 01 Ha zi ne Bonos u 5.000,00 8.11 2.500,00 100 KASA 2.500,00 ha zi ne bonos u a l ımı 20.11 3 112 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 112 02 Devl et ta hvi l i 1.000,00 100 KASA devl et ta hvi l i a l ımı 4 1500*0,20= 300 TL 1.000,00 25.11 31.12 181 GELİR TAHAKKUKLARI 268,33 642 FAİZ GELİRLERİ 268,33 (5000*56*22)/36500=168,77 (2500*53*20)/36500=72,60 (1000*41*24)36500=26,96 5 ta hvi l i n yıl s onu değerl emes i30.1 100 KASA 655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI 2.550,00 79,59 111 ÖZEL K ESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 111 01 Ka a n a .ş. 181 GELİR TAHAKKUKLARI 2.500,00 84,38 (2500*56*22)/36500=84,38 642 FAİZ GELİRLERİ (2500*30*22)/36500=45,21 ta hvi l i n s a tış ka ydı NSBMYO 45,21 66 15.2 6 100 KASA 2.750,00 112 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 112 01 Ha zi ne bonos u 2.500,00 181 GELİR TAHAKKUKLARI 72,60 (2500*53*20)/36500=72,60 642 FAİZ GELİRLERİ 63,01 (2500*46*20)/36500=63,01 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 7 ta hvi l i n s a tış ka ydı 114,39 20.5 100 KASA 1.119,01 112 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI 1.000,00 112 02 Devl et ta hvi l i 181 GELİR TAHAKKUKLARI 26,96 (1000*41*24)/36500=26,96 642 FAİ GELİRLERİ (1000*140*24)/36500=92,05 ta hvi l i n s a tış ka ydı İŞLETME YÖNETİMİ 92,05 67 DURAN VARLIKLAR Duran varlıklar, bir yıldan veya bir normal faaliyet döneminden daha uzun sürelerle işletme faaliyetlerinin gerçekleşmesi için kullanılmak amacıyla elde edilen ve ilke olarak bir yılda veya normal faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi veya tüketilmesi öngörülmeyen varlıkları kapsar. Duran varlıklar aşağıdaki gibi bölümlendirilebilir: MADDİ DURAN VARLIKLAR İşletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve bir yıldan fazla yararlanılacağı tahmin edilen fiziki varlık kalemlerinin ve bunlarla ilgili birikmiş amortismanların izlendiği hesaptır. 25 MADDİ DURAN VARLIKLAR 250 ARAZİ VE ARSALAR HESABI 251 YER ALTI VE YER ÜSTÜ DÜZENLERİ HESABI 252 BİNALAR HESABI 253 TESİS, MAKİNA VE CİHAZLAR HESABI 254 TAŞITLAR HESABI 255 DEMİRBAŞLAR HESABI 256 DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR HESABI 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI (-) 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR 259 VERİLEN AVANSLAR HESABI ARAZİ VE ARSALAR HESABI Niteliği ve İşleyişi: İşletmeye ait her türlü arazi ve arsaların izlendiği hesaptır. Arazi, işletme faaliyetlerine ayrılmış veya bölünerek arsalar haline getirmeye elverişli geniş yeryüzü parçalarıdır. Arsa ise; şehir, kasaba, köy sınırları içinde olup, binalar, bürolar, fabrikalar ve benzeri inşaata ayrılmış yeryüzü parçalarıdır. Arsa ve araziler satın alma değerleri ile aktife alınmalıdır. Arsa ve araziler satın alındıklarında, maliyet bedelleri ile bu hesaba borç kaydedilir. Satın alınma nedeniyle öden noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile tapu harçlarının maliyet bedeline eklenmesi veya doğrudan gider yazılması mükelleflerin isteğine bırakılmıştır (VUK.Md.270) Boş arsa ve araziler amortismana tabi tutulmazlar, yeniden değerleme kapsamına alınmazlar.(VUK.Md.314) YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ HESABI Niteliği ve İşleyişi: İşletmeye ait yerüstü ve yeraltı düzenlerinin izlendiği hesaptır. Yeraltı ve yerüstü düzenleri, herhangi bir işin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için; yeraltında veya yerüstünde inşa edilmiş her türlü yol, park, köprü, tünel, bölme, baca, sarnıç, kuyu, havuz, iskele, rıhtım, park, bahçe, duvar, çit, spor sahaları, kanalizasyon gibi yapılardır. Satın alınması halinde maliyet bedeli ile aktife alınır. İnşa edilmesi halinde; inşa ve imal giderleri, arsasının bedeli ile birlikte maliyetini oluşturur. Amortisman ve yeniden değerleme işlemine tabidir. NSBMYO 68 BİNALAR HESABI Niteliği ve İşleyişi: İşletmenin her türlü binaları ile bunların ayrılmaz parçaları bu hesapta izlenir. Binaların satın alınması halinde maliyet bedeli ile aktife kayıt edilir. İnşa edilmesi halinde; inşa ve imal giderleri, arsasının bedeli ile birlikte maliyetini oluşturur. Herhangi bir sebeple elden çıkarılması halinde alacağına kayıt yapılır. Aktif karakterli bir hesap olup, borç kalını verir. Ya da borç ve alacak tarafları birbirine eşit olur. TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR HESABI Niteliği ve İşleyişi: Üretimde kullanılan her türlü makine, tesis ve cihazlar ile bunların eklentileri ve bu amaçla kullanılan taşıma gereçlerinin izlendiği hesaptır. Makineler edinme maliyetiyle hesaba borç kaydedilirler. Makine ve tesisatın gümrük vergileri, nakliye ve montaj giderleri ile genişletme veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderleri maliyetine eklenir. (VUK.Md.270-272) Aktif karakterli bir hesap olup, borç kalanı verir. Ya da borç ve alacak tarafları birbirine eşit olur. TAŞITLAR HESABI Niteliği ve İşleyişi: İşletme faaliyetinde kullanılan tüm taşıtlar bu hesapta izlenir. Ulaştırma sektöründe, hizmet üretimi amacı ile kullanılan tüm taşıt araçları da bu hesapta izlenir. Ancak, ulaştırma sektöründe ana hizmet üretiminde kullanılan taşıt araçlarının toplam tutarı bilanço dipnotlarında gösterilir. Satılmak üzere satın alınan taşıt araçları bu hesapta gösterilmez, bunlar ticari mal hükmündedir. Taşıtlar, gayrimenkuller gibi maliyet bedeliyle hesabın borcuna kaydedilir. Genişletme veya iktisadi kıymetin devamlı olarak artırılması amacıyla yapılan giderler maliyetine eklenir. Taşıtlar için yapılan, komple motor değiştirme mahiyetinde olmayan, parça ve lastik değiştirme harcamaları ile bakım onarım masrafları gider olarak yazılır. Aktif karakterli bir hesap olup borç kalını verir. Ya da borç ve alacak tarafları birbirine eşit olur. DEMİRBAŞLAR HESABI Niteliği ve İşleyişi: İşletme faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan her türlü büro, makine ve cihazları ile döşeme, masa, koltuk, dolap, mobilya, alet edevat gibi maddi varlıkların izlendiği hesaptır. Bedele 500.000 TL'yı aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşlar doğrudan gider yazılabilir. Demirbaşlar maliyet bedelleri ile bu hesabın borcuna kayıt yapılır. Herhangi bir sebeple satılması veya elden çıkarılması halinde alacağına kayıt yapılır. Aktif karakterli bir hesap olup, borç kalanı verir. Ya da borç ve alacak tarafları birbirine eşit olur. DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR HESABI Niteliği ve İşleyişi: Yukarıda belirtilen hesapların hiç birinin kapsamına girmeyen, özellikle kendi bölümlerinde tanımlanmayan diğer maddi duran varlıklar bu hesapta izlenir. İŞLETME YÖNETİMİ 69 AMORTİSMANLARIN HESAPLANMASI Genel Açıklama Amortisman konusu, Vergi Usul Kanunu’nun 313. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükme göre; E”İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269. madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerlerinin bu kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder. İlgili mevzuat gereğince sözleşme süresinden sonra bedelsiz olarak devlete veya devletçe tensip olunan bir teşekküle veya belediyeye intikali öngörülen amortismana tabi iktisadi kıymetlerden (sözleşme süresinde yenilenmesi gerekenler hariç) sermayenin veya özel maliyet bedellerinin itfası hükümlerine göre amortismana tabi tutulanlar, genel hükümler uyarınca ayrıca amortismana tabi tutulamazlar. Değeri 76,- lirayı aşmayan (1.1.2000 den itibaren) peştemallıklar ile işletmede kullanılan ve değeri 76,- lirayı aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşlar amortismana tabi tutulmayarak doğrudan gider yazılabilir. İktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edenlerde bu had topluca dikkate alınır.” Yukarıda yer verilen yasa hükmü uyarınca mevcutlar bakımından amortismanın konusu, işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalan gayrimenkullerin ve gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin, VUK’nun değerleme hükümlerine göre belirlenen değerlerinin, yine VUK.nda belirtilen esaslar ve süreler dahilinde yok edilmesidir. Bilançoya kayıtlı olan ve genellikle sabit kıymet niteliğini taşıyan, esas itibariyle mükelleflerin işletmelerinde kullanmak veya faaliyetlerini yerine getirmek amacıyla satın aldıkları bazı iktisadi kıymetlerin amortismana tabi tutulması, bu suretle vergilenebilir kazancın azaltılarak, işletmelerin üzerindeki vergi yükünün hafifletilmesi vergi hukukumuzda yer alan temel mali teşviklerden biridir. Bir iktisadi kıymetin amortisman yoluyla faaliyet kar-zarar hesabına yansıtılması açısından, VUK.’nun “Amortismanlar”la ilgili hükümleri çerçevesinde aranan özellikler şunlardır: -Aktif varlığın işletmede bir yıldan fazla kullanılması, (VUK. Md. 313) -Mal ve hizmet üretimine katkısı sırasında fiziki veya teknolojik yıpranmaya uğraması, aşınması, kıymetten düşmesi, (VUK. Md. 313 ve md.317) -İşletme nedeniyle içindeki cevherin azalması ve dolayısıyla maddi değerini kaybetmesi (VUK. Md 316) -Yangın, deprem, su basması gibi afetler neticesinde değerini tamamen veya kısmen kaybetmesi (VUK. Md. 317) -İktisadi ve teknik bütünlük arz etme hali hariç, varlığın değerinin her yıl Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen belli bir tutarın üzerinde bulunması (VUK. Md. 313 ikinci fıkra) Açıklanan niteliklere sahip olmasına rağmen bazı iktisadi kıymetler farklı değerlendirmeye tabi tutularak, amortisman uygulamasının dışında bırakılmış ve amortisman masrafının ya kısmen ya da tamamen kayıtlara intikali önlenmek istenmiştir. Buna göre, amortisman gideri kaydı yönünden; -İşletmenin aktifinde kayıtlı olmakla birlikte binek otolarda kısmi, -İşle ilgili olmayan yat, kotra, tekne, uçak, helikopter gibi deniz ve hava araçlarında tam yasaklama hükmü yürürlüktedir. NSBMYO 70 Ayrıca, işletme bilançosunda yer alsa dahi boş arazi ve boş arsalar amortismana tabi tutulamamaktadır. (VUK. Md. 314) Amortisman Ayırma Koşulları VUK.’nun 313 maddesine göre, bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi için, aşağıdaki şartların birlikte bulunması gerekmektedir. İşletmede Bir Yıldan Fazla Kullanılma İşletmede bir yıldan fazla kullanılacak olan iktisadi kıymetler amortismana konu edilebilirler. Bir başka deyişle, bir kıymetin amortismana konu iktisadi kıymet sayılabilmesi için, bir yılı aşan bir sürede yok edilebilmesi gerekmektedir. İşletmede bir yıldan fazla kullanılması mümkün olmayan kıymetler dönem kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınırlar. Yıpranma, Aşınma veya Kıymetten Düşmeye Maruz Bulunma Bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi için gerekli şartlardan ikincisi, bu kıymetin yıpranma, aşınma veya bir başka nedenlerden dolayı kıymetten düşmeye maruz bulunmasıdır. İşletmede bir yıldan fazla kullanılacak nitelikte olmakla beraber, zamanla değerini kaybetmeyecek kıymetler amortisman konusuna girmezler. Boş arazi ve arsada durum böyledir. Değer kaybı, ya yıpranma ve aşınma sebebiyle iktisadi kıymetin fiziki ömrünün tükenmesinden ileri gelir veya yıpranma ve aşınma olmamakla beraber, teknolojik gelişmeler ve benzeri nedenlerle kıymet iktisaden değer taşımaz hale gelir. Bu hal daha çok telif, ihtira, imtiyaz hakları gibi gayrimaddi kıymetler için söz konusu olur. Bazı durumlarda da, peştemallıklarda olduğu gibi, kıymetin belli bir süre sonra değerini kaybedeceği vergi kanunları ile belirlenir. Envantere Dahil Olma Amortisman ayrılması için gerekli şartlardan üçüncüsü, iktisadi kıymetin envantere alınmış olmasıdır. Amortisman konusu iktisadi kıymetler gerek bilanço ve işletme esasında defter tutan mükelleflerde gerekse serbest meslek erbabı ve çiftçilerde Vergi Usul Kanunu’nun 189. maddesinde gösterildiği şekilde envantere alınırlar. İktisadi kıymetin envantere dahil olması, hem fiilen işletmenin tasarrufunda bulunması, hem de envantere kaydedilmiş olmasını ifade eder. Örneği, mekülleflerce yapılıp belediyeye devredilen elektrik trafo merkezleri, maden işletmelerinde, maden sahası ile şehir veya kasaba merkezlerini birleştirmek için başkalarına ait arazi üzerine yapılan yollar, işletme aktifine dahil olmadığı için envantere alınıp amortismana tabi tutulamaz. Öte yandan, işletmede kullanılmakla beraber, kayden envantere alınmamış olan iktisadi kıymetler için de amortisman ayrılamaz. Örneğin, iş sahibinin tamamen işletme faaliyetlerine tahsis ettiği binek otomobil, kayden envantere alınmamışsa amortisman konusu yapılmaz. Aşağıdaki iki hal özellik arz eder: a.Mülkiyeti muhafaza kaydı ile satılan kamyon ve benzeri araçlar ve diğer sabit kıymetlerle ilgili amortisman, amortisman konusu kıymet hukuken henüz alıcının aktifine girmemiş olmamakla beraber, alıcı tarafından ayrılır. b.Başkalarına ait araziler üzerine tesis edilen reklam panoları, fiilen işletme dahilinde olmamakla beraber, envantere alınır ve amortismana tabi tutulur. İŞLETME YÖNETİMİ 71 İktisadi Kıymetin değerinin Belli Bir Tutarı Aşması 2000 takvim yılı içinde geçerli olmak üzere değeri 76,- lirayı aşan kıymetler amortisman yoluyla itfa edilecektir. Bu değerin altında kalan iktisadi kıymetler ise ticari kazancın tespitinde doğrudan gider yazılabilecektir. Arsa ve Arazide Amortisman Vergi Usul Kanunu’nun 314. maddesine göre boş arazi ve boş arsalar amortismana tabi değildir. Ancak; a.Tarım işletmelerinde vücuda getirilen meyvalık, dutluk, fındıklık, zeytinlik ve güllüklerle incir bahçeleri ve bağlar gibi tarım tesisleri, b.İşletmede inşa edilmiş olan her nevi yollar ve haklar, amortismana tabi tutulur. Amortisman Ayırma Yöntemleri Normal Amortisman Normal amortisman, iktisadi kıymet için amortisman süresi içinde eşit oranda amortisman ayrılmasını ifade eder. Bu yöntemde önce iktisadi kıymetin tahmini kullanma süresi belirlenir. Bir rakamı belirlenen süreye bölünerek amortisman oranı bulunur. Örneğin aktife alınan iktisadi kıymetin ömrü 5 yıl olarak tahmin edilmiş ise, amortisman oranı 1 / 5 = %20 olarak hesaplanır. Vergi Usul Kanunu’nun 4008 sayılı Kanunla değişik 315. maddesine göre mükellefler amortismana tabi iktisadi kıymetlerin değerlerini %20’den fazla olmamak üzere, diledikleri amortisman oranları üzerinden yok ederler. Ancak mükelleflere sağlanan, oran seçebilme serbestisi arsa, arazi ve binalar ile %20 oranında daha yüksek oranda amortismana tabi tutulacak iktisadi kıymetler için ortadan kaldırılmıştır. Bunlar üzerinden uygulanacak amortisman oranları Maliye Bakanlığı’nca belirlenecektir. (VUK. Md. 315) Maliye Bakanlığı bu yetkisini 153 numaralı Vergi usul Kanunu Genel Tebliği ile kullanılarak arsa, arazi ve binalarda, %20 oranından fazla oranda amortismana tabi tutulacak iktisadi kıymetlerde uygulanacak oranları belirlemiştir. Ayrıca 180 nolu VUK. Genel Tebliği ile de film ve video kasetleri için ayrılacak amortisman oranı, 1.1.1998 tarihinden itibaren yeniden belirlenmiştir. (sözkonusu 153 nolu VUK. Genel Tebliği 18.10.1983 tarih 18195 sayılı Resmi Gazete’de 180 nolu VUK Genel Tebliği 27.5.1998 tarih ve 19824 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.) VUK.’nun normal amortisman oranını belirleyen 315.. maddesinde yer alan %20 oranı, 4008 sayılı yasayla 1.1.1995 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere değiştirilmiş ve daha önce %25 olan normal amortisman oranı %20’ye indirilmiş ve böylede 4 yıllık amortisman süresi de 5 yıla çıkarılmıştır. Ülkemizde halen birinci ve ikinci sınıf tacirler yani bilanço ve işletme esasına göre defter tutan tacirler ile serbest meslek sahipleri normal amortisman yöntemini kullanabilmektedirler. Azalan Bakiyeler Usulüne Göre Amortisman “Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerden dileyenler, amortismana tabi iktisadi kıymetlerini, azalan bakiyeler üzerinden amortisman usulü ile yok edebilirler. Bu usulün tatbikinde; 1.Her yıl, üzerenden amortisman ayrılacak değer, evvelce ayrılmış olan amortismanlar toplamının tenzili suretiyle tespit olunur. 2.Bu usulde uygulanacak amortisman nispeti %40’ı geçmemek üzere normal amortisman nispetinin iki katıdır. 3.Bu usulde amortisman süresi normal amortisman nispetlerine göre hesaplanır. Bu sürenin son yılına devreden bakiye değer, o yıl tamamen yok edilir.” (VUK. Md. 315) NSBMYO 72 Vergi Usul Kanunu’nun mükerre 315. maddesinin 2 numaralı bendinde düzenlenen azalan bakiyeler usulünde uygulanacak amortisman nispetinin tavanı, 4008 sayılı yasayla 1.1.1995 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %50 oranından %40 oranına indirilmiştir. Fevkalade Amortisman “Amortismana tabi olup: 1.Yangın, deprem su basması gibi afetler neticesinde değerini tamamen veya kısmen kaybeden; 2.Yeni icatlar dolayısıyla teknik verim ve kıymetleri düşerek tamamen ve kısmen kullanılmaz bir hale gelen; 3.Cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla aşınma ve yıpranmaya maruz kalan; Menkul ve gayrimenkullerle haklara, mükelleflerin müracaatları üzerine ilgili bakanlıkların mütalaası alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığınca her işletme için işin mahiyetine göre ayrı ayrı belli edilen, fevkalade ekonomik ve teknik amortisman nispetleri uygulanır.”(VUK. Md. 317) Fevkalade amortisman uygulamasından yararlanabilmek için mükelleflerin mutlaka Maliye Bakanlığı’na müracaat etmeleri gerekmektedir. Bakanlığa başvurulmadan uygulama yapılması mümkün değildir. Mükelleflerin başvurudan önce amortismana tabi kıymetlerinin doğal afetler nedeniyle zarara uğradığını mahkeme kararı veya duruma göre belediye, tarım müdürlükleri gibi ilgili birimlere yaptırdıkları tespitlerle belgelemeleri gerekmektedir. Maliye Bakanlığı, konu ile ilgili diğer bakanlıkların da mütalaasını alarak, ayrılacak amortisman miktarını belirler ve mükelleflere bildirir. Müracatın süresi konusunda herhangi bir belirleme yapılmamasına karşın VUK.’nun 318 ve 320. maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, başvurunun afetin oluştuğu hesap döneminde yapılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Fevkalade amortisman yukarıda sıralanan koşulların gerçekleşmesi durumunda, normal amortisman oranlarından daha yüksek oranda amortisman ayrılmasıdır. İktisadi kıymetin itfa edilmemiş bedelinin bir defada gider yazılması anlamını taşımaz. Bu nedenle fevkalade amortisman uygulandığı dönemde ayrıca normal (ya da azalan bakiyeler) usulüne göre amortisman ayrılamaz. Eğer fevkalade amortisman nispetinin uygulanmasından sonra da itfa edilmemiş bir kısım kalıyorsa, izleyen yıllarda normal (veya azalan bakiyeler ) amortisman usulüne göre itfaya devam edilecektir. Herhangi bir dönemde ayrılmamış olan amortismanlar daha sonra fevkalade amortisman ayrılması suretiyle giderilemez. Fevkalade amortisman tutarının hesaplanmasında, önceden ayrılmayan amortisman tutarı ayrılmış gibi dikkate alınır. Diğer taraftan doğal afet nedeniyle amortismana tabi iktisadi kıymet bütünüyle değer kaybına uğramışsa, iktisadi kıymetin kalan değerinin tamamı fevkalade amortisman yoluyla gider yazılacaktır. Kıst Amortisman Uygulaması 4108 sayılı Kanunu’nun 6. maddesiyle değişik Vergi Usul Kanunu’nun 320/2. maddesi uyarınca; “Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değer, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilir...” Kıst amortisman uygulaması yalnızca işletmelerin aktifinde kayıtlı binek otomobillerine münhasır olup binek otomobilleri dışında kalan amortismana tabi diğer kıymetler için aktife alındıkları yılda tam amortisman ayrılacaktır. İŞLETME YÖNETİMİ 73 Diğer taraftan, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya sair şekillerde işletilmesi olan mükelleflerin bu amaçla kullandıkları binek otomobillerine kıst amortisman uygulanmayacaktır. Bu hükmün uygulanmasında binek otomobillerine ilişkin olarak işletmenin aktifine alındıkları yılda tam amortisman ayrılabilmesi için; a.İşletmenin faaliyet konuları arasında binek otomobillerinin kiralanması veya sair şekillerde işletilmesi, b.Binek otomobillerinin esas itibariyle bu amaca tahsis edilmiş olması, şartları aranacaktır. Örneğin, faaliyet konusu binek otomobillerinin kiralanması olan bir işletmenin aktifine alınıp fiilen şirket yöneticilerinin kullanımına tahsis edilen binek otomobili için aktife alındığı yılda tam yıl amortisman ayrılması mümkün olmayıp kıst amortisman uygulaması yapılacaktır. Kıst amortisman uygulamasında, binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemine ilişkin amortisman tutarı, 12 bölünerek kullanıldığı ay sayısı ile çarpılarak bulunacaktır. Hesaplamada, binek otomobillerinin aktife girdiği ay kesri tam ay sayılacaktır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye kısım ise, son yılda ayrılacak amortisman tutarına ilave edilerek itfa edilecektir. Madenlerde Amortisman “İşletme sebebiyle içindeki cevherin azalmasından dolayı maddi değerini kaybeden madenlerin ve taş ocaklarının imtiyaz ve maliyet bedelleri, ilgililerin müracaatları üzerine bunların büyüklük ve mahiyetleri göz önünde tutulmak ve her maden veya taş ocağı için ayrı ayrı olmak üzere Maliye ve Sanayi Bakanlıklarınca belli edilecek nispetler üzerinden yok edilir.”(VUK. Md. 316) Vergileme ile ilgili hususların belirlenmesi esas olarak Maliye Bakanlığı’nın görev ve yetkisinde olmakla birlikte, madenlerin rezervlerinin ve çıkarılabilme kapasitesi ile ilgili hususların belirlenmesi teknik bir husus olduğu için maden ve taş ocaklarında amortisman oranının belirlenmesi yetkisi Maliye ve Sanayi Bakanlıklarına birlikte verilmiştir. Kanunda Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı yerine Sanayi Bakanlığına yetki verilmiş olmasının nedeni Kanunun çıktığı zaman Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın ayrı bir Bakanlık olmayıp, Sanayi Bakanlığı’nın bünyesinde bulunmasındandır. Bu nedenle yetki gerçekte, Sanayi bakanlığının değil Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nındır. Maden veya taşocağı sahiplerinin veya imtiyaz sahiplerinin bu ocakların maliyet bedelleri veya imtiyaz bedelleri üzerinden amortisman ayırabilmeleri için Maliyet Bakanlığı’na başvurarak kendileri için amortisman oranı tespit edilmesini istemeleri gerekmektedir. Aksi halde bu bedelleri doğrudan gider kaydedemeyecekleri gibi amortisman da ayıramazlar. “Madenlerde arazi genel olarak geniş ölçüde değer kaybına uğramaktadır. Bu arazi veya arsalar 314. maddede söz konusu edilen boş arazi ve arsalar gibi mütalaa edilemezler. Bu itibarla, 316. maddedeki amortismana tabi maden maliyetine katılmaları gerekir. Arazi ve arsaların işletme süresi sonunda bir kısım madenlerde daha az, bir kısmında daha çok kıymet kaybına uğramaları mümkün olmakla beraber uzunca bir dönemi kapsayan işletme süresinde meydana gelecek değer azalmalarını takdir etmek pratikte güçlükler arz edeceği göz önünde tutularak arazi maliyetinin, cevher ve araziye ait kısmı ya da işletme süresi sonunda kalacak değeri diye bir ayrım yapılmaksızın tümünün amortismana tabi tutulması uygun olur. Esasen işletme süresi içinde arazi veya arsaların tüm maliyetinin amortismana tabi tutulması sebebiyle meydana gelecek vergi kaybı, işletme süresi sonunda da değerlerin satılması sonucunda amortismanlardan dolayı meydana gelecek kazanç farkının vergilendirilmesiyle telafi edilecektir.” NSBMYO 74 %20’den Farklı Oranda Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler ve Bunların Amortisman Oranları I.Arazi ve Binalar Amortisman A-Binalar Oranı a)Ticari, sınai, zirai, mesleki işletmelerin idare binaları ile sağlık ve sosyal hizmetlerinde kullandıkları binalar, ticarethane, muayenehane, yazıhane, banka, sigorta, pansiyon, otel, okul, hamam, banyo binaları, tiyatro ve benzeri eğlence yerleri, depo, ardiye, kapalı spor sahaları binaları, spor sahalarındaki tribünler ve benzeri hizmetlere tahsis olunan sair binalar, ikamete mahsus ev apartman ve emsali binalar: Beton, kargir, demir, çelik 2 Yarı-kargir, yarı ahşap 3 Ahşap, kerpiç 4 Galip malzemesi sac, çinko, teneke mukavvat barakalar, inşaat şantiye binaları, mevsimlik faaliyette bulunan sinema gazino ve emsali yerlerdeki cam veya ahşap tesisler ile benzeri binalar 6 Galip malzemesi cam olan binalar ve benzerleri sarnıçlar ve benzerleri 5 Tanklar 2 İspirto ve saire tankları 5 Asit tankları 10 b)Fabrika, atölye, istasyon, terminal, garaj, hangar, kantar dairesi, kazan dairesi, pompa dairesi, elektrik santral binaları ile emsali hizmetlere mahsus binalar: Beton, kargir demir, çelik 4 Yarı kargir 5 Ahşap 6 Kerpiç 8 Galip malzemesi sac, çinko, teneke 10 B-Arazi (Tarım İşletmeleri): a.Arazi ıslahatı (tarla kurutma ve sulama kanalları gibi) 5 b.Tesisat ve tertibat: Su yolları ve arklar 5 c.Tesisler 1.zeytinlikler 1 2.Dutluklar 2 3.Fındıklıklar 3 4.Süs ağaçları, parklar, güllükler 5 5.Bağlar 5 6.Narenciye 4 7.Şeftali ağaçları 10 8.Kayısı, erik, badem ağaçları 4 9.Elma, armut, ayva incir ağaçları 4 10.Vişne, kiraz ağaçları 5 11.Ceviz, kestane, antep fıstığı 2 12.Sair meyveli ağaçlar 8 13.Seralar 4 II.%25 Nispetinden Daha Yüksek bir Nispette Amortismana Tabi Tutulacak İktisadi Kıymetler ve Bunlara Uygulanacak Nispetler A-Demirbaşlar a.Branda bezi, çuval, kanaviçe, bez torba, naylon torba, küfe, su hortumu, sebze ve meyve kasaları 50 b.Liman stoklama ve yükletme tesislerinin inşaatında kullanılan palplanşlar 35 İŞLETME YÖNETİMİ 75 B-Maden İşletmeleri ve Maden Ocakları a.İzabe potaları b.Madeni emniyet şapkaları (Baretler) C-Muhtelif Sanayi Kolları ve Muhtelif İşler a.Petrol sanayiinde: 1.Buhar kazanlarından acı su kullanılanlar 2.Pompaj çubuklarından, emiciler b.Demir-çelik Fabrikaları ve Buna Müteferri Sanayiide 1. Kızaklar, merdaneler, konveyör kayışı, şerit sarma tamburu 2.Pik kalıpları ve benzeri kalıplar c.Tıbbı Müstahzarat Sanayiide 1.Çift cidarlı buhar kazanları, komprime makinaları, doldurma makinaları, cihazları ve vasılatı, tephir kazanları, merham sıvağı hazırlama kapları merhem karıştırma cihazı 2.Vakum cihazı veya buna muadil tertibat, tüp veya kavanozlara merhem doldurma ve kapama makinaları 3.Kurutma etüvü,süzme tertibatı, vb. d.Bisküvi, çikolata ve şekerleme fabrikalarında lehimli kalıplar e.Balık-Avlama Sanayiinde: salma ağları f)Sürgercilikte: Dalgıç hortumu Sürütme aleti kopmle g.Likit Petrol Gaz Sanayiinde filtreler h.Tiyatro dekorları D-Konaklama İşletmeleri İle Lokanta Gazino, Kahvehane Kıraathane, Pavyon; Kır Bahçesi; Plaj; Pastahane; Bar ve Emsali Umumi İstirahat, Eğelence ve Toplantı Yerleri a. Turistik belgeli lüks ve birinci sınıf işletmeler b.Turistik belgeli diğer işletmeler c.Turistik belgesi bulunmayan lüks ve birinci sınıf işletmeler d.Turistik belgesi bulunmayan 2 ve daha aşağı sınıflara dahil işletmeler (sınıfı olmayanlar dahil) 1.Porselen veya camdan yapılmış (kristal hariç) her nevi mutfak ve servis takım ve malzemeleri: a grubuna dahil işletmelerde b,c, ve de grubuna dahil işletmelerde %25 oranını aşmamak şartıyla serbest amortisman uygulaması yapılabilecektir. 2.El, yüz ve banyo havluları, yatak çarşafları; yastık kılıfları, masa örtüleri, plato ve her nevi peçeteler ve benzerleri: a ve b grubuna dahil işletmelerde amortismana tabi değildir. c.grubuna dahil işletmelerde d. grubuna dahil işletmelerde E-Film Amortismanları ve Video Kasetleri a.Film amortismanları Birinci yıl İkinci yıl b.Video Kasetleri Birinci yıl İkinci yıl 1.Duran Varlık Edinilmesi: NSBMYO 50 30 50 35 30 50 30 40 50 40 35 35 50 50 50 35 50 35 75 25 60 40 76 Duran varlıklar satın alma yolu ile ya da imal edilmek suretiyle edinilir. Duran varlığın bedelinin ödenmesi halinde ilgili duran varlığın borcuna kayıt yapılır. Duran varlıkların belirli bir süre içerisinde edinilmesi halinde ise duran varlıklara ait değerlerin birbirine karışmaması için yapılan bütün harcamalar geçici bir hesap olan "258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI"nda toplanır. Duran varlığın tamamlanmasından sonra bu hesap kapatılarak ilgili duran varlık hesabına kayıt yapılır. Örnek: a)işletme fazla parasını değerlendirmek amacıyla 5.500,- TL ya bir arsa satın almıştır. b)işletme satın aldığı arsanın etrafına %18 kdv dahil 944,- TL ödeyerek duvar yaptırmıştır. c)işletme şehir merkezinde büro olarak kullanılmak amacıyla %18 kdv dahil 17.700,- TL ye bir dükkan satın almış bedelini bankadaki ticari mevduat hesabından ödemiştir. d)işletme fabrika binasına kuracağı ek tesis için %18 kdv dahil 11.800,- iş makinası satın almış bedelini bankadaki ticari mevduat hesabından ödemiştir. e)işletme işyerindeki personelin taşınmasını sağlamak amacıyla %18 kdv dahil 23.600,- TL ye bir taşıt satın almıştır. f)İşletme satın aldığı ve büro olarak kullanacağı dükkanın iş amaçlarına uygun hale getirilmesi için (Bilgisayar, masa, koltuk, sandalye, halı, vb.) %18 kdv dahil 4.720,- TL lik demirbaş satın almıştır. g)işletme fabrika binasında işçilerin yemek yemesi için oluşturulan yemekhanede kullanılmak üzere %18 kdv dahil 1.180,- TL ye çelik kazan, çelik yemek tabakları satın almıştır. h)İşletme dönem sonunda duran varlıklarına amortisman ayırmıştır. Yer altı ve yer üstü düzenlerinin ekonomik ömrü 10 yıl, binanın ekonomik ömür 40 yıl, iş makinalarının ekonomik ömrü 8 yıl, taşıtın ekonomik ömrü 5 yıl, demirbaşların ekonomik ömrü 10 yıl, diğer dönen varlıkların ekonomi ömürleri ise 10 yıldır. İŞLETME YÖNETİMİ 77 a 250 ARAZİ VE ARSALAR 5.500,00 100 KASA 5.500,00 b a rs a a l ınma s ı 251 YER ALTI VE YER ÜSTÜ DÜZENLERİ 191 İNDİRİLECEK KDV 800,00 144,00 100 KASA 944,00 c a rs a ya duva r ya ptırıl ma s ı 252 BİNALAR 15.000,00 191 İNDİRİLECEK KDV 2.700,00 102 BANKALAR d büro s a tın a l ınma s ı 253 TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR 191 İNDİRİLECEK KDV 17.700,00 10.000,00 1.800,00 102 BANKALAR 11.800,00 e i ş ma ki na s ı a l ınma s ı 254 TAŞITLAR 20.000,00 191 İNDİRİLECEK KDV 3.600,00 100 KASA 23.600,00 f ta şıt a l ınma s ı 255 DEMİRBAŞLAR 4.000,00 191 İNDİRİLECEK KDV 720,00 100 KASA 4.720,00 g demi rba ş a l ınma s ı 256 DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR 191 İNDİRİLECEK KDV 1.000,00 180,00 100 KASA 1.180,00 di ğer ma ddi dura n va rl ık a l ınma s ı 250 ARAZİ VE ARSALAR 5500 251 YER ALTI VE YER ÜSTÜ DÜZENLERİ 800 252 BİNALAR 15000 254 TAŞITLAR 20000 255 DEMİRBAŞLAR 4000 256 DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR 1000 NSBMYO 253 TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR 10000 78 7 a seçeneğine göre amortisman gider kaydı 770 GENEL YÖNETİM GİD. 80,00 770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y. 770 06 01 Yer Al t. Ve Üs t. Düz. 257 B.AMORTİSMAN 80,00 257 01 Yer Al t.ve Üs t. 770 GENEL YÖNETİM GİD. 375,00 770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y. 770 06 02 Bi na l a r 257 B.AMORTİSMAN 375,00 257 02 Bi na l a r 770 GENEL YÖNETİM GİD. 1.250,00 770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y. 770 06 03 Tes . Ma k. Ci ha z. 257 B.AMORTİSMAN 1.250,00 257 03 Tes . Ma k. Ci h. 770 GENEL YÖNETİM GİD. 4.000,00 770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y. 770 06 04 Ta şıt 257 B.AMORTİSMAN 4.000,00 257 04 Ta şıt 770 GENEL YÖNETİM GİD. 400,00 770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y. 770 06 05 Demi rba ş 257 B.AMORTİSMAN 400,00 257 05 Demi rba ş 770 GENEL YÖNETİM GİD. 100,00 770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y. 770 06 06 Di ğ. M.Dur. Va r. 257 B.AMORTİSMAN 257 06 Di ğ. Ma d. Dur. V. İŞLETME YÖNETİMİ 100,00 79 7 b seçeneğine göre amortisman gider kaydı 796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY. 80,00 796 01 Yer Al tı ve Üs tü Düz. 257 B.AMORTİSMAN 80,00 257 01 Yer Al t.ve Üs t. 796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY. 375,00 796 02 Bi na l a r 257 B.AMORTİSMAN 375,00 257 02 Bi na l a r 796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY. 1.250,00 796 03 Tes . Ma k. Ci ha z. 257 B.AMORTİSMAN 1.250,00 257 03 Tes . Ma k. Ci h. 796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY. 4.000,00 796 04 Ta şıt 257 B.AMORTİSMAN 4.000,00 257 04 Ta şıt 796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY. 400,00 796 05 Demi rba ş 257 B.AMORTİSMAN 400,00 257 05 Demi rba ş 796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY. 100,00 796 06 Di ğ. M.Dur. Va r. 257 B.AMORTİSMAN 100,00 257 06 Di ğ. Ma d. Dur. V. Örnek 2: a)işletme yeni fabrika binası yapma amacıyla 7.500,- TL ye bir arazi satın almıştır. b)alınan arazinin etrafına yaptırılan çit için %18 kdv 2.360,- TL harcama yapılmıştır. c)alınan arazinin inşaata elverişli hale getirilmesi için demir harfiyat işletmesine %18 kdv dahil 1.180,- TL ödeme yapılmıştır. d)İşletme binanın yapımını kaçan inşaat firmasına ihale etmiştir. e)üç ay sonra birinci hak ediş olarak kaçan inşaat firmasına %18 kdv dahil 47.200,- TL ödeme yapılmıştır. f)bir yıl sonra ikinci ve son hak ediş olarak %18 kdv dahil 59.000,- TL ödenmiştir. NSBMYO 80 g)bina işletme tarafından teslim alınmıştır. a 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR 7.500,00 100 KASA 7.500,00 b 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR 191 İNDİRİLECEK KDV 2.000,00 360,00 100 KASA 2.360,00 c 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR 191 İNDİRİLECEK KDV 1.000,00 180,00 100 KASA 1.180,00 e 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR 191 İNDİRİLECEK KDV 40.000,00 7.200,00 100 KASA 47.200,00 f 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR 191 İNDİRİLECEK KDV 50.000,00 9.000,00 100 KASA 59.000,00 g 252 BİNALAR 100.500,00 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR 100.500,00 2.Duran Varlığın Değerini Artırıcı Harcama Yapılması: Duran varlığın değerinin sürekli olarak artırılmasına yönelik yapılan harcamalar ilgili duran varlığı maliyetine eklenir. Duran varlıkları hizmette tutmak amacıyla yapılacak bakım onarım giderleri ise ilgili yıl içerisinde gider hesaplarına alınır. Örnek: 1.İşletme aktifinden 30.000,- TL ye kayıtlı bulunan servis aracına %18 kdv dahil 3.540,- TL ye bir klima satın almış ve montajı için %18 kdv dahil 354,- TL ödeme yapmıştır. 2.İşletme aktifinde 50.000,- TL ye kayıtlı bulunan büro olarak kullandığı binasına %18 kdv dahil 11.800,TL kalorifer sistemi taktırmıştır. Ayrıca binanın boya ve badanası için %18 kdv dahil 1.180,- TL ödeme yapmıştır. İŞLETME YÖNETİMİ 81 1 254 TAŞITLAR 3.300,00 254 01 Kl i ma bedel i 3000 254 02 Monta j bed. 300 191 İNDİRİLECEK KDV 594,00 100 KASA 3.894,00 2 252 BİNALAR 10.000,00 252 01 Ka l ori fer tes i s a tı 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 1.000,00 794 07 Ba kım Ona rım Gi d. 191 İNDİRİLECEK KDV 1.980,00 100 KASA 12.980,00 3.Duran Varlığın Satılması veya Hasara Uğraması: Duran varlıkların satılması halinde sağlanan artış bedelinin duran varlığın net değeri karşısındaki durumuna göre kar veya zarar ortaya çıkacaktır. Amortisman kaydedilmesinde direkt yöntem uygulandığında duran varlık hesabı net değeri gösterir durumdadır. Amortisman kaydedilmesinde endirekt yöntem uygulanıyorsa; net değer o duran varlığın duran varlıklar hesabındaki değeri ile birikmiş amortismanı arasındaki farktır. Bu nedenle duran varlığın hesaptan çıkışında o ana kadar ayrılmış bulunan amortismanlar göz önünde tutulur. Örnek: 1.İşletme kayıtlı değeri 4.000,- TL , birikmiş amortismanı 2.400,- TL olan demirbaşlarını %18 kdv dahil 2.360,- TL ye peşin olarak satmıştır. 2.İşletme kayıtlı değeri 5.000,- TL, birikmiş amortismanı 2.000,- TL olan iş makinalarını %18 kdv dahil 2.950,- TL ye peşin olarak satmıştır. 3.İşletme kayıtlı değeri 40.000,- TL, birikmiş amortismanı 28.000,- TL olan taşıtını %18 kdv dahil 17.700,- TL ye satmıştır. NSBMYO 82 1 100 KASA 2.360,00 257 Bİ Rİ KMİ Ş AMORTİ SMAN 2.400,00 255 DEMİ RBAŞLAR 4.000,00 391 HESAP KDV 679 Dİ ĞER OLAĞAN DI ŞI GELİ R VE KARLAR 360,00 400,00 2 100 KASA 2.950,00 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 689 DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR 2.000,00 500,00 253 TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR 391 HESAP KDV 5.000,00 450,00 3 100 KASA 17.700,00 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 28.000,00 254 TAŞITLAR 391 HESAP KDV 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 40.000,00 2.700,00 3.000,00 4.Duran Varlığın Yenilenmesi: Satılan ya da hasara uğrayan duran varlığın satış bedeli ya da hasar tazminatı ile o varlığın net bedeli arasındaki olumlu fark kar yazılabileceği gibi, satıştan sağlanan kar ya da alınan sigorta tazminatının net bedeli aşan kısmı, yenileme giderlerini karşılamak üzere pasif bir hesap olan 549 ÖZEL FONLAR HESABI/Yenileme Fonu tali hesabına alacak kaydedilir. Satılan duran varlığın yenilenmesi gerçekleştirildiği taktirde yeni edinilen duran varlığın yıllık amortismanları öncelikle bu hesaptan karşılanır. Bu hesaptaki değerin bitmesinden sonra amortisman ayrılması işlemi gider yazılmak suretiyle karşılanır. Örnek: 1.İşletme kayıtlı değeri 4.000,- TL , birikmiş amortismanı 2.400,- TL olan demirbaşlarını %18 kdv dahil 2.360,- TL ye yeni bir demirbaş almak amacıyla peşin olarak satmıştır. 2.İşletme kayıtlı değeri 5.000,- TL, birikmiş amortismanı 2.000,- TL olan iş makinalarını %18 kdv dahil 2.950,- TL ye yeni iş makinası almak amacıyla peşin olarak satmıştır. İŞLETME YÖNETİMİ 83 3.İşletme kayıtlı değeri 40.000,- TL, birikmiş amortismanı 28.000,- TL olan taşıtını %18 kdv dahil 17.700,- TL ye yeni bir taşıt satın almak amacıyla peşin olarak satmıştır. 1 100 KASA 2.360,00 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 2.400,00 255 DEMİRBAŞLAR 4.000,00 391 HESAP KDV 360,00 549 ÖZEL FONLAR 400,00 549 01 Yeni l eme Fonu 2 100 KASA 2.950,00 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 689 DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR 2.000,00 500,00 253 TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR 391 HESAP KDV 5.000,00 450,00 3 100 KASA 17.700,00 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 28.000,00 254 TAŞITLAR 40.000,00 391 HESAP KDV 2.700,00 549 ÖZEL FONLAR 3.000,00 549 01 Yeni l eme Fonu 5.Duran Varlıkların Yeniden Değerlemesi Ayrılmakta olan yıllık amortisman miktarından daha büyük ölçüde değer yitiren duran varlıklar için olağanüstü amortisman ayrılarak söz konusu değer azalışı giderilebilir. Paranın değerindeki düşme nedeniyle aktif değerlerin kayıtlı değerlerinde meydana gelen artış gerçek kar olmadığından, gelirlere eklenmemekte 522 MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI HESABI'na kaydedilmektedir. Bu hesaba alınan miktarlar duran varlıkların satılmasında birikmiş amortismanlar gibi kayıtlara yansıtılmaktadır. Yıllara göre yeniden değerleme oranları şöyledir: YIL ORAN% YIL ORAN % 2004 11,2 2008 12 2005 9,8 2009 2,2 2006 7,8 2010 7,7 2007 7,2 2011 10,26 Örnek: işletme aktifinde kayıtlı değeri 10.000,- TL, birikmiş amortismanı 2.000,- TL olan iş makinalarını 2011 yılında yeniden değerlemeye tabi tutmuştur. İş makinaları 2010 yılında satın alınmıştır. NSBMYO 84 253 TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR 770,00 257 B. AMORTİSMAN 154,00 522 MDV. YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞ 616,00 Yeniden değerleme uygulamasında, uygulamanın özünü oluşturan ve aşağıda yapılan açıklamalara dikkatle uyulması gerekmektedir. -Kendilerine özel hesap dönemi tayin olunan mükellefler için, özel hesap döneminin başladığı takvim yılına ait oran esas alınır. -Her yılın yeniden değerleme oranı ancak o yıla ait değerlemede dikkate alınabilir. -Yeniden değerlemenin herhangi bir yıl yapılmamasından veya değerleme oranının düşük uygulanmasından dolayı daha sonraki yıllarda geçmiş yıllara ilişkin olarak yeniden değerleme yapılamaz. -Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin bir kısmının veya tamamının yeniden değerlemeye tabi tutulması mümkündür. (VUK. GT. Sıra no. 151) -Hesap dönemi içinde aktife giren amortismana tabi iktisadi kıymetler yeniden değerlemeye tabi tutulamaz. Kendilerine özel hesap dönemi tayin olunan mükellefler ise, hesap dönemlerinin başladığı tarihten önce iktisap ederek aktife kaydettikleri amortismana tabi iktisadi kıymetleri yeniden değerlemeye tabi tutabilirler. Yeniden Değerlemenin Yapılışı Bilanço usullünde defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden yeniden değerleme yapabilecek olanlar, bilançolarına kayıtlı sabit kıymetleri ve bu kıymetler üzerinden ayrılmış bulunan birikmiş amortismanları, Maliye Bakanlığı tarafından ilan edilen yeniden değerleme oranı ile çarparak değerleyeceklerdir. Yeniden değerleme neticesinde doğacak değer artışı bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilir. (522 Maddi Duran Varlıkların Yeniden Değerleme Artışları Hesabı) Değer artışı, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlemesinden önceki net bilanço aktif değerinin, bu kıymetlere yeniden değerleme oranının tatbikinden sonra bulunacak net bilanço aktif değerlerinden indirilmesi suretiyle bulunur. Net bilanço aktif değeri ise, iktisadi kıymetlerin bilançonun aktifinde yer alan değerlerinden pasifte yazalı amortismanın tenzili suretiyle bulunur. Bu değerin belirlenmesinde, VUK’nun 320. maddesinin son fıkrasına göre ayrılmış sayılan amortismanlar da fiilen ayrılmış kabul edilir. Ayrılmakta olan yıllık amortisman miktarından daha büyük ölçüde değer yitiren duran varlıklar için olağanüstü amortisman ayrılarak söz konusu değer azalışı giderilebilir. Paranın değerindeki düşme nedeniyle aktif değerlerin kayıtlı değerlerinde meydana gelen artış gerçek kar olmadığından, gelirlere eklenmemekte 522 MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI HESABI'na kaydedilmektedir. Bu hesaba alınan miktarlar duran varlıkların satılmasında birikmiş amortismanlar gibi kayıtlara yansıtılmaktadır. İŞLETME YÖNETİMİ 85 KAYNAK HESAPLARI İşletmenin sahip olduğu varlıklar ya işletme sahipleri tarafından sağlanmıştır ya da üçüncü kişilere borçlanılarak elde edilmiştir. Bunları ise a)Öz Kaynak (Öz sermaye), b)Yabancı Kaynak (Yabancı sermaye) olmak üzere ikiye ayrılır. Yabancı kaynaklar ise kendi arasında kısa vadeli ve uzun vadeli yabancı kaynak olmak üzere ikiye ayrılır. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Bu hesaplar şirketlerin üçüncü kişileri olan borç ve taahhütlerini izlemek için kullanılır. Kısa vadeli borçlar, bilançonun düzenlediği tarihte vadeleri bir yıl veya bir yılın altında kalan borcu unsurlarını içeriri. Bu hesap grubunda yer alan hesaplar prensip itibariyle alacak bakiyesi verirler. Yıl sonlarında uzun vadeli borçlar gözden geçirilmeli ve bunlardan vadesi bir yılın altına inenler, niteliklerine göre kısa vadili borçlar hesaplarına aktarılmalıdır. Kısa vadeli yabancı kaynaklar aşağıdaki gibi bölümlendirilmiştir: MALİ BORÇLAR Bu grup, kredi kurumlarına olan kısa vadeli borçlar ve kısa vadeli para ve sermaye piyasası araçları ile sağlanan krediler ya da vadesine bir yıldan daha az bir süre kalan uzun vadeli mali borçların ana para taksitlerini ve faizlerini kapsar. TİCARİ BORÇLAR İşletmelerin ticari ilişkileri nedeniyle ortaya çıkan senetli ve senetsiz kısa vadeli borçların kaydedildiği hesapları kapsar. 32 TİCARİ BORÇLAR 320 SATICILAR HESABI 321 BORÇ SENETLERİ HESABI 322 BORÇ SENETLERİ REESKONTU HESABI (-) 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABI 329 DİĞER TİCARİ BORÇLAR HESABI SATICILAR HESABI Bilanço gününde, senetsiz borçların envanteri yapılır. Yapılan envanterde işletmenin defterinde kayıtlı olan borçlar ile satıcıların defterlerinde kayıtlı olan işletmenin hesapları karşılaştırılır. Fark var ise nedeni araştırılarak bulunur ve gerekli düzeltme kaydı yapılır. Farkın nedeni bulunamaz ise bulununcaya kadar araştırılmak üzere ilgili hesaba alınır. Yabancı para üzerinden olan işletmenin borçları bilanço gününde değerlemeye tabi tutularak, meydana gelen kur farkı artışları işletmenin zararı olarak 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabına, azalışlar ise 646 KAMBİYO KARLARI hesabına yazılır. ÖRNEK: İşletmenin yıl sonunda yapılan kontrolde 1$=1,75 krş tan kayıtlara alınmış 1.500,-$ lık Satıcı Can Alır’a senetsiz borcu bulunmaktadır. Bilanço gününde bir $=1,85 krş. Ayrıca işletmenin Satıcı Ali Gezer’e bir avro=2,50 krş tan kayıtlara alınmış 1000 avro borcu bulunmaktadır. Bilanço gününde bir avro 2,40 krş tur. NSBMYO 86 656 KAMBİYO ZARARI 150,00 320 SATICILAR 320 50 Yabancı Paralar 320 50 01 Dolar 150,00 (1,85-1,75)*1500=150 320 SATICILAR 320 50 Yabancı Paralar 320 50 02 Avro 100,00 646 KAMBİYO KARLARI 100,00 (2,50-2,40)*1000=100 BORÇ SENETLERİ REESKONT HESABI (-) Niteliği ve İşleyişi: Bilanço gününde, senetli borçların tasarruf değeri ile değerlemesini sağlamak üzere borç senetleri için ayrılan reeskont tutarlarının izlenmesinde kullanılır. Alacak senetlerini reeskonta tabi tutan işletmeler, borç senetlerini de reeskonta tabi tutmak zorundadırlar. (VUK. Md.285) Bilanço gününde, işletmenin elinde borç senetleri vadelerine göre ayrılır ve belirlenen faiz oranına göre reeskonta tabi tutulur. Reeskont tutarları bu hesabın bilanço gününde borcuna, karşılığında 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ HESABI'nın alacağına kayıt yapılır. Bir sonraki yılın başında ise bu kayıt 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ HESABI'nın borcuna 322 BORÇ SENETLERİ REESKONT HESABI'nın alacağına kayıt yapılmak suretiyle kapatılır. Yabancı para üzerinden düzenlenen borç senetleri var ise bunlar bilanço günündeki döviz kuru ile değerlemeye tabi tutulur. Kur farkı artış şeklinde ise 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabına borç, azalış şeklinde ise 646 KAMBİYO KARLARI hesabına alacak yazılmak suretiyle mevcut ve kayıtlı olan birbirine eşitlenmiş olur. ÖRNEK: İşletmenin yapılan yıl sonu sayımında düzenlenmiş olan 1 kasım tarihinde alınmış 30 ocak ödeme tarihli 2.500,- TL lik bir senetli borcu bulunmaktadır. Uygulanan reeskont faiz oranı ise %20 dir. 322BORÇ SNT. REESKONT. 41,10 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 41,10 (2500*30/20)/36500=41,10 izleyen yılın açılış kaydından sonra 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 41,10 322 BORÇ SNT. REESKONT 41,10 (2500*30/20)/36500=41,10 ÖRNEK: İşletmenin yıl sonunda yapılan sayımda düzenlenmiş 1$=1,75 krş tan kayıtlara alınmış 1.500,$ lık bir senetli borç bulunmaktadır. Bilanço gününde bir $=1,85 krş olup uygulanan reeskont oranı %20 dir. Ayrıca işletmenin elinde bir avro=2,50 krş tan kayıtlara alınmış 1000 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir avro 2,40 krş tur. Her iki senedin ödeme tarihi 15 şubattır. İŞLETME YÖNETİMİ 87 656 KAMBİYO ZARARI 150,00 321 BORÇ SENETLERİ 321 50 Yabancı Paralar 321 50 01 Dolar (1,85-1,75)*1500=150 321 BORÇ SENETLERİ 321 50 Yabancı Paralar 321 50 02 Avro 150,00 100,00 646 KAMBİYO KARLARI 100,00 (2,50-2,40)*1000=100 322 BORÇ SNT. REESKONT 130,44 647 REESKONT FAİZ GELİR. (2775*46*20)/36500=69,95 (2400*46*20)/36500=60,49 izleyen yıl açılış kaydından sonra 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 322 BORÇ SNT. REESKONT (2775*46*20)/36500=69,95 (2400*46*20)/36500=60,49 NSBMYO 130,44 88 ÖRNEK SORULAR: S1. İşletmenin TL kasasının borç tarafı toplamı12.550,- TL alacak tarafı toplamı ise 6.875,- TL dir. Yabancı paralar kasasının borcunda 12.025,- TL, alacağında ise 2.750,- TL bulunmaktadır. İşletmenin dolar hesabının borcunda 5.900,- TL, alacağında ise 1.500,- TL kayıtlı, Avro hesabının borcunda 6.125,- TL alacağında ise 1.250,- TL kayıtlıdır. İşletmenin kasasında 2.750 dolar ve 2500 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin TL kasasında 4.000,- TL paranın bulunduğu tesbit edilmiş aradaki farkın nedeni satıcı Can Alır’a olan senetli borcumuza karşılık yapılan 1.500,- TL lik ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiş, kalan kısmının ise nedeni bulunamamıştır. Yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. Bilanço gününde bir dolar 1,50 kuruş bir avro ise 2,10 Kuruştur. (20 Puan) İŞLETME YÖNETİMİ 89 S2. İşletmenin bankalar hesabının borç toplamı 26.510,- TL, alacak tarafı toplamı ise 9.400,- TL dir. Ziraat bankasındaki TL hesabının borç tarafı toplamı 6.850,- TL, alacak tarafı toplamı ise 2.750,- TL dir. Vakıfbanktaki TL hesabının borç tarafı toplamı 7.550,- TL alacak tarafı toplamı ise 3.400,-TL dir. Ziraat Bankasında avro hesabının borç tarafı toplamı 6.510,- TL, alacak tarafı toplamı ise 2.000,- TL dir. Vakıfbanktaki dolar hesabının borç tarafı toplamı 5.600,- TL alacak tarafı toplamı ise 1.250,- TL dir. İşletmenin bankalarda 3000 dolar ve 2200 avrosu bulunmaktadır. Bilanço gününde yapılan kontrolde işletmenin ziraat bankasında 5.024,60 Kuruş parasının bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni işletmenin hesabına brüt 30,- TL faiz tahakkuk ettirildiği kalan kısmının ise alıcı Veli Vermez’in senetli borcuna karşılık yaptığı ödemeden kaynaklandığı belirlenmiştir. Vakıfbanktaki hesabında ise 1.662,30 kuruş paranın bulunduğu belirlenmiştir. Farkın nedeni bankaya olan kredi borcumuza karşılık 2500 TL paranın hesabımızdan mahsup edilmesi ve brüt 15,- TL faiz tahakkuk ettirilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Bilanço gününde bir dolar 1,50 kuruş, bir avro ise 2,10 kuruştur. (30 Puan) NSBMYO 90 S3. İşletme 2006 yılı başında 12.000,- TL ye satın aldığı ekonomik ömrü beş yıl olan demirbaşlarına ilk yıl azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayırmış sonra normal amortismana dönmüştür. İşletme 2008 yılı başında yeni bir demirbaş almak amacıyla %18 kdv dahil 8.850,- TL ye çek almak suretiyle satmıştır. Bir ay sonra %18 kdv dahil 11.800,- TL ye yeni bir demirbaş satın almıştır. Karşılığında çek vermiştir. Yeni alınan demirbaşın ekonomik ömrü 10 yıldır ve azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayrılmaktadır. İstenen: a) Demirbaşın satış kaydını yapınız.(15 Puan) b)Yeni demirbaşın alış kaydını yapınız.(5 Puan) c)2008 yılı dönem sonu amortisman gider kaydını 7/a seçeneğine göre yapınız.(5 Puan) d)2009 yılı dönem sonu amortisman gider kaydını 7/a seçeneğine göre yapınız.(5 Puan) İŞLETME YÖNETİMİ 91 S4. İşletmenin ticari mallar hesabının borç toplamı 38.850,- TL alacak tarafı toplamı ise 7.775,- TL dir. Yurt içi satışlar hesabının toplamı ise 21.996,- TL, Satış iadeleri hesabının toplamı 2.150,- TL, Satış iskontoları hesabı ise 250,- TL, Diğer stoklar hesabının değeri düşen stoklar yardımcı hesabının borcunda 2.200,- TL, Stok değer düşüklüğü karşılığı hesabının alacağında ise 1.100 TL kayıtlıdır. Komisyonculardaki stoklar hesabımızın borç tarafı 5.000,- TL olarak kayıtlıdır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin deposunda bulanan ticari malları 14.550, TL olarak tespit edilmiştir. Ayrıca komisyoncularda bulunan mallarımızın toplam miktarının da 3.000,- TL olduğu teyit edilmiştir. İşletmenin satış kar/zararını bulunuz. (20 Puan) NSBMYO 92 S1. İşletmenin TL çek hesabının borç tarafı toplamı12.550,- TL alacak tarafı toplamı ise 6.875,- TL dir. Yabancı paralar üzerinden düzenlenen çeklerinde ise borcunda 12.025,- TL, alacağında ise 2.750,- TL bulunmaktadır. İşletmenin dolar hesabının borcunda 5.900,- TL, alacağında ise 1.500,- TL kayıtlı, Avro hesabının borcunda 6.125,- TL alacağında ise 1.250,- TL kayıtlıdır. İşletmenin alınan çekler hesabında 2.750 dolar ve 2500 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin TL çeklerinin toplamı 5.000,- TL olarak bulunduğu tesbit edilmiş aradaki farkın nedeni satıcı Can Alır’a olan senetli borcumuza karşılık ciro edilen 1.600,- TL lik ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiş, kalan kısmının ise nedeni bulunamamıştır. Bilanço gününde bir dolar 1,50 kuruş bir avro ise 2,10 Kuruştur. (20 Puan) İŞLETME YÖNETİMİ 93 S2. İşletmenin bankalar hesabının borç toplamı 26.510,- TL, alacak tarafı toplamı ise 9.400,- TL dir. Ziraat bankasındaki TL hesabının borç tarafı toplamı 6.850,- TL, alacak tarafı toplamı ise 2.750,- TL dir. Vakıfbanktaki TL hesabının borç tarafı toplamı 7.550,- TL alacak tarafı toplamı ise 3.400,-TL dir. Ziraat Bankasında avro hesabının borç tarafı toplamı 6.510,- TL, alacak tarafı toplamı ise 2.000,- TL dir. Vakıfbanktaki dolar hesabının borç tarafı toplamı 5.600,- TL alacak tarafı toplamı ise 1.250,- TL dir. İşletmenin bankalarda 3000 dolar ve 2200 avrosu bulunmaktadır. Bilanço gününde yapılan kontrolde işletmenin ziraat bankasında 5.024,60 Kuruş parasının bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni işletmenin hesabına brüt 30,- TL faiz tahakkuk ettirildiği kalan kısmının ise alıcı Veli Vermez’in borcuna karşılık yaptığı ödemeden kaynaklandığı belirlenmiştir. Vakıfbanktaki hesabında ise 1.662,30 kuruş paranın bulunduğu belirlenmiştir. Farkın nedeni satıcı Can Alır’a olan borcumaza karşılık verilen 2500 TL çekin hesabımızdan ödenmesi ve brüt 15,- TL faiz tahakkuk ettirilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Bilanço gününde bir dolar 1,50 kuruş, bir avro ise 2,10 kuruştur. (30 Puan) NSBMYO 94 S3. İşletme 2006 yılı başında 10.000,- TL ye satın aldığı ekonomik ömrü beş yıl olan demirbaşlarına ilk yıl azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayırmış sonra normal amortismana dönmüştür. İşletme 2008 yılı başında yeni bir demirbaş almak amacıyla %18 kdv dahil 8.850,- TL ye çek almak suretiyle satmıştır. Bir ay sonra %18 kdv dahil 14.750,- TL ye yeni bir demirbaş satın almıştır. Yeni alınan demirbaşın ekonomik ömrü 8 yıldır ve azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayrılmaktadır. İstenen: a) Demirbaşın satış kaydını yapınız.(15 Puan) b)Yeni demirbaşın alış kaydını yapınız.(5 Puan) c)2008 yılı dönem sonu amortisman gider kaydını 7/a seçeneğine göre yapınız.(5 Puan) d)2009 yılı dönem sonu amortisman gider kaydını 7/a seçeneğine göre yapınız.(5 Puan) İŞLETME YÖNETİMİ 95 S4. İşletmenin ticari mallar hesabının borç toplamı 40.063,- TL alacak tarafı toplamı ise 7.846,- TL dir. Yurt içi satışlar hesabının toplamı ise 20.996,- TL, Satış iadeleri hesabının toplamı 2.150,- TL, Satış iskontoları hesabı ise 250,- TL, Diğer stoklar hesabının değeri düşen stoklar yardımcı hesabının borcunda 2.200,- TL, Stok değer düşüklüğü karşılığı hesabının alacağında ise 1.100 TL kayıtlıdır. Komisyonculardaki stoklar hesabımızın borç tarafı 5.000,- TL olarak kayıtlıdır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin deposunda bulanan ticari malları 14.550, TL olarak tespit edilmiştir. Ayrıca komisyoncularda bulunan mallarımızın toplam miktarının da 3.000,- TL olduğu teyit edilmiştir. İşletmenin satış kar/zararını bulunuz. (20 Puan) NSBMYO 96 CEVAP ANAHTARI 1) 321 BORÇ SENETLERİ 689 DİĞ.O.DIŞI GİD.VE.Z 1500,00 175,00 100 KASA 100 00 TL Kasası 656 KAMBİYO ZARARLARI (1,60-1,50)*2750 = 100 KASA HESABI 100 50 02 Avro hesabı 1675,00 275,00 100 KASA 100 50 01 Dolar Hs. 275,- 275,00 375,00 646 KAMBİYO KARLARI 375,00 (2,10-1,95)*2500= 2) 102 BANKALAR HES. 102 00 01 193 PEŞİN ÖD. VERGİ. VE F. 924,60 5,40 642 FAİZ GELİR 121 ALACAK SENETLERİ 102 BANKALAR HES. 102 00 02 193 PEŞİN ÖD. VERGİ. VE F. 30,00 900,00 12,30 3,70 642 FAİZ GELİR 300 BANKA KREDİLERİ 15,00 2500,00 102 BANKALAR 102 00 02 102 BANKALAR 102 50 01 01 (2,10-2,05)*2200= 102 BANKALAR 102 50 02 01 (1,50-1,45)*3000= 2500,00 110,00 646 KAMBİYOR KARLARI 110,- 110,00 150 646 KAMBİYO KARLARI 150,- 3) 101 ALINAN ÇEKLER 257 B.AMORTİSMANLAR 150 8850,00 6600,00 255 DEMİRBAŞLAR 391 HESAPLANAN KDV 549 ÖZEL FONLAR 255 DEMİRBAŞLAR 191 İND. KDV 12000,00 1350,00 2100,00 10000,00 1800,00 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.E. 549 ÖZEL FONLAR 11800,00 2000,00 257 B.AMORTİSMANLAR 549 ÖZEL FONLAR 770 GEN. YÖN. GİD. 770 06 Amortisman ve t.pay. 2000,00 100,00 1500,00 257 B.AMORTİSMANLAR İŞLETME YÖNETİMİ 1600 97 4) 621 SAT.TİC.MALIN MAL. 18525,00 153 TİCARİ MALLAR 157 DİGER STOKLAR 16525,00 2000,00 (38850-7775)-14550 =16525,(5000-)-3000 = 2000,690 DÖNEM KAR/ZARAR 20925,621 SAT.TİC.MAL MAL. 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 18525,00 2150,00 250,00 21996,00 690 DÖN. KAR ZARAR 690 DÖN KAR ZARAR 21996,00 1071,00 692 DÖN NET KAR ZAR 692 DÖN. NET KAR ZARAR 1071,00 1070,00 590 DÖN.NET KAR ZARAR 1) 321 BORÇ SENETLERİ 197 SAYIM VE TESEL.NOKS. 1071,00 1600,00 75,00 101 ALINAN ÇEKLER 101 00 TL Hs. 656 KAMBİYO ZARARLARI (1,60-1,50)*2750 = 101 ALINAN ÇEKLER HS. 101 50 02 Avro hesabı 1675,00 275,00 101 ALINAN ÇEKLER 101 50 01 Dolar Hs. 275,- 275,00 375,00 646 KAMBİYO KARLARI 375,00 (2,10-1,95)*2500= 2) 102 BANKALAR HES. 102 00 01 193 PEŞİN ÖD. VERGİ. VE F. 924,60 5,40 642 FAİZ GELİR 120 ALICILAR HESABI 102 BANKALAR HES. 102 00 02 193 PEŞİN ÖD. VERGİ. VE F. 30,00 900,00 12,30 3,70 642 FAİZ GELİR 15,00 103 VER. ÇEK VE ÖD. EMİR. 2500,00 102 BANKALAR 102 00 02 102 BANKALAR 102 50 01 01 (2,10-2,05)*2200= 102 BANKALAR 102 50 02 01 (1,50-1,45)*3000= 2500,00 110,00 646 KAMBİYOR KARLARI 110,- 110,00 150 646 KAMBİYO KARLARI 150,- NSBMYO 150 98 3) 101 ALINAN ÇEKLER 257 B.AMORTİSMANLAR 8850,00 5500,00 255 DEMİRBAŞLAR 391 HESAPLANAN KDV 549 ÖZEL FONLAR 255 DEMİRBAŞLAR 191 İND. KDV 10000,00 1350,00 3000,00 12500,00 2250,00 100 KASA HESABI 549 ÖZEL FONLAR 770 GEN. YÖN. GİD 14750,00 3000,00 125,00 257 B.AMORTİSMANLAR 770 GEN. YÖN. GİD. 770 06 Amortisman ve t.pay. 3125,00 2343,75 257 B.AMORTİSMANLAR 4) 621 SAT.TİC.MALIN MAL. 2343,75 19667,00 153 TİCARİ MALLAR 157 DİGER STOKLAR 17667,00 2000,00 (40063-7846)-14550 =17667,(5000-)-3000 = 2000,690 DÖNEM KAR/ZARAR 22067,00 621 SAT.TİC.MAL MAL. 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 19667,00 2150,00 250,00 20996,00 690 DÖN. KAR ZARAR 692 DÖN.NET KAR/ZARAR 20996,00 1071,00 690 DÖN. KAR ZARAR 591 DÖNEM NET ZARARI 1071,00 1071,00 692 DÖN. NET KAR ZARAR İŞLETME YÖNETİMİ 1071,00 99 ÖRNEK UYGULAMA 1. İşletmenin 31 ekim tarihindeki aylık mizanı aşağıdaki gibidir: Sıra No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 TOPLAM BORÇ 10.580,2.500,5.980,1.250,4.400,4.750,6.600,7.250,900,- Hesabın Adı 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR HESABI 103 VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KESİM TAHVİL SNT VE BONO 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 190 DEVREDEN KDV 191 İNDİRİLECEK KDV 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR Taşıt amortismanı 3.500,Demirbaş amortismanı 1.750,264 ÖZEL FONLAR 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 391 HESAPLANAN KDV 500 SERMAYE HESABI 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 642 FAİZ GELİRLERİ 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARI 649 DİĞER OLAN GELİR VE KARLAR 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARI 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 679 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 689 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR 750 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERİ 760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞ. GİD. 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 12.500,1.000,352,1.880,8.000,4.000,- ALACAK 3.250,1.100,2.460,3.750,1.200,1.250,2.400,4.350,450,2.500,- 1.880,- 5.250,- 3.000,1.800,2.250,3.400,1.528,- 750,5.600,4.850,7.500,1.528,23.852,14.400,- 1500,150,80,250,750,450,125,375,330,240,500,120,2.350,- TOPLAM 89.730,- NSBMYO 89.730,- 100 2. İşletme 2 kasım tarihinde%18 kdv dahil ve peşin olmak üzere 2.773,- TL ticari malı veresiye olarak satın almıştır. 3. İşletme 5 kasım tarihinde işyerinin bir yıllık kira bedeli olarak brüt 1.500,- TL ödemeyi bankadaki ticari mevduat hesabından yapmıştır. 4. İşletme 8 kasım tarihinde işyerinde kullanılmak üzere 125,- TL lik posta pulu, 180,- TL lik damga pulu satın almıştır. 5. İşletme 11 kasım tarihinde başka bir ildeki komisyoncu firmaya satılmak üzere 3.000,- TL lik ticari mal göndermiştir. 6. İşletme 11 kasım tarihinde malın gönderilmesi için uçan kargo şirketine %18 kdv dahil 354,- TL nakliye ve sigorta gideri ödemiştir. 7. İşletme 14 kasım tarihinde başka bir ildeki komisyoncu firmaya sipariş edeceği 4.000,- TL ticari mal için %20 oranındaki sipariş avansını bankadaki ticari mevduat hesabından satıcı firmanın banka hesabına havale etmiştir. 8. İşletme 17 kasım tarihinde elinde bulunan 1.500,- TL alacak senedini tahsil edilmek üzere bankaya göndermiştir. 9. İşletme 20 kasım tarihinde %18 kdv peşin ve dahil 3.304,- TL lık ticari malı senet almak suretiyle satmıştır. 10. İşletme 22 kasım tarihinde işyerinde kullanılmak üzere %18 kdv dahil 590,- TL lik kırtasiye malzemesi satın almıştır. 11. İşletme 24 kasım tarihinde komisyoncu firmadaki malın yarısının %18 kdv dahil 2.360,- TL ye peşin olarak satıldığını öğrenmiştir. 12. İşletme 26 kasım tarihinde işletmede kullanılmak üzere alınan tüpler için 160,- TL depozito bedeli ödemiştir. 13. İşletme 28 k asım tarihinde senetli borçlarına karşılık elinde bulunan 2.200,- TL alacak senedini ciro etmiştir. 14. İşletme 29 kasım tarihinde satıcılara olan borçlarına karşılık 1.200,- TL nakit ödeme yapmıştır. 15. İşletme 30 kasım tarihinde işyerinde çalışan işçi Ali Can ve Veli Vermez’e aylık brüt 700,- TL ücret ödemektedir. Ali Can evli iki çocuklu ve eşi çalışmamakta, Veli vermez ise bekardır.(ssk işveren payı 0,195) 16. İşletme 3 aralık tarihinde %18 kdv dahil ve peşin olmak üzere 2.596,- tl lik ticari malı veresiye olarak satmıştır. 17. İşletme 7 aralık tarihinde sipariş ettiği ticari malın yarısı teslim edilmiştir. Mal bedeli ile birlikte %18 kdv ve %18 kdv dahil 354,- tl nakliye ve sigorta gideri nakit olarak ödenmiştir. 18. İşletme 11 aralık tarihinde komisyoncu firmanın gönderilen malın yarısını %18 kdv dahil 2.596,tl peşin olarak sattığını öğrenmiştir. 19. İşletme 15 aralık tarihinde elinde bulunan ticari malların 1.200,- tl lik kısmının değerinin 600,- tl düştüğünü tespit etmiştir. 20. İşletme 19 aralık tarihinde elinde bulunan hisse senetlerinin ¼ ünü 1.000,- tl ye satmıştır. 21. İşletme 23 aralık tarihinde elinde bulunan çeklerin 1.000,- tl lik kısmını tahsil etmiştir. 22. İşletme 27 aralık tarihinde satıcılara olan borçlarına karşılık elinde bulunan 1.500,- tl lik alacak senedini ciro etmiştir. 23. İşletme 31 aralık tarihinde işyerinde çalışan işçi Ali can ve veli vermez’e aynı ücreti ödemektedir. Envanter bilgileri: İŞLETME YÖNETİMİ 101 24. Yapılan sayımda kasa 125,- tl noksan bulunmuştur. Yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. 25. İşletmenin banka hesabına brüt 60,-, banka kredi hesabına ise brüt 175,- tl faiz tahakkuk ettirilmiştir. 26. İşletmenin yapılan sayımında deposunda 4.444,-.tl lik ticari mal bulunmuştur. 27. İşletmenin kayıtlı tahvilleri 1 mayıs tarihinde satın alınmış bir yıl vadeli %18 faizli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacaktır. 28. İşletmenin elinde bulunan hisse senetlerinin yıl sonunda %10 oranında değer kaybettiği belirlenmiştir. 29. İşletmenin alıcılardan olan 400,- tl lik alacağı değersiz alacak haline gelmiş, 250,- tl lik alacağının ise tahsili şüpheli hale gelmiştir. 30. İşletmenin alacak senetlerinin tahsil tarihi 15 şubat olup uygulanan reeskont faiz oranı %20 dir. 31. İşletmenin senetli borçlarının ödeme tarihi 31 mart olup uygulanan reeskont faiz oranı %20 dir. 32. Demirbaşların ekonomik ömrü sekiz yıl olup azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayrılmaktadır. 33. Taşıtların ekonomik ömrü sekiz yıl olup azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayrılmaktadır. 34. Özel fonların ekonomik ömrü 4 yıldır.(işyeri dört yıllığına kiralanmıştır.) İstenenler: a) b) c) d) e) f) g) h) i) İşletmenin yevmiye kayıtlarını yapınız. İşletmenin büyük defter kayıtlarını yapınız. İşletmenin genel geçici mizanını düzenleyiniz. İşletmenin envanter kayıtlarını yapınız. İşletmenin dönem net kar zararını bulunuz. İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz. İşletmenin ayrıntılı kapanış bilançosunu düzenleyiniz. İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz. İşletmenin kapanış kayıtlarını yapınız. NSBMYO 102 ÖRNEK UYGULAMA: ….. İşletmesi 31/12/….. TarihliGenel Gecici Mizanı HESABIN KODU 100 102 103 108 110 120 121 153 190 255 257 264 268 300 320 321 335 360 500 600 610 611 644 645 646 649 653 659 679 689 770 780 HESABIN ADI BORÇ KASA BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİGER HAZIR DEĞERLER HİSSE SENETLERİ ALICILAR ALACAK SENETLERİ TİCARİ MALLAR DEVREDEN KDV DEMİRBAŞLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR ÖZEL MALİYETLER BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR SERMAYE YURT İÇİ SATIŞLAR SATIŞ İADELERİ SATIŞ İSKONTOLARI KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI KAMBİYO KARLARI DİĞER OLAĞAN GELİR VE VE KARLAR KOMİSYON GİDERLERİ DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR GENEL YÖNETİM GİDERLERİ FİNANSMAN GİDERLERİ 18.750,00 15.000,00 750,00 2.750,00 6.500,00 3.500,00 17.850,00 234,00 8.000,00 ALACAK 6.540,00 8.000,00 1.250,00 1.100,00 2.400,00 1.400,00 2.550,00 3.200,00 1.500,00 2.500,00 1.200,00 1.250,00 1.250,00 356,00 600,00 4.500,00 3.800,00 5.500,00 2.000,00 756,00 28.991,00 12.222,00 1.250,00 125,00 240,00 350,00 333,00 1.750,00 220,00 2.177,00 1.880,00 1.950,00 2.000,00 250,00 89.362,00 İŞLETME YÖNETİMİ 89.362,00 103 ENVANTER BİLGİLERİ: S1.işletmenin bankadaki ticari mevduat hesabına brüt 60,- TL, kredi hesabına ise brüt 150 TL faiz tahakkuk ettirilmiştir. S2. Yapılan sayımda işletmenin elinde 150 TL lik posta pulu, 200 TL lik damga pulunun kullanıldığı tespit edilmiştir. S3.Yapılan Sayımda işletmenin elinde bulunan hisse senetlerinin %20 oranında değer kaybettiği tespit edilmiştir. S4. İşletmenin alıcılardan olan alacağının 1.500,- TL lik kısmının tahsili şüpheli hale gelmiş ve 1/3 ü için karşılık ayrılmıştır. S5.işletmenin elindeki alacak senetleri 1 kasım da alınmış 28 şubat tahsil tarihlidir. Uygulanan reeskont faiz oranı ise %20 dir. S6.Yapılan sayımda işletmenin deposunda 9.999,- TL lik ticari malın bulunduğu tespit edilmiştir. S7.İşletmenin senetli borçları 1 aralık tarihinde düzenlenmiş 31 ocak ödeme tarihlidir. Reeskont faiz oranı ise %20 dir. S8. işletme maddi duran ve maddi olmayan duran varlıklarına normal amortisman ayırmaktadır. Her ikisinin de ekonomik ömrü beş yıldır. İstenenler: a)Envanter kayıtlarını yaparak işletmenin dönem net kar zararını bulunuz. (40 puan) b)Kesin mizanı düzenleyiniz ( 20 Puan) c)Ayrıntılı kapanış bilançosunu düzenleyiniz. (20 Puan) d)Ayrıntılı Gelir tablosunu düzenleyiniz. (20 Puan) NSBMYO 104 31.Ara 102 BANKALAR HESABI 49,20 193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FONLAR 10,80 642 FAİZ GELİRLERİ 780 FİNANSMAN GİDERLERİ 60,00 150,00 300 BANKA KREDİLERİ 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 770 03 Dış. Sa g. Fa y. H. 770 05 Vergi res . H. 150,00 350,00 150 200 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 654 KARŞILIK GİDERLERİ 350,00 330,00 119 MEN.KIY. DEĞ. DÜŞ.KARŞ. 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 330,00 1.500,00 120 ALICILAR 654 KARŞILIK GİDERLERİ 1.500,00 500,00 129 ŞÜP.TİC. AL.KARŞILIĞI 657 REES.FAİZ GİDERLERİ 500,00 67,89 122 AL. SNT. REESKONT 67,89 (2100*59*20)/36500= 621 SATILAN TİC.MALIN MALİYETİ 5.301,00 153 TİCARİ MALLAR 5.301,00 (17850-2550)-9999 = 322 BORÇ SNT. REESKONT 72,19 647 REES. FAZ GELİRLERİ 72,19 (4250*31*20)/36500= 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 770 05 demi rba ş 1.900,00 1600 770 06 Özel ma l i yet 300 257 B.AMORTİSMANLAR 1.600,00 268 B.AMORTİSMANLAR 300,00 8000/5 =1600 TL 1500/5= 300 TL 31.Ara 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS 771 GEN.YÖN. GİD. YANS. 4.250,00 781 FİNANSMAN GİD.YANS 400,00 750 AR-GELİŞ GİD 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 770 GEN YÖN GİD. 780 FİNANSMAN GİD. İŞLETME YÖNETİMİ 4.250,00 400,00 105 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 4.250,00 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 400,00 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS. 771 GEN. YÖN. GİD. YANS. 4.250,00 781 FİNANSMAN GİD. YANS. 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 400,00 12.222,00 642 FAİZ GELİRLERİ 60,00 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 240,00 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 350,00 646 KAMBİYO KARLARI 333,00 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 72,19 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 1.750,00 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.880,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 16.907,19 16.570,89 610 SATIŞ İADELERİ 1.250,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 125,00 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 5.301,00 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 0,00 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 0,00 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 4.250,00 653 KOMİSYON GİDERLERİ 220,00 654 KARŞILIK GİDERLERİ 830,00 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 67,89 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 2.177,00 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 400,00 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 1.950,00 336,30 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 336,30 336,30 590 DÖNEM NET KARI NSBMYO 336,30 106 KESİN MİZAN H.KO DU TOPLAM HESABIN ADI BORÇ 100 KASA 6.540,00 12.210,00 0,00 0,00 0,00 15.049,20 8.000,00 7.049,20 103 VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ ALACAK 0,00 - 0,00 1.250,00 750,00 350,00 400,00 - 2.750,00 1.100,00 1.650,00 - 0,00 108 DİĞER HAZIR DEĞERLER 110 HİSSE SENETLERİ BORÇ 18.750,00 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR KALAN ALACAK - 1.250,00 112 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO 0,00 0,00 119 MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI 0,00 330,00 120 ALICILAR 6.500,00 3.900,00 2.600,00 - 121 ALACAK SENETLERİ 3.500,00 1.400,00 2.100,00 - 122 ALACAK SENETLERİ REESKONT 0,00 67,89 126 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR 0,00 0,00 0,00 0,00 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 0,00 0,00 0,00 0,00 1.500,00 0,00 1.500,00 128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI 0,00 - - 330,00 67,89 - 0,00 500,00 17.850,00 7.851,00 9.999,00 157 DİĞER STOKLAR 0,00 0,00 0,00 0,00 158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI 0,00 0,00 0,00 0,00 180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 153 TİCARİ MALLAR 181 GELİR TAHAKKUKLARI - 500,00 - 0,00 0,00 0,00 234,00 0,00 234,00 - 10,80 0,00 10,80 - 195 İŞ AVANSLARI 0,00 0,00 0,00 0,00 196 PERSONEL AVANSLARI 0,00 0,00 0,00 0,00 254 TAŞITLAR 0,00 0,00 0,00 0,00 8.000,00 0,00 8.000,00 0,00 4.800,00 190 DEVREDEN KDV 193 PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR 255 DEMİRBAŞLAR 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 260 HAKLAR - 4.800,00 0,00 0,00 0,00 1.500,00 0,00 1.500,00 0,00 900,00 - 900,00 300 BANKA KREDİLERİ 2.500,00 4.650,00 - 2.150,00 320 SATICILAR 1.200,00 3.800,00 - 2.600,00 321 BORÇ SENETLERİ 1.250,00 5.500,00 - 4.250,00 264 ÖZEL MALİYETLER 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 322 BORÇ SENETLERİ REESKONT 0,00 - 72,19 0,00 1.250,00 2.000,00 - 750,00 356,00 756,00 - 400,00 361 ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ 0,00 0,00 0,00 0,00 420 SATICILAR 0,00 0,00 0,00 0,00 421 BORÇ SENETLERİ 0,00 0,00 0,00 500 SERMAYE 0,00 28.991,00 335 PERSONELE BORÇLAR 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 590 DÖNEM NET KARI 591 DÖNEM NET ZARARI TOPLAM 72,19 0,00 - 28.991,00 336,30 0,00 - - 336,30 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 83.022,19 83.022,19 47.325,19 47.325,19 İŞLETME YÖNETİMİ 107 …………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 12.222,00 1.Yurt İçi Satışlar 12.222,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.375,00 1.Satış İadeleri (-) 1.250,00 2.Satış İskontoları (-) 125,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR 10.847,00 D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 5.301,00 5.301,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E FAALİYET GİDERLERİ (-) 5.546,00 4.250,00 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 0,00 0,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 4.250,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 1.296,00 2.805,19 0,00 0,00 3.Faiz Gelirleri 60,00 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 7.Kambiyo Karları 350,00 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 72,19 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Komisyon Giderleri (-) 2.Karşılık Giderleri (-) 1.750,00 3.294,89 220,00 830,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 0,00 4.Kambiyo Zararları (-) 0,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 67,89 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 2.177,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 400,00 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 400,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR 406,30 I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 1.880,00 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.880,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 1.950,00 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 1.950,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI 336,30 NSBMYO 108 ………………………………İşletmesi DÖNEN VARLIKLAR Hazır Değerler 1-Kasa ……/…../………….. 35.605,11 18.409,20 3-Bankalar 1-Banka Kredileri 10.077,81 2.150,00 2.150,00 0,00 7.049,20 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir 1.250,00 (-) 5-Diğer Hazır Değerler 400,00 Menkul Kıymetler 1-Hisse Senetleri Bilançosu Mali Borçlar 12.210,00 2-Alınan Çekler ………………………. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 1.320,00 6.777,81 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 1.650,00 72,19 4-Alınan Depozito ve Teminat 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono0,00 Diğer Borçlar 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 330,00 1-Ortaklara Borçlar 750,00 2-Personele Borçlar Ticari Alacaklar 750,00 5.632,11 1-Alıcılar 2.600,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 3-Al.Snt.Reeskont (-) Alınan Avanslar 0,00 67,89 4-Verilen Depozito ve Teminat 0,00 5-Diğer Ticari Alacaklar 0,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 1.500,00 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)5 00,00 400,00 400,00 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri 0,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 9.999,00 1-Ticari Mallar 9.999,00 2-Diğer Stoklar 0,00 0,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Mali Borçlar 0,00 0,00 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 1-Gel.Ay.Ait Giderler 0,00 2-Gelir Tahakkukları 0,00 Diğer Dönen Varlıklar 0,00 244,80 1-Devreden Kdv 0,00 1-Satıcılar 0,00 2-Borç Senetleri 0,00 Diğer Borçlar 0,00 234,00 2-İş Avansları 0,00 3-Personel Avansları 0,00 4-Peş.Öd. Vergi ve Fon 10,80 DURAN VARLIKLAR 3.800,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 29.327,30 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 1-Taşıtlar 2-Demirbaş 28.991,00 28.991,00 3.200,00 0,00 8.000,00 Sermaye Yedekleri 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 4.800,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 1-Haklar 1-Özel Maliyetler 600,00 0,00 1.500,00 2-Birikmiş Amortismanlar900,00 (-) Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı 336,30 336,30 2-Dönem Net Zararı TOPLAM 39.405,11 TOPLAM İŞLETME YÖNETİMİ 39.405,11 109 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 1.250,00 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 330,00 122 AL.SNT.REESKONT. 67,89 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 500,00 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 4.800,00 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 900,00 300 BANKA KREDİLERİ 2.150,00 320 SATICILAR 2.600,00 321 BORÇ SENETLERİ 4.250,00 331 ORTAKLARA BORÇLAR 750,00 335 PERSONELE BORÇLAR 400,00 500 SERMAYE 28.991,00 590 DÖNEM KARI 336,30 100 KASA 12.210,00 102 BANKALAR 7.049,20 108 DİĞER HAZIR DEĞER 400,00 110 HİSSE SENETLERİ 1.650,00 120 ALICILAR 2.600,00 121 ALACAK SENETLERİ 2.100,00 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 1.500,00 153 TİCARİ MALLAR 9.999,00 190 DEVREDEN KDV 234,00 193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON 10,80 255 DEMİRBAŞLAR 8.000,00 264 ÖZEL MALİYETLER 1.500,00 322 BORÇ SNT.REESKONT 72,19 47.325,19 NSBMYO 47.325,19 110 HESABI N KODU 100 102 103 108 112 119 120 121 153 196 254 257 260 268 300 320 321 335 360 500 600 610 611 644 645 646 649 653 656 659 679 689 791 794 HESABIN ADI BORÇ KASA BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİGER HAZIR DEĞERLER KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ TİCARİ MALLAR PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR SERMAYE YURT İÇİ SATIŞLAR SATIŞ İADELERİ SATIŞ İSKONTOLARI KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI KAMBİYO KARLARI DİĞER OLAĞAN GELİR VE VE KARLAR KOMİSYON GİDERLERİ KAMBİYO ZARARLARI DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ ÇEŞİTLİ GİDERLER 18.750,00 15.000,00 500,00 2.500,00 6.500,00 3.500,00 17.850,00 750,00 6.000,00 ALACAK 6.540,00 8.000,00 1.250,00 900,00 2.400,00 1.400,00 3.150,00 500,00 2.400,00 2.200,00 2.500,00 1.200,00 1.250,00 1.250,00 356,00 440,00 4.500,00 3.800,00 5.500,00 2.000,00 756,00 26.455,00 13.456,00 1.100,00 197,00 240,00 350,00 333,00 1.750,00 220,00 250,00 2.177,00 1.880,00 950,00 1.500,00 1.500,00 88.000,00 İŞLETME YÖNETİMİ 88.000,00 111 envanter bilgileri S1.İşletmenin bankadaki ticari mevduat hesabına brüt 50,-TL, kredi hesabına ise brüt 175,- TL faiz tahakkuk ettirilmiştir. S2.Yapılan sayımda işletmenin deposundan 120 TL lik posta pulu, 180,- TL lik damga pulu kullanıldığı tespit edilmiştir. S3.İşletmenin elindeki tahviller 1 eylül tarihinde alınmış, bir yıl vadeli, %20 faizli anapara ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacaktır. S4.Alıcılardon olan 1000 TL lik alacağın değersiz hale geldiği tespit edilmiştir. S5.İşletmenin elinde bulunan alacak senetleri 1 aralık tarihinde alınmış 31 mart tahsil tarihlidir. Reeskont faiz oranı ise %20 dir. S6. Yapılan sayımda işletmede bulanan 1000 TL ticari malın %50 oranında değer düşüklüğüne uğradığı kesin olarak belirlenmiş, ayrıca 8.888 TL lik ticari malın bulunduğu tespit edilmiştir. S7.İşletme maddi duran varlıklarına ve maddi olmayan duran varlıklarına azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayırmaktadır. Ekonomik ömürleri 5 yıldır. S8.İşletmenin senetli borçları 1 kasım tarihinde düzenlenmiş, 31 ocak ödeme tarihlidir. İstenenler: a)İşletmenin envanter kayıtlarını yaparak dönem net kar zararını bulunuz. (20 Puan) b)Kesin Mizanı düzenleyiniz. (20 Puan) c)Kapanış bilançosunu düzenleyiniz (20 Puan) d)Ayrıntılı Gelir Tablosunu hazırlayınız. (20 Puan) GİDER YERLERİ GİDER ÇEŞİTLERİ 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER 793 DIŞ.SAĞ.FAYDA VE HİZM. 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 795 VERGİ RESİM VE HARÇ 796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY. 797 FİNANSMAN GİDERLERİ TOPLAM 1.500,00 120,00 1.500,00 180,00 2.144,00 175,00 TOPLAM 5.619,00 AR-GELİŞ 375,00 30,00 375,00 45,00 536,00 1.361,00 NSBMYO 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4 PAZ.SATIŞ GEN. YÖN. 375,00 1/4 750,00 1/2 30,00 1/4 60,00 1/2 375,00 1/4 750,00 1/2 45,00 1/4 90,00 1/2 536,00 1/4 1.072,00 1/2 1.361,00 2.722,00 FİNANSMA N 175,00 175,00 112 31/12/20.. 102 BANKALAR 193 PEŞİN ÖD. VERGİ.FON 41,00 9,00 642 FAİZ GELİRLERİ 797 FİNANSMAN GİDER 50,00 175,00 300 BANKA KREDİLERİ 793 DIŞ.SAĞ.FAY.HİZ. 795 VERGİ RESİM VE H. 175,00 120,00 180,00 108 DİĞ.HAZIR DEĞERLER 181 GELİR TAHAKKUK (1600*122*20)/36500= 659 DİĞ.OL.GİD.VE ZAR. 300,00 106,96 642 FAİZ GELİRLERİ 106,96 1.000,00 120 ALICILAR 657 REESKONT FAİZ GİD 1.000,00 103,56 122 AL.SNT. REESKONT (2100*90*20)36500= 157 DİĞER STOKLAR 659 DİĞ.OL.GİD. VE ZAR. 103,56 500,00 500,00 153 TİCARİ MALLAR 621 SAT TİC. MALIN MAL. 1.000,00 4.812,00 153 TİCARİ MALLAR (17850-4150)-8888= 796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY. 4.812,00 2.144,00 1.440,00 704,00 257 B.AMORTİSMANLAR 268 B. AMORTİSMANLAR (6000-2400)3600*0,40 =1600 (2200-440)1760*0,40 =704 322 BORÇ SNT. REESK. 72,19 647 REES. FAİZ GELİRLERİ İŞLETME YÖNETİMİ 72,19 113 31/12/20.. 798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA 5.619,00 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ 793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 795 VERGİ RESİM VE HARÇ 796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI 797 FİNANSMAN GİDERLERİ 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 1.500,00 120,00 1.500,00 180,00 2.144,00 175,00 1.361,00 1.361,00 2.722,00 175,00 798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI 5.619,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 642 FAİZ GELİRLERİ 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 646 KAMBİYO KARLARI 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 13.456,00 156,96 240,00 350,00 333,00 72,19 1.750,00 1.880,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 16.928,56 18.238,15 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 653 KOMİSYON GİDERLERİ 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 1.100,00 197,00 4.812,00 1.361,00 1.361,00 2.722,00 220,00 0,00 0,00 250,00 103,56 3.677,00 175,00 950,00 1.309,59 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 1.309,59 1.309,59 590 DÖNEM NET KARI NSBMYO 1.309,59 114 HESABIN KODU 100 101 102 103 108 110 112 119 120 121 122 126 127 128 129 153 157 158 180 181 190 193 195 196 254 255 257 260 264 268 300 320 321 322 335 360 361 420 421 500 590 591 HESABIN ADI KASA ALINAN ÇEKLER BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİĞER HAZIR DEĞERLER HİSSE SENETLERİ KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ ALACAK SENETLERİ REESKONT VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR DİĞER TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI GELECEK AYLARA AİT GİDERLER GELİR TAHAKKUKLARI DEVREDEN KDV PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR İŞ AVANSLARI PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR DEMİRBAŞLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR ÖZEL MALİYETLER BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ BORÇ SENETLERİ REESKONT PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ SERMAYE DÖNEM NET KARI DÖNEM NET ZARARI TOPLAM TOPLAM BORÇ ALACAK 18.750,00 6.540,00 0,00 0,00 15.041,00 8.000,00 0,00 1.250,00 500,00 300,00 0,00 0,00 2.500,00 900,00 0,00 0,00 6.500,00 3.400,00 3.500,00 1.400,00 0,00 103,56 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 17.850,00 8.962,00 500,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 106,96 0,00 0,00 0,00 9,00 0,00 0,00 0,00 750,00 500,00 6.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 3.840,00 2.200,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.144,00 2.500,00 4.675,00 1.200,00 3.800,00 1.250,00 5.500,00 72,19 0,00 1.250,00 2.000,00 356,00 756,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 26.455,00 0,00 1.309,59 80.835,15 İŞLETME YÖNETİMİ 80.835,15 - - - - KALAN BORÇ ALACAK 12.210,00 0,00 0,00 7.041,00 1.250,00 200,00 0,00 0,00 1.600,00 0,00 0,00 3.100,00 2.100,00 103,56 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8.888,00 500,00 0,00 0,00 0,00 0,00 106,96 0,00 0,00 9,00 0,00 0,00 250,00 6.000,00 0,00 0,00 3.840,00 2.200,00 0,00 0,00 1.144,00 2.175,00 2.600,00 4.250,00 72,19 750,00 400,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 26.455,00 1.309,59 0,00 0,00 44.277,15 44.277,15 115 …………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 1.Yurt İçi Satışlar 13.456,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.Satış İadeleri (-) 1.100,00 2.Satış İskontoları (-) 197,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 4.812,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E FAALİYET GİDERLERİ (-) 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 1.361,00 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 1.361,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 2.722,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 0,00 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 0,00 3.Faiz Gelirleri 156,96 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 350,00 7.Kambiyo Karları 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 72,19 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar 1.750,00 G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Komisyon Giderleri (-) 220,00 2.Karşılık Giderleri (-) 0,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 0,00 4.Kambiyo Zararları (-) 250,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 103,56 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 3.677,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 175,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.880,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 950,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI NSBMYO 13.456,00 1.297,00 12.159,00 4.812,00 7.347,00 5.444,00 1.903,00 2.902,15 4.250,56 175,00 379,59 1.880,00 950,00 1.309,59 1.309,59 116 ………………………………İşletmesi ……/…../………….. DÖNEN VARLIKLAR 34.651,40 Hazır Değerler 1-Kasa 2-Alınan Çekler 18.201,00 ………………………. Bilançosu KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10.102,81 Mali Borçlar 12.210,00 1-Banka Kredileri 2.175,00 2.175,00 0,00 3-Bankalar 7.041,00 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-) 1.250,00 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 5-Diğer Hazır Değerler 200,00 Menkul Kıymetler 1-Hisse Senetleri 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 1.600,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 0,00 Diğer Borçlar 0,00 750,00 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar 750,00 5.096,44 1-Alıcılar 3.100,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 3-Al.Snt.Reeskont (-) 72,19 4-Alınan Depozito ve Teminat 1.600,00 Ticari Alacaklar 6.777,81 Alınan Avanslar 0,00 103,56 4-Verilen Depozito ve Teminat 0,00 5-Diğer Ticari Alacaklar 0,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 0,00 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 0,00 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri 400,00 400,00 0,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 1-Ticari Mallar 2-Diğer Stoklar 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 9.388,00 0,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 8.888,00 0,00 Mali Borçlar 0,00 500,00 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 106,96 1-Gel.Ay.Ait Giderler 0,00 2-Gelir Tahakkukları 106,96 Diğer Dönen Varlıklar 1-Devreden Kdv 2-İş Avansları 3-Personel Avansları 4-Peş.Öd. Vergi ve Fon 259,00 0,00 1-Satıcılar 0,00 2-Borç Senetleri 0,00 Diğer Borçlar 0,00 0,00 0,00 250,00 9,00 DURAN VARLIKLAR 3.216,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 27.764,59 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 1-Taşıtlar 2-Demirbaş 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 1-Özel Maliyetler 2-Birikmiş Amortismanlar (-) 26.455,00 2.160,00 6.000,00 0,00 Sermaye Yedekleri 3.840,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 1-Haklar 26.455,00 1.056,00 2.200,00 0,00 1.144,00 Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı TOPLAM 37.867,40 TOPLAM İŞLETME YÖNETİMİ 1.309,59 1.309,59 37.867,40 117 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 122 AL.SNT.REESKONT. 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 335 PERSONELE BORÇLAR 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ 500 SERMAYE 590 DÖNEM KARI 1.250,00 0,00 103,56 0,00 0,00 3.840,00 1.144,00 2.175,00 2.600,00 4.250,00 750,00 0,00 400,00 0,00 26.455,00 1.309,59 0,00 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 108 DİĞER HAZIR DEĞER 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KES.TAH.SENT 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 126 VERİLEN DEP.VE TEM. 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 131 ORTAKLARDAN AL. 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 180 GEL.AY.AİT GİDER 181 GELİR TAHAKKUK. 190 DEVREDEN KDV 193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 261 HAKLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 322 BORÇ SNT.REESKONT 12.210,00 0,00 7.041,00 200,00 0,00 1.600,00 3.100,00 2.100,00 0,00 0,00 0,00 - 44.277,15 NSBMYO 8.888,00 500,00 0,00 106,96 0,00 9,00 0,00 250,00 6.000,00 0,00 2.200,00 0,00 72,19 44.277,15 118 HESABIN KODU 100 102 103 108 112 119 120 121 153 196 254 257 260 268 300 320 321 335 360 500 600 610 611 644 645 646 649 653 656 659 679 689 791 794 HESABIN ADI KASA BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİGER HAZIR DEĞERLER KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ TİCARİ MALLAR PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR SERMAYE YURT İÇİ SATIŞLAR SATIŞ İADELERİ SATIŞ İSKONTOLARI KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI KAMBİYO KARLARI DİĞER OLAĞAN GELİR VE VE KARLAR KOMİSYON GİDERLERİ KAMBİYO ZARARLARI DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ ÇEŞİTLİ GİDERLER İŞLETME YÖNETİMİ BORÇ 16.405,00 15.000,00 500,00 2.500,00 6.500,00 3.500,00 17.850,00 750,00 6.000,00 ALACAK 6.540,00 8.000,00 1.250,00 900,00 2.400,00 1.400,00 3.150,00 500,00 2.400,00 2.200,00 2.500,00 1.200,00 1.250,00 1.250,00 356,00 440,00 4.500,00 3.800,00 5.500,00 2.000,00 756,00 26.455,00 11.111,00 1.100,00 197,00 240,00 350,00 333,00 1.750,00 220,00 250,00 2.177,00 1.880,00 950,00 1.500,00 1.500,00 85.655,00 85.655,00 119 envanter bilgileri S1.İşletmenin bankadaki ticari mevduat hesabına brüt 50,-TL, kredi hesabına ise brüt 175,- TL faiz tahakkuk ettirilmiştir. S2.Yapılan sayımda işletmenin deposundan 120 TL lik posta pulu, 180,- TL lik damga pulu kullanıldığı tespit edilmiştir. S3.İşletmenin elindeki tahviller 1 eylül tarihinde alınmış, bir yıl vadeli, %20 faizli anapara ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacaktır. S4.Alıcılardon olan 1000 TL lik alacağın değersiz hale geldiği tespit edilmiştir. S5.İşletmenin elinde bulunan alacak senetleri 1 aralık tarihinde alınmış 31 mart tahsil tarihlidir. Reeskont faiz oranı ise %20 dir. S6. Yapılan sayımda işletmede bulanan 1000 TL ticari malın %50 oranında değer düşüklüğüne uğradığı kesin olarak belirlenmiş, ayrıca 8.888 TL lik ticari malın bulunduğu tespit edilmiştir. S7.İşletme maddi duran varlıklarına ve maddi olmayan duran varlıklarına azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayırmaktadır. Ekonomik ömürleri 5 yıldır. S8.İşletmenin senetli borçları 1 kasım tarihinde düzenlenmiş, 31 ocak ödeme tarihlidir. İstenenler: a)İşletmenin envanter kayıtlarını yaparak dönem net kar zararını bulunuz. (20 Puan) b)Kesin Mizanı düzenleyiniz. (20 Puan) c)Kapanış bilançosunu düzenleyiniz (20 Puan) d)Ayrıntılı Gelir Tablosunu hazırlayınız. (20 Puan) GİDER YERLERİ GİDER ÇEŞİTLERİ 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER 793 DIŞ.SAĞ.FAYDA VE HİZM. 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 795 VERGİ RESİM VE HARÇ 796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY. 797 FİNANSMAN GİDERLERİ TOPLAM 1.500,00 120,00 1.500,00 180,00 2.144,00 175,00 TOPLAM 5.619,00 AR-GELİŞ 375,00 30,00 375,00 45,00 536,00 1.361,00 NSBMYO 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4 PAZ.SATIŞ 375,00 1/4 30,00 1/4 375,00 1/4 45,00 1/4 536,00 1/4 1.361,00 GEN. YÖN. 750,00 60,00 750,00 90,00 1.072,00 2.722,00 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 FİNANSMAN 175,00 175,00 120 31/12/20.. 798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA 5.619,00 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ 793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 795 VERGİ RESİM VE HARÇ 796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI 797 FİNANSMAN GİDERLERİ 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 1.500,00 120,00 1.500,00 180,00 2.144,00 175,00 1.361,00 1.361,00 2.722,00 175,00 798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI 5.619,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 642 FAİZ GELİRLERİ 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 646 KAMBİYO KARLARI 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 11.111,00 156,96 240,00 350,00 333,00 72,19 1.750,00 1.880,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 16.928,56 15.893,15 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 653 KOMİSYON GİDERLERİ 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 1.100,00 197,00 4.812,00 1.361,00 1.361,00 2.722,00 220,00 0,00 0,00 250,00 103,56 3.677,00 175,00 950,00 1.035,41 690 DÖNEM KAR ZARAR 591 DÖNEM NET ZARARI 1.035,41 1.035,41 692 DÖNEM NET KAR ZARARI İŞLETME YÖNETİMİ 1.035,41 121 HESABIN KODU 100 101 102 103 108 110 112 119 120 121 122 126 127 128 129 153 157 158 180 181 190 193 195 196 254 255 257 260 264 268 300 320 321 322 335 360 361 420 421 500 590 591 HESABIN ADI KASA ALINAN ÇEKLER BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİĞER HAZIR DEĞERLER HİSSE SENETLERİ KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ ALACAK SENETLERİ REESKONT VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR DİĞER TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI GELECEK AYLARA AİT GİDERLER GELİR TAHAKKUKLARI DEVREDEN KDV PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR İŞ AVANSLARI PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR DEMİRBAŞLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR ÖZEL MALİYETLER BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ BORÇ SENETLERİ REESKONT PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ SERMAYE DÖNEM NET KARI DÖNEM NET ZARARI TOPLAM TOPLAM BORÇ ALACAK 16.405,00 6.540,00 0,00 0,00 15.041,00 8.000,00 0,00 1.250,00 500,00 300,00 0,00 0,00 2.500,00 900,00 0,00 0,00 6.500,00 3.400,00 3.500,00 1.400,00 0,00 103,56 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 17.850,00 8.962,00 500,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 106,96 0,00 0,00 0,00 9,00 0,00 0,00 0,00 750,00 500,00 6.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 3.840,00 2.200,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1.144,00 2.500,00 4.675,00 1.200,00 3.800,00 1.250,00 5.500,00 72,19 0,00 1.250,00 2.000,00 356,00 756,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 26.455,00 0,00 1.035,41 79.525,56 79.525,56 NSBMYO KALAN BORÇ ALACAK 9.865,00 0,00 0,00 7.041,00 1.250,00 200,00 0,00 0,00 1.600,00 0,00 0,00 3.100,00 2.100,00 103,56 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8.888,00 500,00 0,00 0,00 0,00 0,00 106,96 0,00 0,00 9,00 0,00 0,00 250,00 6.000,00 0,00 0,00 3.840,00 2.200,00 0,00 0,00 1.144,00 2.175,00 2.600,00 4.250,00 72,19 750,00 400,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 26.455,00 0,00 0,00 1.035,41 42.967,56 42.967,56 122 ……………A GRUBU……………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 11.111,00 1.Yurt İçi Satışlar 11.111,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.297,00 1.Satış İadeleri (-) 1.100,00 2.Satış İskontoları (-) 197,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR 9.814,00 D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 4.812,00 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 4.812,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 5.002,00 E FAALİYET GİDERLERİ (-) 5.444,00 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 1.361,00 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 1.361,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 2.722,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI -442,00 F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 2.902,15 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 0,00 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 0,00 3.Faiz Gelirleri 156,96 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 350,00 7.Kambiyo Karları 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 72,19 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar 1.750,00 G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 4.250,56 1.Komisyon Giderleri (-) 220,00 2.Karşılık Giderleri (-) 0,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 0,00 4.Kambiyo Zararları (-) 250,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 103,56 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 3.677,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 175,00 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 175,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR -1.965,41 I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.880,00 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.880,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 950,00 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 950,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI -1.035,41 K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI -1.035,41 İŞLETME YÖNETİMİ 123 ………………………………İşletmesi ……/…../………….. DÖNEN VARLIKLAR 32.306,40 Hazır Değerler 1-Kasa 2-Alınan Çekler 15.856,00 ………………………. Bilançosu KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10.102,81 Mali Borçlar 9.865,00 1-Banka Kredileri 2.175,00 2.175,00 0,00 3-Bankalar 7.041,00 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-) 1.250,00 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 5-Diğer Hazır Değerler 200,00 Menkul Kıymetler 1-Hisse Senetleri 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 1.600,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 0,00 Diğer Borçlar 0,00 750,00 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar 750,00 5.096,44 1-Alıcılar 3.100,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 3-Al.Snt.Reeskont (-) 72,19 4-Alınan Depozito ve Teminat 1.600,00 Ticari Alacaklar 6.777,81 Alınan Avanslar 0,00 103,56 4-Verilen Depozito ve Teminat 5-Diğer Ticari Alacaklar 0,00 0,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 0,00 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 0,00 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri 400,00 400,00 0,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 1-Ticari Mallar 2-Diğer Stoklar 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 9.388,00 0,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 8.888,00 0,00 Mali Borçlar 0,00 500,00 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 106,96 1-Gel.Ay.Ait Giderler 0,00 2-Gelir Tahakkukları 106,96 Diğer Dönen Varlıklar 1-Devreden Kdv 2-İş Avansları 3-Personel Avansları 4-Peş.Öd. Vergi ve Fon 259,00 0,00 1-Satıcılar 0,00 2-Borç Senetleri 0,00 Diğer Borçlar 0,00 0,00 0,00 250,00 9,00 DURAN VARLIKLAR 3.216,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 25.419,59 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 1-Taşıtlar 2-Demirbaş 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 1-Özel Maliyetler 2-Birikmiş Amortismanlar (-) 26.455,00 2.160,00 6.000,00 0,00 Sermaye Yedekleri 3.840,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 1-Haklar 26.455,00 1.056,00 2.200,00 0,00 1.144,00 Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı 2-Dönem Net Zararı TOPLAM 35.522,40 TOPLAM NSBMYO 1.035,41 0,00 1.035,41 35.522,40 124 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 122 AL.SNT.REESKONT. 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 335 PERSONELE BORÇLAR 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ 500 SERMAYE 590 DÖNEM KARI 1.250,00 0,00 103,56 0,00 0,00 3.840,00 1.144,00 2.175,00 2.600,00 4.250,00 750,00 0,00 400,00 0,00 26.455,00 0,00 591 DÖNEM ZARARI 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 108 DİĞER HAZIR DEĞER 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KES.TAH.SENT 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 126 VERİLEN DEP.VE TEM. 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 131 ORTAKLARDAN AL. 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 180 GEL.AY.AİT GİDER 181 GELİR TAHAKKUK. 190 DEVREDEN KDV 193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 261 HAKLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 322 BORÇ SNT.REESKONT 1.035,41 9.865,00 0,00 7.041,00 200,00 0,00 1.600,00 3.100,00 2.100,00 0,00 0,00 0,00 - 42.967,56 İŞLETME YÖNETİMİ 8.888,00 500,00 0,00 106,96 0,00 9,00 0,00 250,00 6.000,00 0,00 2.200,00 0,00 72,19 42.967,56 125 CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 103 VERİLEN ÇEKLER 100 KASA 18.750,00 6.540,00 110 HİSSE SENETLERİ 2.750,00 1.100,00 122 AL.SNT.REESKONT 0,00 321,00 153 TİCARİ MALLAR 17.850,00 11.250,00 190 DEVREDEN KDV 234,00 0,00 1.250,00 0,00 15.000,00 112 K.KES.TAH.SNT. 2.500,00 175,00 119 MEN.KIY.DE.DÜŞ. 900,00 126 VER.DEP.TEMİNAT 0,00 1.250,00 750,00 158 STOK DEĞ.DÜŞ.K. 0,00 195 İŞ AVANSLARI 1.500,00 250,00 127 DİG.TİC.ALACAKLAR 75,00 157 DİĞER STOKLAR 2.000,00 8.000,00 0,00 1.000,00 196 PERSONEL AVANSLARI 1.475,00 750,00 500,00 254 TAŞITLAR 6.000,00 264 ÖZEL MALİYETLER 1.500,00 0,00 322 BORÇ SNT.REESKONT 333,00 0,00 421 BORÇ SENET. 800,00 1.600,00 621 SAT. TİC. MAL. MAL. 12.500,00 268 B.AMORTİSMAN 0,00 250,00 356,00 18.888,00 644 KON.KALM.KARŞILIK 650,00 653 KOMİSYON GİD. 1.750,00 220,00 128 ŞÜP.TİC. ALACAK 500,00 180 GEL.AY.AİT GİDER 0,00 0,00 500,00 255 DEMİRBAŞLAR 8.000,00 0,00 320 SATICILAR 1.200,00 3.800,00 361 ÖD. SOS. GÜV. KES. 345,00 850,00 610 SATIŞ İADELERİ 1.250,00 645 MEN. KIY. SATIŞ KARI 0,00 444,00 0,00 260 HAKLAR 2.200,00 0,00 321 BORÇ SENETLERİ 1.250,00 5.500,00 420 SATICILAR 1.200,00 2.400,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 646 KAM. KARLARI 654 KARŞILIK GİDERİ 333,00 655 MEN. KIY SAT. ZAR. 300,00 679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR. 770 GEN.YÖN. GİDER. 689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR. 1.950,00 780 FİNANSMAN GİD. 500,00 DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR. b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan) SÜRE 75 DAKİKADIR BAŞARILAR DİLERİM. NSBMYO 250,00 181 GELİR TAHAKKUK. a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan) #BAŞV! 1.400,00 129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI. 350,00 c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan) #BAŞV! 3.500,00 125,00 3.000,00 d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan) 0,00 5.450,00 1.880,00 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 750,00 257 B.AMORTİSMANLAR 2.177,00 2.500,00 0,00 800,00 108 DİĞ.HAZIR.DEĞ. 121 ALACAK SENT. 2.400,00 660,00 659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR. 444,00 1.250,00 120 ALICILAR 6.500,00 240,00 649 DİĞ. OL. GEL.KAR 750 AR-GEL. GİDER. 756,00 600 YURT İÇİ SATIŞ 40.497,00 657 REES. FAİZ GİDERİ 4.500,00 360 ÖD. VERGİ VE FON 2.000,00 642 FAİZ GELİR. 188,00 656 KAMBİYO ZARARI 2.500,00 500 SERMAYE 0,00 0,00 647 REES. FAİZ GELİR. 300 BANKA KREDİLERİ 720,00 335 PER. BORÇLAR 1.250,00 0,00 0,00 126 31/12/20.. 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS 771 GEN.YÖN. GİD. YANS. 781 FİNANSMAN GİD.YANS 2500 500 3000 500 750 AR-GELİŞ GİD 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 770 GEN YÖN GİD. 780 FİNANSMAN GİD. 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 2500 500 3000 500 2500 500 3000 500 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS. 771 GEN. YÖN. GİD. YANS. 781 FİNANSMAN GİD. YANS. 2500 500 3000 500 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 642 FAİZ GELİRLERİ 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 646 KAMBİYO KARLARI 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 18888 650 240 350 333 188 1750 1880 690 DÖNEM KAR ZARARI 26376 24279 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 653 KOMİSYON GİDERLERİ 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 1250 125 12500 2500 500 3000 220 660 300 250 444 2177 500 1950 2097 690 DÖNEM KAR ZARARI 591 DÖNEM NET ZARARI 2097 2097 692 DÖNEM NET KAR ZARARI İŞLETME YÖNETİMİ 2097 127 HESABIN KODU 100 101 102 103 108 110 112 119 120 121 122 126 127 128 129 153 157 158 180 181 190 195 196 254 255 257 260 264 268 300 320 321 322 335 360 361 420 421 500 590 591 HESABIN ADI KASA ALINAN ÇEKLER BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİĞER HAZIR DEĞERLER HİSSE SENETLERİ KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ ALACAK SENETLERİ REESKONT VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR DİĞER TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI GELECEK AYLARA AİT GİDERLER GELİR TAHAKKUKLARI DEVREDEN KDV İŞ AVANSLARI PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR DEMİRBAŞLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR ÖZEL MALİYETLER BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ BORÇ SENETLERİ REESKONT PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ SERMAYE DÖNEM NET KARI DÖNEM NET ZARARI TOPLAM NSBMYO TOPLAM BORÇ ALACAK 18750 6540 1250 0 15000 8000 0 1250 750 0 2750 1100 2500 900 0 250 6500 2400 3500 1400 0 321 175 75 1250 750 500 0 0 250 17850 11250 2000 0 0 1000 800 0 444 0 234 0 1500 1475 750 500 6000 0 8000 0 0 5450 2200 0 1500 0 0 720 2500 4500 1200 3800 1250 5500 333 0 1250 2000 356 756 345 850 1200 2400 800 1600 0 40497 2097 105534 KALAN BORÇ ALACAK 12210 1250 7000 1250 750 1650 1600 250 4100 2100 321 100 500 500 250 6600 2000 1000 800 444 234 25 250 6000 8000 5450 2200 1500 720 2000 2600 4250 333 750 400 505 1200 800 40497 0 0 2097 105534 62243 62243 128 ……………A GRUBU……………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 18.888,00 1.Yurt İçi Satışlar 18.888,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.375,00 1.Satış İadeleri (-) 1.250,00 2.Satış İskontoları (-) 125,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR 17.513,00 D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 12.500,00 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 12.500,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 5.013,00 E FAALİYET GİDERLERİ (-) 6.000,00 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 2.500,00 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 500,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 3.000,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI -987,00 F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 3.511,00 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 0,00 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 0,00 3.Faiz Gelirleri 650,00 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 350,00 7.Kambiyo Karları 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 188,00 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar 1.750,00 G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 4.051,00 1.Komisyon Giderleri (-) 220,00 2.Karşılık Giderleri (-) 660,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 300,00 4.Kambiyo Zararları (-) 250,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 444,00 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 2.177,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 500,00 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 500,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR -2.027,00 I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.880,00 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.880,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.950,00 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 1.950,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI -2.097,00 K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI -2.097,00 İŞLETME YÖNETİMİ 129 ………………………………İşletmesi ……/…../………….. DÖNEN VARLIKLAR 39.042,00 Hazır Değerler 1-Kasa 19.960,00 ………………………. Bilançosu KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10.172 Mali Borçlar 12.210,00 1-Banka Kredileri 2.000,00 2.000,00 2-Alınan Çekler 1.250,00 3-Bankalar 7.000,00 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-) 1.250,00 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 5-Diğer Hazır Değerler 750,00 Menkul Kıymetler 3.000,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 1-Hisse Senetleri 1.650,00 4-Alınan Depozito ve Teminat 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono 1.600,00 Diğer Borçlar 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 250,00 333,00 750,00 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar Ticari Alacaklar 6.517,00 750,00 6.729,00 1-Alıcılar 4.100,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 Alınan Avanslar 0,00 3-Al.Snt.Reeskont (-) 321,00 4-Verilen Depozito ve Teminat 100,00 5-Diğer Ticari Alacaklar 500,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 500,00 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 400,00 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 250,00 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri 505,00 905,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 7.600,00 1-Ticari Mallar 6.600,00 2-Diğer Stoklar 2.000,00 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 1.000,00 0,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 2.000 Mali Borçlar 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 1.244,00 1-Gel.Ay.Ait Giderler 800,00 2-Gelir Tahakkukları 444,00 Diğer Dönen Varlıklar 1-Devreden Kdv 2-İş Avansları 3-Personel Avansları 1-Satıcılar 2-Borç Senetleri 509,00 2.000,00 1.200,00 800,00 Diğer Borçlar 0,00 234,00 25,00 250,00 DURAN VARLIKLAR 11.530,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 38.400 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 8.550,00 1-Taşıtlar 6.000,00 2-Demirbaş 8.000,00 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 5.450,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Sermaye Yedekleri 2.980,00 1-Haklar 2.200,00 1-Özel Maliyetler 1.500,00 2-Birikmiş Amortismanlar (-) 40.497,00 40.497,00 720,00 Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı 2-Dönem Net Zararı(-) TOPLAM 50.572,00 TOPLAM NSBMYO 2.097,00 0,00 2.097,00 50.572 130 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 122 AL.SNT.REESKONT. 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 335 PERSONELE BORÇLAR 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ 500 SERMAYE 590 DÖNEM KARI 1.250,00 250,00 321,00 250,00 1.000,00 5.450,00 720,00 2.000,00 2.600,00 4.250,00 750,00 400,00 505,00 1.200,00 800,00 40.497,00 0,00 591 DÖNEM NET ZARARI 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 108 DİĞER HAZIR DEĞER 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KES.TAH.SENT 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 126 VERİLEN DEP.VE TEM. 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 131 ORTAKLARDAN AL. 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 180 GEL.AY.AİT GİDER 181 GELİR TAHAKKUK. 190 DEVREDEN KDV 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 261 HAKLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 322 BORÇ SNT.REESKONT 2.097,00 12.210,00 1.250,00 7.000,00 750,00 1.650,00 1.600,00 4.100,00 2.100,00 100,00 500,00 500,00 - 62.243,00 İŞLETME YÖNETİMİ 6.600,00 2.000,00 800,00 444,00 234,00 25,00 250,00 6.000,00 8.000,00 2.200,00 1.500,00 333,00 62.243,00 131 CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 103 VERİLEN ÇEKLER 100 KASA 18.750,00 6.540,00 110 HİSSE SENETLERİ 2.750,00 1.100,00 122 AL.SNT.REESKONT 0,00 321,00 153 TİCARİ MALLAR 17.850,00 11.250,00 190 DEVREDEN KDV 234,00 0,00 1.250,00 0,00 112 K.KES.TAH.SNT. 2.500,00 75,00 157 DİĞER STOKLAR 2.000,00 0,00 250,00 127 DİG.TİC.ALACAKLAR 1.250,00 750,00 158 STOK DEĞ.DÜŞ.K. 0,00 195 İŞ AVANSLARI 1.500,00 8.000,00 119 MEN.KIY.DE.DÜŞ. 900,00 126 VER.DEP.TEMİNAT 175,00 15.000,00 0,00 1.000,00 196 PERSONEL AVANSLARI 1.475,00 750,00 500,00 254 TAŞITLAR 6.000,00 264 ÖZEL MALİYETLER 1.500,00 0,00 322 BORÇ SNT.REESKONT 333,00 0,00 421 BORÇ SENET. 800,00 0,00 720,00 335 PER. BORÇLAR 1.250,00 650,00 647 REES. FAİZ GELİR. 649 DİĞ. OL. GEL.KAR 188,00 1.100,00 250,00 356,00 657 REES. FAİZ GİDERİ 444,00 750 AR-GEL. GİDER. 756,00 600 YURT İÇİ SATIŞ 37.101,00 642 FAİZ GELİR. 4.500,00 360 ÖD. VERGİ VE FON 2.000,00 0,00 656 KAMBİYO ZARARI 2.500,00 11.110,00 644 KON.KALM.KARŞILIK 120 ALICILAR 6.500,00 653 KOMİSYON GİD. 220,00 659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR. 500,00 0,00 180 GEL.AY.AİT GİDER 800,00 0,00 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 108 DİĞ.HAZIR.DEĞ. 750,00 121 ALACAK SENT. 3.500,00 0,00 250,00 181 GELİR TAHAKKUK. 444,00 0,00 0,00 5.450,00 8.000,00 0,00 320 SATICILAR 1.200,00 3.800,00 361 ÖD. SOS. GÜV. KES. 345,00 850,00 610 SATIŞ İADELERİ 1.250,00 260 HAKLAR 2.200,00 0,00 321 BORÇ SENETLERİ 1.250,00 5.500,00 420 SATICILAR 1.200,00 2.400,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 125,00 645 MEN. KIY. SATIŞ KARI 646 KAM. KARLARI 350,00 654 KARŞILIK GİDERİ 660,00 333,00 655 MEN. KIY SAT. ZAR. 300,00 679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR. 1.550,00 770 GEN.YÖN. GİDER. 900,00 689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR. 1.257,00 780 FİNANSMAN GİD. 250,00 DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR. b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan) SÜRE 75 DAKİKADIR c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan) NSBMYO 1.400,00 129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI. a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan) d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan) 0,00 257 B.AMORTİSMANLAR 1.200,00 200,00 2.400,00 128 ŞÜP.TİC. ALACAK 240,00 500,00 1.250,00 255 DEMİRBAŞLAR 0,00 300 BANKA KREDİLERİ 500 SERMAYE 1.600,00 621 SAT. TİC. MAL. MAL. 6.666,00 268 B.AMORTİSMAN 0,00 BAŞARILAR DİLERİM. 132 31/12/20.. 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS 771 GEN.YÖN. GİD. YANS. 781 FİNANSMAN GİD.YANS 500 200 900 250 750 AR-GELİŞ GİD 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 770 GEN YÖN GİD. 780 FİNANSMAN GİD. 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 500 200 900 250 500 200 900 250 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS. 771 GEN. YÖN. GİD. YANS. 781 FİNANSMAN GİD. YANS. 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 642 FAİZ GELİRLERİ 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 646 KAMBİYO KARLARI 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 500 200 900 250 11110 650 240 350 333 188 1100 1550 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 15521 14222 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 653 KOMİSYON GİDERLERİ 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 1250 125 6666 500 200 900 220 660 300 250 444 1200 250 1257 1299 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 1299 1299 590 DÖNEM NET KARI İŞLETME YÖNETİMİ 1299 133 KOD 100 101 102 103 108 110 112 119 120 121 122 126 127 128 129 153 157 158 180 181 190 195 196 254 255 257 260 264 268 300 320 321 322 335 360 361 420 421 500 590 591 HESABIN ADI KASA ALINAN ÇEKLER BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİĞER HAZIR DEĞERLER HİSSE SENETLERİ KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ ALACAK SENETLERİ REESKONT VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR DİĞER TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI GELECEK AYLARA AİT GİDERLER GELİR TAHAKKUKLARI DEVREDEN KDV İŞ AVANSLARI PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR DEMİRBAŞLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR ÖZEL MALİYETLER BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ BORÇ SENETLERİ REESKONT PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ SERMAYE DÖNEM NET KARI DÖNEM NET ZARARI TOPLAM NSBMYO TOPLAM BORÇ ALACAK 18750 6540 1250 0 15000 8000 0 1250 750 0 2750 1100 2500 900 0 250 6500 2400 3500 1400 0 321 175 75 1250 750 500 0 0 250 17850 11250 2000 0 0 1000 800 0 444 0 234 0 1500 1475 750 500 6000 0 8000 0 0 5450 2200 0 1500 0 0 720 2500 4500 1200 3800 1250 5500 333 0 1250 2000 356 756 345 850 1200 2400 800 1600 37101 1299 103437 KALAN BORÇ ALACAK 12210 1250 7000 1250 750 1650 1600 250 4100 2100 321 100 500 500 250 6600 2000 1000 800 444 234 25 250 6000 8000 5450 2200 1500 720 2000 2600 4250 333 750 400 505 1200 800 37101 1299 0 0 103437 60146 60146 134 ………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 1.Yurt İçi Satışlar 11.110,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.Satış İadeleri (-) 1.250,00 2.Satış İskontoları (-) 125,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 6.666,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E FAALİYET GİDERLERİ (-) 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 500,00 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 200,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 900,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 0,00 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 0,00 3.Faiz Gelirleri 650,00 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 350,00 7.Kambiyo Karları 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 188,00 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar 1.100,00 G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Komisyon Giderleri (-) 220,00 2.Karşılık Giderleri (-) 660,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 300,00 4.Kambiyo Zararları (-) 250,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 444,00 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 1.200,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 250,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.550,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 1.257,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI İŞLETME YÖNETİMİ 11.110,00 1.375,00 9.735,00 6.666,00 3.069,00 1.600,00 1.469,00 2.861,00 3.074,00 250,00 1.006,00 1.550,00 1.257,00 1.299,00 1.299,00 135 ……GRUBU…………………………İşletmesi ……/…../………….. DÖNEN VARLIKLAR 39.042,00 Hazır Değerler 1-Kasa 19.960,00 ………………………. Bilançosu KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10.172,00 Mali Borçlar 12.210,00 1-Banka Kredileri 2.000,00 2.000,00 2-Alınan Çekler 1.250,00 3-Bankalar 7.000,00 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-) 1.250,00 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 5-Diğer Hazır Değerler 750,00 Menkul Kıymetler 3.000,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 1-Hisse Senetleri 1.650,00 4-Alınan Depozito ve Teminat 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono 1.600,00 Diğer Borçlar 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 250,00 333,00 750,00 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar Ticari Alacaklar 6.517,00 750,00 6.729,00 1-Alıcılar 4.100,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 Alınan Avanslar 0,00 3-Al.Snt.Reeskont (-) 321,00 4-Verilen Depozito ve Teminat 100,00 5-Diğer Ticari Alacaklar 500,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 500,00 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 400,00 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 250,00 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri 505,00 905,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 7.600,00 1-Ticari Mallar 6.600,00 2-Diğer Stoklar 2.000,00 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 1.000,00 0,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 2.000,00 Mali Borçlar 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 1.244,00 1-Gel.Ay.Ait Giderler 800,00 2-Gelir Tahakkukları 444,00 Diğer Dönen Varlıklar 1-Devreden Kdv 2-İş Avansları 3-Personel Avansları 1-Satıcılar 2-Borç Senetleri 509,00 2.000,00 1.200,00 800,00 Diğer Borçlar 0,00 234,00 25,00 250,00 DURAN VARLIKLAR 11.530,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 38.400,00 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 37.101,00 8.550,00 1-Taşıtlar 6.000,00 2-Demirbaş 8.000,00 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 5.450,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Sermaye Yedekleri 2.980,00 1-Haklar 2.200,00 1-Özel Maliyetler 1.500,00 2-Birikmiş Amortismanlar (-) 37.101,00 720,00 Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı TOPLAM 50.572,00 TOPLAM NSBMYO 1.299,00 1.299,00 50.572,00 136 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 122 AL.SNT.REESKONT. 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 335 PERSONELE BORÇLAR 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ 500 SERMAYE 590 DÖNEM KARI 1.250,00 250,00 321,00 250,00 1.000,00 5.450,00 720,00 2.000,00 2.600,00 4.250,00 750,00 400,00 505,00 1.200,00 800,00 37.101,00 1.299,00 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 108 DİĞER HAZIR DEĞER 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KES.TAH.SENT 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 126 VERİLEN DEP.VE TEM. 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 131 ORTAKLARDAN AL. 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 180 GEL.AY.AİT GİDER 181 GELİR TAHAKKUK. 190 DEVREDEN KDV 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 261 HAKLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 322 BORÇ SNT.REESKONT İŞLETME YÖNETİMİ 12.210,00 1.250,00 7.000,00 750,00 1.650,00 1.600,00 4.100,00 2.100,00 100,00 500,00 500,00 6.600,00 2.000,00 800,00 444,00 234,00 25,00 250,00 6.000,00 8.000,00 2.200,00 1.500,00 333,00 137 CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 103 VERİLEN ÇEKLER 100 KASA 18.750,00 6.540,00 110 HİSSE SENETLERİ 2.750,00 1.100,00 122 AL.SNT.REESKONT 321,00 153 TİCARİ MALLAR 17.850,00 11.250,00 190 DEVREDEN KDV 234,00 0,00 1.250,00 0,00 112 K.KES.TAH.SNT. 2.500,00 75,00 157 DİĞER STOKLAR 2.000,00 1.475,00 0,00 6.500,00 128 ŞÜP.TİC. ALACAK 1.250,00 500,00 750,00 158 STOK DEĞ.DÜŞ.K. 1.000,00 196 PERSONEL AVANSLARI 750,00 268 B.AMORTİSMAN 720,00 322 BORÇ SNT.REESKONT 333,00 421 BORÇ SENET. 800,00 335 PER. BORÇLAR 1.250,00 500 SERMAYE 1.600,00 621 SAT. TİC. MAL. MAL. 12.500,00 642 FAİZ GELİR. 255 DEMİRBAŞLAR 649 DİĞ. OL. GEL.KAR 250,00 1.750,00 657 REES. FAİZ GİDERİ 444,00 791 İŞÇİ ÜC.VE GİDER. 1.500,00 8.000,00 4.500,00 756,00 300,00 3.800,00 361 ÖD. SOS. GÜV. KES. 345,00 850,00 610 SATIŞ İADELERİ 22.438,00 1.250,00 644 KON.KALM.KARŞILIK 129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI. 250,00 181 GELİR TAHAKKUK. 444,00 321 BORÇ SENETLERİ 1.250,00 653 KOMİSYON GİD. 654 KARŞILIK GİDERİ 220,00 660,00 646 KAM. KARLARI 679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR. 795 VER.RESİM VE HARÇ 2.400,00 333,00 655 MEN. KIY SAT. ZAR. 300,00 1.880,00 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER AR-GELİŞ 500,00 PAZ.SATIŞ 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4 689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR. 1.950,00 796 AMORTİS.VE TÜK.P. 1.200,00 GEN. YÖN. FİNANSMAN 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 ? TOPLAM a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan) b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan) c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan) d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan) NSBMYO 2.400,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 350,00 659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR. 5.500,00 420 SATICILAR 1.200,00 600,00 TOPLAM 0,00 260 HAKLAR 797 FİNANSMAN GİDER. GİDER YERLERİ GİDER ÇEŞİTLERİ 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER 793 DIŞ.SAĞ.FAYDA VE HİZM. 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 795 VERGİ RESİM VE HARÇ 796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY. 797 FİNANSMAN GİDERLERİ 1.400,00 125,00 645 MEN. KIY. SATIŞ KARI 240,00 2.177,00 793 DIŞ. SAĞ.FAY.HİZMET 121 ALACAK SENT. 3.500,00 2.200,00 320 SATICILAR 1.200,00 600 YURT İÇİ SATIŞ 650,00 188,00 656 KAMBİYO ZARARI 356,00 0,00 0,00 5.450,00 360 ÖD. VERGİ VE FON 36.947,00 0,00 647 REES. FAİZ GELİR. 2.000,00 750,00 257 B.AMORTİSMANLAR 500,00 300 BANKA KREDİLERİ 2.500,00 108 DİĞ.HAZIR.DEĞ. 0,00 180 GEL.AY.AİT GİDER 800,00 254 TAŞITLAR 1.500,00 2.400,00 127 DİG.TİC.ALACAKLAR 6.000,00 264 ÖZEL MALİYETLER 1.250,00 120 ALICILAR 250,00 0,00 195 İŞ AVANSLARI 1.500,00 8.000,00 119 MEN.KIY.DE.DÜŞ. 900,00 126 VER.DEP.TEMİNAT 175,00 15.000,00 DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR. SÜRE 75 DAKİKADIR BAŞARILAR DİLERİM. 138 31/12/20.. 798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA 6500 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ 793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 795 VERGİ RESİM VE HARÇ 796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI 797 FİNANSMAN GİDERLERİ 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 1500 300 2400 500 1200 600 1475 1475 2950 600 798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 642 FAİZ GELİRLERİ 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 646 KAMBİYO KARLARI 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 6500 22438 650 240 350 333 188 1750 1880 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 27829 26376 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 653 KOMİSYON GİDERLERİ 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 1250 125 12500 1475 1475 2950 220 660 300 250 444 2177 600 1950 1453 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 1453 1453 590 DÖNEM NET KARI İŞLETME YÖNETİMİ 1453 139 HESABIN KODU 100 101 102 103 108 110 112 119 120 121 122 126 127 128 129 153 157 158 180 181 190 195 196 254 255 257 260 264 268 300 320 321 322 335 360 361 420 421 500 590 591 HESABIN ADI KASA ALINAN ÇEKLER BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİĞER HAZIR DEĞERLER HİSSE SENETLERİ KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ ALACAK SENETLERİ REESKONT VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR DİĞER TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI GELECEK AYLARA AİT GİDERLER GELİR TAHAKKUKLARI DEVREDEN KDV İŞ AVANSLARI PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR DEMİRBAŞLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR ÖZEL MALİYETLER BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ BORÇ SENETLERİ REESKONT PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ SERMAYE DÖNEM NET KARI DÖNEM NET ZARARI TOPLAM NSBMYO TOPLAM BORÇ ALACAK 18750 6540 1250 0 15000 8000 0 1250 750 0 2750 1100 2500 900 0 250 6500 2400 3500 1400 0 321 175 75 1250 750 500 0 0 250 17850 11250 2000 0 0 1000 800 0 444 0 234 0 1500 1475 750 500 6000 0 8000 0 0 5450 2200 0 1500 0 0 720 2500 4500 1200 3800 1250 5500 333 0 1250 2000 356 756 345 850 1200 2400 800 1600 0 36947 1453 103437 KALAN BORÇ ALACAK 12210 1250 7000 1250 750 1650 1600 250 4100 2100 321 100 500 500 250 6600 2000 1000 800 444 234 25 250 6000 8000 5450 2200 1500 720 2000 2600 4250 333 750 400 505 1200 800 36947 1453 0 0 103437 60146 60146 140 ……………A GRUBU……………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 22.438,00 1.Yurt İçi Satışlar 22.438,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.375,00 1.Satış İadeleri (-) 1.250,00 2.Satış İskontoları (-) 125,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR 21.063,00 D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 12.500,00 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 12.500,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 8.563,00 E FAALİYET GİDERLERİ (-) 5.900,00 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 1.475,00 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 1.475,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 2.950,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI 2.663,00 F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 3.511,00 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 0,00 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 0,00 3.Faiz Gelirleri 650,00 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 350,00 7.Kambiyo Karları 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 188,00 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar 1.750,00 G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 4.051,00 1.Komisyon Giderleri (-) 220,00 2.Karşılık Giderleri (-) 660,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 300,00 4.Kambiyo Zararları (-) 250,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 444,00 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 2.177,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 600,00 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 600,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR 1.523,00 I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.880,00 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.880,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.950,00 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 1.950,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI 1.453,00 K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI 1.453,00 İŞLETME YÖNETİMİ 141 ……GRUBU…………………………İşletmesi ……/…../………….. DÖNEN VARLIKLAR 39.042,00 Hazır Değerler 1-Kasa 19.960,00 ………………………. Bilançosu KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10.172,00 Mali Borçlar 12.210,00 1-Banka Kredileri 2.000,00 2.000,00 2-Alınan Çekler 1.250,00 3-Bankalar 7.000,00 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-) 1.250,00 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 5-Diğer Hazır Değerler 750,00 Menkul Kıymetler 3.000,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 1-Hisse Senetleri 1.650,00 4-Alınan Depozito ve Teminat 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono 1.600,00 Diğer Borçlar 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 250,00 333,00 750,00 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar Ticari Alacaklar 6.517,00 750,00 6.729,00 1-Alıcılar 4.100,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 Alınan Avanslar 0,00 3-Al.Snt.Reeskont (-) 321,00 4-Verilen Depozito ve Teminat 100,00 5-Diğer Ticari Alacaklar 500,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 500,00 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 400,00 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 250,00 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri 505,00 905,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 7.600,00 1-Ticari Mallar 6.600,00 2-Diğer Stoklar 2.000,00 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 1.000,00 0,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 2.000,00 Mali Borçlar 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 1.244,00 1-Gel.Ay.Ait Giderler 800,00 2-Gelir Tahakkukları 444,00 Diğer Dönen Varlıklar 1-Devreden Kdv 2-İş Avansları 3-Personel Avansları 1-Satıcılar 2-Borç Senetleri 509,00 2.000,00 1.200,00 800,00 Diğer Borçlar 0,00 234,00 25,00 250,00 DURAN VARLIKLAR 11.530,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 38.400,00 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 36.947,00 8.550,00 1-Taşıtlar 6.000,00 2-Demirbaş 8.000,00 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 5.450,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Sermaye Yedekleri 2.980,00 1-Haklar 2.200,00 1-Özel Maliyetler 1.500,00 2-Birikmiş Amortismanlar (-) 36.947,00 720,00 Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı TOPLAM 50.572,00 TOPLAM NSBMYO 1.453,00 1.453,00 50.572,00 142 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 122 AL.SNT.REESKONT. 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 335 PERSONELE BORÇLAR 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ 500 SERMAYE 590 DÖNEM KARI 1.250,00 250,00 321,00 250,00 1.000,00 5.450,00 720,00 2.000,00 2.600,00 4.250,00 750,00 400,00 505,00 1.200,00 800,00 36.947,00 1.453,00 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 108 DİĞER HAZIR DEĞER 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KES.TAH.SENT 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 126 VERİLEN DEP.VE TEM. 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 131 ORTAKLARDAN AL. 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 180 GEL.AY.AİT GİDER 181 GELİR TAHAKKUK. 190 DEVREDEN KDV 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 261 HAKLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 322 BORÇ SNT.REESKONT 12.210,00 1.250,00 7.000,00 750,00 1.650,00 1.600,00 4.100,00 2.100,00 100,00 500,00 500,00 - 60.146,00 İŞLETME YÖNETİMİ 6.600,00 2.000,00 800,00 444,00 234,00 25,00 250,00 6.000,00 8.000,00 2.200,00 1.500,00 333,00 60.146,00 143 CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 103 VERİLEN ÇEKLER 100 KASA 18.750,00 6.540,00 110 HİSSE SENETLERİ 2.750,00 1.100,00 122 AL.SNT.REESKONT 321,00 153 TİCARİ MALLAR 17.850,00 11.250,00 190 DEVREDEN KDV 234,00 0,00 1.250,00 0,00 112 K.KES.TAH.SNT. 2.500,00 75,00 157 DİĞER STOKLAR 2.000,00 1.475,00 0,00 6.500,00 127 DİG.TİC.ALACAKLAR 1.250,00 750,00 1.000,00 196 PERSONEL AVANSLARI 268 B.AMORTİSMAN 720,00 322 BORÇ SNT.REESKONT 333,00 421 BORÇ SENET. 800,00 255 DEMİRBAŞLAR 642 FAİZ GELİR. 656 KAMBİYO ZARARI 250,00 649 DİĞ. OL. GEL.KAR 1.750,00 657 REES. FAİZ GİDERİ 444,00 791 İŞÇİ ÜC.VE GİDER. 3.000,00 356,00 756,00 400,00 3.800,00 361 ÖD. SOS. GÜV. KES. 345,00 850,00 610 SATIŞ İADELERİ 22.438,00 1.250,00 644 KON.KALM.KARŞILIK 129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI. 250,00 181 GELİR TAHAKKUK. 444,00 260 HAKLAR 321 BORÇ SENETLERİ 1.250,00 654 KARŞILIK GİDERİ 220,00 660,00 659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR. 646 KAM. KARLARI 679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR. 795 VER.RESİM VE HARÇ 2.800,00 333,00 655 MEN. KIY SAT. ZAR. 300,00 1.880,00 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 400,00 689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR. 1.950,00 796 AMORTİS.VE TÜK.P. 1.500,00 600,00 AR-GELİŞ PAZ.SATIŞ 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4 a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan) b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan) c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan) d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan) NSBMYO 2.400,00 611 SATIŞ İSKONTOLARI 350,00 653 KOMİSYON GİD. 5.500,00 420 SATICILAR 1.200,00 797 FİNANSMAN GİDER. GİDER YERLERİ GİDER ÇEŞİTLERİ TOPLAM 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER 793 DIŞ.SAĞ.FAYDA VE HİZM. 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 795 VERGİ RESİM VE HARÇ 796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY. 797 FİNANSMAN GİDERLERİ TOPLAM 0,00 125,00 645 MEN. KIY. SATIŞ KARI 240,00 2.177,00 793 DIŞ. SAĞ.FAY.HİZMET 1.400,00 2.200,00 320 SATICILAR 1.200,00 600 YURT İÇİ SATIŞ 650,00 188,00 4.500,00 360 ÖD. VERGİ VE FON 39.147,00 0,00 647 REES. FAİZ GELİR. 2.000,00 500 SERMAYE 1.600,00 621 SAT. TİC. MAL. MAL. 12.500,00 335 PER. BORÇLAR 1.250,00 0,00 8.000,00 300 BANKA KREDİLERİ 2.500,00 3.500,00 5.450,00 254 TAŞITLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 0,00 257 B.AMORTİSMANLAR 500,00 6.000,00 1.500,00 750,00 0,00 180 GEL.AY.AİT GİDER 800,00 108 DİĞ.HAZIR.DEĞ. 121 ALACAK SENT. 2.400,00 128 ŞÜP.TİC. ALACAK 500,00 158 STOK DEĞ.DÜŞ.K. 750,00 1.250,00 120 ALICILAR 250,00 0,00 195 İŞ AVANSLARI 1.500,00 8.000,00 119 MEN.KIY.DE.DÜŞ. 900,00 126 VER.DEP.TEMİNAT 175,00 15.000,00 GEN. YÖN. FİNANSMAN 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 ? DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR. SÜRE 75 DAKİKADIR BAŞARILAR DİLERİM. 144 31/12/20.. 798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA 8700 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ 793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 795 VERGİ RESİM VE HARÇ 796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI 797 FİNANSMAN GİDERLERİ 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 3000 400 2800 400 1500 600 2025 2025 4050 600 798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 642 FAİZ GELİRLERİ 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 646 KAMBİYO KARLARI 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 8700 22438 650 240 350 333 188 1750 1880 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 27829 28576 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 653 KOMİSYON GİDERLERİ 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 692 DÖNEM NET KAR ZARAR 1250 125 12500 2025 2025 4050 220 660 300 250 444 2177 600 1950 747 690 DÖNEM KAR ZARARI 591 DÖNEM NET ZARARI 747 747 692 DÖNEM NET KAR ZARARI İŞLETME YÖNETİMİ 747 145 HESABIN KODU 100 101 102 103 108 110 112 119 120 121 122 126 127 128 129 153 157 158 180 181 190 195 196 254 255 257 260 264 268 300 320 321 322 335 360 361 420 421 500 590 591 TOPLAM BORÇ ALACAK KASA 18750 6540 ALINAN ÇEKLER 1250 0 BANKALAR 15000 8000 VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ 0 1250 DİĞER HAZIR DEĞERLER 750 0 HİSSE SENETLERİ 2750 1100 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO 2500 900 MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI 0 250 ALICILAR 6500 2400 ALACAK SENETLERİ 3500 1400 ALACAK SENETLERİ REESKONT 0 321 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR 175 75 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 1250 750 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR 500 0 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI 0 250 TİCARİ MALLAR 17850 11250 DİĞER STOKLAR 2000 0 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI 0 1000 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER 800 0 GELİR TAHAKKUKLARI 444 0 DEVREDEN KDV 234 0 İŞ AVANSLARI 1500 1475 PERSONEL AVANSLARI 750 500 TAŞITLAR 6000 0 DEMİRBAŞLAR 8000 0 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 0 5450 HAKLAR 2200 0 ÖZEL MALİYETLER 1500 0 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 0 720 BANKA KREDİLERİ 2500 4500 SATICILAR 1200 3800 BORÇ SENETLERİ 1250 5500 BORÇ SENETLERİ REESKONT 333 0 PERSONELE BORÇLAR 1250 2000 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 356 756 ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ 345 850 SATICILAR 1200 2400 BORÇ SENETLERİ 800 1600 SERMAYE 0 39147 DÖNEM NET KARI DÖNEM NET ZARARI 747 TOPLAM 104184 104184 HESABIN ADI NSBMYO KALAN BORÇ ALACAK 12210 1250 7000 1250 750 1650 1600 250 4100 2100 321 100 500 500 250 6600 2000 1000 800 444 234 25 250 6000 8000 5450 2200 1500 720 2000 2600 4250 333 750 400 505 1200 800 39147 747 60893 60893 146 …………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 1.Yurt İçi Satışlar 22.438,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.Satış İadeleri (-) 1.250,00 2.Satış İskontoları (-) 125,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 12.500,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E FAALİYET GİDERLERİ (-) 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 2.025,00 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 2.025,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 4.050,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 0,00 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 0,00 3.Faiz Gelirleri 650,00 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 350,00 7.Kambiyo Karları 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 188,00 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar 1.750,00 G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Komisyon Giderleri (-) 220,00 2.Karşılık Giderleri (-) 660,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 300,00 4.Kambiyo Zararları (-) 250,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 444,00 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 2.177,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 600,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.880,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 1.950,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI İŞLETME YÖNETİMİ 22.438,00 1.375,00 21.063,00 12.500,00 8.563,00 8.100,00 463,00 3.511,00 4.051,00 600,00 -677,00 1.880,00 1.950,00 -747,00 -747,00 147 ……GRUBU…………………………İşletmesi DÖNEN VARLIKLAR 39.042,00 Hazır Değerler 1-Kasa 19.960,00 ……/…../………….. ………………………. Bilançosu KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10.172,00 Mali Borçlar 12.210,00 1-Banka Kredileri 2.000,00 2.000,00 2-Alınan Çekler 1.250,00 3-Bankalar 7.000,00 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek v e Öd.Emir (-) 1.250,00 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 5-Diğer Hazır Değerler 750,00 Menkul Kıymetler 3.000,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 1-Hisse Senetleri 1.650,00 4-Alınan Depozito v e Teminat 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono 1.600,00 Diğer Borçlar 3-Men.Kıy . Değ.Düşük.Karş(-) 250,00 333,00 750,00 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar Ticari Alacaklar 6.517,00 750,00 6.729,00 1-Alıcılar 4.100,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 Alınan Avanslar 0,00 3-Al.Snt.Reeskont (-) 321,00 4-Verilen Depozito v e Teminat 100,00 5-Diğer Ticari Alacaklar 500,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 500,00 1-Ödenecek Vergi v e Fonlar 400,00 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 250,00 2-Ödenecek Sos.Güv .Kesintileri 505,00 905,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 7.600,00 1-Ticari Mallar 6.600,00 2-Diğer Stoklar 2.000,00 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 1.000,00 0,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 2.000,00 Mali Borçlar 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 1.244,00 1-Gel.Ay .Ait Giderler 800,00 2-Gelir Tahakkukları 444,00 Diğer Dönen Varlıklar 1-Dev reden Kdv 2-İş Av ansları 3-Personel Av ansları 1-Satıcılar 2-Borç Senetleri 509,00 2.000,00 1.200,00 800,00 Diğer Borçlar 0,00 234,00 25,00 250,00 DURAN VARLIKLAR 11.530,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 38.400,00 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermay e Maddi Duran Varlıklar 39.147,00 8.550,00 1-Taşıtlar 6.000,00 2-Demirbaş 8.000,00 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 5.450,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Sermaye Yedekleri 2.980,00 1-Haklar 2.200,00 1-Özel Maliy etler 1.500,00 2-Birikmiş Amortismanlar (-) 39.147,00 720,00 Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı 2-Dönem Net zararı TOPLAM 50.572,00 TOPLAM NSBMYO 747,00 0,00 747,00 50.572,00 148 A GRUBU 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 122 AL.SNT.REESKONT. 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 335 PERSONELE BORÇLAR 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ 500 SERMAYE 590 DÖNEM KARI 591 DÖNEM NET ZARARI 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 108 DİĞER HAZIR DEĞER 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KES.TAH.SENT 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 126 VERİLEN DEP.VE TEM. 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 131 ORTAKLARDAN AL. 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 180 GEL.AY.AİT GİDER 181 GELİR TAHAKKUK. 190 DEVREDEN KDV 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 261 HAKLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 322 BORÇ SNT.REESKONT 1.250,00 250,00 321,00 250,00 1.000,00 5.450,00 720,00 2.000,00 2.600,00 4.250,00 750,00 400,00 505,00 1.200,00 800,00 39.147,00 0,00 - 60.893,00 İŞLETME YÖNETİMİ 747,00 12.210,00 1.250,00 7.000,00 750,00 1.650,00 1.600,00 4.100,00 2.100,00 100,00 500,00 500,00 6.600,00 2.000,00 800,00 444,00 234,00 25,00 250,00 6.000,00 8.000,00 2.200,00 1.500,00 333,00 60.893,00 149 CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 103 VERİLEN ÇEKLER 108 DİĞ.HAZIR.DEĞ. 100 KASA 18.750,00 6.540,00 110 HİSSE SENETLERİ 2.750,00 15.049,20 112 K.KES.TAH.SNT. 119 MEN.KIY.DE.DÜŞ. 1.100,00 122 AL.SNT.REESKONT 8.000,00 330,00 126 VER.DEP.TEMİNAT 127 DİG.TİC.ALACAKLAR 67,89 153 TİCARİ MALLAR 17.850,00 120 ALICILAR 6.500,00 3.900,00 128 ŞÜP.TİC. ALACAK 750,00 350,00 121 ALACAK SENT. 3.500,00 1.400,00 129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI. 1.500,00 500,00 157 DİĞER STOKLAR 158 STOK DEĞ.DÜŞ.K. 180 GEL.AY.AİT GİDER 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 257 B.AMORTİSMANLAR 0,00 0,00 254 TAŞITLAR 181 GELİR TAHAKKUK. 264 ÖZEL MALİYETLER 0,00 322 BORÇ SNT.REESKONT 72,19 268 B.AMORTİSMAN 0,00 2.500,00 335 PER. BORÇLAR 1.250,00 421 BORÇ SENET. 300 BANKA KREDİLERİ 900,00 360 ÖD. VERGİ VE FON 2.000,00 356,00 500 SERMAYE 12.222,00 642 FAİZ GELİR. 644 KON.KALM.KARŞILIK 5.301,00 320 SATICILAR 1.200,00 649 DİĞ. OL. GEL.KAR 653 KOMİSYON GİD. 1.750,00 656 KAMBİYO ZARARI 5.500,00 420 SATICILAR 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 1.250,00 125,00 645 MEN. KIY. SATIŞ KARI 646 KAM. KARLARI 350,00 333,00 654 KARŞILIK GİDERİ 655 MEN. KIY SAT. ZAR. 659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR. 679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR. 689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR. 2.177,00 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 10,80 1.880,00 770 GEN.YÖN. GİDER. 2.000,00 590 DÖNEM NET KARI 321 BORÇ SENETLERİ 1.250,00 220,00 657 REES. FAİZ GİDERİ 193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FONLAR 750 AR-GEL. GİDER. 3.800,00 361 ÖD. SOS. GÜV. KES. 240,00 647 REES. FAİZ GELİR. 260 HAKLAR 0,00 756,00 600 YURT İÇİ SATIŞ 28.991,00 621 SAT. TİC. MAL. MAL. 4.650,00 4.800,00 255 DEMİRBAŞLAR 8.000,00 1.500,00 1.250,00 7.851,00 190 DEVREDEN KDV 234,00 0,00 1.950,00 780 FİNANSMAN GİD. 250,00 591 DÖNEM NET ZARARI 336,30 a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan) DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR. b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan) SÜRE 75 DAKİKADIR c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan) d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan) NSBMYO BAŞARILAR DİLERİM. 150 31/12/20.. 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS 771 GEN.YÖN. GİD. YANS. 781 FİNANSMAN GİD.YANS 4.250,00 400,00 750 AR-GELİŞ GİD 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 770 GEN YÖN GİD. 780 FİNANSMAN GİD. 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 4.250,00 400,00 4.250,00 400,00 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS. 771 GEN. YÖN. GİD. YANS. 781 FİNANSMAN GİD. YANS. 4.250,00 400,00 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 642 FAİZ GELİRLERİ 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 646 KAMBİYO KARLARI 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 12.222,00 60,00 240,00 350,00 333,00 72,19 1.750,00 1.880,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 16.570,89 16.907,19 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 653 KOMİSYON GİDERLERİ 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 690 DÖNEM KAR ZARARI 1.250,00 125,00 5.301,00 0,00 0,00 4.250,00 220,00 830,00 67,89 2.177,00 400,00 1.950,00 336,30 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 336,30 336,30 590 DÖNEM NET KARI İŞLETME YÖNETİMİ 336,30 151 HESABIN KODU HESABIN ADI 100 101 102 103 108 110 112 119 120 121 122 126 127 128 129 153 157 158 180 181 190 193 195 196 254 255 257 260 264 268 300 320 321 322 335 360 361 420 421 500 590 591 KASA ALINAN ÇEKLER BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİĞER HAZIR DEĞERLER HİSSE SENETLERİ KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ ALACAK SENETLERİ REESKONT VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR DİĞER TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI GELECEK AYLARA AİT GİDERLER GELİR TAHAKKUKLARI DEVREDEN KDV PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR İŞ AVANSLARI PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR DEMİRBAŞLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR ÖZEL MALİYETLER BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ BORÇ SENETLERİ REESKONT PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ SERMAYE DÖNEM NET KARI DÖNEM NET ZARARI TOPLAM TOPLAM BORÇ ALACAK 18.750,00 6.540,00 0,00 0,00 15.049,20 8.000,00 0,00 1.250,00 750,00 350,00 2.750,00 1.100,00 0,00 0,00 0,00 330,00 6.500,00 3.900,00 3.500,00 1.400,00 0,00 67,89 0,00 0,00 0,00 0,00 1.500,00 0,00 0,00 500,00 17.850,00 7.851,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 234,00 0,00 10,80 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8.000,00 0,00 0,00 4.800,00 0,00 0,00 1.500,00 0,00 0,00 900,00 2.500,00 4.650,00 1.200,00 3.800,00 1.250,00 5.500,00 72,19 0,00 1.250,00 2.000,00 356,00 756,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 28.991,00 336,30 0,00 0,00 0,00 83.022,19 83.022,19 NSBMYO BORÇ 12.210,00 0,00 7.049,20 KALAN ALACAK 0,00 - 1.250,00 - 400,00 1.650,00 0,00 - 0,00 330,00 - 2.600,00 2.100,00 - 67,89 0,00 0,00 - 500,00 0,00 0,00 1.500,00 - 9.999,00 0,00 0,00 0,00 0,00 234,00 10,80 0,00 0,00 0,00 8.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 - 4.800,00 0,00 - 900,00 2.150,00 2.600,00 4.250,00 0,00 1.500,00 - - 72,19 750,00 400,00 0,00 0,00 0,00 - 28.991,00 336,30 0,00 0,00 47.325,19 - 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 47.325,19 152 ……………A GRUBU……………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 12.222,00 1.Yurt İçi Satışlar 12.222,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.375,00 1.Satış İadeleri (-) 1.250,00 2.Satış İskontoları (-) 125,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR 10.847,00 D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 5.301,00 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 5.301,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 5.546,00 E FAALİYET GİDERLERİ (-) 4.250,00 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 0,00 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 0,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 4.250,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI 1.296,00 F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 2.805,19 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 0,00 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 0,00 3.Faiz Gelirleri 60,00 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 350,00 7.Kambiyo Karları 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 72,19 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar 1.750,00 G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 3.294,89 1.Komisyon Giderleri (-) 220,00 2.Karşılık Giderleri (-) 830,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 0,00 4.Kambiyo Zararları (-) 0,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 67,89 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 2.177,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 400,00 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 400,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR 406,30 I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.880,00 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.880,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.950,00 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 1.950,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI 336,30 K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI 336,30 İŞLETME YÖNETİMİ 153 ……GRUBU…………………………İşletmesi ……/…../………….. DÖNEN VARLIKLAR 35.605,11 Hazır Değerler 1-Kasa 2-Alınan Çekler 18.409,20 ………………………. Bilançosu KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10.077,81 Mali Borçlar 12.210,00 1-Banka Kredileri 2.150,00 2.150,00 0,00 3-Bankalar 7.049,20 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-) 1.250,00 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 5-Diğer Hazır Değerler 400,00 Menkul Kıymetler 1-Hisse Senetleri 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 1.320,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 1.650,00 0,00 Diğer Borçlar 2.600,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 5-Diğer Ticari Alacaklar 750,00 5.632,11 1-Alıcılar 4-Verilen Depozito ve Teminat 750,00 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar 3-Al.Snt.Reeskont (-) 72,19 4-Alınan Depozito ve Teminat 330,00 Ticari Alacaklar 6.777,81 Alınan Avanslar 0,00 67,89 0,00 0,00 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 1.500,00 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 500,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri 400,00 400,00 0,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 1-Ticari Mallar 9.999,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 9.999,00 2-Diğer Stoklar 0,00 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 0,00 0,00 0,00 Mali Borçlar 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 0,00 1-Gel.Ay.Ait Giderler 0,00 2-Gelir Tahakkukları 0,00 Diğer Dönen Varlıklar 1-Devreden Kdv 2-İş Avansları 3-Personel Avansları 4-Peş.Öd. Vergi ve Fon 244,80 0,00 1-Satıcılar 0,00 2-Borç Senetleri 0,00 Diğer Borçlar 0,00 234,00 0,00 0,00 10,80 DURAN VARLIKLAR 3.800,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 29.327,30 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 1-Taşıtlar 0,00 8.000,00 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 4.800,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 1-Özel Maliyetler 2-Birikmiş Amortismanlar (-) 28.991,00 3.200,00 2-Demirbaş 1-Haklar 28.991,00 Sermaye Yedekleri 600,00 0,00 1.500,00 900,00 Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı 336,30 336,30 2-Dönem Net Zararı TOPLAM 39.405,11 TOPLAM NSBMYO 39.405,11 154 A GRUBU 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 122 AL.SNT.REESKONT. 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 335 PERSONELE BORÇLAR 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ 500 SERMAYE 590 DÖNEM KARI 1.250,00 330,00 67,89 500,00 0,00 4.800,00 900,00 2.150,00 2.600,00 4.250,00 750,00 400,00 0,00 0,00 0,00 28.991,00 336,30 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 108 DİĞER HAZIR DEĞER 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KES.TAH.SENT 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 126 VERİLEN DEP.VE TEM. 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 131 ORTAKLARDAN AL. 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 180 GEL.AY.AİT GİDER 181 GELİR TAHAKKUK. 190 DEVREDEN KDV 193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 261 HAKLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 322 BORÇ SNT.REESKONT 12.210,00 0,00 7.049,20 400,00 1.650,00 0,00 2.600,00 2.100,00 0,00 0,00 1.500,00 - 47.325,19 İŞLETME YÖNETİMİ 9.999,00 0,00 0,00 0,00 234,00 10,80 0,00 0,00 0,00 8.000,00 0,00 1.500,00 72,19 47.325,19 155 CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 103 VERİLEN ÇEKLER 108 DİĞ.HAZIR.DEĞ. 100 KASA 18.750,00 6.540,00 110 HİSSE SENETLERİ 2.750,00 15.049,20 112 K.KES.TAH.SNT. 8.000,00 119 MEN.KIY.DE.DÜŞ. 1.100,00 122 AL.SNT.REESKONT 330,00 126 VER.DEP.TEMİNAT 127 DİG.TİC.ALACAKLAR 67,89 153 TİCARİ MALLAR 17.850,00 120 ALICILAR 6.500,00 3.900,00 128 ŞÜP.TİC. ALACAK 750,00 350,00 121 ALACAK SENT. 3.500,00 1.400,00 129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI. 1.500,00 500,00 157 DİĞER STOKLAR 158 STOK DEĞ.DÜŞ.K. 180 GEL.AY.AİT GİDER 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 257 B.AMORTİSMANLAR 0,00 0,00 254 TAŞITLAR 181 GELİR TAHAKKUK. 264 ÖZEL MALİYETLER 0,00 322 BORÇ SNT.REESKONT 72,19 268 B.AMORTİSMAN 0,00 2.500,00 335 PER. BORÇLAR 1.250,00 421 BORÇ SENET. 300 BANKA KREDİLERİ 900,00 360 ÖD. VERGİ VE FON 2.000,00 356,00 500 SERMAYE 10.101,00 642 FAİZ GELİR. 320 SATICILAR 1.200,00 644 KON.KALM.KARŞILIK 649 DİĞ. OL. GEL.KAR 653 KOMİSYON GİD. 1.750,00 656 KAMBİYO ZARARI 5.500,00 420 SATICILAR 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 1.250,00 125,00 645 MEN. KIY. SATIŞ KARI 646 KAM. KARLARI 350,00 654 KARŞILIK GİDERİ 659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR. 679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR. 2.177,00 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 10,80 1.880,00 770 GEN.YÖN. GİDER. 2.000,00 590 DÖNEM NET KARI 321 BORÇ SENETLERİ 1.250,00 333,00 655 MEN. KIY SAT. ZAR. 220,00 657 REES. FAİZ GİDERİ 193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FONLAR 750 AR-GEL. GİDER. 3.800,00 361 ÖD. SOS. GÜV. KES. 240,00 647 REES. FAİZ GELİR. 260 HAKLAR 0,00 756,00 600 YURT İÇİ SATIŞ 31.112,00 621 SAT. TİC. MAL. MAL. 4.650,00 4.800,00 255 DEMİRBAŞLAR 8.000,00 1.500,00 1.250,00 7.851,00 190 DEVREDEN KDV 234,00 0,00 689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR. 1.950,00 780 FİNANSMAN GİD. 250,00 591 DÖNEM NET ZARARI 1.784,70 a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan) DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR. b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan) SÜRE 75 DAKİKADIR c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan) d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan) NSBMYO BAŞARILAR DİLERİM. 156 31/12/20.. 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS 771 GEN.YÖN. GİD. YANS. 781 FİNANSMAN GİD.YANS 4.250,00 400,00 750 AR-GELİŞ GİD 760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 770 GEN YÖN GİD. 780 FİNANSMAN GİD. 630 AR-GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİD. 660 KISA VAD. BORÇ. GİD. 4.250,00 400,00 4.250,00 400,00 751 AR-GELİŞ GİDER YANS. 761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS. 771 GEN. YÖN. GİD. YANS. 781 FİNANSMAN GİD. YANS. 600 YURT İÇİ SATIŞLAR 642 FAİZ GELİRLERİ 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI 646 KAMBİYO KARLARI 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 4.250,00 400,00 10.101,00 60,00 240,00 350,00 333,00 72,19 1.750,00 1.880,00 690 DÖNEM KAR ZARARI 690 DÖNEM KAR ZARARI 14.786,19 16.570,89 610 SATIŞ İADELERİ 611 SATIŞ İSKONTOLARI 621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ 630 AR GELİŞ GİDERLERİ 631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD. 632 GEN. YÖN. GİDERLERİ 653 KOMİSYON GİDERLERİ 654 KARŞILIK GİDERLERİ 655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI 656 KAMBİYO ZARARLARI 657 REESKONT FAİZ GİDERİ 659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR 660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR 692 DÖNEM NET KAR ZARARI 1.250,00 125,00 5.301,00 0,00 0,00 4.250,00 220,00 830,00 67,89 2.177,00 400,00 1.950,00 1.784,70 690 DÖNEM KAR ZARAR 591 DÖNEM NET ZARARI 1.784,70 1.784,70 692 DÖNEM NET KAR ZARARI İŞLETME YÖNETİMİ 1.784,70 157 HESABIN KODU 100 101 102 103 108 110 112 119 120 121 122 126 127 128 129 153 157 158 180 181 190 193 195 196 254 255 257 260 264 268 300 320 321 322 335 360 361 420 421 500 590 591 HESABIN ADI KASA ALINAN ÇEKLER BANKALAR VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ DİĞER HAZIR DEĞERLER HİSSE SENETLERİ KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI ALICILAR ALACAK SENETLERİ ALACAK SENETLERİ REESKONT VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR DİĞER TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI TİCARİ MALLAR DİĞER STOKLAR STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI GELECEK AYLARA AİT GİDERLER GELİR TAHAKKUKLARI DEVREDEN KDV PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR İŞ AVANSLARI PERSONEL AVANSLARI TAŞITLAR DEMİRBAŞLAR BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HAKLAR ÖZEL MALİYETLER BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR BANKA KREDİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ BORÇ SENETLERİ REESKONT PERSONELE BORÇLAR ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ SATICILAR BORÇ SENETLERİ SERMAYE DÖNEM NET KARI DÖNEM NET ZARARI TOPLAM NSBMYO TOPLAM BORÇ ALACAK 18.750,00 6.540,00 0,00 0,00 15.049,20 8.000,00 0,00 1.250,00 750,00 350,00 2.750,00 1.100,00 0,00 0,00 0,00 330,00 6.500,00 3.900,00 3.500,00 1.400,00 0,00 67,89 0,00 0,00 0,00 0,00 1.500,00 0,00 0,00 500,00 17.850,00 7.851,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 234,00 0,00 10,80 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8.000,00 0,00 0,00 4.800,00 0,00 0,00 1.500,00 0,00 0,00 900,00 2.500,00 4.650,00 1.200,00 3.800,00 1.250,00 5.500,00 72,19 0,00 1.250,00 2.000,00 356,00 756,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 31.112,00 0,00 1.784,70 0,00 0,00 84.806,89 84.806,89 KALAN BORÇ ALACAK 12.210,00 0,00 0,00 7.049,20 1.250,00 400,00 1.650,00 0,00 0,00 330,00 2.600,00 2.100,00 67,89 0,00 0,00 0,00 0,00 1.500,00 500,00 9.999,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 234,00 10,80 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8.000,00 4.800,00 0,00 0,00 1.500,00 900,00 2.150,00 2.600,00 4.250,00 72,19 750,00 400,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 - 31.112,00 0,00 0,00 1.784,70 0,00 0,00 49.109,89 49.109,89 - - - - - - - - 158 …………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 1.Yurt İçi Satışlar 10.101,00 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.Satış İadeleri (-) 1.250,00 2.Satış İskontoları (-) 125,00 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 5.301,00 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E FAALİYET GİDERLERİ (-) 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 0,00 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 0,00 3.Genel Yönetim Giderleri (-) 4.250,00 FAALİYET KARI VEYA ZARARI F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 0,00 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 0,00 3.Faiz Gelirleri 60,00 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 240,00 6.Menkul Kıymet Satış Karları 350,00 7.Kambiyo Karları 333,00 8.Reeskont Faiz Gelirleri 72,19 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar 1.750,00 G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Komisyon Giderleri (-) 220,00 2.Karşılık Giderleri (-) 830,00 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 0,00 4.Kambiyo Zararları (-) 0,00 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 67,89 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 2.177,00 H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 400,00 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 1.880,00 J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) 1.950,00 DÖNEM KARI VEYA ZARARI K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI İŞLETME YÖNETİMİ 10.101,00 1.375,00 8.726,00 5.301,00 3.425,00 4.250,00 -825,00 2.805,19 3.294,89 400,00 -1.714,70 1.880,00 1.950,00 -1.784,70 -1.784,70 159 ……GRUBU…………………………İşletmesi ……/…../………….. DÖNEN VARLIKLAR 35.605,11 Hazır Değerler 1-Kasa 2-Alınan Çekler 18.409,20 ………………………. Bilançosu KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 10.077,81 Mali Borçlar 12.210,00 1-Banka Kredileri 2.150,00 2.150,00 0,00 3-Bankalar 7.049,20 Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-) 1.250,00 1-Satıcılar 2.600,00 2-Borç Senetleri 4.250,00 5-Diğer Hazır Değerler 400,00 Menkul Kıymetler 1-Hisse Senetleri 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 1.320,00 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 1.650,00 0,00 Diğer Borçlar 2.600,00 2-Alacak Senetleri 2.100,00 5-Diğer Ticari Alacaklar 750,00 5.632,11 1-Alıcılar 4-Verilen Depozito ve Teminat 750,00 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar 3-Al.Snt.Reeskont (-) 72,19 4-Alınan Depozito ve Teminat 330,00 Ticari Alacaklar 6.777,81 Alınan Avanslar 0,00 67,89 0,00 0,00 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 1.500,00 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 500,00 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri 400,00 400,00 0,00 0,00 Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar 1-Ticari Mallar 9.999,00 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 9.999,00 2-Diğer Stoklar 0,00 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 0,00 0,00 0,00 Mali Borçlar 0,00 Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 0,00 1-Gel.Ay.Ait Giderler 0,00 2-Gelir Tahakkukları 0,00 Diğer Dönen Varlıklar 1-Devreden Kdv 2-İş Avansları 3-Personel Avansları 4-Peşin Öd. Vergi ve Fon 244,80 0,00 1-Satıcılar 0,00 2-Borç Senetleri 0,00 Diğer Borçlar 0,00 234,00 0,00 0,00 10,80 DURAN VARLIKLAR 3.800,00 Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR 29.327,30 Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 1-Taşıtlar 0,00 8.000,00 3-Birikmiş Amortismanlar(-) 4.800,00 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 1-Özel Maliyetler 2-Birikmiş Amortismanlar (-) 31.112,00 3.200,00 2-Demirbaş 1-Haklar 31.112,00 Sermaye Yedekleri 600,00 0,00 1.500,00 900,00 Kar Yedekleri 0,00 Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı 2-Dönem Net zararı TOPLAM 39.405,11 TOPLAM NSBMYO 1.784,70 0,00 1.784,70 39.405,11 160 103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR 119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR 122 AL.SNT.REESKONT. 129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ. 158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 300 BANKA KREDİLERİ 320 SATICILAR 321 BORÇ SENETLERİ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 335 PERSONELE BORÇLAR 326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ 500 SERMAYE 590 DÖNEM KARI 1.250,00 330,00 67,89 500,00 0,00 4.800,00 900,00 2.150,00 2.600,00 4.250,00 750,00 400,00 0,00 0,00 0,00 31.112,00 0,00 591 DÖNEM NET ZARARI 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR 108 DİĞER HAZIR DEĞER 110 HİSSE SENETLERİ 112 KAMU KES.TAH.SENT 120 ALICILAR 121 ALACAK SENETLERİ 126 VERİLEN DEP.VE TEM. 127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK 131 ORTAKLARDAN AL. 153 TİCARİ MALLAR 157 DİĞER STOKLAR 180 GEL.AY.AİT GİDER 181 GELİR TAHAKKUK. 190 DEVREDEN KDV 195 İŞ AVANSLARI 196 PERSONEL AVANSLARI 193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FON 254 TAŞITLAR 255 DEMİRBAŞLAR 261 HAKLAR 264 ÖZEL MALİYETLER 322 BORÇ SNT.REESKONT - 49.109,89 İŞLETME YÖNETİMİ 1.784,70 12.210,00 0,00 7.049,20 400,00 1.650,00 0,00 2.600,00 2.100,00 0,00 0,00 1.500,00 9.999,00 0,00 0,00 0,00 234,00 0,00 0,00 10,80 0,00 8.000,00 0,00 1.500,00 72,19 49.109,89 161 NSBMYO 162 KESİN MİZAN H.KO DU HESABIN ADI TOPLAM BORÇ İŞLETME YÖNETİMİ ALACAK KALAN BORÇ ALACAK 163 …………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu A BRÜT SATIŞLAR 1.Yurt İçi Satışlar 2.Yurd Dışı Satışlar 3.Diğer Satışlar B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1.Satış İadeleri (-) 2.Satış İskontoları (-) 3.Diğer İndirimler (-) C NET SATIŞLAR D SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 1.Satılan Mamüller Maliyeti (-) 2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3.Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4.Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E FAALİYET GİDERLERİ (-) 1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 3.Genel Yönetim Giderleri (-) FAALİYET KARI VEYA ZARARI F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR 1.İştiraklerden Temettü Gelirleri 2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 3.Faiz Gelirleri 4.Komisyon Gelirleri 5.Konusu Kalmayan Karşılıklar 6.Menkul Kıymet Satış Karları 7.Kambiyo Karları 8.Reeskont Faiz Gelirleri 9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Komisyon Giderleri (-) 2.Karşılık Giderleri (-) 3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 4.Kambiyo Zararları (-) 5.Reeskont Faiz Giderleri (-) 6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) H FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 1.Önceki Dönem Gelir ve Karları 2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-) DÖNEM KARI VEYA ZARARI NSBMYO 164 ………………………………İşletmesi ……/…../………….. ………………………. DÖNEN VARLIKLAR KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Hazır Değerler Mali Borçlar 1-Kasa 1-Banka Kredileri Bilançosu 2-Alınan Çekler 3-Bankalar Ticari Borçlar 4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-) 1-Satıcılar 5-Diğer Hazır Değerler 2-Borç Senetleri Menkul Kıymetler 3-Borç Senetleri Reeskont (-) 1-Hisse Senetleri 4-Alınan Depozito ve Teminat 2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono Diğer Borçlar 3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-) 1-Ortaklara Borçlar 2-Personele Borçlar Ticari Alacaklar 1-Alıcılar Alınan Avanslar 2-Alacak Senetleri 3-Al.Snt.Reeskont (-) 4-Verilen Depozito ve Teminat 5-Diğer Ticari Alacaklar Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 6-Şüpheli Ticari Alacaklar 1-Ödenecek Vergi ve Fonlar 7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-) 2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri Diğer Ticari Alacaklar 1-Ortaklardan Alacaklar Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah. Stoklar UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 1-Ticari Mallar Mali Borçlar 2-Diğer Stoklar 3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) Ticari Borçlar GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah. 1-Satıcılar 1-Gel.Ay.Ait Giderler 2-Borç Senetleri 2-Gelir Tahakkukları Diğer Dönen Varlıklar Diğer Borçlar 1-Devreden Kdv 2-İş Avansları 3-Personel Avansları 4-Peş.Öd. Vergi ve Fon DURAN VARLIKLAR Ticari Alacaklar ÖZKAYNAKLAR Ödenmiş Sermaye 1-Ödenmiş Sermaye Maddi Duran Varlıklar 1-Taşıtlar 2-Demirbaş Sermaye Yedekleri 3-Birikmiş Amortismanlar(-) Maddi Olmayan Duran Varlıklar 1-Haklar 1-Özel Maliyetler 2-Birikmiş Amortismanlar (-) Kar Yedekleri Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar Dönem Net Kar/Zararı 1-Dönem Net karı 2-Dönem Net Zararı TOPLAM TOPLAM İŞLETME YÖNETİMİ 165 NSBMYO
© Copyright 2024 Paperzz